دیدگاه دانش آموزان دبیرستانی نسبت به سهم اولیاء مدارس و کتب درسی در پرداختن به مسائل خانواده

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

2 مدرس مراکز تربیت معلم یزد

3 استادیار گروه مشاوره دانشگاه اصفهان

4 عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان

چکیده

بعد از خانواده، مهم­ترین سازمان مؤثر در تکوین شخصیت و رشد جنبه‌های مختلف انسان، مدرسه است. بنابراین، رشد مهارت­ها و استعدادهای لازم برای زندگی افراد در جامعه باید یکی از اهداف اساسی مدرسه محسوب شود. با توجه به این­که آموزش مسائل زندگی خانوادگی به دانش‌آموزان می‌تواند در استحکام خانواده و کاهش ناهنجاری­هایی از قبیل طلاق نقش داشته باشد؛ این پژوهش درصدد بررسی این موضوع است که از دید دانش­آموزان چهار عامل آموزشگاهی: مدیر، دبیر، مشاور، مر‌بی پرورشی و کتاب­های درسی تا چه حد به مسائل زندگی خانوادگی در دبیرستان می‌پردازند. این تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است و جامعه آماری آن را دانش‌آموزان دختر سال سوم نظام متوسطه نظری در سه شهر یزد، اردکان و میبد تشکیل می­دهند. با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی چندمرحله‌ای متناسب با حجم، 210 دانش‌آموز از جامعه انتخاب گردید. برای جمع‌آوری داده‌ها از یک پرسشنامه محقق ساخته شامل 46 سؤال به سبک لیکرت و پنج سؤال باز پاسخ استفاده شد. داده‌های آن با نرم­افزار SPSS در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌های حاصل از پژوهش مشخص نمود که نقش عوامل آموزشگاهی در آموزش مسائل خانواده، از نظر دانش‌آموزان کمتر از سطح متوسط (3) می‌باشد. البته نقش این عوامل به نظر آن­ها یکسان نبوده، بیشترین تأثیر مربوط به نقش مدیران و کمترین تأثیر مربوط به نقش دبیران بوده است. براساس این یافته­ها نتیجه­گیری می­شود که عملکرد دبیرستان­ها در آموزش مسائل زندگی خانوادگی از دید دانش‌آموزان کمتر از حد مورد انتظار آنان بوده، لازم است برنامه‌ها و کتاب­های آموزشی ویژه‌ای برای آموزش مسائل زندگی خانوادگی برای دانش‌آموزان تدارک دیده شود.

مراجع

  1. امام‌خمینی، روح ا... (1358). صحیفه نور، تهران: انتشارات وزارت ارشاد.
  2. اسماعیلی‌یزدی، عباس (1381). فرهنگ تربیت، تهران: انتشارات دلیل ما.
  3. بهجتی اردکانی، فاطمه (1382). بررسی عوامل آموزشگاهی، فرهنگی و خانوادگی مؤثر بر پایین بودن طلاق در استان یزد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی دانشگاه اصفهان.
  4. جعفری (1384). بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی پیش از ازدواج بر افزایش رضایت زناشویی زوجین پس از ازدواج، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مشاوره خانواده، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
  5. جلالی، دایوش و جلالوند، لادن (1385). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر سازگاری زناشویی زوج‌ها، چکیده مجموعه مقالات دومین کنگره سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  6. دامن پاک مقدم، ناهید (1385). سنجش میزان آگاهی دختران نسبت به حقوق خانواده و عوامل مؤثر بر آن، چکیده مجموعه مقالات دومین کنگره سراسری آسیب شناسی خانواده در ایران، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  7. سبحانی‌نژاد، مهدی (1379). بررسی راه‌های ایجاد زمینه مشارکت دانش‌آموزان در امور آموزشگاه‌ها از دیدگاه دانش‌آموزان، اولیاء و مربیان (مدیر، مر‌بی پرورشی، معلم) دورة‌ ابتدایی در استان اصفهان، پروژه تحقیقاتی، سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان.
  8. سعادتمند، زهره (1371). تربیت همگام با مراحل زندگی، تهران: انتشارات بهار.
  9. سیف، علی‌اکبر (1373). روان‌شناسی پرورشی، تهران: انتشارات آگاه.
  10. شرفی، محمدرضا (1376). با فرزند چگونه رفتار کنیم، تهران: انتشارات بهار.
  11. شریعتمداری، علی (1353). جامعه و تعلیم و تربیت (مبانی تربیت جدید)، تهران: انتشارات چاپ پخش.
  12. صافی، احمد (1378). ویژگی‌ها و صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان، تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
  13. فاتحی‌زاده، مریم و فتحی، فاطمه (1380). بررسی عملکرد مدرسه در ایجاد و پرورش مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهر اصفهان، پروژه تحقیقاتی، سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان.
  14. قائمی، علی (1373). زمینه تربیت، قم: انتشارات امیری.
  15. کرمی‌نوری، رضا و مرادی، علی‌رضا (1376). روان‌شناسی تربیتی، تهران: انتشارات تربیت معلم.
  16. گیلک، مهناز (1385). آموزش مهارت‌های زندگی از طریق فعالیت‌های مکمل و فوق ‌برنامة مدارس، ماهنامه آموزشی، تربیتی پیوند، شماره 318.
  17. ماسن، پاول هنری و همکاران (1370). رشد شخصیت کودکان، ترجمه مهشید یاسایی، تهران: نشر مرکز.
  18. ملکی، بهار (1376). پرورش اعتماد به نفس، انتشارات ققنوس.
  19. Badger, E; Barns, F. & vielze, P. (1981). Material risk factors: Predictors of developmental outcome in early childhood. Infant Mental Health journal. 2, 151-162.
  20. Blumberg, S. L. (1991). Premarital intervention programs: A comparison study (Doctoral dissertation, university of Denver, 1991) Dissertation Abstracts International, 52, 2762.
  21. Giblin, p; Sprenkle, D. H. & Sheehan, R. (1985). Enrichment outcome research: A meta-analysis of premarital, marital and family interventions. Journal of Marital and family therapy. 11, 257-271.
  22. Guerney, B. G. (1977). Relationship enhancement. Sanfrancisco, CA: Jossey-Bass.
  23. Hamburg, B. A. (1990). Life-skills training: Preventive inter-ventions for young adolescents. Washington, DC: Carnegie Conncil on Adolescent Development.
  24. Markman, H. J; Stanley, S. & Blumberg, S. L. (1994). Fighting for your marriage: Positive steps for preventing divorce and preserving a lasting love. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
  25. Moote, J. R. & Wodarski, J. S. (1997). The acquisition of life skills through adventure – based activities and problems: A review of the literature. Adolescence, 32, 125. Pro Quest Education Journals. 167-193.
  26. Newman, B. M. & Newman, P. R. (1987). Development through Life: A psychosocial approach. Chicago, IL: The Dorsey press.
  27. Phannenstiel, J. C. & Seltzer, D. A. (1989). New parents as taether : Evalution of early parent education programs. Early Childhood Reseatch Quarterly. 4, 1-18.
  28. Ridley, C.A. (1982). Relationship Enhancement with premarital couples: An Assessment of effects of relationship quality. Americon Journal of family therapy. 10,41-48.
  29. Slavin, R. E. (1989). Effective problems for students at risk. Report No. ISBN- O- 205- 11953-0 . Needham Heights, MA: Allyn and Bacon.
  30. Wodarski, J. S. (1988). Preventive health services for adolescents: A practice paradigm. Social Work in Education. 22(1), 5-20.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار