تبیین نظری تعارضات زناشویی با رویکرد پارادایمی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

در دهه ­های اخیر دگرگونی­ های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و به دنبال آن دگرگونی­ هایی که در شکل و وظایف خانواده و انتظارات افراد از ازدواج و زناشویی پدید آمده است، نهاد خانواده و زناشویی را با چالش ­ها و تعارضاتی متفاوت و مضاعف نسبت به گذشته دست به گریبان ساخته است که از نتایج چنین وضعیتی سستی روابط زناشویی، تضاد و طلاق در جامعه ایران است. بر این اساس، در مقاله حاضر که به شیوه فراتحلیل و استنتاج مبتنی بر تحلیل مفاهیم و مفهوم­ پردازی مجدد نتایج پژوهش­ های پیشین انجام شده است، سعی شده است با تکیه بر رویکردهای نظری مختلف و به‌ویژه نظریه کنش متقابل نمادین، به عنوان تبیین‌کننده اصلی و به‌کارگیری مفهوم «پارادایم زناشویی»، به عنوان حلقه گم‌شده مطالعات پیشین در این حوزه، مدلی مناسب و در عین حال متفاوت برای تبیین تعارضات زناشویی ارائه گردد. این مدل، تعارضات زناشویی را بر اساس تضاد پارادایمی میان زوجین توضیح می­ دهد و ایده اساسی آن این است که تعارضات زناشویی نه نتیجه یک یا چند عامل ثابت و مشخص، بلکه محصول برخورد پارادایم‌های مخالف (یا متفاوت) با هم است.   

عنوان مقاله [English]

A Theoretical Explanation of Marital Conflicts by Paradigmatic Approach

نویسنده [English]

  • Esmaeil Jahani Dolatabad
Literature and Humanities Faculty, University of Mohaghegh Ardebili, Ardebil
چکیده [English]

Due to the economic, social and cultural changes in recent decades and consequently alterations in the form and duties of families and expectations of individuals from marriage, the institution of the family and marriage are enormously involved with different challenges and conflicts in comparison to past years. Fragile marital relationships, conflicts and divorce are results of such situations in Iran. Accordingly, the present study, which is designed through meta-analysis and deduction based on the concept analysis and reconceptualization of recent studies, has committed to manifest a proper different paradigm to explain marital conflicts. This paradigm is relying on various theoretical approaches, particularly the theory of symbolic interactionism as the main explanatory mean, and also applying the concept of “Marital Paradigm” as the missing information in previous studies of this field. It explains the marital conflicts between couples as paradigmatic conflicts; and its main idea is that marital conflict is not the result of one or more fixed and specified factors, but it is the production of encountering the opposing (or different) paradigms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marriage- Marital Conflicts- Marital Paradigm- Paradigmatic Homogamy

مراجع

  1. آبوت، پ. و والاس، ک. (1997). درآمدی بر جامعه‏شناسی نگرش‏های فمینیستی، ترجمه م. خراسانی و ح. احمدی (1376). تهران: دنیای مادر.
  2. ترنر، ج. چ. (1988). پیدایش نظریه جامعه‌شناسی، ترجمه ع. ع. لهسائی‌زاده (1371). جلد دوم. شیراز: فرهنگ.
  3. ترنر، ج. چ. (1990). ساخت نظریه جامعه‌شناسی، ترجمه ع. ع. لهسائی‌زاده (1372). شیراز: نوید.
  4. ﺟﻌﻔﺮﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻲ، س. (1383). بررسی عوامل مؤثر بر طلاق. نخستین ﻛﻨﮕﺮه ﺳﺮاﺳﺮی آﺳﻴﺐ‌ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺧﺎﻧﻮاده در ایران، ﭘﮋوﻫﺸﻜﺪه ﺧﺎﻧﻮاده داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ، 28-30 اردیبهشت.
  5. حسینی، ح. (1386). جامعه‌شناسی نظام‌گسیختگی خانواده و طلاق. تهران: نشر سلمان.
  6. خلج‌آبادی فراهانی، ف. و مهریار، ا. ه. (1389). بررسی نقش خانواده در ارتباطات با جنس مخالف قبل از ازدواج در دختران دانشجو در تهران. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 6(24)، 468-449.
  7. روزن‌باوم، چ. (1982). خانواده به منزله ساختاری در مقابل جامعه: نقد مبانی نظری جامعه‌شناسی خانواده در آلمان، ترجمه م. ص. مهدوی (1367). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  8. ریتزر، ج. (1992). نظریه جامعه‏شناسی در دوران معاصر، ترجمه م. ثلاثی (1380). تهران: علمی.
  9. زرگر، ف. و نشاط‌دوست، م. ح. (1386). بررسی عوامل مؤثر در بروز طلاق در شهرستان فلاورجان. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 3(11)، 749- 737.
  10. سازمان ثبت احوال ایران (1393). طلاق‌های ثبت شده در سال‌های مختلف. برگرفته از:
  11. http://www.sabteahval.ir/Default.aspx?tabid=4773
  12. سعیدیان، ف. (1382). بررسی رابطه بین ساختار قدرت در خانواده با تعارضات زناشویی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران.
  13. کوزر، ل. ا. (1971). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمه محسن ثلاثی (1386). تهران: علمی.
  14. گیدنز، آ. (1998). راه سوم: بازتولید سوسیال‌دموکراسی، ترجمه م. صبوری کاشانی (1386). تهران: نشر شیرازه.
  15. فاتحی‌زاده، م. و احمدی، س. ا. (1384). بررسی رابطه الگوهای ارتباطی ازدواج و میزان رضایت‌مندی زناشویی زوجین شاغل در دانشگاه اصفهان. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 1(2)، 120-109.
  16. مقدس، ع. (1387). طبقات اجتماعی و سبک‌های حل مسائل خانوادگی. مطالعات اجتماعی ایران، 3، 33-19.
  17. ملک‌عسگر، س.، موتابی، ف. و مظاهری، م. ع. (1393). مقایسه استانداردهای مربوط به زندگی مشترک، اسناد ارتباطی و رضایت زناشویی در افراد ساکن تهران در طول سه نسل اخیر. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 10(2)، 157-137.
  18. منصوریان، ک. و فخرایی، س. (1387). تحلیل جامعه‌شناختی تعارضات همسران در خانواده‌های شهر شیراز. مجله تحقیقات زنان (مجله مطالعات زنان)، 2(1)، 113-75.
  19. Abbott, P. & Wallace, C. (1997). An Introduction to Sociology: Feminist Perspectives (M. Khorasani & H. Ahmadi, Trans.). Tehran: Donyaye Madar [in Persian].
  20. Carroll, J. S., Willoughby, B., Badger, S., Nelson, L. J, & Madsen, S. D. (2007). So Close, Yet So Far Away: The Impact of Varying Marital Horizons on Emerging Adulthood. Journal of Adolescent Research, 22(3), 219-247.
  21. Coser, L. A. (1971). Masters of Sociological Thought: Ideas in Historical and Social Context (M. Salasi, Trans.). Tehran: Elmi [in Persian].
  22. Coyne, J. C., & Downey, G. (1991). Social Factors and Psychopathology: Stress, Social Support, and Coping Processes. Annual Review of Psychology, 42, 401-425
  23. Fatehizadeh, M., & Ahmadi, S. A. (2005). [Investigating the Relationship between Patterns of Marriage Relation with Level of Marital Satisfaction among Occupied Couples in Isfahan University]. Journal of Family Research, 1(2), 109-120 [in Persian].
  24. Giddens, A. (1998). The Third Way: The Renewal of Social Democracy (M. Saboori, Trans.). Tehran: Shiraze Publication [in Persian].
  25. Hall, S. (2006). Marital Meaning: Exploring Young Adults’ Belief System about Marriage. Journal of Family Issues, 27(10), 1437-1458.
  26. Hosseini, H. (2007). [Sociology of Family System Rupture and Divorce]. Tehran: Salman Publication [in Persian].
  27. Jafar-Tabatabayi, S. (2004). Investigating Effective Factors on Divorce. First National Congress on Pathology of Family in Iran, Family Institute, Shahid Beheshti University. 17-19 May [in Persian].
  28. Khalajabadi Farahani, F., & Mehryar, A. H. (2011). [The Role of Family in Premarital Heterosexual Relationships among Female University Students in Tehran]. Journal of Family Research, 6(4), 449-468 [in Persian].
  29. Lyngstad, T. H. (2005). Why do couples with highly educated parents have higher divorce rates? European Sociological Review, 22(1), 49-60.
  30. Malek Asgar, S., Motabi, F., & Mazaheri, M. A. (2014). [Comparison Relationship Standards, Attributions and Marital Satisfaction across Three Recent Genarations in Tehran]. Journal of Family Research, 10(2), 137-157 [in Persian].
  31. Mansourian, K., & Fakhrayi, S. (2008). [Sociological analysis of couple’s conflictes in shirazian families]. Journal of Women Researches, 2(1), 75-113 [in Persian].
  32. Moghadas, A. (2008). [Social Classes and Style of Familey Problem Solving among Shirazi Couples]. Journal of Iranian Social Studies, 3, 19-33 [in Persian].
  33. Molina, O. (2000). African American Women’s Unique Divorce Experiences. Journal of Divorce & Remarriage, 32(3-4), 93-99.
  34. O’Leary, K. D., & Smith, D. A. (1991). Marital Interactions. Annual Review of Psychology, 42, 191-212.
  35. Organization for Civil Registration of Iran (2014). Registered Divorces in Different Years. Retrieved from: http://www.sabteahval.ir/Default.aspx?tabid=4773 [in Persian].
  36. Ritzer, G. (1992). Contemporary Sociological Theories, (M. Solasi, Trans.). Tehran: Elmi [in Persian].
  37. Rosenbaum, H. (1982). Formen der Familie. Untersuchungen zum Zusammenhang von Familienverhältnissen, Sozialstruktur und Sozialem Wandel in der Deutschen Gesellschaft, (M. mahdavi, Trans.). Tehran: Markaz Nashr Daneshgahi Publication [in Persian].
  38. Saeidian, F. (2003). The relationship between power structure in families and marital conflicts. Master's Thesis in Sociology, Iranian Research Institute for Science and Information Technologies [in Persian].
  39. Turner, J. H. (1988). The Emergence of Sociological Theory (A. Lahsayizade, Trans.). 4th Ed. Vol 2. Shiraz: Farhang Publication [in Persian].
  40. Turner, J. H. (1990). The Structure of Sociological Theory (A. Lahsayizade, Trans.). 5th Ed. Shiraz: Navid Publication [in Persian].
  41. Turner, J. H. (1999). Toward A General Sociological Theory of Emotions. Journal for the Social Behaviour, 29(2), 133-162.
  42. Uchida, M., Araki, S. H. & Murata, K. (1993). Socioeconomic factors affecting marriage, divorce and birth rates in a Japanese population. Journal of biosocial science, 25(4), 499-507.
  43. Willoughby, B. J & Carroll, J. S. (2010). Sexual experience and couple formation attitudes among emerging adults. Journal of Adult Development, 17, 1-11.
  44. Willoughby, B. J., & Dworkin, J. D. (2009). The relationships between emerging adults’ expressed desire to marry and frequency of participation in risk behaviors. Youth & Society, 40, 426-450.
  45. Willoughby, B. J., Hall, S., & Heather, P. L. (2013). Marital Paradigms: A Conceptual Framework for Marital Attitudes, Values, and Beliefs. Journal of Family Issues, 36(2), 188-211.
  46. Zargar, F., & Neshat-doost, H. T. (2007). Divorce Incidence Factors in Falavarjan Township. Journal of Family Research, 3(3), 737-749 [in Persian].

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار