فرزندخواندگیِ باز و حق بر هویت در بستر مصالح عالیه کودک: نگاهی تحلیلی به ماده 22 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست مصوب 1392

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

فرزندخواندگی، از بسترهای توجه به مصالح عالیه کودک، بر موضوع یافتن خانواده­ای مناسب برای کودک و نه صرف الحاق او به یک خانواده تمرکز دارد. در این میان فرزندخواندگیِ باز به عنوان یکی از انواع فرزندخواندگی در جهت حمایت از کودک، مدعی است که با در اختیار قرار دادن اطلاعات مربوط به والدین اولیه و همچنین سایر اطلاعات هویتی، حق بر هویت کودک را در راستای مصالح وی، تأمین می­ کند. از سوی دیگر الگوی اسلام برای حمایت از کودکان، علی­رغم عدم پذیرش فرزندخواندگی، به دلیل توجه ویژه به حفظ هویت و نسب کودک، ارائه اطلاعات والدین اولیه را ضروری می­داند. تجلی این نگاه در قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی­سرپرست و بدسرپرست مصوب 1392 قابل مشاهده است. مقاله حاضر به دنبال یافتن نقاط مشترک و متفاوت این دو الگوی حمایتی از کودکان است.

عنوان مقاله [English]

Open Adoption and the Right to Identity in the Context of the Best Interest of the Child: an Analysis of Article 22 of the Act on “Protection of Children and Adolescents without Guardian and with Inappropriate Guardian” (2013)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Roshan 1
  • Maryam Ghanizade Bafghi 2
1 Family Research Institute, Shahid Beheshti University, Tehran
2 Family Research Institute, Shahid Beheshti University, Tehran
چکیده [English]

Adoption as a ground for the best interests of the child, focuses on finding a proper family for a child rather than a child for the family. Open adoption as a sort of adoption for protecting children claims that child’s access to the information of original parents and other identity features will provide child’s right to identity and include child’s best interest. On the other hand, despite rejecting adoption, Islam postulates child access to biological parents’ information due to protecting child’s identity and ancestry. The trace of this point of view is observable in the “Protection of children and Teenagers without Guardian or with Improper Guardian” Act (2013). This article is planning to find similarities and differences between the two supportive approaches. According to the findings, it is to say that both of the approaches, despite the fundamental differences, are convergent in presenting information about the child’s identity. In other sorts of adoption, the main plot is the child’s right to have access to the biological inform-ation as well, but in the open adoption approach, child can also contact to the primary parents beyond the mere information access.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Open Adoption
  • Child’s Rig-ht to Identity
  • Convention on the Rights of the Child
  • Laqit
  • Protection of Children and Teenagers Without Guardian or With Improper Guardian Act (2013)

مراجع

  1. آزادارمکی، ت. (1386). فرهنگ و هویت ایرانی و جهانی شدن. تهران: مؤسسه مطالعات ملّی تمدن ایرانی.
  2. ابن منظور، م. (1416). لسان العرب. جلد 5. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
  3. اردبیلی، ا. (1402). مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
  4. انصاری، ق. (1392). احکام و حقوق کودکان در اسلام. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار.
  5. حرعاملی، م. (بی‌تا). وسائل الشیعه. قم: مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث.
  6. حسنی،‌ ا. (1416). نظریه المقاصد عند الامام محمد الطاهر بن عاشور. ویرجینیا، هیرندن: المعهد العالمی للفکر الاسلامی.
  7. حسینی عاملی نجفی، م. ج. (1419). مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه. قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
  8. حلی، ا. (1383). المختصرالنافع فی فقه الامامیه. نجف: مطبعه نعمان.
  9. شاطبی، ا. (بی‌تا). الموافقات فی الاصول الحکام. جلد 2. قاهره: داراحیاء الکتب العربیه.
  10. طباطبائی یزدی، م. ک. (1417). العروه الوثقی مع تعلیقات عده من الفقها. قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
  11. طوسی، م. (1388). المبسوط فی الفقه الامامیه. تهران: المکتبه المرتضویه لاحیاء الآثار الجعفریه.
  12. عاملی، ز. (1425). مسالک الافهام فی شرح شرائع الاسلام. قم: مؤسسه المعارف الاسلامیه.
  13. عاملی، م. (1406). اللمعه الدمشقیه. تهران: مرکز بحوث الحج و العمره.
  14. کرکی، ع. (1408). جامع المقاصد فی شرح القواعد. قم: موسسه آل البیت لاحیاء التراث.
  15. گیدنز، آ. (1991). تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمه ن. موفقیان (1382). تهران: نشرنی.
  16. موسوی خمینی، ر. (1417). تحریر الوسیله. قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
  17. نجفی، م. ح. (بی‌تا). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  18. هندی، ع. (1405). کنز العمال. جلد ۳. بیروت: مؤسسه الرساله.
  19. Al-Amili, M. (1985). [Al-Loma’ Al-Dameshqiyah]. Tehran: Markaz Bohouth Al-Haj va Al-Umra [in Arabic].
  20. Al-Amili, Z. (2004). [Masalek Al-Afham fi Sharh Sharaye Al-Islam]. Qom: Muassesah Al-Maarif Al-Islamiah [in Arabic].
  21. Ansari, Gh. (2013). [Children’s Rights and Regulations in Islam]. Qom: Global Center for Jurisprudence of Pure Imams [in Persian].
  22. Ardabili, A. (1982). [Majma Al-Faedah va Al-Burhan fi Sharh Al-Adhhan]. Qom: Islamic Publications Office [in Arabic].
  23. Assim, U. M., & Sloth-Nielsen, J. (2014). Islamic kafalah as an alternative care option for children deprived of a family environment. African Human Rights Law Journal, 14(2), 322-345.
  24. Azad Armaki, T. (2007). [Iranian Culture and Identity and Globalization]. Tehran: Institution for National studies of Iranian Civilization [in Persian].
  25. Baran, A., Pannor, R., & Sorosky, A. (1976). Open Adoption. Social work, 22, 97-100.
  26. Belbas, N. F. (1986). Staying in touch: Empathy in open adoptions. Smith College School for Social Work, 57(3), 184-198.
  27. Berry, M. (1993). Risks and Benefits of Open Adoption. Princeton University, 3(1), 125-138.
  28. Besson, S. (2007). Enforcing the Child’s Right to know her Origins: Contrasting Approaches under the Convention on the Rights of the Child and the European Convention on Human Rights. International Journal of Law, Policy and the Family, 21(2), 137-159.
  29. Brinich, P. M., & Brinich, E. B. (1982). Adoption and adaptation. The Journal of Nervous and Mental Disease, 170(8), 489-493.
  30. Cantwel, N. (2014). The best interest of the child in intercountry adoption. Florence: UNICEF office of research.
  31. Chapman, C., Dorner, P., Silber, K., & Winterberg, T. S. (1986). Meeting the Needs of the Adoption Triangle through Open Adoption: The Birthmother. Child and Adolescent social work, 3(4), 203-213.
  32. Commissioner for Human Rights (2011). Adoption and Children: A Human Rights Perspective. Council of Europe: Strasbourg.
  33. Convention on the Rights of the Child Committee (1994). Concluding Observations: Paraguay (UN Doc. CRC/C/15/Add.27).
  34. Convention on the Rights of the Child Committee (2003). Concluding Observations: Estonia (UN Doc. CRC/C/15/Add.196).
  35. Dunn, R. G. (1997). Self, Identity, and Difference: Mead and the Poststructuralists. The Sociological Quarterly, 38(4), 687-705.
  36. Erikson, E. (1968). Identity, youth and crisis. New York: Norton.
  37. European Convention on the Adoption of Children (2008).
  38. Giddens, A. (1991). Modernity and Self Identity: Self and Society in the Late Modern Age (N. Movafaghian, Trans.). Tehran: Ney [in Persian].
  39. Hajal, F., & Rosenberg, E. B. (1991). The Family Life Cycle in Adoptive Families. American Journal of Orthopsychiatry, Mental Health & Social Justice, 61(1), 78-85.
  40. Hasani, A. (1995). [Nadhirah Al-Maqasid enda Al-Imam Muhammad Tahir Ibn Ashur]. Virginia, Herndon: Mahad Al-Alami lil-Fikr Al-Islami [in Arabic].
  41. Helli, A. (1963). [Al-Mukhtasar Al-Nafe’ fi Fiqh Al-Imamia]. Najaf: Matba’ No’man [in Arabic].
  42. Hindi, A. (1985). [Kanz Al-Ummal]. Vol. 3. Beirut: Al-Resalah Institution [in Arabic].
  43. Human Rights Committee (1995). Fifty-Third Session, Views, Communication No. 400/1990, U.N. Doc. CCPR/C/53/D/400/1990
  44. Hurr Aamili, M. (no date). [Wasail Al-Shia]. Qom: Aal Al-Bayt le Ihya Al-Torath [in Arabic].
  45. Husayni Aamili Najafi, M. J. (1998). [Meftah Al-Kiramah fi Sharh Qawaid Al-Alamah]. Qom: Islamic Publications Office [in Arabic].
  46. Ibn Manzur, M. (1995). [Lisan Al-Arab]. Vol. 5. Beirut: Dar Al-Ihya Al-Turath Al-Arabi [in Arabic].
  47. Karaki, A. (1987). [Jame’ Al-Maqasid fi Sharh Al-Qawaid]. Qom: Aal Al-Bayt le Ihya Al-Torath [in Arabic].
  48. Kirk, H. D. (1984). Shared fate: A theory and method of adoptive relationships. Brentwood Bay, British Columbia: Ben-Simon Publications.
  49. Kraft, A. D., Palombo, J., Woods, P. K., Mitchell, D. L., & Schmidt, A. W. (1985). Some theoretical considerations on confidential adoption, Part I: The birth mother. Child and adolescent social work, 2(1), 13-21.
  50. Kraft, A. D., Palombo, J., Mitchell, D. L., Woods, P. K., & Schmidt, A. W. (1985). Some theoretical considerations on confidential adoptions, Part II: The adoptive parent. Child and Adolescent Social Work Journal, 2(2), 69-82.
  51. Kraft, A. D., Palombo, J., Mitchell, D. L., Woods, P. K., Schmidt, A. W., & Tucker, N. G. (1985). Some theoretical considerations on confidential adoption, Part III: The adopted child. Child and adolescent social work, 2(3), 139-153.
  52. McCombs, T., & Shull, G. (2007). Rights to Identity. California: International Human Rights Law Clinic, Berkeley Law University of California. Retrieved from http://scm.oas.org/pdfs/2007/CP19277.PDF.
  53. McRoy, R., Grotevant, H. D., Ayers-Lopez, S., & Furuta, A. (1990). Adoption revelation and communication issues: implications for practice. Families in Society, 71(9), 550-557.
  54. Melina, L. R. (1986). Raising adopted Children: A Manual for Adoptive Parents. New York: HarperCollins Publishers.
  55. Mousavi Khomeini, R. (1996). [Tahrir Al-Wasilah]. Qom: Islamic Publications Office [in Arabic].
  56. Najafi, M. H. (1998). [Jawahir Al-Kalam fi Sharh Sharaye Al-Islam]. Beirut: Dar Al-Ihya Al-Turath Al-Arabi [in Arabic].
  57. Pearls, D., & Werner, M. (1998). Muslim Family Law. London: Sweet & Maxwell.
  58. Pierik, R., & Donders, Y. (2002). Towards a Right to Cultural Identity? Leiden Journal of International Law, 16(3), 639-649.
  59. Ronen, Y. (2004). Redefining the Child’s Right to Identity. International Journal of Law, Policy and the Family, 18, 147-177.
  60. Sants, H. J. (1964). Genealogical bewilderment in children with substitute parents. Psychology and Psychotherapy, Theory, Research and Practice, 37(2), 89-182.
  61. Shatibi, A. (no date). [Al-Muwafaqaat fi Osool Al-Ahkam]. Vol 2. Cairo: Dar Ihya Al-Kutub Al-Arabiyah [in Arabic].
  62. Smith Rotabi, K., Bromfield, N. F., Lee, J., & Abu Sarhan, T. (2017). The Care of Orphaned and Vulnerable Children in Islam: Exploring Kafala with Muslim Social Work Practice with Unaccompanied Refugee Minors in the United States. Journal of Human Rights and Social Work, 2, 16–24.
  63. Sorosky, A. D., Baran, A., & Pannor, R. (1975). Identity Conflict in Adoptees. American Journal of Orthopsychiatry, Mental Health & Social Justice, 45(1), 18-27.
  64. Tabataba’I Yazdi, M. K. (1996). [Orvat Al-Vosqa ma’a Ta’liqat enda men Al-Foqaha]. Qom: Islamic Publications Office [in Arabic].
  65. Thorpe, R., Croy, S., Petersen, K., & Pitts, M. (2012). In The Best Interests of the Child? Regulating Assisted Reproductive Technologies and the Well-Being of Offspring in Three Australian States. International Journal of Law, Policy and the Family, 26(3), 259-277.
  66. Tousi, M. (1968). [Al-Mabsout fi Fiqh Al-Imamiah]. Tehran: Al-Maktabah Al-Mortazavi le Ihya Al-Athar Al-Ja’fariyah [in Arabic].
  67. Vite, S. (2008). A Commentary on the United Nations Convention on the Rights of the Child; Article 21, Boston: Nijhoff Publisher.
  68. Von Benda Beckman, K., & Verkuyten, M. (1994). Cultural Identity and Development in Europe. In K. Von Benda Beckman &‎ M. Verkuyten (Eds), Nationalism, Ethnicity and Cultural Identity in Europe. (PP. 1-199). London: London University.
  69. Weigert, A J., & Gecas, V. (2005). Symbolic Interactionist Reflections on Erikson, Identity, and Postmodernism. An International Journal of Theory and Research, 5(2), 161-174.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار