مقایسه میزان دلبستگی به والدین، همسالان و خواهران و برادران در نوجوانان درگیر و غیر درگیر در پدیده زورگویی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه یزد

2 استادیار روانشناسی تربیتی، دانشگاه یزد

چکیده

این پژوهش با هدف مقایسه میزان دلبستگی به والدین، همسالان و خواهران و برادران در نوجوانان درگیر (زورگو، قربانی و زورگو ـ قربانی) و غیر درگیر شهر یزد صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش‌آموزان دختر و پسر شهر یزد در سال تحصیلی 93-92 بودند. نمونه شامل 384 نفر بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان مورد جامعه‌سنجی قرار گرفتند و پرسش‌نامه خودگزارشی سنجش روابط همگنان، پرسش‌نامه دلبستگی به والدین، همسال و خواهر و برادر را پر کردند. آزمون مانوا نشان داد در میزان دلبستگی به والدین، همسالان و خواهران و برادران بین نوجوانان درگیر و غیر درگیر در زورگویی تفاوت معناداری وجود دارد (0001/0 >p). گروه غیر درگیر در مقایسه با گروه‌های درگیر، نمرات بالاتری را در میزان دلبستگی به والدین نسبت به گروه همسالان و خواهران و برادران به دست آوردند. همچنین در میان گروه های درگیر، گروه زورگو و زورگو- قربانی بعد از دلبستگی به مادر نمرات بالاتری را در میزان دلبستگی به همسالان کسب کردند. در نهایت، میزان دلبستگی به خواهران و برادران در همه گروه‌ها کمترین میزان نمرات دلبستگی را به خود اختصاص داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of Attachment to Parents, Peers and Siblings in the Involved and Noninvolved Adolescents in Bullying

نویسندگان [English]

  • Halimeh Biabani Aliabad 1
  • Samaneh Asadi 2
  • Kazem Barzegar Bafruee 2
1 Yazd University, Yazd, Iran
2 Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to compare attachment to parents, peers and siblings among involved (bulling, victim, and bulling-victim) and noninvolved in bullying in Yazd city. All of male and female students in the academic year 2013-2014 in Yazd included research population. A sample of 384 students were selected randomly through cluster sampling. Participants answered a sociometric questionnaire and also completed the Peer Relationship Questionnaire, the Inventory of Parents and Peer Attachment, and the Inventory of Siblings Attachment. Multivariate analysis (MANOVA) indicated that there were significant differences in attachment to parents, peers and siblings between involved adolescents in bulling and noninvolved ones (p>0/0001). Regarding the attachment to parents, peers and siblings, noninvolved group scored higher than the involved groups. Also, among involved groups, the bully and the victim- bully groups received higher scores in attachment to mother prior to the peer attachment. Finally, the attachment to siblings in both groups was the lowest scores of attachment. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • attachment
  • Bulling
  • Victim
  • Bulling-Victim
  • Adolescents

مراجع

  1. استکی آزاد، ن. (1390). اثربخشی برنامه آموزش کاهش زورگویی بر میزان این رفتارهای کودکان پسر پایه‌های دوم و چهارم مقطع ابتدایی شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان.
  2. استکی آزاد، ن. و امیری، ش. (1391). اثربخشی برنامه آموزشی کاهش زورگویی مبتنی بر روش الویز در پسران. مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، (3)18، 183-175.
  3. اصلانی، خ.، قمری، م.، رمضانی، ش. و خبازی، م. (1392). آزمودن مدل دلبستگی به پدر و مادر با اضطراب و افسردگی با میانجی‌گری دلبستگی به خدا. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، (3)3، 437-420.
  4. ایزدی طامه، ا.، نعمتی دهکردی، ش. و نعمتی دهکردی، م. (1392). بررسی ارتباط سبک‌های دلبستگی با خودکارآمدی و خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو. فصلنامه پرستاری دیابت، 1(2)،60-50.
  5. ایوبی، ع.، نظرزاده، م.، بیدل، ز.، بهرامی، ا.، تزوال، ج.، رحیمی، م. و همکاران (1392). شیوع قلدری، آسیب عمدی به خود و عوامل مرتبط با آن در دانش‌آموزان پسر دبیرستانی. مجله اصول بهداشت روانی، (57)15، 377-366.
  6. بهروزی، ن.، شهنی ییلاق، م. و علیزاده، ی. (1392). رابطه دلبستگی به والدین و همسالان با کمال‌گرایی و عملکرد تحصیلی در دانش‌آموزان پسر دبیرستان‌های دولتی. مجله مطالعات روان‌شناسی تربیتی، (17)10، 50-23.
  7. پاکدامن، ش.، سید موسوی، پ. و قنبری، س. (1390). کیفیت دلبستگی و مشکلات رفتاری - هیجانی در نوجوانان: بررسی نقش پدران. فصلنامه روانشناسی کاربردی، (17)1، 100-85.
  8. پورسید، ر. (1389). بررسی اثربخشی آموزش والدین و کودکان بر میزان زورگویی کودکان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان.
  9. پورسید، س. ر.، امیری، ش. و مولوی، ح. (1389). اثربخشی برنامه آموزش کاهش زورگویی در دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 2، 121-113.
  10. رایس، ف. (2001). رشد انسان، روان‌شناسی رشد از تولد تا مرگ. ویرایش 4. ترجمه م. فروغان. (1387). تهران: انتشارات ارجمند.
  11. زندوانیان، ا.، دریاپور، ا. و جباری‌فر، ت. (1391). رابطه جو مدرسه و زورگویی دانش‌آموزان دبیرستانی شهر یزد. مجله علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، (2)6، 62-45.
  12. ساجدی، س.، آتش‌پور، ح.، کامکار، م. و صمصام شریعت، م. (1388). تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر روابط بین‌فردی، عزت‌ نفس و ابراز وجود دختران نابینا. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، (39)11، 25-15.
  13. سامانی، س. (1385). مقایسه دلبستگی به پدر، مادر و دوستان در گروهی از دانش‌آموزان مقطع راهنمایی شهر شیراز. میان‌رشته‌ای: علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 49، 112-99.
  14. سعیدی، ع. (1389). زورگویی در مدارس. علوم تربیتی: پیوند، 369، 370 و 371، 65-60.
  15. شهیدی، م. (1389). کاهش‌دهنده‌های رقابت میان خواهران و برادران. فصلنامه رشد آموزش مشاوره مدرسه، 15، 43-40.
  16. شعاری‌نژاد، ع. ا. (1392). روان‌شناسی رشد. تهران: نشر اطلاعات.
  17. طباییان، ر.، امیری، ش. و مولوی، ح. (1390). بررسی ساختار عامل، پایایی، روایی و روایی تشخیصی پرسش‌نامه سنجش روابط همسالان (PRQ). مجله مطالعات آموزش و یادگیری، (2)3، 83-63.
  18. کریمی، ی. (1384). روان‌شناسی شخصیت. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
  19. مقتدایی، م.، امیری، ش.، مولوی، ح. و استکی آزاد، ن. (1390). اثربخشی برنامه آموزش مبتنی بر مهارت‌های اجتماعی بر میزان رفتارهای قربانی شدن کودکان پسر مقطع ابتدایی شهر اصفهان. فصلنامه پژوهش‌های روان‌شناسی اجتماعی، (2)1، 139-123.
  20. مولوی. ح. (1386). راهنمای عملیSPSS ویرایش های 10، 13 و 14 در علوم رفتاری. اصفهان: پویش اندیشه.
  21. مهرابی زاده هنرمند، م.، فتحی، ک. و شهنی ییلاق، م. (1387). بررسی افسردگی، هیجان خواهی، پرخاشگری، سبک های دلبستگی و وضعیت اقتصادی اجتماعی به عنوان پیش بین های وابستگی به مواد مخدر در نوجوانان پسر شهر اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی، 15(1)، 187-153.
  22. میرهاشمی، م. و نیکخو، م. (1386). سبک‌های دلبستگی و محرومیت ارتباطی. روان‌شناسی کاربردی، 2(5)، 88-75.
  23. نصرتی، م. ص.، مظاهری، م. ع. و حیدری، م. (1385). بررسی تحولی رابطه پایگاه‌های هویت با میزان دلبستگی ایمن پسران نوجوان (14، 16 و 18 ساله) به والدین و همسالان. فصلنامه خانواده‌پژوهی، (5)2، 52-36.
  24. هدایی، ز. (1390). بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی با پدیده بولینگ در دانش‌آموزان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد تهران.
  25. هیلگارد، ا. و اتکینسون، آر. سی. (1975). زمینه روان‌شناسی هیلگارد. ترجمه م. ت. براهنی و همکاران (1385). تهران: انتشارات رشد.
  26. Armsden, G. C., Mccauley, E., Greenberg, M. T., Burke, P., & Mitchell, J. (1991). Parent and peer attachment in early adolescence depression. Journal of Youth and Adolescence, 18, 683-692.
  27. Aslani, K. H., Ghamari, M., Ramazani, S., & Khabazi, M. (2013). [Testing model of attachment to parents with anxiety and depression, with mediation role of attachment to God]. Journal of Family Counseling & Psychotherapy, 3(3), 420-437 [in Persian].
  28. Ayyubi, E., Nazarzadeh, M., Bidel, Z., Bahrami, A., Tezwal, J., Rahimi, M., et al. (2013). Prevalence of bullying and deliberated self-harm behaviors among high school students. Journal of Fundamentals of Mental Health, 1(57), 366-377 [in Persian].
  29. Barr, J., McLeod, S., & Daniel, G. (2008). Siblings of Children with Speech Impairment: Cavalry on the Hill. Language, Speech & Hearing Services in Schools, 39(1), 21-32.
  30. Beaty, L. A. & Alexeyev, E. B. (2008). The problem of school Bullies: What the research tells us. Journal of Adolescence, 43(169), 1-11.
  31. Behroozy, N., Shahni Yeylagh, M., & Alizadeh, Y. (2013). [The Relationship of Parent and Peer Attachment with Perfectionism and Academic Performance in Male High School Students in Ilam]. Journal of Educational Psychology, 10(17), 23-50 [in Persian].
  32. Bentley, K. M., & Li, A. K. F., (1995). Bully and victim problems in elementary schools and students beliefs about aggression. Canadian Journal of School Psychology, 11, 153-165.
  33. Bowlby, J. (1982). Attachment and Loss. Vol2. Attachment. 2nd Ed. New York: Basic Books.
  34. Bronfenbrenner, U. (1997). The ecology of human development: Experiments by nature and design. Cambridge, MA: Harvard University Press.
  35. Buist, K. L., Deković, M., & Prinzie, P. (2013). Sibling relationship quality and psychopathology of children and adolescents: A meta-analysis. Clinical Psychology Review, 33, 97-106.
  36. Cicirelli, V. G. (1989). Feelings of attachment to siblings and well-being in later life. National Institutes of Health, 4(2), 211-216.
  37. Espelage, D. L., & Swearer, S. M. (2003). Research on school bullying and victimization: What have we learned and where do we go from here. School Psychology Review, 32, 365–383.
  38. Esteki Azad, N. (2011). [Effectiveness of educational programs to reduce bullying behaviors on the second and fourth grades of primary school boys in Isfahan] Master Degree Dissertation. Isfahan University [in Persian].
  39. Esteki Azad, N., & Amiri, S. (2012). [Effectiveness of Olweus Bullying Rrevention Program on Iranian Boys]. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 18(3), 175-183 [in Persian].
  40. Georgiou, S. N., & Stavrinides, P. (2008). Bullies, victims and bully-victims: Psychological profiles and attribution styles. School Psychology International, 29(5), 574-589.
  41. Heller, T. L. & Backer B. L. (2010). Maternal Negativity and Children's Externalizing Behavior. Journal of Early Education & Development, 11(4), 483-498.
  42. Hilgard, E. & Atkinson, R. C. (2006). Atkinson & Hilgard's Introduction to Psychology (M. T. Baraheni et al. Trans.). Tehran: Roshd Press [in Persian].
  43. Hodaee, Z. (2011). [Investigating relationship between attachment styles with the bullying phenomenon among students]. Master Degree Dissertation, Islamic Azad University of Tehran [in Persian].
  44. Izadi Tameh, A., Nemati Dehkordi, S., & Nemati Dehkordi, M. (2013). [Investigation on Relationship between Attachment Styles with Self- Efficacy and Self-Care in Patients with Type 2 Diabetes]. Journal of Diabetes nurse, 1(2), 50-60 [in Persian].
  45. Karimi, Y. (2005). [Personality Psychology]. Tehran: Payam Noor University Publications [in Persian].
  46. Koiv, K. (2012). Attachment Styles among Bullies, Victims and Uninvolved Adolescents. Psychology Research, 2(3), 160-165.
  47. Kokkinos, C. M. (2013). Bullying and Victimization in Early Adolescence: Associations with Attachment Style and Perceived Parenting. Journal of School Violence, 12(2), 174–192.
  48. Laible, D. (2007). Attachment with parents and peers in late adolescence: Links with emotional competence and social behavior. Personality and Individual Differences, 43, 1185–1197.
  49. Laible, D., Carlo, G., & Roesch, S. (2004). Pathways to self-esteem in late adolescence: The role of parent and peer attachment, empathy, and social behaviours. Journal of Adolescence, 27, 703–716.
  50. Ledwell, M., & King, V. (2013). Bullying and Internalizing Problems: Gender Differences and the Buffering Role of Parental Communication. Journal of Family Issues, 38 (5), 343-466
  51. Markiewicz, D., Lawford, H., Doyle, A. B., & Hanggart, N. (2006). Developmental differences in adolescents and young adults’ use of mothers, fathers, best friends and romantic partners to fulfill attachment needs. Journal of Youth adolescence, 35 (1), 40-127.
  52. Mehrabi Zadeh Honarmand, M., Fathi, K., & Shahni Yeylagh, M. (2008). Depression, sensation seeking, aggression, attachment styles and socioeconomic status as predictors of drug dependence in Ahwaz adolesence. Journal of Education and Psycholog, 1(15), 153-187 [in Persian].
  53. Minuchin, S. & Fishman, H. C. (1979). The Psychosomatic Family in Child Psychiatry. Journal of the American Academy of Child Psychiatry, 18(1), 76-90.
  54. Mir Hashemi, M., & Nikkhoo, M. R. (2007). [Attachment styles and Communicational deprivation]. Applied Psychology, 2(5), 75-88 [in Persian].
  55. Moghtadaei, M., Amiri, S., Molavi, H., & Steki Azad, N. (2012). [Efectiveness of Training Program based on Social Skills on Level of Victim Behaviors in Primary School boys of Isfahan City]. Journal of Social Psychology Research, 1(2), 123-139 [in Persian].
  56. Molavi, H. (2007). [Practical guide of 10-13-14 SPSS in behavioral sciences]. Isfahan: Pooyesh Andisheh Publication [in Persian].
  57. Nikiforou, M., Georgiou, S. N., & Stavrinides, P. (2013). Attachment to Parents and Peers as a Parameter of Bullying and Victimization. Journal of Criminology, 1-9: doi.org/10.1155/2013/484871.
  58. Nosrati, M. S., Mazaheri, M. A., & Heidari, M. (2006). [Developmental Consideration of Relationship between Identity Sources with Level of Secure Attachment in Adolescent Boys (14, 16 & 18 years old) to Parents and Peers]. Journal of Family Research, 2(5), 35-53 [in Persian].
  59. Pakdaaman, S., Sayed Mousavi, P., & Ghanbari, S. (2011). The quality of attachment and behavioral problems - emotional Adolescents: The Role of Fathers. Journal of Applied Psychology, 1(17), 85-100 [in Persian].
  60. Perren, S., & Alsaker, F. D. (2006). Social behavior and peer relationships of victims, bully-victims, and bullies in kindergarten. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 47(1), 45-57.
  61. Poorseyed, S. R. (2010). [Investigating the effectiveness of parents and children training on bullying in children]. Master Degree Dissertation. Isfahan University [in Persian].
  62. Poorseyed, S. R., Amiri, S., & Molavi, H. (2010). [Effectiveness of educational programs to reduce bullying in fifth grade]. Journal of Research on Exceptional Children, 10(2), 113-12 [in Persian].
  63. Rice, F. (2001). Human development, developmental psychology from birth to death (M. Foroughan Trans.). 4th Ed. Tehran: Arjmand press [in Persian].
  64. Saeidi, A. (2010). [Bulling in schools]. Education Sciences: Peyvand, (369, 370,371), 60-65 [in Persian].
  65. Sajedi, S., Atash Poor, H., Kamkar, M., & Samsam Shariat, M. (2009). [Life skills education impacts on blind girls’ interpersonal relationships, self-esteem and assertiveness]. Knowledge and Research in Applied Psychology, 39(11), 15-25 [in Persian].
  66. Samani, S. (2006). Comparison of attachment to father, mother and friends in group of secondary school students in Shiraz. Interdisciplinary: Social and humanity sciences, 49, 99-112 [in Persian].
  67. Sanchez-Macouzet, O., & Drummond, H. (2011). Sibling bullying during infancy does not make wimpy adults. Biology letters, 7(6), 869–871.
  68. Shahidi, M. (2010). [Competition Reducers among Siblings]. Journal of Development: School Counseler Training, 15, 40-43 [in Persian].
  69. Shetgiri, R., Lin, H., Avila, R. M., & G. Flores. (2012). Parental characteristics associated with bullying perpetration in US children aged 10 to 17 years. American Journal of Public Health, 102(12), 2280–2286.
  70. Shoari Nejad, A, A. (2013). [Developmental Psychology]. Tehran: Etela’at Publications [in Persian].
  71. Smith, P. K., & Myron-Wilson, R. (1998). Parenting and school bullying. Clinical Child Psychology and Psychiatry, 3(3), 405–17.
  72. Smith, P. K., & Myron-Wilson, R. (1998). Parenting and school bullying. Clinical Child Psychology and Psychiatry, 3(3), 405–17.
  73. Spriggs, A. L., Iannotti, R. J., Nasel, T. R., & Haynie, D. L. (2007). Adolescent Bullying Involvement and Perceived Family, Peer and School Relations: Commonalities and Differences across Race/Ethnicity. Journal of Adolescence Health, 41(3), 283-93.
  74. Tabaian, R., Amiri, SH., & Molavi, H. (2011). [Factor analysis, reliability, convergent and discriminate validity of the peer relationships questionnaire (PRQ)]. Journal of Studies on Education and Learning, 2(3), 63-83 [in Persian].
  75. Walden, L. M., & Beran, T. N. (2010). Attachment quality and bullying behavior in school aged youth. Canadian Journal of School Psychology, 25(1), 5–18.
  76. You, S., Lee, J., Lee, Y., & Kim, A. Y. (2015). Bulling among Korean adolescents: The role of empathy and attachment. Psychology in school, 52(6), 594-606.
  77. Zandvanian, A., Daryapoor, E., & Jabbarifar, T. (2012). [Relationship between school atmosphere and bullying among high school students of Yazd city]. Journal of Education Sciences of Shahid Chamran University, 2(6), 45-62 [in Persian].

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار