تفاوت ارزشی در روابط والدین و فرزندان(بررسی و تبیین مسئلۀ تفاوت ارزشی در ایلام)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه ایلام

2 کارشناس ارشد جامعه شناسی

چکیده

تفاوت در ارزشها از جمله پدیده‌های اجتماعی است که خود را در وضعیت گذار جوامع بیشتر نمایان می‌سازد. فناوری‌ها و مسائل جدید اجتماعی، نسلی نو را در درون خود پرورش داده و در فرایند جامعه‌پذیری نسل جدید که خواهان برقراری ارتباط مؤثر با دیگران و بهرهگیری از میراث گذشتگان است، خلل ایجاد میکند. محققان از نظریات آلپورت و اینگلهارت در بررسی این مسئله استفاده کردهاند. اهدافی که این تحقیق در پی بررسی آنها بوده، عبارت‌اند از: ۱. بررسی تفاوت بین سلسلهمراتبارزشى پدران با سلسلهمراتب ارزشى پسران؛ ۲. بررسی تفاوت بین ارزشهاى مادى پدران با ارزش‌هاى مادى پسران؛ ۳. بررسی تفاوت بین ارزش‌هاى فرامادى پدران با ارزشهاى فرامادى پسران.جامعۀ آمارى این پژوهش را تمام دانشآموزان پسر سال سوم دبیرستانهاى شهر ایلام تشکیل دادهاند. براى هر یک ‌از دو نسل (پدران و پسران)، ۱۴۴ پرسش‌نامه در نظر گرفته شده، اطلاعات نیز ازطریق پرسش‌نامه و مصاحبه جمع‌آورى شده است. براساس نتایج این پژوهش، اولویتهاى ارزشى پدران و پسران آن‌ها به‌ترتیب عبارت‌‌اند از: اقتصادى، اجتماعی، مذهبى، نظرى، سیاسى و زیبایىشناسى. دربارۀ نظام ارزشى اینگلهارت، اولویت‌هاى ارزشى پدران عبارت‌اند از: ثروت و زندگى مرفه و امنیت ملی و اولویت‌های ارزشی پسران عبارت‌اند از: زندگى مرفه و ثروت و امنیت ملى. ارزش‌‌هاى فرامادى و مادى به‌ترتیب اولویتهاى ارزشى پدران و پسران را تشکیل مىداد. نتایج پژوهش نشان میدهد که در زمینۀ ارزش‌های اقتصادی و سیاسی و اجتماعی بین پدران و فرزندان آنها تفاوت عمیق و در ارزش‌های علمی و مذهبی تفاوت سطحی وجود داشته و در ارزش‌های زیبایی ‌شناختی تفاوتی وجود ندارد. در نتیجه، میتوان تفاوت را در اغلب ارزش‌های فرزندان با والدین آنها مشاهده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Value Differences Between Parents and Children (A Review and Explanation of Value Differences in Ilam)

نویسندگان [English]

  • Zeinab Toulabi 1
  • Khalil Kamarbeigi 2
1 Ilam University
2 Ilam University
چکیده [English]

Transition is a social phenomenon that usually reveals itself in all societies and their values. Technology and the new social affairs have brought up a new generation. Meanwhile has caused a problem for this generation that has impaired the process of new generation’s socialization who wants to communicate effectively with other members of society and wants to use the ancestors’ legacy. The researchers used Allport and Engelhat’s theories to examine this issue. Objectives of this paper include: a) differences between father’s value hierarchy with his boy’s value hierarchy. b) differences between father’s material values and their boy’s material value’s. c) differences between father’s super material values and their boy’s super material values. All Ilam’s third grade high school male students form the statistical population of this research. Fathers and sons completed the questionnaires and participated in interviews. According to the results, the priority of fathers and their boy’s value are economical, social, religious, theoretical, political, and aesthetic respectively. Regarding the Engelhat’s value system, the priority of father’s value are welfare, wealth, and national security. The super material and material value comprise the priority of fathers and boy’s values respectively. The result of the research also indicates that in regard to the economical, political, and socials values, there is a deep difference between fathers  and their boys; there is a trivial difference regarding the scientific and religious values; and there is not any difference regarding the aesthetic values. As a result, we often see different values in the children with their parents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Different value- value conflict- generation- generational change
  1. آزاد ارمکی، ت.، غفاری، غ. (۱۳۸۳). جامعهشناسی نسلی در ایران. چاپ ۱، تهران: پژوهشکدۀ علومانسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
  2. اکرمى، ن. (۱۳۷۹). «تصادم ارزشهاى ما و آن‌ها؛ بررسى و مقایسۀ گرایشهاى ارزشى بین دانشآموزان نوجوان و سالمندان». ماهنامۀ تربیت، شمارۀ ۹.
  3. اینگلهارت، ر. (۱۳۷۳). تحول فرهنگی در جامعۀ صنعتی. ترجمۀ مریم وتر، چاپ ۱، تهران: کویر.
  4. اینگلهارت، ر. (۱۳۸۲). تحول فرهنگی در جامعۀ صنعتی. ترجمۀ مریم وتر، تهران: کویر.
  5. باتومور، ت. (۱۳۵۷). جامعهشناسی. ترجمۀ سیدحسن منصور و حسن کلجاهی، چاپ ۳، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
  6. بشیریه، ح. (۱۳۷۹). جامعهشناسی سیاسی. چاپ ۶، تهران: نی.
  7. پاشاشریفى، ح. (۱۳۷۵). اصول روانسنجى و روانآزمایى. چاپ ۴، تهران: رشد.
  8. توکلی، م. (۱۳۷۸). بررسی نظام ارزشهای دو نسل دختران (نسل انقلاب) و مادران. پایاننامۀ کارشناسی‌ارشد جامعهشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
  9. تیموری، ک. (۱۳۷۷). بررسی و مقایسۀ نظام ارزشهای پسران و پدران و عوامل مؤثر بر آن در شهر تهران. پایاننامۀ کارشناسی‌ارشد جامعهشناسی، دانشگاه علامه‌طباطبایی.
  10. جلیلى، ه. بهار و تابستان (۱۳۷۷). «شکاف نسلها». مؤسسۀ پژوهشهاى آینده‌نگرى، فصلنامۀ فرهنگى اجتماعى فرهنگ عمومى، شماره‌های ۱۴و۱۵، ۶۴ تا ۷۱.
  11. ربانی، ر، ۱۳۸۰، جامعهشناسی جوانان، چاپ ۱، تهران: آوای نور.
  12. رفیعپور، ف. (۱۳۷۶). توسعه و تضاد؛ کوششی درجهت تحلیل انقلاب اسلامی و مسائل اجتماعی ایران. چاپ ۱، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  13. زینآبادى، م. (۱۳۷۸). «بررسى سلسله‌مراتب ارزشى پدران و پسران خانوادههاى ساکن شهر مشهد و عوامل مؤثر بر آن». مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانى دانشگاه فردوسى مشهد، ۳۲(۱و۲).
  14. فرزانه، س. و چراتی، ع. (۱۳۹۰). «بررسی عوامل مؤثر بر تفاوت ارزشی، مطالعۀ موردی والدین و جوانان ۱۵تا۲۵سالۀ شهر ساری». فصلنامۀ جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، ۲(۲).
  15. لنسکی، گ.، لنسکی، ج. (۱۳۷۴). سیر جوامع بشری. ترجمۀ ناصر موفقیان، چاپ ۲، تهران: علمی و فرهنگی.
  16. معیدفر، س. (۱۳۸۳). جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران. همدان: نور علم.
  17. ملکى، ا. (۱۳۷۵). بررسى رابطۀ پایگاه اقتصادى اجتماعى خانواده با گرایشهاى ارزشى نوجوانان. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، معاونت پژوهشى و آموزشى، مرکز پژوهشهاى بنیادى.
  18. یوسفی، ن. (۱۳۸۳). شکاف بین نسلها؛ بررسی نظری و تجربی. چاپ ۱، تهران: پژوهشکدۀ علوم‌انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
  19. Abdul Kareem, A, vijayakannur, V.S.R. (1981). “Value Ordination of College Students in Relation to Socio - Economic Stratification”, Journal of Psychological Researches, Vol. 25, (1).
  20. Allport ,G.W, Vernon, plulp .E; lindzey.G. (1960). "Study of values”, Boston: Houghton mifflin company 17.
  21. Bourdieu, pierre. (1984). questions de sociologies les editions 7 ruebernard palissy,
  22. Paris.
  23. Diepsthaten, I. E , peter, E. A. (1999). “Talking about my Generation, Ego and alter images of generation in the Nether lands, Netherlands”, Journal of social sciences, 35,2, pp.91-109.
  24. Duncan, s., 1999, Garmond Communication, Montana.
  25. Marisa Ferrari,O. (2000). "Generation and Value Change Across Time", International Review of Sociology, Vol. 10, Issue 2, p.223, 11p.
  26. Mannheim, k. (1952). The Problem of Generation, in Essays on the Sociology of Knowledge, Rout Lodge and Kegan Paul.