نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• محبوبه ابوئی مهریزی
• کارینه طهماسیان
• ابوالقاسم خوش‌کنش

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

در راستای لزوم آموزش مهارت‌های «مدیریت هیجانی»، این پژوهش با عنوان «تأثیر آموزش مدیریت خشم بر مهارت‌های خودنظم‌دهی خشم و تعارضات والد ـ نوجوان دوره راهنمایی شهر تهران» انجام شده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر اجرای برنامه آموزش مدیریت خشم برای گروه معینی از دانش‌آموزان دختر دوره راهنمایی و ارزشیابی اثربخشی آن بر افزایش مهارت‌های خودنظم‌دهی خشم و کاهش تعارضات دختران نوجوان در ارتباط با والدینشان است در این موقعیت پژوهشی، از طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانش‌آموزان دختر پایه-های اول و دوم دوره راهنمایی شهر تهران تشکیل می‌دهند. ابتدا 30 دانش‌آموز از طریق نمونه‌گیری در دسترس از دو مدرسه غیرانتفاعی دوره راهنمایی دخترانه شهر تهران انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند.‌ پس از مشخص شدن گروه-های آزمایش و کنترل، برنامه آموزش مدیریت خشم به عنوان عامل آزمایشی، در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای و به صورت هفتگی بر گروه آزمایش اعمال گردید. ‌در اواسط دوره یکی از دانش‌آموزان گروه آزمایش به دلیل غیبت حذف گردید و با حذف یکی از اعضای گروه کنترل، نمونه پژوهش به 28 دانش‌آموز رسید. در پایان از هر دو گروه پس‌آزمون به‌ عمل آمد. ابزار این پژوهش شامل دو پرسشنامه بیان صفت و حالت خشم و راهبردهای تعارض است و هر دو از روایی و پایایی خوبی برخوردارند. یافته‌های این تحقیق با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که تفاوت بین گروه‌های آزمایش و کنترل در مهارت‌های خودنظم‌دهی خشم و تعارضات والد ـ نوجوان در سطح 05/0 معنادار بود. نتیجه‌گیری نهایی این است که آموزش مدیریت خشم، مهارت‌های خودنظم‌دهی خشم را افزایش داده و موجب کاهش تعارضات والد ـ نوجوان می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• آموزش مدیریت خشم
• مهارت‌های خودنظم‌دهی خشم
• تعارضات والد ـ نوجوان