نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه تهران
2 جهاد دانشگاهی واحد تهران
چکیده
خانواده و عملکرد آن اولین نهاد اجتماعی است که نقش مهمی در تحول روان‌شناختی فرزندان دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه عملکرد خانواده و سطح ارضای نیازهای روانی با بهداشت روانی فرزندان نوجوان خانواده می‌باشد. روش پژوهشی نیز مطالعه از نوع توصیفی همبستگی است که در جامعه آماری خانواده‌های ساکن شهرک‌های مسکونی سازمان صنایع دفاع در شهر تهران و با انتخاب تصادفی 200 خانواده دارای نوجوان و جوان (14 تا 22 ساله) انجام شد.داده‌های پژوهشی با استفاده از سه پرسش‌نامه ابزار سنجش خانواده1، پرسش‌نامه نیازهای روان‌شناختی2 و پرسش‌نامه سلامت روانی عمومی3 گردآوری شد.یافته‌ها نشان داد که بین عملکرد کلی خانواده‌ها و سلامت روان فرزندان نوجوان آن‌ها رابطه معنادار وجود دارد. یافته دیگر نشان‌دهنده رابطه منفی بین عملکرد پایین خانواده‌ها و ارضای نیازهای اساسی فرزندان آن‌هاست. در پایان ضمن بررسی این یافته‌ها پیشنهاد‌هایی برای بهبود عملکرد خانواده مطرح شده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Relationship Between Family Functionning and Psychological Needs with Adolescents’ mental Health
نویسندگان [English]
- Abbas Rahiminezhad 1
- Mohsen Paknejad 2
1 Tehran University
2 Research Training Center of Tehran University
چکیده [English]
The family and its function as a social institution has an important role in children’s psychological development. The Aim of this study is to investigate the relations of family functioning and the level of psychological basic needs of adolescents with their mental health. Research design is descriptive -correlational and the sample has been recruited from four military areas in Tehran city via simple random sampling method. A total number of 200 families with their youth (14 to 22 year old) completed three questionnaires: Family Assessment Device (FAD), Psychological Needs Questionnaire (PNQ), and General Health Questionnaire (GHQ). The resultsindicate that there are significant correlations between family functionig subscales and mental health of their adolescences. Other finding show that low family functioning has negative correlation with psychological basic needs (including three subscales: competence, autonomy, and relatedness)of adolescents. We discuss the results in the light of previous findings and provide suggestions to improve family function.
کلیدواژه‌ها [English]
- Family Function- Adolescence's Mental Health- Basic Psychological Needs
- ثنایی، ب. ( 1379). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج، مدرسه انتشارات بعثت، تهران.
- جوادی، ر.، آقابخشی، ح.، رفیعی، ح.، عسگری، ع.، بیان‌معمار، ا. و عبدی‌زرین، س. (1390). رابطه کارکرد خانواده و تاب‌آوری در برابر مصرف مواد در دانش‌آموزان پسر دبیرستانی مدارس پرخطر، فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 41، صص 444ـ421.
- حسینی، م. و سامانی، س. (1391). ارتباط ابعاد کارکرد خانواده و خودتنظیمی فرزندان، فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال هشتم، شماره 31، صص 317-305.
- روان‌بخش، م. (1385). خانواده و رفتارهای نابهنجار نوجوانان، فصلنامه روانشناسی دانشگاه تبریز، سال اول، شمارگان 2 و3، تابستان و پاییز، صص 166ـ135.
- سرمد، ز.، بازرگان، ع. و حجازی، ا. (1379). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران: نشر آگاه، چاپ سوم.
- ساروخانی، ب. (1370). درآمدی بر جامعه‌شناسی خانواده، تهران. سروش.
- سلطانی‌فر، ع. و بیتا، م. (1376). بررسی شیوع افسردگی کودکان دبستانی 9 تا 11 ساله در تهران و رابطه آن با عملکرد خانواده. فصلنامه اصول بهداشت روانی. شمارگان 33 و 34، بهار و تابستان.
- شاملو، س. (1377). بهداشت روانی، (چاپ هفتم)، انتشارات رشد، تهران.
- شریفی، خ.، عریضی، ح. و نامداری، ک. (1384). بررسی رابطه بین عملکرد خانواده و سرسختی روان‌شناختی در دانش‌آموزان، مجله روانشناسی بالینی و شخصیت ـ دانشور رفتار سابق، دوره1، شماره 10، صص 94ـ85
- گلچین، م.، نصیری، م.، نجمی، ب. و بشردوست، ن. (1386). ارتباط عملکرد خانواده با برخی ویژگی‌های روانی نوجوانان دختر و پسر، پژوهش در علوم پزشکی، سال ششم، شماره 4، صص 299ـ297.
- مان، ن. (1352). اصول روانشناسی، ترجمه محمود ساعتچی، انتشارات امیرکبیر.
- موسوی، ا. (1379). عملکرد نظام خانواده و بهداشت روانی اعضای خانواده، اندیشه و رفتار، سال ششم، شمارگان 2 و 3. پاییز و زمستان. صص 96ـ87.
- نلسون، ر و الن‌سی، ا. (1369). اختلالات رفتاری کودکان، ترجمه محمدتقی منشی‌طوسی (چاپ چهارم)، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
- Branje, S. J. T., Hale, W. W., III, Frijns, T., & Meeus, W. H. J. (2010). Longitudinal associations between perceived parent–child relationship quality and depressive symptoms in adolescence. Journal of Abnormal Child Psychology, 38, 751–763.
- Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The "what" and "why" of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227-268
- Goledberg, D. P. (1972). The detection of psychiatric illness by questionnaire: A technique for the identification and assessment of non-psychotic illness. Oxford University Press, London, New York.
- Hill, Craig A (1987). Affiliation motivation: People who need people… but in different ways. Journal of Personality and Social Psychology, Vol 52(5), May 1987, 1008-1018.
- Hull C. L. (1943), Principles of Behavior. Appleton-Century, New York.
- Murray H. A. (1938), Explorations in Personality, Oxford University Press, New York.
- Papalia E. D. & Olds W. S. (1992). Human development. Fifth Edition. McGraw – Hill.
- Van Dijk, Marloes P. A. , Branje, Susan. , Keijsers, Loes. , Hawk, Skyler T. , Hale III, William W. & Meeus, Wim (2013). Self-Concept Clarity Across Adolescence: Longitudinal Associations With Open Communication With Parents and Internalizing Symptoms. Journal of youth and Adolescence. 42(12).
)