رابطه سبک های مقابله دینی و آمادگی نسبت به شرم و گناه با هیجان ابراز شده در اعضای خانواده افراد با اختلالات روانی مزمن

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه خوارزمی

2 دانشگاه آزاد اسلامی-واحد زنجان، اداره بهزیستی استان زنجان

3 دانشگاه حضرت معصومه قم

چکیده

هیجان ابراز شده یکی از شاخص های پیش بینی کننده احتمال عود در افراد  با اختلال‌های روانی مزمن است. اهداف این پژوهش عبارت بودند از(1) بررسی رابطه آمادگی نسبت به شرم و گناه و سبک های مقابله‌ای دینی با شدت هیجان ابراز شده در اعضای خانواده بیماران با اختلال روانی مزمن و (2) بررسی ارتباط افتراقی آمادگی شخصیتی نسبت به شرم و گناه با سبک های مقابله‌ای دینی. جامعه پژوهش خانواده های افراد با اختلالات روانی مزمن در شهر زنجان در نظر گرفته شدند و نمونه گیری به صورت دردسترس انجام شد. در نهایت 116 نفر برای شرکت در این مطالعه اعلام آمادگی کردند. از افراد خواسته شد به پرسشنامه‌های جمعیت‌شناختی، پرسشنامه عواطف خودآگاه، پرسشنامه خانواده (شاخص هیجان ابراز شده) و فرم کوتاه شده سبک‌های مقابله‌ای دینی پاسخ دهند. یافته های تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد از بین متغیرها، تنها سبک مقابله‌ای دینی مثبت، تغییرات مربوط به شدت هیجان ابراز شده را پیش بینی کرد. همچنین آمادگی شخصیتی برای تجربه  احساس گناه با سبک مقابله ای دینی مثبت رابطه مستقیم و با سبک مقابله ای دینی منفی رابطه معکوس داشت، در حالیکه آمادگی شخصیتی تجربه شرم با سبک مقابله‌ای دینی مثبت ارتباط معکوس، ولی با سبک مقابله‌ای دینی منفی رابطه مستقیم داشت. از لحاظ مولفه های هیجان ابراز شده در 71 درصد از خانواده ها شاخص انتقاد از عضو بیمار و در 59 درصد شاخص درگیری هیجانی بیشتر از میزان طبیعی بود. به نظر می‌رسد نقش سبک مقابله ای دینی مثبت در مقایسه با آمادگی شخصیتی شرم و گناه در پیش بینی هیجان ابراز شده بیشتر است. تجربه شرم و گناه به عنوان یک مولفه شخصیتی کلی، تاثیری روی هیجان ابراز شده ندارد و یک علت احتمالی این امر احتمالاً به خاطر تاثیرعوامل خطر اجتماعی مرتبط با اختلال های روانی مانند انگ انگاری اجتماعی است. رابطه افتراقی آمادگی شخصیتی نسبت به شرم و گناه با سبک‌های مقابله‌ای دینی مثبت و منفی نشانگر این مساله است که احتمالاً آمادگی شخصیتی نسبت به شرم ممکن است در شکل گیری سبک مقابله‌ای دینی منفی اثر داشته باشد در حالیکه آمادگی شخصیتی نسبت گناه در شکل دهی به سبک‌های مقابله‌ای دینی مثبت نقش دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The relationship between religious coping, shame- proneness, guilt- proneness and expressed emotion among family members of individuals with chronic mental disorder

نویسندگان [English]

  • hamid khanipour 1
  • Hakimeh Tarasi 2
  • Abolfazl Hatami 3
  • Mehdi Akbari 1
1 Kharazmi university
2 Islamic azad university- Zanjan Branch, Welfare organization-Zanjan Province
3 Hazrate masume university- Ghom, Iran
چکیده [English]

Expressed emotion has been considered as one of the main predictors of relapse among individuals with chronic mental disorders. The aims of this study were (1) to investigate the association between expressed emotion, religious copings and shame- proneness, guilt- proneness among family members of people with chronic mental disorders, and (2) examining the differential relationship between shame- proneness, guilt- proneness and religious copings. Sample (n=116) which was selected by convenient method were people who had an individual with mental disorders in their families and who were supported by Iranian welfare organization. Participants were asked to filled demographic checklist, brief religious coping scale, test of self-conscious affect, and family questionnaire. Multiple regression analysis indicated that positive religious coping could predict expressed emotion above and beyond other variable. Furthermore, shame-proneness was directly associated with negative religious coping and inversely associated with positive religious coping. Also, guilt-proneness directly correlated with positive religious coping and inversely correlated with negative religious coping. It seemed positive religious coping could be a protective factor for expressed emotion in families with members whom had mental disorder. Individual traits like shame proneness and guilt proneness would not predict expressed emotion and this may have indicated the likely importance of social stigma against mental disorders. Differential relationship between shame proneness and guilt proneness with religious copings revealed that shame-proneness would be related to developing negative religious coping, whereas guilt-proneness may be considered as a contributing factor for developing positive religious coping.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Expressed emotion
  • Religious coping
  • Shame- proneness
  • Guilt proneness

مراجع

  1. پرواز، ی.، خانی پور، ح.، پرواز، س. (1394). نقش هیجان های خودآگاه (استعداد شرم و استعداد گناه) و سبک های اسنادی در پیش بینی نشانه های عمومی روانپزشکی. پژوهش های نوین روانشناختی (روانشناسی دانشگاه تبریز) 9(2):33-48.
  2. تبیک، م.ت.، آقابابایی، ن.، فتحی آشتیانی، ع. (1394). رابطه احساس گناه و شرم با دینداری و سلامت روان. پژوهشنامه روانشناسی اسلامی, 1(1): 160-176.
  3. خانی پور،ح.، گلزاری،م .، شمس، ج.، زارع، ر.، کرملو، س. (1392). رابطه نگرش های شرم مرتبط با اختلال های روانی با هیجان ابراز شده در اعضای خانواده افراد با اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی. فصلنامه خانواده پژوهی، 9 (34): 241-254.
  4. خدابخش کولایی، آ. (1378). مقایسه اثربخشی آموزش روانی براساس مدل مک فارلان و مدل آموزش مدیریت خانواده در مادران دارای بیمار اسکیزوفرنی. پایان نامه دکتری مشاوره خانواده ، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.فراهانی،م.ن.، خانی پور، ح. (1395). ساختار عاملی پرسشنامه طرحواره های مقابله با استرس در نمونه ایرانی. فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی، 10(4): 76-92
  5. کرملو، س.، مظاهری، ع.، متقی پور، ی. (1388). اثربخشی برنامه آموزش روان شناختی خانواده بر ابراز هیجان در خانواده های بیماران مبتلا به اختلالات شدید روان پزشکی. فصلنامه خانواده پژوهی، 5 (17)، 5-16.
  6. کرملو، س.، متقی پور، ی.، برجعلی، ا.، صادقی، م.، خانی پور، ح. (1395). عوامل موثر بر تجربه شرم در خانواده‌های بیماران با اختلال روان پزشکی: نقش انگ، حساسیت به طرد و ارزیابی شناختی. فصلنامه مطالعات بالینی، 6 (23)، 25-39.
  7. نجات، پ.، باقریان، ف.، حاتمی،ج.، شکری، ا. (13942015). بررسی ویژگیهای شناختی-اجتماعی بازنمایی ذهنی دغدغه های اخلاقی: گروه بندی، جهت گیری انگیزشی و بافت ارتباطی بنیادهای اخلاقی. دوفصلنامه علمی-پژوهشی شناخت اجتماعی, 4(7), 109-126.
  8. Ali, O. M., & Milstein, G. (2012). Mental illness recognition and referral practices among imams in the United States. Journal of Muslim Mental Health, 6 (2); 3-13.
  9. Alvarez-Jimenez, M., Priede, A., Hetrick, S. E., Bendall, S., Killackey, E., Parker, A. G., ... & Gleeson, J. F. (2012). Risk factors for relapse following treatment for first episode psychosis: a systematic review and meta-analysis of longitudinal studies. Schizophrenia research, 139(1-3), 116-128.
  10. Allpress, J. A., Brown, R., Giner-Sorolla, R., Deonna, J. A., & Teroni, F. (2014). Two faces of group-based shame: Moral shame and image shame differentially predict positive and negative orientations to ingroup wrongdoing. Personality and Social Psychology Bulletin, 40(10), 1270-1284.
  11. Ano, G. G., & Vasconcelles, E. B. (2005). Religious coping and psychological adjustment to stress: A meta-analysis. Journal of Clinical Psychology, 61(4), 461-480. doi:10.1002/jclp.20049
  12. Bhugra, D., & McKenzie, K. (2003). Expressed emotion across cultures. Advances in Psychiatric Treatment, 9(5), 342-348.
  13. Butzlaff, R. L., & Hooley, J. M. (1998). Expressed emotion and psychiatric relapse: a meta-analysis. Archives of general psychiatry, 55(6), 547-552.
  14. Cherry, M. G., Taylor, P. J., Brown, S. L., Rigby, J. W., & Sellwood, W. (2017). Guilt, shame and expressed emotion in carers of people with long-term mental health difficulties: A systematic review. Psychiatry Research, 249 139-151.
  15. Dominguez-Martinez, T., Medina-Pradas, C., Kwapil, T. R., & Barrantes-Vidal, N. (2014). Relatives׳ illness attributions mediate the association of expressed emotion with early psychosis symptoms and functioning. Psychiatry research, 218(1), 48-53.
  16. Gilbert, P. (2006). A biopsychosocial and evolutionary approach to formulation with a special focus on shame. Case formulation in cognitive behaviour therapy: The treatment of challenging and complex cases, 81-112.
  17. Gilbert, P., Gilbert, J., & Sanghera, J. (2004). A focus group exploration of the impact of izzat, shame, subordination and entrapment on mental health and service use in South Asian women living in Derby. Mental Health, Religion & Culture, 7(2), 109-130.
  18. Haidt, J. (2013). Moral psychology for the twenty-first century. Journal of Moral Education, 42(3), 281-297.
  19. Hasson-Ohayon, I., Ehrlich-Ben Or, S., Vahab, K., Amiaz, R., Weiser, M., & Roe, D. (2012). Insight into mental illness and self-stigma: The mediating role of shame proneness. Psychiatry Research, 200(2), 802-806.
  20. Khanipour, H., Golzari, M., Shams, J., Zare, H., & Karamlou, S. (2013). Relationship between shame attitude towards mental disorders and expressed emotion in family members of people with bipolar and schizophrenia. Journal of Family Research, 9(2), 241-254
  21. Kim, S., Thibodeau, R., & Jorgensen, R. S. (2011). Shame, guilt, and depressive symptoms: a meta-analytic review: American Psychological Association.
  22. Kira, I. A., Ramaswamy, V., Lewandowski, L., Mohanesh, J., & Abdul-Khalek, H. (2015). Psychometric assessment of the Arabic version of the Internalized Stigma of Mental Illness (ISMI) measure in a refugee population. Transcultural Psychiatry, 52(5), 636–658.
  23. Koenig, H. G. (2001). Religion and medicine II: Religion, mental health, and related behaviors. The International Journal of Psychiatry in Medicine, 31(1), 97-109.
  24. Luyten, P., Corveleyn, J., & Fontaine, JRJ. (1998) The relationship between religiosity and mental health: Distinguishing between shame and guilt. Mental Health, Religion & Culture, 1(2), 165-184. doi:10.1080/13674679808406507
  25. Luyten, P., Fontaine, J. R., & Corveleyn, J. (2002). Does the Test of Self-Conscious Affect (TOSCA) measure maladaptive aspects of guilt and adaptive aspects of shame? An empirical investigation. Personality and individual differences, 33(8), 1373-1387.
  26. Mohammadzadeh, A., & Najafi, M. (2016). Factor analysis and validation of the Brief Religious Coping Scale (Brief-RCOPE) in Iranian university students. Mental Health, Religion & Culture, 19(8), 911-919. doi:10.1080/13674676.2017.1282445
  27. Pargament, K. I., Smith, B. W., Koenig, H. G., & Perez, L. (1998). Patterns of Positive and Negative Religious Coping with Major Life Stressors. Journal for the Scientific Study of Religion, 37(4), 710-724. doi:10.2307/1388152
  28. Peris, T. S., & Miklowitz, D. J. (2015). Parental Expressed Emotion and Youth Psychopathology: New Directions for an Old Construct. Child Psychiatry Hum Dev, 46(6), 863-873. doi:10.1007/s10578-014-0526-7
  29. Saroglou, V. (2002). Religion and the five factors of personality: a meta-analytic review. Personality and Individual Differences, 32(1), 15-25
  30. Spruit, A., Schalkwijk, F., van Vugt, E., & Stams, G. J. (2016). The relation between self-conscious emotions and delinquency: A meta-analysis. Aggression and Violent Behavior, 28, 12-20.
  31. Steketee, G., Quay, S., & White, K. (1991). Religion and guilt in OCD patients. Journal of Anxiety Disorders, 5(4), 359-367.
  32. Tangney, J. P., Miller, R. S., Flicker, L., & Barlow, D. H. (1996). Are shame, guilt, and embarrassment distinct emotions?. Journal of personality and social psychology, 70(6), 1256.
  33. Tangney, J. P. (1991). Moral affect: the good, the bad, and the ugly. Journal of personality and social psychology, 61, 598.
  34. Tangney, J. P., Burggraf, S. A., & Wagner, P. E. (1995). Shame-proneness, guilt-proneness, and psychological symptoms.
  35. Tarakeshwar, N., Vanderwerker, L. C., Paulk, E., Pearce, M. J., Kasl, S. V., & Prigerson, H. G. (2006). Religious coping is associated with the quality of life of patients with advanced cancer. Journal of palliative medicine, 9(3), 646-657.
  36. Wasserman, S. (2010). Nonreligious Coping, Religious Coping, and Self-conscious Emotions as Predictors of Expressed Emotion in Relatives of Patients with Schizophrenia. htp://scholarlyrepository.miami.edu/oa_dissertations/407 database.
  37. Wasserman, S., De Mamani, A. W., & Suro, G. (2012). Shame and guilt/self-blame as predictors of expressed emotion in family members of patients with schizophrenia. Psychiatry research, 196(1), 27-31.
  38. Wasserman, S., Weisman, A., & Suro, G. (2013). Nonreligious coping and religious coping as predictors of expressed emotion in relatives of patients with schizophrenia. Mental Health, Religion & Culture, 16(1), 16-30. doi:10.1080/13674676.2011.642347
  39. Wiedemann, G., Rayki, O., Feinstein, E., & Hahlweg, K. (2002). The Family Questionnaire: development and validation of a new self-report scale for assessing expressed emotion. Psychiatry Research, 109(3), 265-279.
  40. Wong, P. T., Reker, G. T., & Peacock, E. J. (2006). A resource-congruence model of coping and the development of the coping schemas inventory Handbook of multicultural perspectives on stress and coping (pp. 223-283): Springer.
  41. Yorulmaz, O., Gençöz, T., & Woody, S. (2009). OCD cognitions and symptoms in different religious contexts. Journal of Anxiety Disorders, 23(3), 401-406.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار