نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

• رقیه هاتفی مستقیم

دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات

چکیده

این پژوهش با هدف طراحی هستان‌نگاری «تحکیم خانواده، با استخراج مفاهیم و روابط بین آنها از منابع دانش حوزه مطالعات زنان (گرایش علوم اجتماعی) در ایران انجام شد. 
پژوهش از نظر هدف کاربردی است و از روش تحلیل ‌حوزه (رویکرد آشولد و گرونینگر) و هم‌چنین از روش دلفی برای تأیید مفاهیم و تأیید نهایی هستان‌نگاری استفاده شد. از جامعه آماری، شامل 792 کتاب و 2144 مقاله علمی ـ پژوهشی، تعداد 9295 مفهوم عینی و ضمنی استخراج شد و پس از دسته‌بندی، استانداردسازی و سپس نظرسنجی مفاهیم طی پالایش ‌دلفی، نخستین مدل مفهومی حوزه «تحکیم خانواده» شکل گرفت. این مدل شامل یک هسته مفهومی، 3 مفهوم، 9 مقوله، 24 زیرمقوله و 66 زیرمفهوم بود. درخت هستان‌نگاری با ایجاد روابط بر مبنای وزن کلمات ‌کلیدی، با یک هسته ‌مفهومی، دو رده اصلی، 110 رده فرعی و 199 زیررده ایجاد شد و در مجموع با 212 رابطه سلسله‌مراتبی و ویژگی شیء، روابط معنایی بین مفاهیم برقرار شد. این مصنوع در نرم‌افزار 5.5 protégé اجرا شد و با افزونه‌های OntoGraf، OWLViz و VOWL قابل نمایش شد. هستان‌نگاری FamilyOnto به عنوان یک سند راهبردی در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های آینده مدل‌سازی ‌مفهومی حوزه مطالعات زنان تأثیرگذار است، هم‌چنین، به عنوان ابزاری برای ذخیره و بازیابی معنایی مؤثر کاربران و در تعاملات پژوهشی متخصصان حوزه، مفید است.

کلیدواژه‌ها

• بازیابی اطلاعات
• تحکیم ‌خانواده
• مدل‌سازی مفهومی
• مطالعات زنان در ایران
• هستان‌نگاری

عنوان مقاله [English]

FamilyOnto: An Ontology of Family Consolidation Domain Based on Women's Studies Resources‌ in Iran

نویسنده [English]

• Roghieh Hatefi Mostaghim

Islamic Azad University،Science And Research Branch

چکیده [English]

The present research aims to design an Ontology of Family Consolidation domain based on Women's Studies resources in Iran (books and articles) which were published during the years 1995-2018.  
 
It was done by extracting the concepts and their relationships and properties from knowledge resources. This applied research was done by mixed methods (qualitative and quantitative combination), with Delphi and Domain analysis approaches by reviewing the subjects of 792 books and 1142 articles. Concepts were evaluated by Delphi method through interviews and questionnaires with 11 ex-perts. Finally, 1 conceptual core, 3 conce-pts, 9 categories, 24 subcategories and 66 sub-concepts were extracted. The made-artifact of this research has 1 conceptual core (super class) called "Family Conso-lidation", two main classes called "Family Consolidation Factors" and "Family Consolidation Results". It contains also 110 classes, 199 subclasses, along with 54 hierarchical relationships. In total 212 semantic properties were identified among the concepts. The present research has been done through protégé ontology management software (Beta 5. 5 edition) and because of software capability it can edit, upgrade and expand. This ontology has been created with the aim to support researchers in exploring knowledge and to retrieve more information from the domain of Women's Studies in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

• Family Consolidation
• Information Retrieval
• Ontology
• Women's Studies in Iran