تجربه زیسته زوجین متقاضی طلاق: (با تأکید بر سنخ‌شناسی معنای طلاق و نقش تحولات دوره زندگی در وقوع طلاق)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فرهنگیان

2 گروه جامعه شناسی ، دانشگاه الزهرا

چکیده

بروز تغییرات متعدد در روند زندگی و ظهور رخدادهای ناگهانی، تعاملات زوجین را با مشکلات اساسی مواجه می‌کند. پژوهش حاضر به منظور رسیدن به فهم عمیق‌تر از معنایی که به طلاق منتسب می‌کنند و نقش تحولات زندگی در طلاق بر اساس تجربه زیسته زوجین متقاضی طلاق، به صورت کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی انجام شده است. به منظور گردآوری داده‌ها با شانزده نفر از (زنان و مردان) متقاضی طلاق در محدوده سنی 27 تا 45 سال، مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته و عمیق انجام شده است. مصاحبه‌کنندگان با روش نمونه‌گیری هدفمند ‌انتخاب شدند. برای سهولت تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار maxqda استفاده شده است. بر اساس یافته‌های پژوهش، فهم افراد از معنای طلاق در سه مضمون اصلی راه رهایی، نقطه پایان و پذیرش واقع‌بینانه شناسایی شد. همچنین عوامل بروز تغییرات در روند زندگی مشترک مانند تغییرات در وضعیت (سلامت شخص، وضعیت شغلی، روابط شبکه‌ای، روابط جنسی، سبک زندگی، تغییرات در محیط، اتفاق‌های غیرمترقبه، تغییر ناگهانی در منزلت و استحاله ارزشی) به عنوان بسترهای اصلی طلاق شناسایی شدند که هرکدام را می‌توان با بررسی دقیق مسئله و مدیریت شایسته آن، حل و رفع یا از بحرانی شدن مسائل و متلاشی شدن خانواده جلوگیری کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Lived Experience of Couples Applying for Divorce: (with an Emphasis on the Typology the Meaning of Divorce and the Role of Life Changes in the Occurrence of Divorce)

نویسندگان [English]

  • Amir moradi 1
  • masoumeh mirzaei 2
1 Assistant Professor, Department of Educational Sciences and Psychology, Farhangian University, Kermanshah, Iran.
2 PhD candidate of Sociology, Social Sciences Department, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

As a result of occurrence of numerous changes in life and sudden events, the interactions of couples face fundamental challenges. In order to achieve a deeper understanding of the meaning attributed to divorce and the role of life changes in divorce, based on the lived experience of couples applying for divorce, this research was conducted qualitatively and with a phenomenological approach. In order to collect data, a semi - structured and in-depth interview was conducted with 16 -people applying for divorce in the age range of 27-45. The interviewers were selected by purposive sampling method. Maxqda software was used to facilitate data analysis. Based on the research fin-dings; people's understanding of the mean-ing of divorce was identified in the three main themes of liberation, end point and realistic acceptance, as well as the factors of changes in the situation of living toge-ther such as changes in status: personal health, job status, network relationships, sexual relationships, style life, changes in the environment, unexpected events, sudd-en change in status and value transfor-mation were identified as the main grou-nds for divorce, and each case can be res-olved by carefully examining the issue and managing it properly, or by preve-nting the issues from becoming critical. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • divorce
  • sudden changes
  • couple's attitude
  • value transformation
  • disruption in network relationship
ابراهیمی‌منش، م. (۱۳۹۵). کاوشی در فرایند وقوع پدیده طلاق؛ ارائه یک نظریه زمینه‌ای، پایان‌نامه مقطع دکتری جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.
بیگی، ج. و خدادادی، ر. (۱۴۰۰). ارزیابی تأثیر طلاق بر بـزه‌دیدگی زنان شهر تبـریز، مطالعات زن و خانواده، ۹(1)، 36-9.
یری، ص.، نیازی، م.، پیری، ح. و خوشرو، ز. (۱۳۹۹). طلاق‌های زودهنگام تلاشی برای انتظار از فشارهای اجتماعی، فصلنامه بررسی مسائل اجتماعی ایران، 11(2)، 73-41.
تاج‌بخش، غ. (۱۴۰۰). واکاوی عوامل فرهنگی مؤثر بر وقوع طلاق با کاربست روش کیو، جامعه‌پژوهی فرهنگی، 12(4)، 23-1.
درگاهی، ح.، قاسمی، م. و بیرانوند، ا. (۱۳۹۷). عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر طلاق در ایران با تأکید بر ادوار تجاری، آموزش و اشتغال زنان، اقتصاد و الگوسازی دانشگاه شهید بهشتی، 9(4)، 120-95.
دهدست،ک. و قبادی، ش. (۱۳۹۹). تبیین شاخص‌های گسست در خانواده ایرانی متأثر از فرایند نوسازی: یک مطالعه فراتحلیل‌ کیفی، فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 11(43)، 158-121.
رضایی‌نسب، ز. (۱۴۰۰). فرایند شکل‌گیـری طلاق در بین زنان مطلقه شهر ایـلام، مسائل اجتماعی ایـران،11(1)، 332-299.
سال‌نامه‌‌های آماری استان کرمانشاه (1395-1400)، آمارهای ثبت‌شده طلاق و ازدواج.
شاه‌بختی، ز.، شفیع‌آبادی، ع.، حسنی، ج. و  جاجرمی، م. (1397). طراحی مدل مفهوم خانواده در زوجین متقاضی  طلاق بر اساس نظریه داده‌بنیاد، پژوهش‌نامه مددکاری اجتماعی، 5(15)، 278-239.
عبدالرسولی، ر.، ادریسی، ا. و آزادارمکی، ت. (۱۴۰۱). تبیین طلاق با رویکرد آنومی اجتماعی دورکیم در شهروندان متأهل شهر کرج، روان‌شناسی فرهنگی، 6(1)، 332-299.
کرسول، ج. (1400). پویش کیفی و طرح پژوهش، ترجمه حسن دانایی‌فرد و حسین کاظمی، چ ۵، تهران: صفار.
مرکز آمار ایران (۱۴۰۰). نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵-۱۳۸۵.
محمدپور، ا. ( ۱۳۹۷). ضد روش: زمینه‌های فلسفی و رویه‌های عملی در روش‌شناسی کیفی، قم: لوگوس.
محمودزاده مرقی، ع.، میراسکندری، ف. و فربد، م. (۱۴۰۰). مدل‌سازی معادلات ساختاری گرایش به طلاق با تأکید بر مهارت‌های ارتباطی، حل تعارض و حل مسائل زندگی زناشویی، تحقیقات علوم رفتاری، 19(1)، 44-35.