تفاوت هوشبهر هیجانی مادران کودکان دلبسته ایمن و مادران کودکان دلبسته ناایمن

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

     این پژوهش با بهره ­گیری از مبانی نظری نظریه دلبستگی، به جهت تعیین و تبیین یکی از عوامل احتمالی مؤثر در شکل­دهی تحول دلبستگی طرح شده است. منابع داده­ های موجود، پرسشنامه هوش هیجانی بارـ آن و فرایند موقعیت ناآشنا هستند. صد تن از مادارن کودکان یک­ساله، به منظور تفکیک مادران به دو گروه مادران کودکان ایمن و مادران کودکان ناایمن، همراه با فرزندان­شان در فرایند موقعیت ناآشنا شرکت جسته، به پرسشنامه بار- آن پاسخ دادند. نتایج مبین سه نکته اصلی است: 1) هوشبهر هیجانی مادران کودکان ایمن بیش از گروه مادران کودکان ناایمن است. 2) در میان مؤلفه­ ها، مؤلفه روابط بین فردی تفاوت میانگین بیشتری را نشان داده است 3) در میان خرده مؤلفه ­ها: همدلی، خودآگاهی هیجانی، آزمون واقعیت، شادکامی و تحمل فشار تفاوت بیشتری را در میان دو گروه مادران به نمایش گذارده ­است. در این میان تنها تفاوت میانگین ­های دو گروه در خرده مؤلفه انعطاف­ پذیری مؤید فرض پژوهش نیست. به این ترتیب توانایی مادر در شناخت نیازهای دلبستگی کودک، مسئولیت­ پذیری، همدلی و سازگاری او با این نیازها و نیز توانایی او در جهت شناخت هیجان ­های خویشتن، مهار و جهت­ دهی مناسب به این هیجان­ ها و استفاده از توانایی­ های ذکر شده در جهت تحمل فشارهای وارده از سوی مادر در شکل­ گیری و تحول نظام دلبستگی کودک مؤثر می­ باشد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. دادستان، پ. (1378). روان‌شناسی مرضی تحولی: از کودکی تا نوجوانی. تهران: انتشارات ژرف.
  2. منصور، م. و دادستان، پ. (1378). روان‌شناسی ژنتیک: تحول روانی از کودکی تا پیری. تهران: انتشارات ترمه.
  3. Ainnsworth, M., Belher, M. C. Waters, E., &Wall, S. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. N.Y.: Erlbaum.
  4. Albuse, K. E. (2001). The significance of maternal sensitivity in infant distress and play context. Journal of Child Development, 12, 45-67.
  5. Amanity, J. (1995). Presentations and narrations. Infant Mental Health Journal, 13, 167-182.
  6. Barron, G., & Parker, W. A. (2000). Handbook of emotional intelligence. California: Gossy- Boss.
  7. Bowlby, J. (1969). Attachment. N.Y.: Basic Books.
  8. Bowlby, J. (1976). The making and breaking of affection bond. British Journal of Psychiatry, 130, 201-210.
  9. Bromwich, R. M. (2001). The interaction approach to early intervention. Infant Mental Health Journal, 11, 66-79.
  10. Btherton, G. (1997). Communication patterns, internal working model: Handbook of attachment. Harward University Press.
  11. Cassidy, J. (1999). The insecure/ambivalent pattern of attachment: Theory and research. Child Development, 65, 971-991.
  12. Cassidy, J., & Shaver, J. (2003). Handbook of attachment: Theory, research, and clinical applications. N. Y.: The Gilford Press.
  13. Coren, M., Coreen, N., & Openhem, R. (2004). Some researches on the relationship between mothers and children [On-Line]. Available: http:// Journal of Child Psychology. com.
  14. Dix, T. H. (1991). The affective organization of parenting: adaptive and maladaptive processes. Psychological Bulletin,110, 3-25.
  15. Dunn, J. (1993). Social interaction, relationship, and the development of causal discourse and conflict management. European Journal of Psychology and Education, 111, 391-401.
  16. Goldberg, W. A., & Goldberg, R. A. (1984). Role of marital quality in toddler development. Developmental Psychology, 20, 504-514.
  17. Gorge, S., & Solomon, R. (2003) Attachment and caregiving: The caregiving behavioral system. In J. Cassidy, & J, Shaver [Eds.], Handbook of attachment: Teory, research, and clinical applications (pp.127-135). N. Y.: The Cilford Press.
  18. Gottman, T. M. (1997). Observation interaction: An introduction to sequential analysis. N. Y.: Cambridge University Press.
  19. Gottman, T. M. (2004). Emotional intelligence [On-Line]. Available: http://www.worldcongress. org/ wcf- spkrs/ hojat. htm.
  20. Greenberg, F. (2000). Affect, attachment, and maternal responsiveness. Journal of Infant Behavior and Development, 17, 335-340.
  21. Myhal, J., & Goldberg, G. (1995). Attachment and maternal response to infant's emotions. N. Y.: Norton Press.
  22. Poposck, S. (1991). Preverbal communication and attachment. Hillsdale, N.Y.: Erlbaum.
  23. Santerack, J. W. (1998). Adolescence. N.Y.: Brown Publishers.
  24. Sleed, R., & Hofft, M. (1996). Affect attachment and maternal attachment. Infant Mental Health Journal, 102, 57-73.
  25. Spiker, I. D., & Both, S. J. (2002). Maternal antecedents of attachment quality. In J. Casidy, & P. R. Shaver (Eds.), Handbook of Attachment: Theory, research, and clinical applications (pp.272-308). N.Y.: The Gilford Press.
  26. Zineh, D. (1979). Understanding attachment disorders in children [On-Line]. Available: About kids health. Ca/ofhc/news/sratt/3950.asp.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار