بررسی اثربخشی شیوه زوج درمانی ارتباط شیء کوتاه مدت بر الگوهای ارتباطی زوجین

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مشاوره خانواده

2 دانشیار گروه مشاوره دانشگاه اصفهان

3 استادیار گروه مشاوره دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف این پژوهش بررسی تأثیر زوج درمانی ارتباط شیء کوتاه مدت بر الگوهای ارتباطی زوجین شهرستان خمینی‌شهر است. این پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری، کلیه زوجین مراجعه­کننده به مرکز مشاوره و راهنمایی آموزش و پرورش شهرستان خمینی‌شهر می­باشند. نمونه شامل 40 زن و شوهر است که از نمونه­های در دسترس انتخاب و به­صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. زوجین گروه آزمایش به مدت 6 جلسه تحت زوج­درمانی ارتباط شیء کوتاه مدت قرار گرفتند و در پایان از هر دو گروه پس‌آزمون به­عمل آمد. ابزار این پژوهش شامل دو آزمون الگوهای ارتباطی کریستنسن ـ سالاوی و محقق ساخته است و هر دو از روایی و پایایی خوبی برخوردارند. یافته‌های این تحقیق با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس نشان داد که، تأثیر زوج درمانی ارتباط شیء کوتاه مدت بر الگوهای ارتباطی سازنده متقابل (018/0=p)، توقع/کناره‌گیری (002/0=p)، توقع مرد/کناره‌گیری زن (012/0=p)، توقع زن/کناره‌گیری مرد (004/0=p) از پرسشنامه الگوهای ارتباطی کریستنسن و سالاوی معنادار و بر الگوی اجتنابی متقابل (21/0=p) معنادار نیست. به­علاوه تأثیر شیوه درمان فوق بر الگوهای ارتباطی مطیع ـ سلطه‌گر (024/0=p)، بی‌ارزش‌سازی همسر (001/0=p) و بالغ ـ بالغ (05/0=p) از پرسشنامه الگوهای ارتباطی محقق ساخته معنادار و در بقیه الگوها  والد ـ کودک (14/0=p)، تعقیب ـ گریز (07/0=p)، رومانتیک ـ منطقی (39/0=p)، ایده‌آل‌سازی همسر (96/0=p) معنادار نبود. نتیجه‌گیری نهایی این است که شیوه فوق تأثیر به سزایی در بهبود الگوهای ارتباطی زوجین دارد و می‌توان از آن در موارد مشابه استفاده کرد.

  1. احمدی، الف (1383). بررسی رابطه بین الگوهای ارتباط زناشویی و میزان رضایتمندی زناشویی در شهر اصفهان، اولین کنگره سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران (30-28 اردیبهشت)، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  2. رسولی، م (1380). رابطه بین الگوهای ارتباطی زن و یا شوهران دانشگاه‌های تهران و الگوهای ارتباطی والدین آنها، پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه تربیت معلم.
  3. شارف، ر (1381). نظریه‌های روان درمانی و مشاوره، ترجمه م فیروزبخت، تهران: خدمات فرهنگی رسا.
  4. عبادت پور، ب (1379). هنجاریابی پرسشنامه الگوهای ارتباطی زناشویی در شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره، دانشکده علوم تربیتی، دانشکده تربیت معلم.
  5. گلادینگ، س (1382). خانواده درمانی «تاریخچه ، نظریه و کاربرد»، ترجمه ف بهاری، تهران: انتشارات تزکیه.
  6. Dicks, H. V. (1967). Marital tensions: Clinical studies toward a psychoanalytic theory of interaction. London: Rout leage and Kegan Paul.
  7. Framo, J. L. (1976). Family of origin as a therapeutic resource for adults in marital and family therapy. New York: Brunner/Mazel
  8. Fowers, B. J, & Olson, D. H. (1992). Four types of premarital couples: An empirical typology based on PREPARE. Journal of family psychology, 6, 10-21.
  9. Gottman, J. M. (1993). A theory of marital dissolutions and stability. Journal of family psychology, 7, 57-75.
  10. Scharff, D. E. (1978). Truth and consequences in sex and marital therapy: The revelation of secrets in the therapeutic setting journal of Sex and Marital Therapy, 4, 35-49.
  11. Scharff, J. S. (1992). Projective and introjective identification and the use of the therapist s self. Northvale, NJ: Jason-Aronson.
  12. Strean, H. S. (1985). Resolving marital conflicts: A psychodynamic. New York: Wiley.
  13. Young, M., & Long, L. (1998). Counselling and therapy for couples. Brooks/Cole Pulishing company.