بررسی اثربخشی گروه‌درمانی براساس رویکرد واقعیت‌درمانی بر بازسازی باورهای ارتباطی در زنان شاغل متأهل شهر مشهد

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور

2 دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی واقعیت‌ درمانی به شیوه گروهی بر میزان باورهای ارتباطی در زنان شاغل متأهل انجام شد. این پژوهش مطالعه نیمه‌تجربی به همراه پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. شرکت‌کنندگان شامل 91 نفر از کارکنان زن متأهل شهر مشهد بودند که به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند.پرسش‌نامه باورهای ارتباطی (RBI) را تکمیل کردند، 30 نفر با نمره بالاتر  در  دو گروه 15 نفره آزمایشی و کنترل به طور تصادفی جایگزین شدند. جهت  تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل کواریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان‌دهنده بهبود گروه مداخله در خرده‌مقیاس‌های تخریب‌کنندگی مخالفت، توقع ذهن‌خوانی از همسر، تغییر‌ناپذیری همسر و کمال‌گرایی جنسی از مقیاس باورهای ارتباطی بود. تغییرات ایجاد شده در پیگیری 45 روزه نیز ماندگار بود. یافته‌های این پژوهش اطلاعات مفیدی را در زمینه آشنایی با واقعیت‌درمانی و باورهای ارتباطی و نحوه تغییر و بازسازی آن‌ها فراهم می‌کند. در الگوهای مشاوره زناشویی می‌توان از  واقعیت‌درمانی  برای بازسازی باورهای ارتباطی و کاهش تعارضات زناشویی استفاده کرد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Group Therapy based on Reality Therapy on Rebuild of Relationship Beliefs in Working Married Women of Mashhad

نویسندگان [English]

  • Leila Ramzi Eslambooli 1
  • Ahmad Alipour 1
  • Zohreh Sepehri Shamloo 2
  • Hosein Zareh 1
1 Payam Noor University
2 Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

The aim of the current study was to investigate the effectiveness of group therapy based on reality therapy on relationship beliefs in working married women. This study was a quasi-experimental one with pretest-posttest, followup design with control group. Ninety one female married employees of Mashhad participated in this study with sampling in access and completed Relationship Beliefs Inventory. Thirty persons with higher scores randomly allocated in experimental and control groups (each group 15 persons). Experimental group received 9 sessions of group reality therapy, each 100 minutes, Data was analyzed using MANCOVA. An improvement in experimental group was found in comparison with control group in subscales of relationship beliefs scale including: “disagreement is destructive", "mind reading is expected", "partner cannot change" and "sexual perfectionism”. Changes were steady  in a 45-day follow-up. The findings provide useful information on reality therapy and relationship beliefs and how it improves. Reality therapy can be used in marital counseling patterns for rebuilding relationship beliefs and reducing marital conflicts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Group Therapy- Reality Therapy- Relationship Beliefs- Working Married Women

مراجع

  1. احمدی، ش. (1387). بررسی تأثیر مشاوره گروهی به روش واقعیت‌درمانی بر روند رضایت زناشویی دانشجویان زن دانشگاه یزد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
  2. ادیب‌راد، ن. و ادیب‌راد، م. (1384). بررسی رابطه باورهای ارتباطی با دلزدگی زناشویی و مقایسه آن در زنان متقاضی طلاق و زنان خواهان ادامه زندگی مشترک. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، 4(13).
  3. اسلامی، م. (1389). اسطوره‌های ذهنی زناشویی (راهنمای درمان ). مشهد: فرا انگیزش.
  4. اسماعیل‌پور، خ.؛ خواجه، و. و مهدوی، ن. (1392). پیش‌بینی رضایت زناشویی همسران براساس باورهای ارتباطی و مهارت‌های ارتباطی. فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال نهم بهار 1392، شماره 33.
  5. الیس، آ.؛ سیجل، جی. ال.؛ رجی ییجر، وی .جی. و آردای، گ. (1375). زوج‌درمانی. (ترجمه جواد صالحی فدردی و سیدامیر امین یزدی)، چاپ اول، تهران: نشر میثاق.
  6. اولادی، ز. (1390). بررسی اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر واقعیت‌درمانی در کاهش دلزدگی و افزایش رضامندی زناشویی زنان متأهل، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
  7. بخارایی، م. (1385). بررسی تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد واقعیت‌درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی زنان خانه‌دار منطقه 5 تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
  8. حسینی غفاری، ف.؛ قنبری هاشم‌آبادی، ب. و آقامحمدیان شعرباف، ح. (1386). مقایسه اثربخشی روان‌درمانی گروهی مبتنی بر نظریه انتخاب و درمان انگیزشی نظام‌مند در افزایش رضایت زناشویی. مطالعات تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، 78-65.
  9. حیدری، م.؛ مظاهری، م. و پوراعتماد، ح. (1384). رابطه باورهای ارتباطی با احساسات مثبت نسبت به همسر. فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال اول، شماره 2.
  10. ذوالفقاری، م.؛ فاتحی‌زاده، م. و عابدی، م. (1387). بررسی تأثیر طرح‌واره درمانی بر اسنادهای زناشویی و باورهای ارتباطی زوجین در شهر اصفهان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
  11. سیف، س. و اسلامی، م. (1386). نقش باورهای ارتباطی در کارکرد خانواده و سازگاری زناشویی. نشریه علوم انسانی، مطالعات جوانان، پاییز و زمستان ش 10 و 11، 82-59.
  12. شایسته، گ. ؛ صاحبی،ع. و علی‌پور، ا. (1385). بررسی رابطه رضایت‌مندی زناشویی با باورهای ارتباطی و انتظارات غیرمنطقی زوجین. فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال دوم، ش 7.
  13. شعاری‌نژاد، ع. (1364). فرهنگ علوم رفتاری، چاپ اول، تهران: امیرکبیر.
  14. شهرابی فراهانی، ل.؛ فرحبخش، ک. و عسگری، م. (1391). اثربخشی مشاوره مبتنی بر نظریه انتخاب گلاسر بر اشتغال موفقیت‌آمیز معلمان زن منطقه 15 تهران. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 4(10)،91-73.
  15. شیخی کوهسار، ز. (1390). اثربخشی آموزش غنی‌سازی ازدواج اولسون بر ارتقای آگاهی از انتظارات، بهبود باورهای ارتباطی و افزایش رضایت زناشویی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
  16. عبدالمحمدی، ک. (1385). بررسی و مقایسه رابطه باورهای ارتباطی و تعارضات زناشویی در زنان و مردان مراجعه‌کننده به دادگاه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه شهید بهشتی.
  17. فرحبخش، ک.؛ شفیع‌آبادی، ع.؛ احمدی، ا. و دلاور، ع. (1383). مقایسه میزان اثربخشی مشاوره زناشویی به شیوه شناختی الیس، واقعیت‌درمانی گلاسر و اختلاطی از آن دو در کاهش تعارض‌های زناشویی. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، 5 (18)، 57-32.
  18. فرحبخش، ک.؛ قنبری هاشم‌آبادی، ب. (1385). بررسی میزان اثربخشی زوج‌درمانی گلاسر بر کاهش استرس و افزایش رابطه صمیمانه پس از ضربه ناشی از ادراک خیانت به همسر. مجله علمی پژوهشی دانشگاه فردوسی مشهد.
  19. کوری، ج. (1385). نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی، (ترجمه یحیی سید محمدی).
  20. گلاسر، و. و گلاسر، ک. (1389). ازدواج بدون شکست. (ترجمه سمیه خوش‌نیت و هدی برازنده)، چاپ چهارم، مشهد: فرا انگیزش.
  21. موسوی، ا. (1386). مشاوره قبل از ازدواج با نگاه کاربردی. تهران: مهرکاویان.
  22. معتمدین، م. (1384). تأثیر آموزش راهبردهای مقابله با باورهای غیرمنطقی بر اساس رویکرد شناختی بر باورها و رضایت زناشویی زوج‌های مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره خانواده بهزیستی اهواز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران.
  23. واقعی، س.؛ مظلوم، ر. و احمدی، ح. (1387). بررسی ارتباط میزان خشنودی زناشویی با باورهای ارتباطی زناشویی در پرستاران متأهل شاغل بیمارستان‌های دانشگاهی شهر مشهد. فصلنامه پژوهشی دانشکده پرستاری و مامایی مشهد، ش 19، 49-43.
  24. Berger, R. & Hannah, M. T. (1999). Preventive approaches in couple’s therapy. Philadelphia: Brunner/Mazel.
  25. Bradbury,T. N., & Fincham, F. D. (1992). Attributions and behavior in marital interaction. Journal of Personality and Social Psychology, 63(4), 613-628.
  26. Camp, P. L., & Ganong, L. H. (1997). Locus of control and marital satisfaction in long-term marriage. Families in Society, 78.
  27. Carroll, J. S. & Doherty, W. J. (2003). Evaluating the effectiveness of premarital prevention programs: A Meta- analytic review of out come research. Family Relations, 52, 105-118.
  28. Epstein, W., & Eidelson, R. J. (1981). Unrealistic beliefs of clinical couples: Their relationships to expectations, goals and satisfaction. American Journal of Family Therapy, 9, 13-22.
  29. Gable, S. L., & Shean, .G. D. (2000). Perceived social competence and depression. Journal of Social and Personal Relationship, 17(1),139-150.
  30. Glasser, W. (1998). Choice theory. New York: Harper Collins.
  31. Glasser, W. (2000). Counseling with choice theory: The new reality therapy. New York: Harper Collins.
  32. Hamamci, Z. (2005). Dysfunctional relationship beliefs in marital conflict. Journal of Rational Emotive and Cognitive Behavior Therapy, 23(3), 261-245.
  33. Hamamci, Z., & Esen-Coban, A. (2010). Dysfunctional relationship beliefs of late adolescence in adjustment to university. Procedia Social & Behavioral Sciences, 2, 304-300.
  34. Hamidi, F., & Mohammadi Hosseini, Z. (2010). The relationship between irrational beliefs and social, emotional and educational adjustment among junior students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 1536-1531.
  35. Kaplan, H. I., & Sadock, B. J. (1998). Comprehensive Textbook of Psychiatry (6th ed.). Baltimore:Williams Wilkins.
  36. Moller, A. T., & Van Zyl, P. D. (1991). Relationships beliefs, interpersonal perception and marriage adjustment. Journal of Clinical Psychology, 47, 3-28.
  37. Notarius, C. & Markman, H. (1993). We can work it out: Making sense of marital conflict. New York: Putnam.
  38. Weeks., G. R. & Treat, S. R. (2001). Couples in treatment: techniques and approaches for effective practice.(2nd Ed.). Brunner-Routledge. Taylor & Francis Group. USA.
خانواده پژوهی
دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 4
اردیبهشت 1393
صفحه 493-509

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار