طراحی و اعتباریابی برنامه فرزندپروری بالنده به‌منظور ایجاد آرامش و کاهش چالش در خانواده‌های دارای فرزند کم‌شنوا

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 ولنجک دانشگاه شهید بهشتی مرکز مشاوره و اموزش های اجتماعی

2 دانشیار گروه روان‌شناسی و آموزش افراد با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشگاه اصفهان

4 استاد ممتاز گروه برنامه درسی و آموزش و پرورش ویژه، دانشگاه ویرجینیا، ایالات متحده آمریکا

چکیده

هدف پژوهش حاضر، طراحی و اعتباریابی برنامه فرزندپروری بالنده به‌منظور ایجاد آرامش در خانواده‌های دارای فرزند کم‌شنوا بود. این پژوهش بر اساس هدف از نوع بنیادی و از نظر ماهیت و گرد‌آوری داده‌ها از نوع کیفی است. دو گام نخست با روش تحلیل محتوا، سه گام بعدی با استفاده از روش نظریه داده‌بنیاد و گام‌های بعدی بر اساس روش دلفی انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل متخصصان روان‌شناسی و آموزش کودکان کم‌شنوا، معلمان کودکان کم‌شنوای پیش‌دبستانی و مادران کودکان کم‌شنوا و نمونه آماری شامل پنج متخصص، پنج معلم و پانزده مادر می‌شد که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. 
روند اعتباریابی برنامه در هشت گام انجام شد که شامل بررسی مبانی نظری برنامه، بررسی پیشینه و برنامه‌های موجود، تعیین هدف‌ها و محتوای برنامه، نیازسنجی و مصاحبه با گروه هدف، طراحی محتوای برنامه، اعتباریابی، بازنگری و نهایی‌سازی برنامه، و تبیین اعتباریابی برنامه است. برنامه مقدماتی بر اساس مبانی نظری و پیشینه‌ها طراحی و سپس چالش‌های پرورش کودکان کم‌شنوای پیش‌دبستانی با استفاده از روش نظریه داده‌بنیاد و مصاحبه نیمه‌ساختار یافته مشخص شد. به این ترتیب، 14 کد انتخابی و 51 کد محوری به دست آمد. از برنامه مقدماتی و نتایج مصاحبه برای طراحی برنامه فرزندپروری بالنده استفاده و این کار طی سه مرحله و بر اساس رویکرد دلفی انجام شد. سپس برای اعتباریابی برنامه از مثلث‌سازی بررسی‌کننده، به‌منظور تعیین پایایی از روش درصد توافق و برای محاسبه شاخص روایی محتوایی از روش لاشه استفاده شد. بنابراین، برنامه فرزندپروری بالنده در سیزده جلسه طراحی و پایایی برنامه با روش درصد توافق متخصصان برابر با 96 درصد و شاخص روایی محتوایی آن برابر با 97/0 به دست آمد. بر اساس یافته‌ها، برنامه فرزندپروری بالنده به‌منظور ایجاد آرامش و کاهش چالش در خانواده‌های دارای فرزند کم‌شنوا از روایی و اعتبار مطلوبی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing and Validating an Excellent Parenting Program to Create Peace and Reduce Challenge in Families of Children Suffering from Hearing Loss

نویسندگان [English]

  • ali aghaziarati 1
  • Mohammad Ashori 2
  • Ghasem norouzi 3
  • Daniel. P, Hallahan, 4
1 Velenjak Shahid Beheshti University Center for Counseling and Social Education
2 Associate Professor, Department of Psychology and Education of People with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 University of Isfahan
4 Professor Emeritus, Department of Curriculum, Instruction & Special Education, University of Virginia,,U.S.A
چکیده [English]

The aim of this study is to design and validate an excellent parenting program to create peace and reduce challenge in families of children suffering from hearing loss. The research deals with basic knowledge in the field and its methodology is data collection and is of a quantitative nature. The first two steps were performed by content analysis method, the next three steps were performed using the Grounded Theory method and the next steps were performed by Delphi method. The statistical population included specialists in psychology and education of children suffering from hearing loss, teachers of preschool children with hearing loss and mothers of children suffering from hearing loss. The statistical sample included five specialists, five teachers and fifteen mothers. The program validation process was done in eight steps: reviewing the theoretical foundations of the program, reviewing the background and existing programs, determining the goals and content of the program, needs assessment and interview with the target group, designing program content, validating, reviewing and finalizing the program, and explaining program validation. The primary program was designed based on theoretical foundations and backgrounds. Then, the challenges of raising preschool children suffering from hearing loss were identified and 14 selective codes and 51 axial codes were obtained. Primary program and interview results were used to design an excellent parenting program, which was done in three rounds based on the Delphi approach. Then, the examiner triangulation, percentage agreement and Lawshe methods were used to determine validity, reliability and content validity index of the program, respectively. Therefore, an effective parenting program was designed in thirteen sessions. The reliability of the program was obtained by the percentage agreement method equal to 96% and its content validity index was equal to 0.97. According to the findings, an excellent parenting program has a high validity and reliability to create peace and reduce challenge in families of children suffering from hearing loss.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Validation
  • Excellent Parenting
  • Peaceful
  • Hearing Loss