خشونت علیه زنان در خانواده (مطالعۀ موردی شهر اردبیل)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

پژوهش حاضر، با هدف بررسی میزان و انواع خشونت اِعمال شده علیه زنان در خانواده‌ها و تأثیر عوامل اجتماعی مؤثر بر خشونت انجام یافته است. این پژوهش به روش پیمایش و با کمک پرسش‌نامه بر روی 384 نفر از زنان متأهل شهر اردبیل که حداقل یک سال از ازدواج آن­ها می‌گذرد، انجام گرفته است. با توجه به ناهمگنی اقتصادی و اجتماعی شهر اردبیل، از شیوۀ چند مرحله‌ای برای نمونه‌گیری استفاده شده است. بر اساس یافته‌های این پژوهش، متغیرهای تصور فرمانبردارانۀ زن از نقش خود در خانواده، تصور سلطه­گرایانه مرد از نقش خود در خانواده و تفکیک نقش­های جنسیتی زن و مرد، تأثیر مستقیم و معناداری بر خشونت علیه زنان دارند و سطح زندگی خانواده، مذهبی بودن زن و تحصیلات زن و مرد بر خشونت علیه زنان تأثیر معکوس و معنی­داری داشته ­است.بر اساس نتایج رگرسیون چندگانه به شیوۀ همزمان، کل متغیرهای مستقل 6/45 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می­کنند.جامعه­پذیریِ نقش‌های جنسیتی (سه متغیر تصور فرمانبردارانه، تصور سلطه‌گرایانه و تفکیک نقش‌های جنسیتی) بیش‌ترین تأثیر را در خشونت علیه زنان در جامعه ایفا می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Violence Against Women in The Family (A Case Study in Ardabil)

نویسنده [English]

  • Somayeh Mohamadoghli
Allameh Tabatabae'i University
چکیده [English]

This study has been conducted to investigate the prevalence and types of violence against women in the family and social factors affecting domestic violence. The study has been conducted with survey on 384 married women in Ardabil who have been in marital bond for at least one year. Given the social and economic heterogeneity of Ardabil city, a multistage sampling technique was used. It was revealed that obedience of wife about her role in the family, assumed male dominant role in the family and separation of male and female gender roles in the family have direct and significant impacts on violence and family living, religiosity of women and education of women and men have a significant impact on violence against women. Based on the results, the independent variables in the multiple regression explain %45/6 of the dependent variable. Socially accepted gender roles (considered obedient wife, assumed the role of male dominance and separation of gender roles) have the highest impact on violence against women in the society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Violence Against Women- Socialization Methods- Religiosity- Patriarchal

مراجع

  1. اعظم‌آزاده، م. دهقان‌فرد،‌ ر. (1385). خشونت علیه زنان در تهران: نقش جامعه‌پذیری جنسیتی، منابع در دسترس زنان و رابطه خانوادگی، فصلنامه زن در توسعه و سیاست، شماره 14، 179-159.
  2. اسفندآبادی، ح. (1382). بررسی میزان رواج همسرآزاری و عوامل مؤثر بر آن. فصلنامه پژوهش زنان، 1(5)، 82-59.
  3. بگرضایی، پ. (1382). بررسی عوامل مؤثر بر میزان خشونت مردان نسبت به زنان در خانواده، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مطالعات زنان، دانشگاه علامه طباطبایی.
  4. پناغی،‌ ل. ، قهاری، ش.، یوسفی، ح. (1385). خشونت علیه همسر و عوامل موثر بر آن از دیدگاه قربانیان این پدیده، یک مطالعه کیفی. فصلنامه خانواده پژوهی (7)2، 267-257.
  5. توسلی، ا. منیری‌فر، س. (1388). مطالعۀ جامعه‌شناختی تأثیر پایگاه اقتصادی‌ ـ اجتماعی بر خشونت‌دیدگی زنان در جریان زندگی اجتماعی (‌مطالعه موردی کارمندان و کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی). فصلنامه خانواده‌پژوهی (20)5، 454-441.
  6. درویش‌پور، م. (1378). چرا مردان به اعمال خشونت علیه زنان ترغیب می‌شوند؟ فصلنامه پژوهش زنان (56)8، 56-50.
  7. دهقان‌فرد، ر. (1378). بـررسی تأثیر انـواع روابط در خانواده بر خشونت علیه زنان، پـایـان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه-شناسی، دانشگاه الزهرا (س).
  8. رمدانی، م. (1388). خشونت علیه زنان. در مجموعه مقالات همایش آسیب‌های اجتماعی منطقه زاگرس جنوبی، 12 و 13 تیرماه 1388، تهران، 172-158.
  9. روی، ‌م. (1377). زنان کتک خورده: روان‌شناسی خشونت در خانواده. ترجمه: قراچه داغی، مهدی. نشر علمی، تهران.
  10. ریتزر،‌ ج. (1374). نظریه های جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمه: ثلاثی، محسن. نشر علمی، تهران.
  11. سام گیس،‌ ب. (1374). چرا همسران‌شان را آزار می‌دهند؟روزنامۀ خرداد، 8 دی.
  12. شرفخانی، ج. (1388). بررسی عوامل مؤثر بر خشونت مردان علیه زنان در ناحیه جنوبی استان ایلام. در مجموعه مقالات همایش آسیب‌های اجتماعی منطقه زاگرس جنوبی. 12 و 13 تیرماه 1388، تهران، 142-116.
  13. محمودعلیلو،‌ م.، صمدی راد، ب.، دانشورپور، ز. (1390). بررسی اختلالات شخصیت در مردان همسر آزاد شهرتبریز. فصلنامه خانواده پژوهی (25) 7، 102- 83.
  14. مولاوردی، ش. (1378). علل و ریشه‌های خشونت علیه زنان. فصلنامه حقوق زنان، 44-31.
  15. نازپرور، ب. (1378). همسرآزاری. فصلنامه پژوهش زنان، 88-72.
  16. نقدی، ا. طهماسبی، ز. (1388). بررسی عوامل مؤثر بر خشونت خانگی علیه زنان در شهر خرم آباد. در مجموعه مقالات همایش آسیب‌های اجتماعی منطقه زاگرس جنوبی، 12 و 13 تیرماه 1388، تهران، 221-207.
  17. Bunch, C. (1990). Womens rights as human rights: toward a revision of human rights. Journal of Human Right Quarterly, 3(12), 486-498.
  18. Dinenemann, J. (2000). Intimate partner abuse among woman diagnosed with depression. Issues Ment health Nurs ul-Aug, 21(5), 513-499.
  19. Forrstrom, B. & Rosenbaum, A. (1985). The effect of parental marital violence on young adults: an exploratory investigation. Journal of Marriage and Family, 5(12), 272-290.
  20. Fleming, J. (1979). Stopping Wife Abuse, New York: Anchor Press/ Doubleday.
  21. Hoffman, K. L. & Edwards, J. N. (1985). Physical wife abuse in a non-western society: an integrate theoretical approach. Journal of Marriage and Family, 11(56), 131-136.
  22. Jeweks, R. (2002). Intimate Partner Violence: Causes and Prevention, Lancet, 359(32), 1423-1427.
  23. Kirishan, S. P. (2001). Domestic violence and helpseeking behaviors amang rural woman. Famcommunity health Apr, 24(1), 28-33.
  24. Lammanna, M. A. & Riedman, A. (1990). Marriage and family. New York.
  25. Martin, S. L. et al. (1999). Domestic Violence in Northern India, American Journal of Epidemiology. 150(26), 417- 426.
  26. Mechanic, M. B. (2000). The impact of severe stalking experienced by acutely batters woman. Journal of violenc vict winter, 15(4), 443-458.
  27. NCJ. Violence against woman; Estimates from the redesigned survey. Bureau of Justice Statistics Special Report: (154384). 1995 August:3.
  28. Petersen, R, Gazmararian, J, Andersen Clark, K. (2001). Partner violence: implications for heath and community settings. Women’s Health Issues, 11(2), 116-125.
  29. Rao, V. (1997). Wife-beating in rural south india: a qualitative and econometric analysis. Journal of Social Science and Medicine, 8(44), 1169-1180.
  30. Schuler, S. R. et al. (1998). MensViolence againts women in rural bangladesh: undermined or exacerbated by microcredit programmes? Development in practice, 8(2), 148-157.
  31. SEC. Diagnostic & treatment guidelines on domestic violence, 94-677: 3M: 9/94. AMA: 1994.
  32. Viano, E. C. (1992). Violence among intimates: major issues and approaches. Journal of Marriage and Family, 2(8), 148-157.
  33. Walker, L. E. (1979). The battered woman. New York: Harper and Row.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار