رابطۀ ابعاد الگوی ارتباطی خانواده با فراوانی و شدت تعارضات والدین‌ ـ‌ نوجوانان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه بیرجند

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان پیش‌بینی مؤلفه‌های تعارض، شامل "شدت" و "فراوانی" تعارض توسط ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده، شامل "جهت‌گیری گفت‌و‌شنود" و "جهت‌گیری هم‌نوایی" است. مشارکت‌کنندگان در پژوهش، 189 دانش­آموز (73 دختر و 116 پسر) مقطع متوسطه شهر بیرجند بودند، که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای سنجش مؤلفه‌های تعارض، از پرسش‌نامۀ اندازه‌گیری تعارض والد ـ ‌نوجوان و برای سنجش ابعـاد الگـوی ارتبـاطی خـانواده، از نسـخـۀ فرزندان، ابزار تجدید نظر شدۀ الگوی ارتباطی خانواده (RFCP) استفاده شد. پایایی ابزار، به روش آلفای کرونباخ محاسبه شد. نتایج، بیان‌گر پایایی مطلوب مقیاس‌ها بود، با استفاده از تحلیل رگرسیون به روش هم‌زمان، قدرت هر یک از ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده (جهت‌گیری گفت‌و‌شنود و جهت‌گیری هم‌نوایی) در پیش‌بینی فراوانی و شدت تعارض، مورد بررسی قرار گرفت. یافته­ها نشان داد، جهت‌گیری گفت‌و‌شنود، پیش‌بینی‌کنندۀ منفی و معنادار شدت تعارض در هر دو گروه از دختران و پسران بود. جهت‌گیری هم‌نوایی، پیش‌بینی‌کنندۀ مثبت و معنادار شدت تعارض در گروه پسران بود. بنابراین لزوم توجه و آموزش در زمینۀ نحوۀ رفتار و تعامل والدین با نوجوان و ارتقای کیفیت مهارت‌های ارتباطی در خانواده، می‌تواند عامل بازدارنده در کاهش تعارضات والدین و نوجوانان باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship Between Family Communication Patterns and Frequency and Intensity of Parent-Adolescent Conflict

نویسندگان [English]

  • Khadijeh Jafarnezhad
  • Mohammad Reza Asadi Yonesi
  • Mitra Rastgoomoghadam
Birjand University
چکیده [English]

This study examined the role of family communication patterns (conversation and conformity orientation) to predict frequency and intensity of parent adolescent conflict. Participants included 189 students (37 girls and 116 boys) selected from Birjand high schools. The measures of study include Asadi Younsi Parent-Adolescent Conflict Questionnaire (2011) and Koerner and Fitzpatrick Revised Version of Family Communication Patterns Instrument (2002). Alpha Cronbach were calculated to examine reliability of the measures. Pearson’s correlation and regression analysis were performed for the data analysis. Results indicated: A) conversation orientation was a negative predictor of intensity conflict in girls and boys; B) conformity orientation was significant and positive predictor of intensity conflict in boys. Thus the importance of education in the field of adolescent behavior and interaction with parents and families to improve the quality of communication skills can be a deterrent in reducing conflicts between parents and Adolescents.

  1. اسدی‌یونسی، م؛ مظاهری، م؛ شهیدی، ش؛ طهماسیان، ک. و فیاض‌بخش، م. (1390). تدوین و اعتباریابی پرسش‌نامه تعارض والد ‌ـ ‌نوجوان (فرم نوجوان). فصلنامه خانواده و پژوهش. 8(1و 2)، 70 – 43.
  2. بولتون، ر. (1383). روان‌شناسی روابط انسانی، ترجمه حبیب سهرابی، تهران، رشد.
  3. پاد، الف (1390). مقایسة تأثیر الگوهای ارتباطی خانواده بر پیشرفت تحصیلی به واسطه‌ سبک‌های تفکر در دانشجویان دختر و پسر رشته‌های علوم انسانی و ریاضی فیزیک دانشگاه شیراز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی.
  4. سامانی، س. و فولادچنگ، م. (1385). روان‌شناسی نوجوانی. شیراز: ملک سلیمان.
  5. خدائی، ابراهیم؛ معدنی‌پور، ع. و نقدی، ح. (1386). والدین، نوجوانان، ارزش‌های خانوادگی؛ ترجیح اطاعت یا استقلال. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 3(12)، 810-791.
  6. کشاورزی، س. فیروزبخت، س. و فولادچنگ، م. (1390). بررسی نقش ادراک جهت‌گیری هدف والدین و الگوی ارتباطی خانواده در جهت‌گیری هدف دانش‌آموزان. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 7(28)، 477-463.
  7. کوروش‌نیا، م. و لطفیان، م. (1386). بررسی رابطة ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده با میزان اضطراب و افسردگی فرزندان. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 3(10)، 600-587.
  8. کوهستانی، ح؛ روزبهانی، ن و باغچقی، ن. (1388). تجارب دوران بلوغ نوجوانان پسر. دوماهنامه پرستاری ایران، 22(57)، 65-53.
  9. فراهتی، م؛ فتحی‌آشتیانی، ع و مرادی، ع. (1390). رابطه میان الگوهای ارتباطی خانواده و مهارت‌های ارتباطی نوجوانان. فصلنامه خانواده و پژوهش، 10، 86-69.
  10. مام‌ابراهیمی، ک. (1389). عوامل مؤثر برتضاد والدین و فرزندان در بین نوجوانان 19-15 ساله بوکان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی. دانشگاه شهید بهشتی تهران، دانشکده علوم اجتماعی.
  11. مرادی، ا. (1384). بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های حل مسئله بر تعارضات والد ‌ـ ‌فرزند در دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه تهران. پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره، دانشگاه تربیت معلم، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی.
  12. ملکی‌حاجی‌آقا، ز. (1384). بررسی سبک مدیران مدارس راهنمایی دختران تهران در برخورد با تعارض، از دیدگاه مدیران و معلمان در سال 1383، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
  13. معیدفر، س. و صبوری خسروشاهی، ح. (1390). تعارض والدین و فرزندان در سبک زندگی. برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، (7)، 97-66.
  14. حیدرعلی، ه. (1384). تحلیل داده‌های چند متغیری در پژوهش رفتاری. تهران: پیک فرهنگ.
  15. Allison, B. N., & Schultz, J. B. (2004). Parent-adolescent conflict in early adolescence. Adolescence, 39, 101-119.
  16. Barber, B. K. (1994). Cultural, family, and personal contexts of parent adolescent conflict. Journal of Marriage and the Family, 56, 375-386.
  17. Chaplin, T. shina, R. Simmons, J. Healy, S. Mayes, l. Hommer, R & Crowley, M (2012). Parent-adolescent conflict interactions and adolescent alcohol use. Addictive Behaviors 37, 605-612.
  18. Collins, W. A. (1990). Parent-child relationships in the transition to adolescence: Continuity and change in interaction, affect, and cognition. In R. Montemayor, G. R. Adams, & T. P. Gullotta (Eds.), From childhood to adolescence: A transitional period? (pp. 291-301). Thousand Oaks, CA.
  19. Collins, W. A., & Laursen, B. (1992). Conflict and the transition to adolescence. In C. U. Shantz, & W. W. Hartup (Eds.), Conflict in child and adolescent development (pp. 216-241). Cambridge, England: Cambridge University Press.
  20. Elwood, T. D, & Schrader, D. C (1998). Family Communication Patterns and Commun-ication Apprehension. Journal of Social Behavior and Personality, 13(3), 493-502.
  21. Furman, W., & Buhrmester, D. (1992). Age and sex differences in perceptions of networks of personal relationships. Child Development, 63, 103-115.
  22. Fitzpatrick, M. A., & Ritchie, L. D. (1994). Communication schemata within the family: Multiple perspectives on family interaction. Human Communication Research, 20, 275-301.
  23. Fitzpatrick, M. A., & Marshall, L. J. (1996). The effect of family communication environments on children’s social behavior during middle childhood. Communica-tion Research, 23(4): 379-407.
  24. Fitzpatrick, M. A., & Vangelisti, A. L. (1995). Explaining Family Interactions. Thousand Oaks, CA: SAGE.
  25. Fleming, M. (2005). Gender in adolescent autonomy: Distinction between boys and girls accelerates at 16 years of age. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 63(2), 33-52.
  26. Furman, W., & Buhrmester, D. (1992). Age and sex differences in perceptions of networks of personal relationships. Child Development, 63, 103-115.
  27. Fuligni, A. J. (1998). Authority, autonomy, and parent-adolescent conflict and cohesion: A study of adolescents from Mexican, Chinese, Filipino, and European backgrounds. Developmental Psychology, 34(4), 782-792.
  28. Galambos, N. L., & Almeida, D. M. (1992). Does parent-adolescent conflict increase in early adolescence? Journal of Marriage and the Family, 54(4), 737-747.
  29. Gottman, J. M. (1979). Marital interactions: Experimental investigations. New York: Academic press
