بررسی تغییرات رضایت زناشویی و ابعاد آن در طول چرخه زندگی خانواده: تحلیل روند

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

    اگرچه رابطه بین رضایت زناشویی و چرخه زندگی خانواده مورد حمایت پژوهشی گسترده­ قرار گرفته است، بررسی پیشینه این موضوع اشکالات مهمی را در نوع تحلیل آماری و تعریف مفهوم رضایت زناشویی آشکار می­سازد. مطالعه حاضر به بررسی نقایص اصلی این پژوهش­ها پرداخته و نگاهی انتقادی بر ادبیات پژوهش در این زمینه دارد. هدف اصلی این مطالعه بررسی روند تغییرات رضایت زناشویی و ابعاد آن در هفت مرحله چرخه زندگی خانواده است.  به این منظور 209 نفر از افراد متأهل ساکن شهر تهران به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند که به هر دوره از چرخه زندگی 30 نفر اختصاص یافت (به جز مرحله آشیان  خالی که شامل 29 نفر بود). فرم مشخصات جمعیت­شناختی و پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ توسط این افراد تکمیل شد. تحلیل روند تغییرات نشان داد که رابطه بین زیرمقیاس­های رضایت زناشویی، روابط جنسی، خانواده و دوستان، جهت­گیری مذهبی  با متغیر چرخه زندگی خانواده از گرایش منحنی تبعیت می­کند. کاربردهای بالینی و پژوهشی نتایج مورد بحث قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها


  1. ثنایی، ب. (1379). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.
  2. Anderson, S. A., Russell, C. S., & Schumm, W. R. (1983). Perceived marital quality and family life cycle categories: A further analysis. Journal of Marriage and the Family, 45, 127–139
  3. Blalock, H. M. (1972). Social Statistics (2nd ed.). New York: McGraw-Hill. 625
  4. Carr, A. (2002). Family therapy: Concept, process and practice. New York: John Wiley.
  5. Carter, E. A., & McGoldrick, M. (1989). The expanded family life cycle: A framework for family therapy (2nd ed.). Boston: Allyn & Bacon.
  6. Duvall, E. (1971). Family Development (4th ed.). Philadelphia: Lippincott
  7. Glenn, N. (1990). Quantitative research on marital quality in the 1980’s: A critical review. Journal of Marriage and the Family, 52, 33-34.
  8. Glenn, N. (1998). The course of marital success and failure in five American 10-year marriage cohorts. Journal of Marriage and the Family, 60, 569-576.
  9. Hamilton, G. V. (1929). A research in marriage. New York: Boni.
  10. Hudson, W. W., & Murphy, G. J. (1980). The non-linear relationship between marital satisfaction and stages of the family life cycle. Journal of Marriage and the Family, 42, 263-267.
  11. Lupri, E., & Frideres, J. (1981). The quality of marriage and the passage of time. Canadian Journal of Sociology, 6, 283–305.
  12. Miller, J. B., Yorgason, J., Sandberg, J. G., & White, M. B. (2003). Problems that couples bring to therapy: A view across the family life cycle. American Journal of Family Therapy, 31, 395–407.
  13. Olson, D. H., Fournier, D. G., & Druckman, J. M. (1986). Counselor’s manual for PREPARE/ ENRICH. (Revised edition). Minneapolis, MN, PREPARE/ENRICH, Inc.
  14. Pineo, P. C. (1961). Disenchantment in the later years of marriage. Marriage and Family Living, 23, 3-11.
  15. Rollins, C. B., & Cannon, K. L. (1974). Marital satisfaction over the family life cycle: A reevaluation. Journal of Marriage and the Family, 36, 271–282
  16. Rollins, B. C., & Feldman, H. (1970). Marital satisfaction over the family life cycle. Journal of Marriage and the Family, 32, 20-28.
  17. Spanier, G. B., Lewis, R. A., & Cole, C. L. (1975). Marital adjustment over the family life cycle: the issue of curvilinearity. Journal of Marriage and the Family, 37, 263-275.
  18. Steinberg, L., & Silverberg, S. B. (1987). Influences on marital satisfaction during the middle stages of the family life cycle. Journal of Marriage and Family, 49, 751-760.
  19. Stella, M. (2003). Marital satisfaction and expectations in the first and last stages of family life cycle. Unpublished Doctoral Dissertation. United States International University [On-line]. Available: www.proquest.com
  20. Storaasli, R. D., & Markman, H. J. (1990). Relationship problems in the premarital and early stages of marriage: A test of family development theory. Journal of Family Psychology, 2, 80-98.
  21. VanLaningham, J., Johnson, D. R., & Amato, P. (2001). Marital happiness, marital duration, and the U-shaped curve: Evidence from a five-wave panel study. Social Forces, 78, 1313 – 1341.
  22. Walsh, F. (1999). Strengthening family resilience. New York: Guilford.