بررسی نقش ادراک جهت گیری هدف والدین و الگوی ارتباطی خانواده در جهت گیری هدف دانش آموزان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی

2 دانشگاه شیراز

چکیده

هدف پ‍ژوهش حاضر، بررسی نقش ادراک تأکید هدف والـدیـن و الگـوی ارتباطـی خـانـواده در جهت­گیری هدف دانش­آموزان است. نمونه پ‍ژوهش شامل 300 دانش­آموز دختر (160) و پسر (140) مقطع دبیرستان شهر شیراز است که به روش خوشه­ای چند مرحله­ای تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس ادراک تأکید هدف والدین (فرایدل و همکاران،2007)، پرسشنامه تجدیدنظر شده الگوی ارتباطی خانواده (کوئرنر و فیتزپاتریک،2002) و پرسشنامه جهت­گیری هدف (الیوت و مک گریگور، 2002) می­شود.برای تحلیل داده­های پژوهش از روش آماری تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام استفاده شد. نتایج نشان دادند جهت­گیری گفت و شنود، ادراک تأکید هدف تسلطی والدین و ادراک تأکید هدف عملکردی والدین پیش­بینی­کننده مثبت و معنادار جهت­گیری هدف تسلطی فرزندان می­باشند.جهت­گیری گفت و شنود و ادراک تأکید هدف عملکردی والدین نیز پیش­بینی­کننده مثبت و معنادار جهت­گیری عملکردی گرایشی هستند. برعکس، جهت­گیری همنوایی و ادراک تأکید هدف عملکردی والدین پیش­بینی­کننده مثبت و معنا­دار جهت­گیری هدف عملکرد اجتنابی دانش­آموزان می­باشند.

  1. جوکار، ب.، و لطیفیان، م. (1385). رابطه ابعاد هویت در گروهی از دانش‌آموزان پیش‌دانشگاهی شهرستان‌های شیراز و یاسوج. مجله علوم اجتماعی وانسانی دانشگاه شیراز، 25(4)، 20-1.
  2. خرمایی، ف. (1385). بررسی مدل علّی ویژگی‌های شخصیتی، جهت‌گیری‌های انگیزشی و سبک‌های شناختی یادگیری. پایان‌نامه دکتری روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شیراز، شیراز.
  3. کورش‌نیا، م. (1385). بررسی تأثیر ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده بر میزان سازگاری روانی فرزندان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روا‌ن‌شناسی تربیتی، دانشگاه شیراز، شیراز.
  4. کشتکاران، ط. (1387). بررسی تأثیر الگوهای ارتباطی خانواده بر خودپنداره تحصیلی با واسطه‌گری تأیید والدین. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شیراز، شیراز.
  5. Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, structures, and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84, 261–271.
  6. Ames, C., & Archer, J. (1988). Achievement goals in the classroom: Students' learning strategies and motivation processes. Journal of Educational Psychology, 80 (3), 260−267.
  7. Damas, E. J. W., & Laughlim, J. (2001). Latent model of family process in African American families: Relationships to child competence, achievement, and problem behaviors. Journal of Marriage and Family, 63, 967-98.
  8. Elliot, A., & Harackiewicz, J. (1996). Approach and avoidance achievement goals and intrinsic motivation: A mediational analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 968–980
  9. Elliot, A. J., & McGregor, H. A. (2001). A 2 * 2 achievement goal framework. Journal of Personality and Social Psychology, 80(3), 501–519.
  10. Friedel, M., Cortina, K. S., Turner, J. C., & Midgley, C. (2007). Achievement goals, efficacy beliefs and coping strategies in mathematics: The roles of perceived parent and teacher goal emphases. Contemporary Educational Psychology, 32, 434–458.
  11. Friedel, J. M., Cortina, K. S., Turner, J. C., & Midgley, C. (2010). Changes in efficacy beliefs in mathematics across the transition to middle school: Examining the effects of perceived teacher and parent goal emphases. Journal of Educational Psychology, 102(1), 102-114.
  12. Gonida, E. N., Voulala, K., & Kiosseoglou, G. (2009). Students' achievement goal orientations and their behavioral and emotional engagement: Co-examining the role of perceived school goal structures and parent goals during adolescence. Learning and Individual Differences, 19(1), 53-60.
  13. Gonida, E. N., Kiosseoglou, G., & Voulala, K. (2007). Perceptions of parent goals and their contribution to student achievement goal orientation and engagement in the classroom: Grade-level differences across adolescence. European Journal of Psychology of Education, 2(1), 23-39.
  14. Gonzalez, A. R., Greenwood, G. E., & Hsu, J. W. (2001). Undergraduate students’ goal orientations and their relationship to perceived parenting styles. College Student Journal, 35(2), 182–192.
  15. Gonzalez, A. R., Holbein, M. F. D., & Quilter, S. (2002). High school students’ goal orientations and their relationship to perceived parenting styles. Contemporary Educational Psychology, 27, 450–470.
  16. Gutman, L. M. (2006). How student and parent goal orientations and classroom goal structures influence the math achievement of African Americans during the high school transition. Contemporary Educational Psychology, 31(1), 44-63.
  17. Hoang, T., N. (2007). The relations between parenting and adolescent motivation. International Journal of Whouse Schooling, 3(2), 1-21.
  18. Koerner, F. A., & Fitzpatrick, M. A. (2002). Toward a theory of family communication. Communication Theory, 12, 70-91.
  19. Koerner, F. A., & Maki, L. (2004, July). Family communication patterns and social support in families of origin and adult children's subsequent intimate relationships. Paper presented at the International Association for Relationship Research Conference, Madison.
  20. Mattanah, J. F. (2001). Parental psychological autonomy and children’s academic competence and behavioral adjustment in late childhood: More than just limit-setting and warmth. Merrill-Palmer Quarterly, 47, 355–376.
  21. Mattanah, J. F., Pratt, M. W., Cowan, P. A., & Cowan, C. P. (2005). Authoritative parenting, parental scaffolding of long-division mathematics and children's academic competence in fourth grade. Journal of Applied Developmental Psychology, 26, 85–106.
  22. McLeod, J. M., & Chaffee, S. H. (1972). The construction of social reality. In J. Tedeschi (Ed.), The Social Influence Processes, 50-99. Chicago: Aldine- Atherton.
  23. Meyer, D. K., & Turner, J. C. (2002). Using instructional discourse analysis to study the scaffolding of student self-regulation. Educational Psychologist, 37, 5-13.
  24. Pintrich, P. R. (2000). Multiple goals, multiple pathways: The role of goal orientation in learning and achievement. Journal of Educational Psychology, 92, 544–555.
  25. Pintrich, P. R., & Schunk, D. H. (2002). Motivation in education: Theory, research, and application. NJ: Prentice Hall.
  26. Ricco, R., & Rodriguez, P. (2006). The relation of personal epistemology to parenting style and goal orientation in college mothers. Journal of Social Psychology of Education, 9, 159- 178.
  27. Ritchie, L. D. (1991). Family communication patterns: An epistemic analysis and conceptual reinterpretation. Communication Research, 18, 548-565.
  28. Robinson, J. B., Burns, B. M., & Winder, D. (2009). Maternal scaffolding and attention regulation in children living in poverty. Journal of Applied Developmental Psychology, 30, 82–91.
  29. Turner, L. A., & Johnson, B. (2003). A model of mastery motivation for at-risk preschoolers. Journal of Educational Psychology, 95, 495–505.
  30. Zusho, A., Pintrich, P. R., & Cortina, K. S. (2005). Motives, goals and adaptive patterns of performance in Asian American and Anglo American students. Learning and Individual Differences, 15(2,( 141-158.