  30. Hill, J. P. (1988). Adapting to menarche: Familial control and conflict. In M. R. Gunnar., & W. A. Collins (Eds.), Minnesota symposia on child psychology (pp. 43-77). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  31. Hofer, C. Eisenberg. N. Spinrad, T. Amanda, S. Morris. Gershoff, E. Valiente., Eggum, N. (2013). Mother-adolescent conflict: stability, change, and relations with externalizing. and internalizing behavior problems. Social Development. 22(2), 259-279.
  32. Holmes, T. R., Bond, L. A., & Byrne, C. (2008). Mothers’ beliefs about knowledge and mother-adolescent conflict. Journal of Social and Personal Relationships, 25(4), 561-586.
  33. Koerner, A. F., & Fitzpatrick, M. A. (1997). Family type and conflict: The impact of conversation orientation and conformity orientation on conflict in the family. Communication Studies, 48, 59-78.
  34. Koerner, A. F., & Fitzpatrick, M. A. (2002a). Understanding family communication patterns and family functioning: The roles of conversation orientation and conformity orientation. Communication Yearbook, 28, 36-68.
  35. Koerner, A. F., & Fitzpatrick MA. (2002b). you never leave your family in a fight: The impact of families of origins on conflict-behavior in romantic relationships. Communication Study, 53: 234-51.
  36. Koerner, A. F., & Maki, L. (2004). Family communication patterns and social support in families of origin and adult children’s subsequent intimate relationships. Paper presented at the international association for relationship research conference, madison, WI, 22-25.
  37. Koerner, A. F., & Cavancara, K. E. (2002). The influence of conformity orientation on communication pattern in family conversations. Journal of family communication, 2(3), 133-152.
  38. Koesten, J. (2004). Family communication patterns, sex of subject, and communication competence. Communication monographs, 71, 236-244.
  39. Lanz M, Ifrate R, Rosnati R & Scabini E. (1999). Parent-child communication and adolescent self-esteem in separated, intercountry adopted, and intact non-adoptive families. Journal of Adolescence, 22.785-794.
  40. Laursen, B., Coy, K. C., & Collins, W. A. (1998). Reconsidering changes in parent-child conflict across adolescence: A meta-analysis. Child Development, 69, 817-832.
  41. Laursen, B., &., Hartup, W.W. (1989). The dynamics of preschool children’s conflicts. Merrill- Palmer Quarterly, 35, 281-297.
  42. McLeod, J. M. &., Chaffee, S. H. (1972). The construction of social reality. In J. Tedeschi (Ed.), The social influence process (pp. 50-59). Chicago: Aldine-Atherton.
  43. Melching, J. A. (2006). Exploring Parent-Adolescent Conflict: An Examination Correlates and Longitudinal Predictors in Early Adolescence. Thesis Master of Science in Psychology, University of New Orleans.
  44. Noller, P. &., Callan, V. (1991). The adolescent in the family. New York: Routledge.
  45. Ritchie, L. D. (1991). Family Communication Patterns an Epistemic. Analysis and Conceptual Reinterpretation. Communication Research, 18, 584-565.
  46. Ritchie, L. D., &., Fitzpatrick, M. A. (1990). Family communication patterns: Measuring intrapersonal perceptions of interpersonal relationships. Communication Research, 17, 523-544.
  47. Rueter, M. A., & Conger, R. D. (1995). Antecedents of parent-adolescent disagreement. Journal of Marriage and Family, 57, 435-448.
  48. Sagrestano, L. M., McCormick, S. H., Paikoff, R. L., & Holmbeck, G. N. (1999). Pubertal development and parent-child conflict in low-income, urban, African American adolescents. Journal of Research on Adolescence, 9(1), 85-107.
  49. Silverberg, S. B., & Steinberg, L. (1990). Psychological well-being of parents with early adolescent children. Developmental Psychology, 26, 658-666.
  50. Shearman, S. M., & Dumlao, R. (2008). A cross-cultural comparison of communication patterns and conflict between young adults and parents. Journal of Family Communication, 8, 186-211.
  51. Smetana, J. G. (1988). Concepts of self and social convention: Adolescents' and parents' reasoning about hypothetical and actual family conflicts. In M. R. Gunnar &., W. A. Collins (Eds.), Minnesota symposia on child psychology (pp. 79-122). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  52. Smetana, J. G. (1996). Adolescent-parent conflict: Implications for adaptive and malad-aptive development. In D. Cicchetti & S. L. Toth (Eds.), Rochester Symposium on Developmental Psychopathology: 7. Adolescence: Opportunities and challenges (pp. 1-46). Rochester, NY: University of Rochester Press.
  53. Steinberg, L. (1981). Transformations in family relations at puberty. Developmental Psychology, 17, 833-840.
  54. Van Doorn, M. D., Branje, S. J. T., & Meeus, W. H. J. (2008). Conflict resolution in parent-adolescent relationships and adolescent delinquency. Journal of Early Adolescence, 28(4), 503-527.
  55. White, D. T. (1987). Adolescent-Parent Interaction and Parental Marital Happiness. Thesis in Home and Family Life. Master of Science in Home economics Texas Tech University.
  56. Xia, Y., Xie, X., Zhou, Z., Defrain, J. Meredith, W., & Combs, R. (2004). Chinese. Adolescents’ decision-making, parent-adolescent communication and relationship. Faculty Publications, Department of Child, Youth, and Family Studies.