پدیدارشناسی تجربیات مادران درخواست‌کننده رحم جایگزین

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه پیام نور

چکیده

علاقه به داشتن فرزند یکی از نیازهای بنیادین بشر است. از ابتدای تاریخ باروری اهمیت فوق‌العاده‌ای داشته و فرزندآوری و تعداد فرزندان یک نوع ارزش اجتماعی محسوب می‌شده است. البته ناباروری نیز همیشه همراه بشر بوده است و به روش‌های مختلف افراد در پی درمان آن بوده‌اند. یکی از جدیدترین تکنیک‌های کمک باروری، رحم جایگزین است. در این روش پس از لقاح اسپرم و تخمک، جنین به رحم مادر جایگزین منتقل می‌شود و وی در طول 9 ماه وظیفه نگهداری از جنین را برعهده گرفته و پس از تولد، نوزاد را به والدین اصلی تحویل می‌دهد.بر این اساس در این پژوهش، محققین به دنبال درک معنا و تجربه این پدیده به کمک مادران در خواست‌کننده رحم جایگزین بودند.این مطالعه به صورت کیفی با رویکرد پدیدارشناسی و مبتنی بر نمونه‌گیری هدفمند انجام شده است. به این منظور، مصاحبه‌های عمیق و بدون ساختار با 10 مادر درخواست‌کننده رحم جایگزین که به مرکز باروری ناباروری اصفهان مراجعه کرده بودند، صورت گرفت که طی آن مادران درخواست‌کننده، تجارب خود را در این زمینه بیان نمودند. داده‌های به دست آمده از این مصاحبه‌ها با روش 7 مرحله‌ای کولیزی تجزیه و تحلیل شد، که حاصل آن استخراج پنج تم اصلی از یافته‌ها بود که عبارت بودند از: «دلایل اقدام»، «رابطه مادر درخواست‌کننده با مادر جایگزین»، «اطرافیان»، «فرآیند تصمیم‌گیری» و «نگرانی‌ها و دغدغه‌ها». داده‌های این مطالعه توانست تصویر روشنی از تجارب مادران درخواست‌کننده رحم جایگزین ارائه دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Phenomenological Experiences of the Requesting Mother for Renting Wombs

نویسندگان [English]

  • Hamid Reza Sadeghi
  • Hakimeh Malekahamdi
  • Azimeh Sadat Abdellahi
Payam Noor University
چکیده [English]

Desire to have children is one of the basic human needs. Historically, fertility and child bearing and the number of children have been consideredas asocial value. Of course, in fertility always has been a problem for human beings and they have sought different ways for treat ment. One of the most recent assisted reproductive technologies is surrogacy. In this way, after fertilization of sper mandovum, the embryo is transferred in to the alternative womb for 9 months and after birth, the baby is delivered to the real parents. For this purpose, research erssought to understand the meaning and experience of the phenomen on of surrogacy. This qualitative study was done with a phenomenological approach and based on purposive sampling. So, deep and un structure dinter views were carried out with ten requesting mothers of  surrogacy  who  referred  to Esfahan fertility and in fertility center, and mothers expressed their experiences in this field. The data obtained from these in terviews were analyzed using 7-step Colaizzi, and five main themes were extracted in cluding: "Cause of action",” Relation of requesting mother with Surrogate Mother ", "family", "decision making" and "worries and concerns". The data of this study could provide a better understanding of the experiences of surrogacy requesting mothers. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Infertility- Surrogacy- Phenomenology

مراجع

  1. آذین، س. م و آذین س. ع. (1393). ماّلیت و قـابلیت انتقال رویـان، فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال دهم، شماره 37، صص 63-47.
  2. ادیب حاج باقری، م.؛ پرویزی، س. و صلصالی، م. (1389). روش‌های تحقیق کیفی. تهران: انتشارات بشری.
  3. احمری‌طهران، ه.؛ جعفربگلو، ع.، شیخ‌الاسلامی، ن.؛ عابدینی، ز. و حیدرپور، ا. (1389). نگرش زنان نابارور نسبت به رحم جایگزین. مجله اخلاق و تاریخ پزشکی، دوره چهارم، شماره1، صص70-62.
  4. بشارت، م. و حسین‌زاده بازرگانی، ر. (1383). مقایسه سلامت روانی و مشکلات جنسی زنان بارور و نابارور. مجله اندیشه و رفتار، سال 12 شماره 3، صص 18-8.
  5. بزمی، ش. (1390). ملاحظات اخلاقی در بهره‌گیری از روش بارداری با رحم جایگزین. فصلنامه اخلاق پزشکی، شماره 15، صص 162-147.
  6. روشن، م. و حمداللهی، ع. (1387). نسب طفل متولد از رحم جایگزین. پژوهشنامه حقوق اسلامی، شماره 28، صص 133- 121.
  7. روشن، م. (1384). وضعیت حقـوقی طفل متـولـد از لقاح مصنـوعی، فصلنـامـه خانواده‌پژوهی، سال اول، شماره 2، صص 189-179.
  8. زندی، م.؛ ونکی، ز.؛ شیوا، م. و محمدی، ع. (1391). تجارب خانواده‌ها از معضلات قانونی حمل جایگزین. مجله زنان مامایی و نازایی ایران، شماره 58، صص 23-19.
  9. زندی، م.؛ ونکی، ز.؛ شیوا، م.؛ محمدی، ع. و باقری لنگرانی، ن. (1391). عبور از گذرگاه پرتنش تردید و انتخاب: تجارب مادران از مواجهه و پذیرش حمل جایگزین. ماهنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، سال دهم، شماره 6، صص817-807.
  10. ساعی، م. و برزگری، ا. (1391). بررسی نسب و ارث کودکان متولد از اجاره رحم. پژوهشنامه اندیشه‌های حقوقی، شماره 1، صص 102-73.
  11. سیف، د.؛ البرزی، ش. و البرزی، س. (1380). تأثیر برخی عوامل عاطفی و دموگرافیک بر رضایتمندی زنان نابارور از زندگی. فصلنامه باروری ناباروری، شماره 8، صص72-66.
  12. شکور، م.؛ صالحی، ک.؛ شکور، ا. و کهن، ش. (1391). بررسی نگرش و میزان آگاهی دانشجویان از روش درمانی رحم جایگزین. مجله زنان مامایی و نازایی ایران، شماره 57، صص20-8.
  13. شماعیان رضوی، ن؛ عباسپور، ن.؛ خادمی، س. ح. و فرهادی‌فر، ا. (1392). بررسی دیدگاه پزشکان، پرستاران و ماماها درباره روش درمانی رحم جایگزین در شهرستان تربت حیدریه. فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، شماره 2، صص40-31.
  14. صانعی، ا. و نیکبخت نصرآبادی، ع. (1383). روش‌شناسی تحقیقات کیفی در علوم پزشکی. تهران: انتشارات برای فردا.
  15. فضلی خلف، ز.؛ شفیع‌آبادی، ع. و ترحمی، م. (1387). جنبه‌های روانی بارداری به روش رحم جایگزین در زنان میزبان. فصلنامه باروری ناباروری، شماره2، صص49-43.
  16. فلیک، ا. (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی (ترجمه هادی جلیلی). تهران: نشر نی.
  17. قاضی طباطبایی، م. و دادهیر، ا. (1387). رحم جایگزین: تأملی ساخت‌گرایانه بر پزشکی شدن مادری، فصلنامه باروری و ناباروری، ش 2، دوره، 9، مسلسل 35، صص 144-164.
  18. کرمی نوری، ر.؛ آخوندی، م.؛ بهجتی اردکانی، ز. و همکاران (1380). جنبه‌های روانی اجتماعی ناباروری از دیدگاه پزشکان ایرانی. فصلنامه باروری ناباروری، شماره 7، صص21-13.
  19. علیزاده، م. (1388). آثار ناشی از قرارداد استفاده از رحم جایگزین. آموزه‌های حقوقی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی شماره 12، صص175-167.
  20. لطفی، ا. و سعادت، ص. (1390). احکام حقوقی طفل حاصل از رحم جایگزین. مجله حقوق خصوصی، شماره 19، صص 177- 169.
  21. محمدپور، ا. (1389). ضد روش: منطق و طرح در روش‌شناسی کیفی. جلد 1، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
  22. محبی‌کیان، ا.؛ ریاضی، ه. و بشیریان، س. (1392). رحم جایگزین: از دیدگاه زنان نابارور. مجله زنان مامایی و نازایی ایران، شماره 88، صص 32-23.
  23. مهدوی، ص.؛ احمدوند، ب. و نوراحمدی، ا. (1392) بررسی احکام فقهی ـ حقوقی کودکان متولدشده از رحم جایگزین. فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره 31، صص190-181.
  24. هومن، ح. (1385). راهنمای عملی ـ پژوهش کیفی. تهران: انتشارات سمت.
  25. یوسفی، ح. و قهاری، ش. (1387). رحم جایگزین: نگاهی بر جنبه‌های مختلف و چالش‌های آن. فصلنامه باروری ناباروری، شماره 35، صص143-137.
  26. یداللهی باغلویی، ع. و اسدی‌نژاد، م. (1392). بررسی حقوقی مسئولیت مادر جانشین در صورت نگهداری از طفل در قوانین ایران، مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، سال ششم، شماره 4، صص 41-29.
  27. Akker, Van Den. (2007). Psychological aspects of surrogate motherhood, Human Reproduction Update, Vol. 13, No. 1, PP. 53-62.
  28. Akker, Van Den. (2005). A longitudinal pre pregnancy to post delivery comparison of genetic and gestational surrogate and intended mothers: confidence gynecology, J Psychosom Obstet Gynecol, 26(4), 277-284.
  29. Brindsen Pr. Gestational surrogacy. Hum Reprot. Update. 2003 9(5): 483-91
  30. Golombok, S., C. Murray, V. Jadva, F. MacCallum and E. Lycett (2004). Families created through surrogacy arrangements: parent-child relationships in the 1st year if life”, Dev Psychol, May 40(3): 400-11.
  31. Jadva, V. C., Murray & E. Lycett et al. (2003). Surrogacy: the experiences of surrogate mothers”. Hum Reprod, 18: 2196-204.
  32. Klenpeter C. B. (2002). practice of surrogacy in Britain, UK. British Medical Association, London, surrogacy: the parents story. Psycho repord, 91:201-1
  33. MacCallum F and etal (2003). ssurrogacy: the experience of commissioning couples. Hum report, 18.
  34. Teman, Elly (2008). The social construction of surrogacy research: An anthropological critique of the psychosocial scholarship on surrogacy motherhood, social science & Medicine, Vol. 67. pp. 1104-1112.
خانواده پژوهی
دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 4
اردیبهشت 1393
صفحه 401-421

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار