مقایسۀ ادراک انصاف، حمایت اجتماعی ادراک‌شده و بخشش در مادران کودکان مبتلابه اختلال نقص توجه- بیش‌فعالی و عادی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

2 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

3 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

10.29252/jfr.16.4.493

چکیده

وجود فرزند با اختلال نقص توجه ـ بیش‌فعالی در خانواده عملکرد خانواده را تحت تأثیر قرار می‌دهد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه ادراک انصاف، حمایت اجتماعی ادراک‌شده و بخشش در مادران کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه ـ بیش‌فعالی و مادران دارای کودکان عادی انجام گرفت. 
نمونه 100 نفر (50 نفر برای گروه با اختلال نقص توجه ـ بیش‌فعالی که به شیوه نمونه‌گیری هدفمند و 50 نفر گروه عادی که به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند) از بین مادران کودکان دارای اختلال نقص توجه ـ بیش‌فعالی و عادی سنین 12-7 سال مناطق 4 و 8 شهر تهران که در نیم‌سال دوم تحصیلی 98-97 در حال تحصیل بودند، انتخاب شدند. ابزارهای ادراک انصاف پری، حمایت اجتماعی و بخشش در اختیار آن‌ها قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین حمایت اجتماعی و بخشش مادران دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد (p <0.05). بین ادراک انصاف این دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد. با توجه به پایین‌تر بودن سطوح بخشش و حمایت اجتماعی ادراک‌شده در مادران کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه ـ بیش‌فعالی نسبت به مادران کودکان عادی، این موضوع می‌تواند ناشی از اثرات سوء، مبنی بر داشتن کودک دارای این اختلال باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparison of the Perception of Equity, Perceived Social Support and Forgiveness in Mothers of Children with and without ADHD

نویسندگان [English]

  • Mandana Piryaei 1
  • Alireza Kakavand 2
  • Mohammadreza Jalali 3
1 MSc in General Psychology, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.
2 Associate Professor, Department of Psychology, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
چکیده [English]

The presence of a child with Attention Deficit-Hyperactivity Disorder-ADHD- in a family can affect the performance of family. The aim of this study is to compare perception of equity, perceived social support and forgiveness in mothers of children with ADHD and mothers of healthy children.
 
A sample of 100 people (50 for the group with ADHD was selected by purposive sampling and 50 healthy group by multi-stage cluster sampling among mothers of children with ADHD and healthy ages 7-12 years old, 4th and 8th districts of Tehran, who were studying in the second half of the 97-98 academic year, were selected. Then, Perry Perception of equity measure, the Zimet social support questionnaire, and the Rye forgiveness questionnaire were used. The results showed that there is a significant difference between social support and forgiveness of mothers in the two groups (p<0.05), but none in the perception of equity. Due to the lower levels of forgiveness and perceived social support in mothers of children with ADHD than mothers of healthy Children, this could be due to the adverse effects of having a child with the disorder.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Forgiveness
  • Mothers of ADHD and Normal Children
  • Perception of Equity
  • Perceived Social Support

مراجع

افضلان، م. (1393). اثر تعدیل‌کنندگی راهبردهای مقابله‌ای و حمایت‌های اجتماعی در رابطه با کیفیت زندگی، نشانگان روان‌شناختی و سبک‌های فرزندپروری زنان سرپرست خانوار. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی. دانشگاه خوارزمی.
جدیدی فیقان، م.، صفری، س.، فرامرزی، س.، و جمالی پاقلعه، س. (1394). مقایسه اضطراب اجتماعی و حمایت اجتماعی مادران کودکان با نیازهای خاص و مادران کودکان سالم. مجله دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی،10(2)، 52-43.
خجسته‌مهر، ر.، فرامرزی، س.، و رجبی، غ. (1391). بررسی نقش ادراک انصاف بر کیفیت زناشویی. مطالعات روان‌شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشکده الزهرا، 8 (1)، 48-32.
خجسته‌مهر، ر.، نوکاریزی، ح.، و شیرالی‌نیا، ص. (1393). آیا دیدگاه فهمی، برابرنگری و رفتارهای فداکارانه شوهران ادراک انصاف زنان را پیش‌بینی می‌کند. دوفصلنامه مشاوره کاربردی، 4 (1)، 19-10.
دهقانی اردبیلق، ع. (1396). مقایسه تنش والدگری، سبک والدگری و حمایت اجتماعی در مادران دارای کودک مبتلا به اختلال نقص توجه ـ بیش‌فعالی و مادران دارای کودک عادی. چهارمین کنفرانس بین‌المللی نوآوری ملی اخیر در روان‌شناسی، دانشکده تحصیلات تکمیلی، دانشکده آزاد اسلامی کاشان.
رضایی دهنوی، ص. (1394). استیگما (داغ اجتماعی) در مادران کودکان با اختلال طیف اوتیسم. مجله تعلیم و تربیت استثنایی، 15(7)، 83-72.
زندی‌پور، ط.، آزادی، ش.، و ناهیدپور، ف. (1390). بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی، بخشش و سلامت روان در زوج‌های مراجعه‌کننده به مراکز بهداشت گچساران. فصلنامه زن و جامعه، 2(2)، 18-1.
ساداتی، ا.، مهرابی‌زاده هنرمند، م.، و سودانی، م. (1393). رابطه علّی تمایزیافتگی، نوروزگرایی و بخشندگی با دل‌زدگی زناشویی باواسطه تعارض زناشویی. فصلنامه روان‌شناسی خانواده، 1(2)، 68-55.
عزیزپور، پ.، و صفرزاده، س. (1395). نقش تعدیل‌کننده ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه در رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی، فصلنامه خانواده‌پژوهی، 12(47)، 411-391.
غباری بناب، ب. (1381). رابطه عفو و گذشت با میزان اضطراب در والدین کودکان استثنایی و عادی. مجله حوزه و دانشگاه، 15(2)، 70-57.
غریبی، ح.، فتحی آذر، ا.، ادیب، ی.، حاتمی، ج.، و قلی‌زاده، ز. (1390). پدیدارشناسی تجارب مادران در زندگی با کودکان ADHD. فصلنامه خانواده‌پژوهی، (7) 25، 22-5.
کاکابرایی، ک.، ارجمند نیا، ع.، و افروز، غ. (1391). رابطه سبک‌های مقابله‌ای و حمایت اجتماعی ادراک‌شده با مقیاس‌های بهزیستی روانی در بین والدین با کودکان استثنایی و عادی شهر کرمانشاه در سال 1389. مجله روان‌شناسی افراد استثنایی، 7(3)، 26-1.
معتمدی، ف.، غباری بناب، ب.، و ابرغم، ز. (1395). بخشایش‌گری، رضایت‌مندی زناشویی و سلامت روان والدین کودکان کم‌توان ذهنی و عادی. فصلنامه کودکان استثنایی، 16(4)، 38-27.
نعمتی، ش.، و غباری بناب، ب. (1394). تجربه‌های زندگی و عوامل مورد استفاده مادران دارای فرزند کم‌توان ذهنی برای بخشیدن دیگران. فصلنامه افراد استثنایی، 5(17)، 38-25.
 
Adams, J. S. (1965). Inequity in Social Exchange. Advances in Experimental Social Psychology, New York: Academic press.
Afzalan, M (2014). [The Moderating Effect of Coping Strategies and Social Support in Relation to Quality of Life, Psychological Symptoms and Parenting Styles of FemaleـHeaded Households. Master Thesis. Faculty of Psychology and Educational Sciences. kharazmi University ]in Persian[.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSMـ5®). American Psychiatric Pub.
Azizpour, P., Safarzadeh, S. (2016). [Moderating Role of Perceptions of Equity and Sacrificial Behaviors on Relationship with Spouse Intimacy and Marital Quality], Journal of Family Research, 12 (47), 391 – 411 ]in Persian[.
Babinski, D. E., Pelham, J. R., Molina, B. S., Gnagy, E. M., Waschbusch, D. A., Wymbs, B.T., & Kuriyan, A. B. (2016). Maternal ADHD, Parenting, and Psychopathology among Mothers of Adolescents with ADHD. Journal of attention disorders, 20(5), 458ـ468.
Barkley, R. A. (2001). The Inattentive Type of ADHD as a Distinct Disorder: What Remains to be Done? Clinical Psychology: Science and Practice, 8(4), 489ـ493.
Baskin, T. W., & Enright, R. D. (2004). Intervention Studies on Forgiveness: A meta analysis. Journal of Counseling & Development, 82(1), 79ـ90.
Benson, P. R. (2012). Network Characteristics, Perceived Social Support, and Psychological Adjustment in Mothers of Children with Autism Spectrum Disorder. Journal of Autism and Developmental Disorders, 42(12), 2597ـ2610.
Berry, J. W., Worthington, E. L., O'Connor, L. E., Parrott III, L., & Wade, N. G. (2005). Forgivingness, Vengeful Rumination, and Affective Traits. Journal of personality, 73(1), 183 ـ226.
Biederman, J., & Faraone, S. V. (2005). Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Lancet, 366 (9481), 237ـ248.
Bolger, N., Zuckerman, A., & Kessler, R. C. (2000). Invisible Support and Adjustment to Stress. Journal of Personality and Social Psychology, 79(6), 953ـ961.
Bonaba, B. G., Nosrati, F., Hassani, A., & Boloriand, F. (2014). The Relations between Forgiveness, Marital Satisfaction, and Mental Health between Mothers of Children with Mental Retardation and Mothers of Non disabled Children. Reef Resources Assessment and Management Technical Paper,40(5),42-51.
Bussing, R., Mason, D. M., Bell, L., Porter, P., & Garvan, C. (2010). Adolescent Outcomes of Childhood AttentionـDeficit/Hyperactivity Disorder in a Diverse Community Sample. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 49(6), 595-605.
Cronin, A. F. (2004). Mothering a Child with Hidden Impairments. American Journal of Occupational Therapy, 58(1), 83-92.
Crundwell, R. M. A. (2005). An Initial Investigation of the Impact of Selfـ Regulation and Emotionality on Behavior Problems in Children with ADHD. Canadian journal of school psychology, 20(1ـ2), 62ـ74.
Davidovitch, M., Glick, L., Holtzman, G., Tirosh, E., & Safir, M. P. (2000). Developmental Regression in Autism: Maternal Perception. Journal of autism and developmental disorders, 30(2), 113ـ119.
Dehghani Ardabilagh, A. (2017). [Comparison of Parenting Stress, Parenting Style and Social Support in Mothers with Children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder and Mothers with Normal Children]. Fourth International Conference on Recent National Innovation in Psychology, Faculty of Graduate Studies, Islamic Azad College of Kashan ]in Persian[.
Duchovic, C. A., Gerkensmeyer, J. E., & Wu, J. (2009). Factors Associated with Parental Distress. Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nursing, 22(1), 40–48.
Gagliano, A., Lamberti, M., Siracusano, R., Ciuffo, M., Boncoddo, M., Maggio, R., Rosina, S., Cedro, C., Germanò, E. A. (2014). Comparison between Children with ADHD and Children with Epilepsy in SelfـEsteem and Parental Stress Level. Clinical Practice and Epidemiology in Mental Health, 10(1), 176–183.
Gharibi, M., Fathi Azar, E., Adib, Y., Hatami, J., Gholizadeh, Z. (2011). [Phenomenology of Mothers' Experiences in Living with ADHD Children]. Journal of Family Research, 7(25), 5 – 22] in Persian[.
Ghobari Bonab, B. (2002). [The Relationship between Forgiveness and Forgiveness with Anxiety in Parents of Exceptional and Normal Children]. Journal of Dominance and University,15(2), 57ـ70  ]in Persian[.
Gray, D. E. (2002). Ten Years on: A Longitudinal Study of Families of Children with Autism. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 27(3), 215ـ222.
Gurung, R. A. R. (2006). Coping and Social Support. Health Psychology: A Cultural Approach. Belmont, CA: Thomson Wadsworth.
Hornung, M. (2018). The Perception Fairness in the Division of Labor Across the Trausition to Parenthood. P.h.D thesis in Psychology, Department of psychology. Stockholms university.
Jadidi Feighan, M., Safary, S., Faramarzi, S., Jamali Paghale, S. (2015). [Comparison Social Anxiety and Social Support of Mothers of Children with Special Needs and Mothers of Normal Children]. Journal of Knowledge and Research in Applied Psychology, 16 (2), 43ـ52 ]in Persian[.
Johnson, M. D., Galambos, N. L., & Anderson, J. R. (2016). Skip the dishes? Not so fast! Sex and housework revisited. Journal of Family Psychology, 30(2), 203–213.
Kakabaraei, K., Arjmandnia, A., Afrooz, G. (2012). [The Relationship between Coping Strategies and Perceived Social Support and Mental Wellـbeing Scales in Parents with Exceptional and Normal Children in Kermanshah]. Psychology of Exceptional Individuals, 2(7), 1ـ26 ]in perssian[.
Kandel, I., & Merrick, J. (2007). The Child with a Disability: Parental Acceptance, Management and Coping. The Scientific World Journal, 7, 1799ـ1809.
Khojastehmehr, R., Faramarzi, S., Rajabi, G. (2012). [Investigating the Role of Equity Perception on Marital Quality]. Quarterly Journal of Psychological Studies. 8(1), 32ـ48  ]in Persian[.
Khojastehmehr, R., Nokarizi, H., Shiralinia, K. (2014). Can Husband’s PerspectiveـTaking, Egalitarian Ideology and Sacrifice Behaviors Predict Wife’s Perception of Equity. Biannual journal of applied counseling. 4(1), 1ـ19 ]in Persian[.
Kim, I. (2016). Effect of Socioeconomic Factors on Parental Stress in Pediatrie AttentionـDefficit Hyperactivity Disorder. P.h.D thesis in Psychology. Department of psychology. boston university.
Lange, E. (2006). Psychiatric Comorbidity in Adults with AttentionـDeficit/-Hyperactivity Disorder (ADHD). European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 256(1), 26ـ31.
Lee Blair, S. (1998). Work Roles, Domestic Roles and Marital Quality: Perceptions of Fairness among DualـEarner Couples. Journal of social justice research, 11(3), 313ـ314.
Miller, A. J., Worthington, E. L., & McDaniel, M. A. (2008). Gender and Forgiveness: AMeta–Analytic Review and Research Agenda. Journal of Social and Clinical Psychology, 27(8), 843ـ876.
Motamedi, F., Gobari Bonab, B., Abegham, M.A. (2016). Forgiveness, Marital Satisfaction and Mental Health of Parents of Children with Intelectual Disability and Normal Children. Journal of exceptional children.16(4), 28ـ38 ]in Persian[.
Nemati, S., Ghobari Bonab, B. (2015). [Life Experiences and Factors Used by Mothers of Mentally Retarded Children to Give to Others. Journal of Exceptional People. 5(17), 25ـ38 ]in Persian[.
nemati, S., ghobaribonab, B. (2015). [LifeExperiences and the Factors Used by the Mothers of Children with Intellectual Disabilities to Forgive Others]. Psychology of Exceptional Individuals, 5(17), 27ـ40 ]in perssian[.
 Öun, I. (2013). Is it Fair to Share? Perceptions of Fairness in the Division of Housework Among Couples in 22 Countries. Social Justice Research, 26(4), 400–421.
Perry, B. J. (2004). The Relationship between Equity and Marital Quality among Hispanics, African Americans and Caucasians. Doctoral dissertation in Psychology. The Ohio State University.
Philpot, C. R. & Hornsey, M. J. (2011). Memory for Intergroup Apologies and its Relationship with Forgiveness. European Journal of Social Psychology, 41(1), 96ـ106.
Raglin bignall, W. J. (2016). Understanding the Social Support Needs of Parents of Children with ADHD: the Relation between Caregiver Strain and ADHD Specific Support Dissertation. Department of psychology university of Cincinnati.
rezaei dehnavi, S. (2015). [Stigma in Mothers with Autism Spectrum Disorder]. Exceptional Education. 7 (135), 72ـ83 ]in Persian[.
Ruppanner, L. (2008). Fairness and Housework: A CrossـNational Comparison. Journal of Comparative Family Studies, 39(4), 509–526.
Rye, M., Loiacono, D., Folck, C., Olszewski, B., Heim, T., & Madia, B. (2001). Evaluation of the Psychometric Properties of Two Forgiveness scales. Current Psychology, 20(3), 260ـ 277.
Sadati, E., Mehrabizadeh Honarmand, M., Soodani, M. (2015). [The Causal Relationship between Differentiation, Neuroticism, and Forgiveness with Marital Dissatisfaction through Mediation with Marital Conflict. Quarterly Journal of Family Psychology. 1(2), 55ـ68  ]in Persian[.
Sullivan, M. J., Adams, H., Horan, S., Maher, D., Boland, D., & Gross, R. (2008). The Role of Perceived Injustice in the Experience of Chronic Pain and Disability: scale development and validation. Journal of occupational rehabilitation, 18(3), 249ـ261.
Toussaint, L., & Webb, J. (2005). Gender Differences in the Relationship between Empathy and Forgiveness. The Journal of Social Psychology, 145(6), 673ـ685.
Turner, H. A. Shattuck, A. Finkelhor, D. & Hamby, S. (2017). Effects of PolyـVictimization on Adolescent Social Support, SelfـConcept, and Psychological Distress. Journal of interpersonal violence, 32(5), 755ـ780.
Uchino, B. N. (2006). Social Support and Health: A Review of Physiological Processes Potentially Underlying Links to Disease Outcomes. Journal of Behavioral Medicine, 29(4), 377-387.
Watson, S. L. (2008). Families and Deferential of Diagnosis Disability. Journal on Developmental Disabilities, 14(3), 51ـ60.
Wilkie, J. R., Ferree, M. M. & Ratcliff, K. S. (1998). Gender and Fairness: Marital Satisfaction in TwoـEarner Couples. Journal of marriage and family, 60(3), 357ـ594.
Zandipour, T., Azadi, Sh., Nahidpour, F (2011). [Investigating the Relationship between Personality Traits, Forgiveness and Mental Health in Couples Referring to Gachsaran Health Centers]. Women and Society Quarterly, 2(2), 1ـ18 ]in Persian[.
Zimet, G. D. Dahlem, N. W. Zimet, S. G. & Farley, G. K. (1988). The Multidimensional Scale of Perceived Social Support. Journal of personality assessment, 52(1), 30ـ41.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار