مدل رابطه ابعاد چشم‌انداز زمان و رضایت زناشویی با توجه به اثرات میانجی بهزیستی روان‌شناختی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روان‌‌شناسی دانشگاه پیام نور

2 گروه روان‌شناسی دانشگاه پیام نور

3 گروه روان‌شناسی دانشگاه استنفورد

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی رابطه ابعاد چشم‏ انداز زمان و رضایت زناشویی با توجه به نقش واسطه‏ ای بهزیستی روان‏شناختی در قالب یک مدل تحلیل مسیر به انجام رسیده است. نمونه آماری این پژوهش عبارت بود از 408 زن متأهل 20 تا 50 ساله ساکن شهر تهران که با استفاده از روش خوشه ‏ای چندمرحله ­ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر شامل پرسش‌نامه رضایت زناشویی انریچ، بهزیستی روان‏شناختی ریف و فرم کوتاه چشم‏انداز زمان زیمباردو بود. برای تحلیل داده ‏ها از روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است. همچنین مشخص شد که گذشته خوب، حال لذت‏‏گرا و آینده، نه‌تنها به ‌طور مثبت مستقیم، بلکه به‌ طور مثبت و غیرمستقیم با واسطه بهزیستی روان‏شناختی بر رضایت زناشویی تأثیر می‏گذارند. به‌ علاوه متغیرهای گذشته بد و حال منفعل به‌طور منفی مستقیم و همچنین به‌ طور منفی و غیرمستقیم با واسطه بهزیستی روان‏شناختی بر رضایت زناشویی تأثیرگذار هستند. از مجموع یافته‏ ها نقش ابعاد چشم‏انداز زمان بر رضایت زناشویی و نقش میانجی بهزیستی روان‏شناختی تأیید شد که این امر دارای تلویحات کاربردی برای متخصصان و روان‏شناسان در تدوین مداخلات زناشویی است.

عنوان مقاله [English]

The Model of Relationship Between Time Perspective Dimensions and Marital Satisfaction With Considering the Mediative Role of Psychological Wellbeing

نویسندگان [English]

  • Susan Alizadehfard 1
  • Masoomeh Mohamadnia 2
  • Philip George Zimbardo 3
1 Department of Psychology, Faculty of Human Sciences, Payame Noor University
2 Department of Psychology, Faculty of Human Sciences, Payame Noor University
3 Department of Psychology, Stanford University
چکیده [English]

This study was conducted to examine the relationship between time perspective dimensions and marital satisfaction with considering the mediative role of psychological wellbeing, through a path analysis model. Statistical samples of this study were 408 married women, 20 to 50 years old, from Tehran city that were selected through multiphase clustering method. Research instruments were the Enrich’s Marital Satisfaction Inventory, the Ryff’s Psychological Well-Being Scale, and short form of the Zimbardo’s Time Perspective Inventory. Pearson’s correlation coefficient and path analysis method were used to analyze data. The results showed an acceptable fitness in structural model. In addition, results indicated that Positive Past, Hedonistic Present and Future, with mediative role of psychological wellbeing, had positive and significant relationships with marital satisfaction, not only directly, but also indirectly. Also findings showed that Negative Past and Fatalistic Present, with mediative role of psychological wellbeing, had a negative and significant relationship with marital satisfaction, not only directly, but also indirectly. In conclusion, time perspective dimensions had an effect on marital satisfaction, and psychological wellbeing have a mediative role in their relationship, which can be tacitly applied in establishing marital interventions by experts and psychologists.

کلیدواژه‌ها [English]

  • time perspective- marital satisfaction- psychological wellbeing- path analysis

مراجع

  1. احمدزاده، م.، فرامرزی، س.، شمسی، ع. و صمدی، م. (1391). فراتحلیل بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی با رضایت زناشویی. اندیشه و رفتار، 7(25)، 37-46.
  2. ایمان، م. ت و یادعلی جمالویی، ز. (1391). بررسی تأثیر بهزیستی روانی بر رضایتمندی زناشویی زنان. مجله جامعه‌شناسی کاربردی، سال 23، شماره چهارم (48)، 24-1.
  3. بیانی، ع. ا.، محمد کوچکی، ع. و بیانی، ع. (1387). روایی و پایایی مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف. مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی، سال 14، شماره 2، 146-151.
  4. پورحیدری، س.، باقریان، ف.، دوستکام، م. و بهادرخان، ج. (1392). تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر رضایت جنسی و زناشویی در زوج‌های جوان. مجله دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، سال14، شماره1 (15)، 22-14.
  5. تیموری آسیفچی، ع.، لواسانی، م. غ. و بخشایش، ع. (1391). پیش‏بینی رضایت زناشویی بر اساس سبک‏های دلبستگی و خودمتمایزسازی. مجله خانواده‌پژوهی، سال 8، شماره 32، 463-441.
  6. ثنایی، ب. (1379). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.
  7. حبیب‌پور، ک. و صفری، ر. (1391)، راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی. تهران: انتشارات متفکران.
  8. ذوالفقاری، د. و تبریزی، س. (1390). مقایسه کیفی و کمی رضایت زناشویی در زنان شاغل با تأکید بر همسانی و عدم همسانی منزلت شغلی زوجین. مجله خانواده‌پژوهی، سال 7، شماره 28، 433-421.
  9. سرمد، ز.، بازرگان هرندی، ع. و حجازی، ا. (1385). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه.
  10. سلیمانیان، ع. (1373). بررسی تأثیر تفکرات غیرمنطقی بر نارضایتی زناشویی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه تربیت معلم تهران.
  11. شریف‏نیا، ف. (1380). رابطه بین رضایت از ازدواج و افسردگی مادران و ارتباط این متغیر با سازگاری اجتماعی و عملکرد تحصیلی دختران آنها. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‏شناسی، دانشگاه شهید چمران.
  12. شفیعی کندجانی، ع. ر.، آذر، م.، جان بزرگی، م.، نوحی، س. و حسینی، س. ر. (1386). بررسی همبستگی آسیب‌شناسی روانی زنان و رضایتمندی زناشویی. دوماهنامه پژوهنده، شماره 6، 490-483.
  13. علیزاده فرد، س.، محتشمی، ط. و زیمباردو، ف. ج. (1394). بررسی خصوصیات روان‌سنجی فرم کوتاه پرسش‌نامه چشم‌انداز زمان در جمعیت بزرگسالان شهر تهران. مجله روان‌شناسی بالینی و شخصیت (در دست چاپ).
  14. مجیدی، م. (1385). بررسی عوامل اقتصادی اجتماعی مرتبط با رضایتمندی زناشویی. رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، گروه جامعه‌شناسی.
  15. ملک عسگر، س.، موتابی، ف. و مظاهری، م. ع. (1393). مقایسه استانداردهای مربوط به زندگی مشترک، اسناد ارتباطی و رضایت زناشویی در افراد ساکن تهران در طول سه نسل اخیر. مجله خانواده‌پژوهی، سال10، شماره 38، 157-137.
  16. مهدویان، ف. (1377). بررسی نقش آموزش ارتباط در رضایت زناشویی. پایان‏نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، انستیتو روان‌پزشکی ایران.
  17. Acevedo, B., Aron, A., Fisher, H., & Brown, L. (2012). Neural Correlates of Marital Satisfaction and Well-Being: Reward, Empathy, and Affect. Clinical Neuropsychiatry, 9, 20-31.
  18. Ahmadzadeh, M., Faramarzi, S., Shamsi, A., & Samadi, M. (2013). [Meta- analysis of the relationship between attachment styles and marital satisfaction]. Thought & Behavior in Clinical Psychology, 7(25), 38-46 [in Persian].
  19. Alizadehfard, S., Mohtashami, T., & Zimbardo, P. G. (2015). [The study of psychometric characteristics of time perspective inventory (short form) in adult population of Tehran city]. Journal of clinical psychology and personality, (In Press) [in Persian].
  20. Bayani, A. A., Mohamad Kouchaki, A. M., & Bayani, A. (2008). [Reliability and validity of Ryff's psychological well- being scale]. Psychiatry and clinical psychology, 14(53), 146- 151[in Persian].
  21. Beach, S.R. (2001). Marital and Family Processes in Depression: A Scientific Foundation for Clinical Practice. Washington, DC: American Psychological Assn.
  22. Boniwell, I., Osin, E., Linley, P. A., & Ivanchenko, G. (2010). Aquestion of balance: Examining relationships between time perspective and measures of well-being in the British and Russian student samples. Journal of Positive Psychology, 5, 24-40.
  23. Boniwell, I., & Zimbardo, P. (2004). Balancing time perspective in pursuit of optimal functioning. In P. A. Linley & S. Joseph (Eds.), Positive psychology in practice (pp. 165-178). Canada: John Wiley & sons, Inc.
  24. Cheng, S. T., & Chan, A.C.M., (2005). Measuring Psychological Well-being in the Chinese, Personality and Individual Differences, 38(6), 1307-1316.
  25. Clark, P. J., Marshall, V. W., Ryff, C. D., & Wheaton, B. (2001). Measuring psychological well-being in the Canadian study of the health and aging. International Psychogeriatrics, 13, 79-90.
  26. Cohen, O., Geron, Y., & Farchi, A. (2009). Marital quality and global well-being among older adult Israeli couples in enduring marriages. The American journal of family therapy, 37, 299-317.
  27. Daugherty, J. R., & Brase, G. L. (2010). Taking time to be healthy: Predicting health behaviors with delay discounting and time perspective. Personality and Individual Differences, 48, 202- 207.
  28. Dierendonck, V. D. (2004). The construct validity of Ryff's Scales of Psychological Well-being and its extension with spiritual well-being. Personality and Individual Differences, 36, 629-643.
  29. Drake, L., Duncan, E., Sutherland, F., Abernethy, C., & Henry, C. (2008). Time perspective and correlates of well-being. Time & Society, 17, 47-61.
  30. Fania, S., & Nasaghchi Kheirabadi, A., (2011). Personality traits and mental divorce. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30, 671-675.
  31. Greef, A. P. (2000). Characteristics of families that function well. Journal of Family Issues, 21(8), 948-962.
  32. Guthrie, L. C., Butler, S. C., Lessl, K., Ochi, O., & Ward, M. M. (2014). Time Perspective and Exercise, Obesity, and Smoking: Moderation of Associations by Age. American Journal of Health Promotion, 29(1), 9-16.
  33. Habibpour, K., & Safari, R. (2012). [Comprehensive guide to SPSS for survey research]. Tehran: Motefakeran publication [in Persian].
  34. Hollist, C. S., Miller, R. B., Falceto, O. G., & Fernandes, L. C. (2007). Marital satisfaction and Depression: A Replication of the Marital Discord Model in a Latino Sample. Family Process, 46(4), 485-498.
  35. Iman, M. T., & Yadali Jamaloei, Z. (2013). [The relationship between mental well-being and marital satisfaction]. Applied Sociology, 4(48), 1-5 [in Persian].
  36. Kazakina, E. (1999). Time perspective of older adults: Relationships to attachment style, psychological well-being and psychological distress. Unpublished Doctoral dissertation, Columbia University.
  37. Kim, H. K., & McKenry, P. C. (2002). The Relationship between Marriage and Psychological Well-Being: A Longitudinal Analysis. Journal of Family Issues, 23(8), 885–911.
  38. King, R. B., & Gaerlan, M. J. M. (2015). The role of time perspectives in the use of volitional strategies. Psychological Studies, 60(1), 1-6.
  39. Laghi, F., Baiocco, R., D’Alessio, M., & Gurrieri, G. (2009). Suicidal ideation and time perspective in high school students. European Psychiatry, 24, 41-46.
  40. Letzring, T. D. & Noftle, E. E. (2010). Predicting relationship quality from self-verification of broad personality traits among romantic couples. Journal of Research in Personality, 44, 353–362.
  41. Lindfors, P., Berntsson, L., & Lundberg, U. (2006). Factor Structure of Ryff´s Psychological Well-being Scales in Swedish Female and Male White collar Workers. Personality and Individual Differences, 40, 1213–1222.
  42. Lucas, T., Parkhill, M. R., Wendorf, C. A., Imamoglu, E. O., Weisfeld, C. C., Weisfeld, G. E., & Shen, J. C. (2008). Cultural and Evolutionary Components of Marital Satisfaction: A Multidimensional Assessment of Measurement Invariance. Journal of Cross-Cultural Psychology, 39, 109-123.
  43. Luo, S., Chen, H., Yue, G., Zhang, G., Zhaoyang, R., & Xu, D. (2008). Predicting marital satisfaction from self, partner and couple characteristics: is it me you or us? Journal of personality, 76(5), 1232-1266.
  44. Mahdavian, F. (1999). The study of training effect on marital satisfaction. Master thesis in clinical psychology, Iran Institute of Psychiatry [in Persian].
  45. Majidi, M. (2006). Economic Factors associated with marital satisfaction. Master thesis in sociology, Shiraz University [in Persian].
  46. Malek Asgar, S., Motabi, F., & Mazaheri, M. A. (2014). [Comparing relationship standards, attributions and marital satisfaction across three recent generations in Tehran]. Journal of Family research, 10(2), 137-157 [in Persian].
  47. McKay, M. T., Worrell, F. C., Temple, E. C., Perry, J., Cole, J. C., & Mello, Z. R. (2015). Less is not always more: The case of the 36-item short form of the Zimbardo Time Perspective Inventory. Personality and Individual Differences, 72, 68–71.
  48. Olson, D. H. (1989). Enrich Marital Inventory: Discriminant Validity and Cross-Validity Assessment. Journal of Marital and Family Therapy, 15(1), 65-79.
  49. Oyanadel, C., & Buela-Casal, G. (2014). Time Perception and Psychopathology: Influence of Time Perspective on Quality of Life of Severe Mental Illness. Actas Espanolas de Psiquiatria, 42(3), 99-107.
  50. Pourheydari, S., Bagherian, F., Doustkam, M., & Bahadorkhan, J. (2013). [The effects of life skills training on marital and sexual satisfaction of young couples]. Journal of Knowledge and Research in Applied Psychology, 14(51), 14-22 [in Persian].
  51. Rebello, K., Silva Jr., M. D., & Brito, R. C. S. (2014). Fundamental Factors in Marital Satisfaction: An Assessment of Brazilian Couples. Psychology, 5, 777-784.
  52. Ryff, C. D., & Keyes, C. L. (1995). The Structure of Psychological Well-being Revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69, 719-727.
  53. Ryff, C. D., & Singer, B., (1998). The Contours of Positive Human Health. Psychological Inquiry, 9, 1–28
  54. Sanaie, B. (2000). [Family and marriage scales]. Tehran: Besat Publication [in Persian].
  55. Sarmad, Z., Bazargan-Harandi, A., & Hejazi, E. (2007). [Research method in behavioral sciences]. Tehran: Agah [in Persian].
  56. Shafiei Kandjani, A. R., Azar, M., Janbozorgi, M., Nouhi, S., & Hosseini, S. R. (2008). [Correlation between women's psychopathological condition and martial satisfaction]. Pejouhandeh, 12(6), 483-490 [in Persian].
  57. Sharifnia, F. (2001). The relationship between marital satisfaction and depression of mothers with social adaption and educational performance of daughters. Master thesis, educational science and psychology department, Shahid Chamran University [in Persian].
  58. Sircova, A., & Mitina, O. V. (2008). Developmental dynamics of time orientations. Voprosi Psikhologii, 2, 41-54.
  59. Soleimanian, A. (1994). [Effect of irrational thinking on marital satisfaction]. Master thesis in educational science, Tehran teacher training University [in Persian].
  60. Stroud, K., Durbin, C. E., Saigal, S. D., & Knobloch-Fedders, L. M. (2010). Normal and abnormal personality traits are associated with marital satisfaction for both men and women: An actor-partner interdependence model analysis. Journal of Research in Personality, 44, 466-477.
  61. Sword, R. M., Sword, R. K., Brunskill, S. R., & Zimbardo, P. G. (2014). Time perspective therapy: A new time-based metaphor therapy for PTSD. Journal of Loss and Trauma, 19(3), 197-201.
  62. Teimoori Asifchi, A., Lavasani, M., & Bakhshayesh, A. (2013). [Predicting marital satisfaction on the basis of attachment styles and differentiation of self]. Journal of Family research, 8(4), 441-463 [in Persian].
  63. Van Beek, W., Berghuis, H., Kerkhof, A. J. F. M., & Beekman, A. T. F. (2011). Time perspective, personality and psychopathology: Zimbardo’s time perspective inventory in psychiatry. Time & Society, 20, 364-374.
  64. Zimbardo, P. G., & Boyd, J. N. (1999). Time perspective: A valid, reliable individual differences metric. Journal of Personality and Social Psychology, 77, 1271–1288.
  65. Zolfaghari, D., & Tabrizi, S. (2012). [A qualitative and quantitative marital satisfaction comparision of employed women based on equality and inequality in occupation level of couples]. Journal of Family research, 7(4), 421-433 [in Persian].

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار