بررسی تعارض قانون حمایت خانواده و قانون مجازات اسلامی جدید از جهت مسئولیت زوج در افضای زوجه نابالغ

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حقوق دانشگاه گیلان

2 گروه حقوق خصوصی دانشگاه گیلان

چکیده

ازدواج در سنین پایین، امکان اضرار به کودک را افزایش می­ دهد؛ لذا قوانین جدید در راستای حمایت از حقوق آنان در مقابله با ازدواج زودهنگام، ضمانت اجرا تعیین نموده ­اند. طبق روایات اسلامی، سن بلوغ نکاح دختران، 9 سال تمام قمری است، ولی مقنن، این سن را به 13 سال تمام شمسی افزایش داده است. قانون حمایت خانواده 1391 در ماده­ 50 با توجه به قانون مدنی برای تزویج دختر زیر سن 13 سال تمام شمسی با این قید که نکاح بدون اذن ولی و تشخیص دادگاه صورت گرفته باشد، در صورت ایجاد نقص عضو ناشی از نزدیکی، برای زوج دیه و حبس مقرر نموده است. این در حالی است که مقنن، در قانون مجازات اسلامی 1392، زوجه­ نابالغ را در صورت افضا شدن که از مصادیق بارز نقص عضو موضوع ماده­ 50 قانون حمایت خانواده است، علاوه بر دیه و مهریه، تا زمان فوت یکی از زوجین، مستحق نفقه دانسته است. در این مقاله، مشخص شد حکم قانون حمایت خانواده در موضوع مشترک افضا هم‌چنان باقی است و توسط قانون مجازات اسلامی نسخ نشده است. در راستای حمایت از حقوق کودک با توجه به تفاوت ­های این دو ماده، نویسندگان درصددند، میزان مسئولیت زوج را در این نوع نکاح، ترسیم نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Responsibility of a Husband Causing Fistula in His Minor Wife: Conflicting Provisions of the Law?

نویسندگان [English]

  • Ebadolah RostamiChelkasari 1
  • Amin Ghasempur 2
  • Saeid Khafee 2
1 University of Guilan, Department of Law
2 University of Guilan, Department of Law
چکیده [English]

Premature marriage has the potential of harming children. As such, recent laws have provided sanctions against this type of marriage to protect children’s rights and well-being. This practice is praiseworthy in itself. According to Islamic narratives, the age of majority for marriage is 9 full lunar years for girls. However, the Iranian Legislature has specified this age to be 13 full solar years. Article 50 of the Family Protection Law passed in 2011 has specified blood-money and imprisonment for a husband in case of any physical harm to his under-age wife due to coitus, in cases where the marriage is without the consent of a guardian or court order. However, after a short duration of time, the Legislature enacted the Islamic Penal Code in 2012. This latter law entitles the under-age wife who suffers fistula- a clear example of the physical harm provision of the Family Protection Law- to receive alimony until the death of either spouse, in addition to the aforementioned diyya and dowry. By analytically comparing these laws, it is clear that the provisions of the Family Protection Law on fistula is still in effect and has not been superseded by the Islamic Penal Code. This study defines and delineates the responsibility of a husband in these types of marriages and seeks to promote and protect children’s rights by analyzing the relevant provisions of the said laws.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fistula
  • Immature
  • Child Marriage
  • Guardian’s Consent
  • Rights of the Child

مراجع

  1. آذرنوش، آ. (1379). فرهنگ معاصر عربی- فارسی. تهران: نشر نی.
  2. آیت اللهی، ز. (1385). معرفی پژوهش «خلأهای قانونی حقوق کودک». مطالعات راهبردی زنان، شماره 34، 214 ـ 205.
  3. اسدی، ل. (1389). حمایت دادستان از کودک در خانواده، مـوانع و چـالش‌ها. مجـله فقه و حقوق خانـواده، شماره 52، 67-47.
  4. انصاری، م. و طاهری، م. (1384). دانشنامه حقوق خصوصی. ج 1. تهران: انتشارات محراب فکر.
  5. بحرانی آل عصفور، ی‌. (1405ق). الحدائق‌الناضره فی أحکام‌العتره الطاهره‌. ج 23. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  6. بغدادی مفید (شیخ مفید)،م. (1413ق). المقنعه. قم: کنگره جهانى هزاره شیخ مفید.
  7. ثابت، ح. (1385). تربیت جنسی در اسلام. قم: مرکز انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
  8. جعفری لنگرودی، م. (1378). مبسوط در ترمینولوژی حقوق. ج1. تهران: نشر گنج دانش.
  9. جهانگیری، م. (1385). بررسی تمایزهای فقهی زن و مرد. قم: موسسه بوستان کتاب.
  10. حر عاملی، م. (1409ق). وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. ج20. قم: موسسه آل البیت(ع).
  11. دهخدا، ع. (1377). لغت نامه. ج 2 و4. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
  12. صالحی، م. (1385). تحلیل فقهی و حقوقی نکاح قبل از بلوغ در حقوق ایران و اسلام. مجله کانون وکلا، شماره 194 و 195، صص150-135.
  13. صفایی، ح. و امامی، ا. (1391). مختصر حقوق خانواده. تهران: نشر میزان.
  14. عاملی (شهید اول)، م. (1410ق). اللمعه‌الدمشقیه فی فقه الإمامیه. بیروت: دار التراث، الدارالإسلامیه.
  15. علامه حلى (1410ق). إرشاد الأذهان إلى أحکام الإیمان. ج2. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  16. علامه حلى (1420ق). تحریرالأحکام الشرعیه على مذهب الإمامیه. ج3. قم: مؤسسه امام صادق(ع).
  17. فرجی، ح. (1379). فسخ نکاح در عیوب قابل درمان: پژوهشی در فقه شیعه و اهل سنت. مجله علمی پزشکی قانونی، سال ششم، شماره 21،صص70-59.
  18. قاری سیدفاطمی، س. (1375). تزویج کودکان، بررسی مبانی فقهی، مقایسه و تطبیق آن با حقوق ایران و اسناد بین‌المللی. مجله‌نامه مفید، شماره 2،صص 154 ـ 129.
  19. قربان‌نیا، ن. (1384). بازپژوهی حقوق زن. ج1. تهران: انتشارات روز نو.
  20. کاتوزیان، ن. (1382). مقدمه علم حقوق. تهران: شرکت سهامی انتشار.
  21. کاتوزیان، ن. (1392). حقوق مدنی خانواده. ج1. تهران: شرکت سهامی انتشار.
  22. گروه مطالعات اسلامی دایره‌المعارف انسان‌شناسی (1378). اصول فقه (مبانی حقوق اسلامی). زیر نظر محمد حسین مختاری. تهران: نشر انجمن قلم ایران.
  23. محقق حلی (1408ق). شرائع‌الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. ج 4. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
  24. محمدی، ا. (1390). مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه. تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران.
  25. مدرسی، س. م. ت. (بی‌تا). احکام خانواده و آداب ازدواج. ترجمه‌ ح. ر. آژیر (1380). تهران: انتشارات محبان‌ الحسین.
  26. موسوی‌خمینی، ر. (1424). تحریرالوسیله، ج 2. قم: مؤسسه مطبوعات دارالعلم.
  27. مهرپور، ح. (1379). مباحثی از حقوق زن از منظر حقوق داخلی، مبانی فقهی و موازین بین‌المللی. تهران: انتشارات اطلاعات.
  28. نجفی، م. ح. (1404ق). جواهرالکلام فی شرح شرائع‌ الإسلام. ج16 و 26 و 29. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  29. نراقی، م.ا. (1415ق). مستندالشیعه فی احکام الشریعه. ج19. قم: موسسه‌ آل‌البیت (ع).
  30. نورمفیدی، س. (1382). بلوغ دختران. پژوهشنامه متین، شماره 20،صص 186 ـ 137.
  31. طباطبایی‌یزدی ، م. (1409ق). عروة الوثقی. ج2. بیروت: موسسه الاعلمی ‌للمطبوعات.
  32. AFPPD (Asian Forum of Parliamentarians on Population and Development), AusAid (Australian Agency for International Development), ICRW (International Center for Research on Women) and UNFPA (United Nations Population Fund) (2012). Child Marriage in Southern Asia. Canberra-Australia. Retrieved from: www.asiaPacific.unfpa.org Access Date: 1/4/2016
  33. Allamah Al-Hilli (1989). [Ershad Al-Azhanela Al-Ahkam Al-Iman]. Vol 2. Qom: Islamic publications office, subordinate to seminary teachers’ society of Qom [in Arabic].
  34. Allamah Al-Hilli (1999). [Tahrir Al-Ahkam Al-Shar'iah ala Mazhab Al-Imamiah]. Vol 3. Qom: Imam Sadeq Institution [in Arabic].
  35. Amili (the First Martyr), M. (1989). [Al-Lum’at Al-Dimashqiyya fi Fiqh Al-Imamiyya]. Beirut: Dar al-turath, Al-Dar al-Islamiyya [in Arabic].
  36. Ansari, M., & Taheri, M. (2005). [Encyclopedia of Private Law]. Vol. 1. Tehran: Mehrab-e Fekr Publication [in Persian].
  37. Asadi, L. (2010). [Attorney General Protection of Child in Family, Obstacles and Challenges]. Journal of Family Law & Jurisprudence, 52, 47-67 [in Persian].
  38. Ayatollahi, Z. (2007). [Introducing Study of “Legal Limitations on Child Right”]. Journal of Womens Strategic Studies, 34, 205-214 [in Persian].
  39. Azarnoosh, A. (2000). [Arabic-Persian Contemporary Dictionary]. Tehran: Ney Publication [in Persian].
  40. Baghdadi Mufid (Al-Shaykh Al-Mufid), M. (1992). [Al-Muqni'a]. Qom: Universal Congress of Sheikh Mofid’s Millennium [in Arabic].
  41. Al-Bahrani Lsfvr, Y. (1984). [Al-Hada'egh Al-nazirah fi Ahkam Al-Itrat Al-Tahirah]. Vol 23. Qom: Islamic publications office, subordinate to seminary teachers’ society of Qom [in Arabic].
  42. Bayisenge, J. (2010). Early Marriage as a Barrier to Girls’ Education: A Developmental Challenge in Africa. National University of Rwanda. Retrieved from: www.khubmarriage18.org Access Date: 1/4/2016
  43. Dehkhoda, A. A. (1998). [Dictionary]. Vol 2 & 4. Tehran: Tehran University Press [in Persian].
  44. Faraji, H. (2000). [Marriage Revocation due to Treatable Defects: Considering Shia and Sunni Jurisprudence]. Scientific Journal of Forensic Medicine, 6(21), 59-70 [in Persian].
  45. Ghari Seyed Fatemeh, S. M. (1995). The underage marriage, jurisprudence review, and its comparison with Iran law and international documents. Journal of Nameh-ye Mofid, 2, 129-154 [in Persian].
  46. Ghorbannia, N. (2005). [Reinvestigating the Woman’s Rights]. Tehran: Ruzenow Publications [in Persian].
  47. Hurr Al-Amili, M. (1988). [Wasa'il Al-Shi’a]. Vol 20. Qom: Al-Albait Institution [in Arabic].
  48. Islamic Studies Group (1999). [Fiqh Principals]. Mokhtari, M. S. (Ed.). Tehran: Iran’s Ghalam Association Publication [in Persian].
  49. Ja'fari Langrudy, M. J. (1999). [Expanding the Law Terminology]. Vol 1. Tehran: Ganj Danesh Publication [in Persian].
  50. Jahangiri, M. (2006). [Review of Juridical Differences of Men and Women]. Qom: Boostan Ketab Institution [in Persian].
  51. Katouzian, N. (2003). [Introduction to Law]. Tehran: Enteshar Publication [in Persian].
  52. Katouzian, N. (2013). [Civil Family Law]. Tehran: Enteshar Publication [in Persian].
  53. Mehrpoor, H. (2000). [Discussions onWoman Rights Based on Municipality, Jurisprudential, and International Standards]. Tehran: Ettela’at Publications [in Persian].
  54. Modarresi, S. M. T. (no date). [The Family Rules and Marriage Customs], (M. R. Azhir Trans.). Tehran: Moheban Al-Husayn Publications [in Persian].
  55. Mohammadi, A. (2011). [Figh Principals]. Tehran: Tehran University Press [in Persian].
  56. Muhaqqiq Al-Hilli (1987). [Al-Sharayi Al-Islam fi Al-Masail Al-Haram va Al-Halal]. Vol 4. Qom: Isma'ilian Institution [in Arabic].
  57. Musavi Khomeini, R. (2003). [Tahrir Al-Wasilah]. Qom: Dar Al-Elm Publication Institution [in Arabic].
  58. Al-Najafi, M. H. (1984). [Jawahir Al-kalam fi Sharh Shara’i Al-Islam]. Vols. 16, 26, 29. Beirut: Dar Ihya Al-Turath Al-Arabi [in Arabic].
  59. Naraqi, M. A. (1994). [Mostanad Al-shi’a fi Ahkam Al-shari’a]. Vol. 19. Qom: Al Al-Beyt Institution [in Arabic].
  60. Noor Mofidi, S. (2003). [Maturity of Girls]. MatinResearch Letters, 20, 138-186 [in Persian].
  61. Sabet, H. (2006). [Sex Training in Islam]. Qom: Imam Khomeini didactic and research institution press Center [in Persian].
  62. Safai, H. & Imami, A. (2012). [Family law Brief]. Tehran: Mizan Publication [in Persian].
  63. Salehi, M. (2006). [Juridical and Legal Analysis of Marriage before Puberty in the Iran and Islam Law]. Bar Association Magazine, 194 & 195, 135-150 [in Persian].
  64. Tabataba’i Yazdi, M. K. (1988). [Al-Urwa Al-Wuthqa]. Beirut: Mu'assisa al-a'lami lil-matbu'at [in Arabic].
  65. Women and Children Legal Research Foundation (2008). Early Marriage in Afghanistan. New Delhi, Afghanistan. Retrieved from: www.wclrf.org Access Date: 1/4/2016

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار