ازدواج با فرزندخوانده از منظر اصول قانون اساسی ایران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

در سال 1392 با تصویب قانون حمایت از کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست، در تبصره 26 این قانون مقرر شد: «... ازدواج چه در زمان حضانت و چه بعد از آن بین سرپرست و فرزندخوانده ممنوع است، مگر این‌که دادگاه صالح پس از اخذ نظر مشورتی از سازمان، این امر را به مصلحت فرزندخوانده تشخیص دهد». ادعا شد که با عدم ممنوعیت شرعی و سکوت قانون، مواردی از ازدواج با فرزندخوانده وجود داشته که لااقل با این مقرره انجام چنین ازدواج‌هایی موکول به اجازه دادگاه مبتنی بر مصلحت فرزندخوانده خواهد شد و بدین ترتیب از فرزندخوانده در برابر آسیب‌های احتمالی حمایت خواهد شد. سؤالی که در این‌جا مطرح می‌شود این است چنین مقرره‌ای در راستای اصول 10، 20 و 21 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تا چه حدودی می‌تواند حافظ قداست و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی، ایجاد زمینه‌های مساعد برای رشد شخصیت زن و احیای حقوق مادی و معنوی او، حمایت از کودکان بی‌سرپرست و حمایت حقوقی برابر برای همه اعم از زن و مرد باشد. این مقاله توصیفی، تحلیلی و انتقادی بوده و با روش کتابخانه‌ای با توصیف عواقب و پیامدهای چنین مقرره‌ای، به این سؤالات پاسخ داده است و نهایتاً پیشنهاد می‌کند برای پیشگیری از بی‌اخلاقی و فروپاشی نهاد خانواده، حمایت بدون تبعیض از کودک در برابر آسیب‌های جبران‌ناپذیر و حفظ حقوق مادی و معنوی زن، اصلاح این تبصره هرچه سریع‌تر در دستور کار قانونگذار قرار گیرد.

عنوان مقاله [English]

Marriage with an Adopted Child from the Iranian Constitutional Law Perspective

نویسندگان [English]

  • Mahroo Ghadiri
  • Mehran Edmaeili
Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Recently Iran passed a law titled “Protection of Children without Guardian or with an Improper Guardian” that provides in part: "... marriage between a guardian and an adopted child is prohibited both during and after custody, unless a competent court, after obtaining the advisory opinion from the (state welfare) organization, affirms that it is in the interest of the adopted child." It was claimed that in the absence of a prohibition under Sharia law and silence of the legislation in force, there exist some cases of marriage with an adopted child. Hence, with this regulation a competent court may allow such marriages based on the interest of the adopted child and in this way, at least the child will be protected against possible harms. This claim raises the question that given articles 10, 20 and 21 of the Constitution, to what extent can such a provision protect the sanctity and solidarity of familial relations based on Islamic law and ethics, woman's rights, protecting children without guardians, and equal legal protection for all, including men and women? This paper addresses this question by analyzing the consequences of such a provision, and ultimately suggests that, in order to prevent the immorality of relations within families and the collapse of the family, and to ensure the protection of the child from harms and protect the rights of women, repealing this provision must be placed on the agenda of the Legislature as soon as possible.

  1. قرآن کریم