مشاهده الگوی تعامل مادران ایرانی در یک موقعیت بازی با کودک

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشکده روان شناسی دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی

4 گروه روان‌شناسی بالینی، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

در سال­های اخیر مطالعات گسترده­ در زمینه فرهنگ و والدگری نشان داده که اهداف و ارزش­ های فرزندپروری والدین منجر به تفاوت­ هایی در رفتارهای والدگری آن­ها خواهد شد. پژوهش حاضر با هدف مشاهده الگوی تعامل مادران ایرانی در یک موقعیت بازی طراحی شد. پژوهش از نوع مطالعات کیفی بوده و 30 زوج مادر و کودک (15 دختر و 15 پسر) به­ صورت هدفمند انتخاب شدند. برای مشاهده تعامل مادر ـ کودک، یک موقعیت بازی طراحی و توسط دوربین فیلم برداری ثبت شد. داده های مشاهده ­ای بر اساس روش­ های تجزیه و تحلیل کیفی مورد بررسی قرار گرفتند. از طریق کدگذاری و مقوله­ بندی داده ­های مشاهده­ ای، الگوهای رفتاری کلامی (مثبت، منفی و تسهیل گرانه) و غیرکلامی (مثبت، منفی و ارتباطی) در تعامل والد-کودک استخراج، و توسط پژوهشگر نام­گذاری شدند. بر اساس نمره گذاری کدهای مشخص شده، رفتارهای کلامی تسهیل­ گرانه و رفتارهای غیرکلامی منفی بیشترین فراوانی را داشتند. مجموعه رفتارهای مادران که جریان بازی را برای کودک تسهیل و از فعالیت عملی و ذهنی او می ­کاهد رفتارهای تسهیل­ گرانه نام­گذاری شدند، که این رفتارها بیشترین فراوانی را در میان مادران ایرانی داشتند. بر اساس پژوهش­های مشابه انجام شده، رفتار والدگری مادران ایرانی به فرهنگ ­های ژاپنی، چینی و لاتینی شباهت بیشتری نسبت به مادران آمریکایی، بریتانیایی و استرالیایی داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Observing Iranian Mother-Child Interaction in a Playing Situation

نویسندگان [English]

  • Hamide Zare 1
  • Karine Tahmassian 1
  • Shahla Pakdaman 2
  • Negar Davari Ardakani 3
  • Tahereh Rahimi 4
1 Family Research Institute, Shahid Beheshti University
2 Psychology Department, Shahid Beheshti University
3 Faculty of Humanities, Shahid Beheshti University
4 Psychology Department, Tabatabae'i University
چکیده [English]

Extensive studies in the fields of culture and parenting in recent years have shown that parent’s goals and values of parenting lead to differences in their parental behaviors. This study was designed to observe Iranian mothers’ interaction with their children in a playing situation. This study was a qualitative study in which 30 pairs of mothers and children (15 girls and 15 boys) were selected purposely. To observe the parent-child interaction, a playing situation was designed and recorded by video camera. Observational data were analyzed based on qualitative analysis methods. Through coding and categorizing the observed data of the parent-child interaction, verbal (positive, negative and facilitator) and nonverbal (positive, negative and communicative) behavioral patterns were extracted and named by the investigator. Based on scoring the determined codes, facilitator verbal behaviors and negative nonverbal behaviors were the most frequent. The mothers’ behavior that facilitated child’s playing process and diminished child’s practical and mental activities were named facilitator behaviors, and were the most frequent among Iranian mothers. Based on the same previous research, Iranian mothers’ parenting behaviors are similar to those of Japanese, Chinese and Latin mothers rather than American, British and Australian mothers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Parenting- Interaction pattern- Iranian Mothers
  1. اعزازی، ش. (1387). جامعه‌شناسی خانواده: با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد در دوران معاصر. تهران: انتشارات روشنگران.
  2. پاکدامن، ش. (1383). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه‌طلبی در نوجوانان. مجله علوم روان‌شناختی، شماره 47، سال 9، 25-3.
  3. حسن‌زاده، ر. (1389). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: نشر ساوالان.
  4. زارع، ح.؛ طهماسیان، ک.؛ پاکدامن، ش. و داوری، ن. (1392). باورهای والدگری و الگوی تعامل والد ـ کودک در مادران ایرانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهیدبهشتی.
  5. سیدموسوی، پ.؛ مظاهری، م. و قنبری، س. (1389). بررسی ادراک مادران از ویژگی‌های خوشایند و ناخوشایند مربوط به دلبستگی ایمن و ناایمن در کودکان: مطالعه فرهنگی درباره دلبستگی. فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال ششم، شماره 37، 221-160.
  6. شکوهی‌یکتا، م. (1390). رشد کودک. تهران: انتشارات سپیدبرگ.
  7. شرودر، ک. و گوردون، ب. ا. (1385). سنجش و درمان مشکلات دوران کودکی. ترجمه مهرداد فیروزبخت. تهران: انتشارت دانژه.
  8. صادقی، م. ا.؛ مظاهری، م. ع. و موتابی، ف. (1389). نظام ایرانی کدگذاری مشاهده‌ای از تعاملات دوجانبه زوجین. فصلنامه خانواده‌پژوهی. سال ششم، شماره 23، 334-313.
  9. قنبری، س.؛ خداپناهی، م.؛ مظاهری م. و لواسانی، غ. (1392). اثربخشی بسته روش آموزش والدین مبتنی بر نظریه دلبستگی بر افزایش کیفیت مراقبت مادرانه. فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال نهم، شماره 4، 426-407.
  10. کاپلان، پ. ا. (1390). روان‌شناسی رشد، سفر پرماجرای کودک. ترجمه مهرداد فیروزبخت. تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
  11. کرین، و. (1389). نظریه‌های رشد: مفاهیم و کاربرد‌ها. ترجمه غلامرضا خوی‌نژاد و علیرضا رجایی. تهران: انتشارات رشد.
  12. گال، م. د.؛ بورگ، و. و گال، ج. (1387). روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی. ترجمه احمدرضا نصر، تهران: انتشارات سمت.
  13. گیتلین ونر، ک.؛ ساندگراند، آ. و شافر، چ. (1389). بازی کودکان: تشخیص و ارزیابی. ترجمه الهه محمد اسماعیل و امیر رحمانی رسا. تهران: انتشارات دانژه.
  14. مؤیدفر، ه.؛ آقامحمدیان، ح. ر. و طباطبایی، س. م. (1386). رابطه سبک‌های دلبستگی و عزت نفس اجتماعی. فصلنامه مطالعات روان‌شناختی، سال سوم،شماره 1، 72-61.
  15. Akai, C. E. (2005). Enhancing parenting during infancy: an intervention project for at-risk mothers. MSC thesis, University of Notte Dame, India.
  16. Awde, N. (2009). The influence of culture values on the parent-child interaction patterns of families from an Asian background. Journal of the arechs, 6, 1-17.
  17. Bartkowski, J.P., Xu, X., & Levin, M.L. (2008). Religion & child development: Evidence from the Early Childhood Longitudinal Study. Social Science Review, 37, 18-36.
  18. Berk. L. A. (2008). Development Through The Lifespan (Y. S. Mohammadi , Trans.). Tehran: Arasbaran Publication [in Persian].
  19. Bornstein, M. H. & Cote, L. R. (2001). Mother-Infant Interaction and Acculturation I: Behavioral Comparisons In Japnese American and South American Families. International Journal of Behavioral development 25, 549-563 .
  20. Bornstein, M. H. & Cote, L. R. (2006). Acculturation and Paren-Child RelationShip: Measerment and Development. London: Lawence erlbam associates.
  21. Bornstein, M. H. Haynes, O. M. Azuma, H. Galperin, C. Maital, S. & et al. (1998). A cross-national study of self-evaluations and attributions in parenting: Argentina, Belgium, France, Isreal, Italy, Japan, And the United States. Developmental Psychology, 34, 662-676.
  22. Crain, W. (2011). Theories of development: Concepts and applications (G. Khoynejad & A. Rajai, Trans.). Tehran: Roshd Publication, Tehran: Danjeh Publication [in Persian].
  23. Darling, N. & Steinberg, L. (1993). Parenting style as context: An integrative model. Psychologyical Bulletin, 113, 487-496.
  24. Ezazi, S. (2008). [Family Sociology: With emphasis on Role, Structure and Function of family in Modern Times]. Tehran: Roshangran Publication [in Persian].
  25. Gal, M. D., Burg, W., & Gal, J. (2008). Quntitative and Qualitiative Research Methods in Psychology (A. Nasr, Trans.). Tehran: Samt Publication [in Persian].
  26. Ghanbari, S. Khodapanahi, M. K. Mazaheri, M. A. Lavasani, M. GH. (2013). [The Effectiveness of Attachment based Parent Education on the Improve Quality of maternal Care in the Preschool Anxious children]. Journal of Family Research, 36 (9) 407-426 [in Persian].
  27. Gitlin-Weiner, K., Sangrund, A., & Schaefer, C. (2010). Play Diagnosis and Assessment (E. Mohamadesmail & A. Rahmani Rasa, Trans.). Tehran: Danjeh Publication [in Persian].
  28. Hasan zadeh, R. (2010). [Research Methods in behaviors sciences]. Tehran: Savalan Publication [in Persian].
  29. Kaplan, P. S. (2011). A Child’s Odyssey (M. Firozbakht, Trans.). Tehran: Rasa Institution [in Persian].
  30. Kuczynski, L. (2002). Handbook of Dynamics in Parent-Child Relationship. Londen: International Educational Profession Publishe.
  31. Mantymaa, M. (2006). Early mother-infant interaction. Md thesis, medical school temer.
  32. Marshal, K., & Rasman, G. B. (2007). Qualitiative Research Method (A. Parsaiyan & M. Arabi, Trans.). Tehran: Farhang va Pajoesh Publication [in Persian].
  33. McGregor, G., Powel, N., Waker, S. P., & Himes, J. H. (1991). Nutritional supplemetatin, psychological stimulation and mental development of stunted children. Jamaican Study, 338, 1-5.
  34. Moedfar, H., Agha Mohamadian, H. R., & Tabatabaie, M. (2007). [The Relationship between Attachment Styls and Social Self-esteem]. Journal of Psychological Studies, 3(1) 61-72 [in Persian].
  35. Pakdaman, S. (2004). [Relationship between Attachment and Sociality in Adolecence]. Journal of Psychological Science, 47(3), 3-25 [in Persian].
  36. Rowe, M. L. & Cassillas, A. (2011). Parental goals and talk with toddlers. Journal of Infant and Development, 25(4), 475-494.
  37. Rubin, K. H. & Chung, O. B. (2005). Parenting Beliefs, behaviors, and Parent- child Relations. U.S.A, NJ: Psychology Press.
  38. Sadeghi, M. Mazaheri. M. A. Motabi, F. (2010). [Coding system Observational from Couple Interaction dyads]. Journal of family research, 23(6) 353-372 [in Persian].
  39. Seyed Mousavi, P., Mazaheri, M. A., & Ghanbari, S. (2010). [Investigating the Perception of Iranian Mothers of Desirable and Undesirable Charasteristics with Associated to Secure and Insecure Attachment: ACulture study about Attachment]. Journal of Family Research, 6(2) 137-160 [in Persian].
  40. Shokohi Yekta, M. (2011). [Child Developmental]. Tehran: Sepidbarg Publication [in Persian].
  41. Shroeder, C. S., & Gorden, B. N. (2006). [Assessment and Treatment of Childhood Problems (M. Firozbakht, Trans.). Tehran: Danjeh Publication [in Persian].
  42. Vigil, D. C., & Hwa-Froelich, D. A., (2004). Interaction styles in minority caregivers: Implications for intervention. Communication Disorders quarterly, 25(3) 119-126.
  43. Zare. H. (2011). Parental Belifes and Parent- Child Interaction Pattern in Iranian’s Mothers. Master thesis, Family Therapy, Shahid Beheshti University [in Persian].