اثربخشی مشاوره زوجی مبتنی بر مدل سرخوردگی کایزر بر کاهش سرخوردگی زناشویی زوجین

Document Type : علمی - پژوهشی

Authors

1 University of Isfahan

2 دانشگاه اصفهان

Abstract

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مشاوره زوجی مبتنی بر مدل سرخوردگی کایزر بر کاهش سرخوردگی زناشویی زوجین بود. روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه تهران در سال 96-95 بود که براساس مصاحبه و پرسشنامه بعنوان زوجین دارای سرخوردگی زناشویی انتخاب شدند. نمونه شامل 16 زوج بودند که به صورت هدفمند برگزیده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش مشاوره زوجی مبتنی بر مدل سرخوردگی کایزر را در 11 جلسه 2 ساعته دریافت کردند. گروه گواه نیز در فهرست انتظار قرار داشتند. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه سرخوردگی زناشویی کایزر انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس دوعاملی با اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که بین زوجینی که در مداخله را دریافت کرده بودند و زوجین گروه گواه تفاوت معناداری در میزان سرخوردگی زناشویی وجود دارد. با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان گفت مشاوره زوجی مبتنی بر مدل سرخوردگی کایزر می‌تواند در کاهش سرخوردگی زناشویی اثربخش باشد. از اینرو، این شیوه مشاوره زوجی می‌تواند به نحو مؤثری توسط متخصصین حوزه خانواده جهت درمان سرخوردگی زناشویی مورد استفاده قرار بگیرد.

  1. آگاه هریس، ل.، جان بزرگی، م.، و غفاری، ع. (1393). اثربخشی مداخله شناختی- رفتاری گروهی ، بر افزایش رضایتمندی زناشویی زنان دارای تعارض زناشویی (با مقیاس اسلامی). مجله روانشناسی و دین، 7(2)،80-61.
  2. بابایی گرمخانی، م.، مدنی، ی.، و لواسانی، م. (1393). بررسی رابطه معیارهای ارتباطی غیرواقعی با الگوهای ارتباطی و نقش آنها در پیش بینی دلزدگی زناشویی زنان متقاضی طلاق. دو فصلنامه مشاوره کاربردی، 4(1)، 84-67.
  3. پیرفلک، م.، سودانی، م.، و شفیع آبادی، ع. (1393). اثربخشی زوج درمانی گروهی شناختی- رفتاری (GCBCT) بر کاهش دلزدگی زناشویی. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 4(2)، 267-247.
  4. قربانی، م.، فیروزی، س. (1395). اثربخشی آموزش سبک زندگی در رضایتمندی و فرسودگی زناشویی زنان متأهل شهر اصفهان. فصلنامه زن و جامعه، 8(1)، 23-36.
  5. کوهی، س.، اعتمادی، ع.، و فاتحی زاده، م. (1393). بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی و سلامت روانی با سرخوردگی زناشویی در زوجین. پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، 4(1)، 84-71.
  6. کوهی، س. (1388). عوامل پیش‌بینی کننده‌ی سرخوردگی زناشویی در زوجین شهر اصفهان. پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد مشاوره خانواده. دانشگاه اصفهان.
  7. گراوند، ع. (1389). بررسی تأثیر آموزش شناختی- رفتاری گروهی بر فرسودگی زناشویی زنان و مردان متأهل شهرستان کوهدشت. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده. دانشگاه اصفهان.
  8. منعمیان، گ.، خوش کنش، ا.، پورابراهیم، ت. (1395). اثربخشی درمان کوتاهمدت راه حل محور (SFTB) بر کاهش فرسودگی زناشویی و بهبود کیفیت روابط زناشویی در زنان متاهل. مجله دانشگاه علوم پزشکی کاشان، 20(2)، 172-165.
  9. نظری، ا.، فلاح زاده، ه.، و نظربلند، ن. (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سرخوردگی و کیفیت
  10. زناشویی زن‌ها. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 11(3)، 433-453.
  11. هواسی.، ن.، زهراکار، ک.، و محسن زاده، ف. (1395). بررسی اثربخشی زوج درمانی گروهی به روش گاتمن بر کاهش فرسودگی زناشویی زوجین. روان پرستاری، 4(6)، 59-64.
  12. Barry, R. A. (2010). Romantic disengagement as a developmental process that contributes to marital distress and decline. (Unpublished doctoral dissertation), The University of Iowa.
  13. Barry, R. A., Lawrence, E., & Langer, A. (2008). Conceptualization and assessment of disengagement in romantic relationships. Personal Relationships, 15(3), 297-315.
  14. Belanger, C., Laporte, L., Sabourin, S., & Wright, J. (2015). The effect of cognitive-behavioral group marital therapy on marital happiness and problem solving self-appraisal. The American Journal of Family Therapy, 43(2), 103-118.
  15. Berger, C. R., & Roloff, M. E. (1982). Thinking about friends and lovers: Social cognitions and relational trajectories. In M. Roloff & C. Berger (Eds.), Social cognition and communication (pp. 151-192). New Jersey: John Wiley & Sons
  16. Blancho, L. (2006). Family focused intervention to promote happiness. Journal of Personality and Social Psychology, 53(1), 200-220.
  17. Bronfenbrenner, U. (1990). Family decline in America. In D. G. Blankenhorn, S. E. Bayme & J. B. E. Elshtain (Eds.), Rebuilding the nest: A new commitment to the American family (pp. 39-51). Milwaukee, WI: Family Service America
  18. Charker, J. H., . (2003). Self- regulation and wisdom in marital satisfaction. (Unpublished Doctoral Dissertation), Griffith University.
  19. Cohen, S., O'Leary, K. D., & Foran, H. (2010). A randomized clinical trial of a brief, problem-focused couple therapy for depression. Behavior Therapy, 41(4), 433-446.
  20. Dahl, J., Stewart, I., Martell, C., & Kaplan, J. S. (2014). ACT and RFT in relationships: Helping clients deepen intimacy and maintain healthy commitments using acceptance and commitment therapy and relational frame theory. Oakland: New Harbinger Publications.
  21. Baucom, D.H., Epstein, N. B., LaTaillade, J. J., & Kirby, J. S. (2008). Cognitive-Behavioral couple therapy. In A. S. Gurman, J. L. Lebow & D. K. Snyder (Eds.), Clinical handbook of couple therapy (pp. 31-73). New York: Guilford Publications
  22. Fredman, S. J., Shnaider, P., Pentel, K. Z., & Monson, C. M. (2016). Cognitive Behavioral Couple Therapy for the Treatment of Relationship Distress. In T. J. Petersen, Sprich, S. E., & Wilhelm, S. (Ed.), The Massachusetts General Hospital Handbook of Cognitive Behavioral Therapy (pp. 277-287). New York: Humana Press
  23. Gottman, J. M., Coan, J., Carrere, S., & Swanson, C. (1998). Predicting marital happiness and stability from newlywed interactions. Journal of Marriage and the Family, 60(1), 5-22.
  24. Gottman, J. M., & Levenson, R. W. (1999). What predicts change in marital interaction over time? A study of alternative models. Family Process, 38(2), 143-158.
  25. Guerrero, L. K., & Floyd, K. (2006). Nonverbal Communication in Close Relationships. London: Routledge.
  26. Halford, W. K., Markman, H. J., Kling, G. H., & Stanley, S. M. (2003). Best practice in couple relationship education. Journal of marital and family therapy, 29(3), 385-406.
  27. Halford, W. K., Sanders, M. R., & Behrens, B. C. (2001). Can skills training prevent relationship problems in at-risk couples? Four-year effects of a behavioral relationship education program. Journal of family psychology, 15(4), 750-768.
  28. Hess, J. A. (2002). Distance regulation in personal relationships: The development of a conceptual model and a test of representational validity. Journal of Social and Personal relationships, 19(5), 663-683.
  29. Kayser, K. (1988). Disaffection in marriage: Its perceived process and attributions. (Unpublished doctoral dissertation), University of Michigan, Ann Arbor.
  30. Kayser, K. (1993). When love dies: The process of marital disaffection. New York: Guilford Press.
  31. Thibaut, J. W., & Kelley, H. H. (1966). The social psychology of groups. New Jersey: Transaction Publishers.
  32. Levinger, G. (1983). Development and change. In H. H. Kelley, E. Berscheid, A. Christensen, J. H. Harvey, T. L. Huston, G. Levinger, E. McClintock, L. A. Peplau & D. R. Peterson (Eds.), Close relationships (pp. 315-359). New York: Freeman
  33. Levinger, G. (2013). Social exchange in developing relationships. In R. L. Burgess & T. L. Huston (Eds.), A social exchange view on the dissolution of pair relationships (pp. 169-193). New York: Academic Press
  34. Luke, B. (2004). Self-regulation: A brief review. Journal of Sport Psychology, 25(1), 118-132.
  35. Mark, C. A. (2016). The Effects of Self-Disclosure on Marital Intimacy Among US Iraq War Veterans. (Unpublished Doctoral dissertation), Walden University, Minnesota..
  36. Markman, H. J., Rhoades, G. K., Stanley, S. M., Ragan, E. P., & Whitton, S. W. (2010). The premarital communication roots of marital distress and divorce: The first five years of marriage. Journal of Family Psychology, 24(3), 289.
  37. Napier, A. Y. (2010). The Fragile Bond: In Search of an Equal, Intimate and Enduring Marriage. New York: HarperCollins.
  38. Pamuk, M., & Durmuş, E. (2015). Investigation of burnout in marriage. Journal of Human Sciences, 12(1), 162-177.
  39. Pearce, Z. J., & Halford, W. (2008). Do attributions mediate the association between attachment and negative couple communication? Personal Relationships, 15(2), 155-170.
  40. Robinson, B. E., Flowers, C., & Ng, K.-M. (2006). The relationship between workaholism and marital disaffection: Husbands' perspective. The Family Journal, 14(3), 213-220.
  41. Sanford, K. (2006). Communication during marital conflict: When couples alter their appraisal, they change their behavior. Journal of Family Psychology, 20(2), 256-265.
  42. Schofield, T. (2016). Exploration of Perceptions of Marriage Dissatisfaction Among African American Couples. (Unpublished doctoral dissertation), Walden University, Minnesota.
  43. Seligman, M. E., Steen, T. A., Park, N., & Peterson, C. (2005). Positive psychology progress: empirical validation of interventions. American psychologist, 60(5), 410-421.
  44. Shadish, W. R., Montgomery, L. M., Wilson, P., Wilson, M. R., Bright, I., & Okwumabua, T. (1993). Effects of family and marital psychotherapies: A meta-analysis. Journal of consulting and clinical psychology, 61(6), 992-1002.
  45. Sirin, H. D., & Deniz, M. (2016). The Effect of the Family Training Program on Married Women's Couple-Burnout Levels. Educational Sciences: Theory and Practice, 16(5), 1563-1585.
  46. Teichman, Y., Bar-El, Z., Shor, H., Sirota, P., & Elizur, A. (1995). A comparison of two modalities of cognitive therapy (individual and marital) in treating depression. Psychiatry, 58(2), 136-148.
  47. Vakili, M., Kimiaei, S. A., Fathizade, M. S., & Mashhadi, A. (2015). Comparing the Effectiveness of Emotion-Oriented Couple Therapy and Cognitive-Behavioral Couple Therapy on Marital Conflict among Couples. International Journal of Review in Life Sciences, 5(11), 155-163.