رابطه ساختاری والدگری ذهن‌ آگاه و فرسودگی والدینی: نقش واسطه‌ای استرس والدگری مادران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

گروه روانشناسی، دانشگاه سلمان فارسی کازرون

چکیده

پژوهش‌های اندکی که در سال‌های اخیر به مطالعه تجربه فرسودگی والدین ایرانی پرداخته‌اند، اقدام قابل توجهی در خصوص تدوین و آزمون مدل‌های مفهومی و گمانه‌زنی درباره متغیرهای واسطه مرتبط با فرسودگی والدین انجام نداده‌اند. 
ازهمین‌رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش واسطه‌ای استرس والدگری در رابطه میان والدگری ذهن‌ آگاه مادران با تجربه فرسودگی والدینی آن‌ها انجام شده است. پژوهش حاضر، یک مطالعه توصیفی‌مقطعی، و جامعه آماری آن شامل مادرانی بود که در سـال تحصیلی 1400-1399 دارای فرزند پیش‌دبستانی بوده‌اند. نمونه آماری نیز شامل 369 مادری است که با تکمیل پرسش‌نامه‌های آنلاین در این پژوهش مشارکت کرده‌اند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش‌نامه‌ فرسودگی والدینی (PBA)، فرم کوتاه شاخص استرس والدگری (PSI) و پرسش‌نامه والدگری ذهن‌آگاهانه (MIPQ) بود. برای بررسی مدل مفهومی پژوهش نیز از الگوی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته‌ها نشان ‌داد که والدگری ذهن‌آگاه فقط با واسطه استرس والدگری مادران می‌تواند نزدیک به 78 درصد از واریانس فرسودگی والدینی را تبیین کند؛ اما دارای اثر مستقیم بر فرسودگی والدینی نیست. یافته‌های پژوهش حاضر علاوه بر فراهم کردن درک بهتری درباره فرسودگی والدینی، می‌تواند در مداخله‌های آموزشی یا درمانی معطوف به کاهش فرسودگی والدینی نیز سودمند باشند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Structural Relationship between Mindful Parenting and Parental Burnout: The Mediating Role of Mothers' Parenting Stress

نویسندگان [English]

  • Marziyeh Sadeghzadeh
  • Moslem Abbasi
  • Negar Taghipour
  • Nezamedin Ghasemi
خیابان طالقانی- میدان علامه دوانی- کوچه گلبرگ
چکیده [English]

The few researches that have studied the burnout experience of Iranian parents in recent years have not developed or tested conceptual models and speculations regar-ding parental burnout in a meaningful way. Therefore, this study investigates the mediating role of parenting stress in the relationship between mothers' mindful pa-renting and their experience of parental burnout. This research was a descriptive-cross-sectional study, and its statistical population included mothers who had preschool children in the academic year of 2019. The statistical sample was compr-ised of 369 mothers who participated in this research by completing online quest-ionnaires. The research tools included the Parental Burnout Assessment (PBA), the Parenting Stress Index- Short Form (PSI), and the Mindfulness in Parenting Quest-ionnaire (MIPQ). To examine the conce-ptual model, Structural Equation Mode-ling was used. The findings showed that mindful parenting explains nearly 78% of the variance of parental burnout only thro-ugh mothers' parenting stress. However, it does not have a direct effect on parental burnout. The findings, in addition to prov-iding a better understanding of parental burnout, can be applied in educational or therapeutic interventions aimed at redu-cing parental burnout.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindful parenting
  • Parental burnout
  • Parental stress
خانجانی، ز.، هاشمی نصرت‌آباد، ت. و پاکروان، ه. (1400). پیش‌بینی فرسودگی والدین در دوران قرنطینه کرونایی بر اساس کمال‌گرایی و عواطف مثبت و منفی والدین کودکان دبستانی. رویش روان‌شناسی، 65، 218-209.
زارع، ف. و محمدی، م. (1399). ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس والدگری ذهن‌آگاهانه. روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 11(40)، 150-133.
شمالی احمدآبادی، م.، برخورداری احمدآبادی، ع. و آریانپور، ل. (1400). نقش فرسودگی والدینی در بدرفتاری با دانش‌آموزان ابتدایی در همه‌گیری کووید-19. پویش در آموزش علوم انسانی، 7(24)، 32-17.
صادق‌زاده، م. و عباسی، م. (1401). ویژگی‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه ارزیابی فرسودگی والدینی (PBA) در مادران ایرانی دارای کودک پیش‌دبستانی. فصلنامه راهبردهای نو در روان‌شناسی و علوم‌تربیتی، 5(14)، 296-282.
فدایی، ز.، دهقانی، م.، طهماسیان، ک. و فرهادی، ف. (1389). بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی فرم کوتاه شاخص استرس فرزندپروری (PSI-SF) مادران کودکان عادی ۱۲-۷ سال. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 8(2)، 91-80.
موسوی، س. ف. (1399). مقایسه تجربه فرسودگی والدینی و نگرش به نقش‌های جنسیتی در مادران شاغل و غیرشاغل ساکن شهر تهران. مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، 65(4)، 32-7
موسوی، س. ف.، پرستان‌پور، م. و اصغری، م. (1400). آسیب بینایی در فرزندان: مقایسۀ رضایت زناشویی، اتحاد والدینی و فرسودگی والدینی در پدران و مادران ایرانی. روان‌شناسی افراد استثنایی، 11(44)، 167-141.