تأثیر مداخله بهنگام خانواده محور مبتنی بر بازی‌درمانی بومی‌ سازی شده بر نشانه‌های بالینی کودکان ADHD پیش‌دبستانی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات،

2 دانشیار دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران

3 استاد دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی بازی‌درمانی بومی ‌شده بر کاهش شدت نشانه‌های کاستی توجه و فزون کنشی/تکانش‌گری کودکان ADHD در دوره‌ پیش‌دبستان انجام شد. روش پژوهش کاربردی و نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون همراه گروه گواه بود. به همین منظور با استفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای در دسترس، تعداد 24 نفر از مادران کودکان پیش‌دبستانی دارای اختلال ADHD انتخاب شدند و به شکل تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایشی در 10 جلسه بازی‌درمانی بومی‌سازی (LPT) شده شرکت داده شده و گروه گواه بدون دریافت آموزش در نوبت انتظار قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسش‌نامه ADHD وندربیلت ـ فرم والد (ول ریچ و همکاران، 1997) و مصاحبه بالینی نیمه ساختار یافته بود. برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها از مدل آماری تحلیل واریانس اندازه‌گیری‌های مکرر استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات کاستی توجه و فزون‌کنشی/تکانش‌گری گروه آزمایش و گواه در مرحله پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معنادار وجود داشت. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که مداخلات خانواده محور مبتنی بر بازی‌درمانی بومی‌سازی شده بر نشانه‌های توجه و فزون‌کنشی/ تکانش‌گری کودکان پیش‌دبستانی دارای اختلال ADHD تأثیر دارد. دستاورد چنین پژوهشی می‌تواند به ‌عنوان یک روش درمانی در اختیار متخصصان و والدین کودکان دارای ADHD قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Family Oriented Early Intervention Based on Localized Play Therapy on the Clinical Symptoms of Preschool Children with ADHD

نویسندگان [English]

  • Saeid Rahimi Pordanjani 1
  • Bagher Ghobari Bonab 2
  • Gholam Ali Afrooz 3
  • Salar Faramarzi 2
1 Science and Research Branch of Islamic Azad University
2 Tehran University
3 Tehran University
چکیده [English]

Current study was aimed to investigate the effect of localized play therapy on reducing symptoms of attention deficiency and hyper activity/impulsivity in preschool children with ADHD. The method of this study was an applied semi-experimental study designed as pretest-posttest with control group. Twenty four mothers with ADHD children were selected through multi-stage sampling and randomly arranged in experimental or control groups. The experimental group participated in a 10 sessions Localized Play Therapy (LPT) intervention program, while the control group was on the waiting list. Assessment tools were the Vanderbilt ADHD Teacher Rating Scale (Wolraich, et al., 1997) and a semiorganized clinical interview. Data were analyzed by using a repeated measure analysis of variance. The results showed that there were  significant differences between the control and experimental groups in attention deficiency and hyper activity/impulsivity scores of pre-test and post-test. In conclusion, it can be indicated that family oriented early intervention based on LPT is effective in reducing clinical symptoms of preschool children with ADHD. Therefore, this method can be considered as an effective therapeutic method for ADHD children by experts and parents

کلیدواژه‌ها [English]

  • Play Therapy- Impulsivity- Hyperactivity

مراجع

  1. اصغری نکاح، م. (1388). کاربردهای آموزشی ـ ترمیمی بازی‌های بومی ایران در آموزش و توانبخشی کودکان دارای نیازهای ویژه. مجله تعلیم و تربیت استثنایی، 90، 14-3.
  2. اکبری، ح.؛ خلجی، ح. و شفیع زاده، م. (1386). تأثیر بازی‌های بومی و محلی بر رشد مهارت‌های جابه‌جایی پسران 7 تا 9 ساله. مجله حرکت، 34، 35-46.
  3. رحیمی، س.؛ غباری بناب، ب.؛ افروز، غ. و فرامرزی، س. (1393). مطالعه مقدماتی اثربخشی مداخلات خانواده‌محور مبتنی بر مدل بازی‌درمانی بومی شده بر تنیدگی مادران کودکان با اختلال کاستی توجه و فزون‌کنشی. سومین همایش ملی سلامت روان و تندرستی.
  4. شکوهی یکتا، م.؛ اکبری زردخانه، س.؛ پرند، ا. و پوران، ف. (1391). ارتقای تعامل والدین و فرزندان آن‌ها با استفاده از آموزش روش‌های نوین والدگری. روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 2(10)، 14-1.
  5. کنگرلو، م.؛ لطفی کاشانی، ف. و وزیری، ش. (1391). تأثیر آموزش خانواده در کاهش مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی. مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، 22(3)، 216-220.
  6. ورهالتس، اف. سی. و ون دراند، جی. (2006). مقیاس‌های ارزیابی روان‌شناختی و روان‌پزشکی کودکان و نوجوانان. ترجمه فرامرزی، حیدری و شرقی لیله‌سر (1392). اصفهان: جهاد دانشگاهی.
  7. Akbari, H., Khalaji, H., & Shafizadeh, M. (2007). [Effect of local and country games on development of dispalcement skills in 7-9 year-old boys]. Journal of Harakat, 34, 35-46 [in Persian].
  8. Antshel, K., & Barkley, R. (2008). Psychosocial intervention in attention hyperactivity disorder. Child and adolescent psychiatric Clinics of North America, 17, 421-437.
  9. Asghari Nekah, M. (2009). [Educational– rehabilitational application of Iran Native games on educating and rehabilitating of children with especial needs]. Journal of exceptional education, 9, 3-14 [in Persian].
  10. Barkley, R. A. (2013). Taking charge of ADHD: The Complete, Authoritative Guide for Parents. New York: Guilford Publications.
  11. Bulotsky-Shearer, R. J., Bell, E. R., Romero, S. L., & Carter, T. M. (2012). Preschool interactive Peer play mediates problem behavior and learning for low- income children. Journal of applied developmental psychology, 33(1), 53-65.
  12. Campbell, S. B., Halperin, J. M., & Sonuga-Barke, E. J. S. (2014). A developmental perspective on attention-deficit/Hyperactivity disorders: Handbook of developmental psychopathology. New York: Springer Science.
  13. Chronis-Tuscano, A. M., Lewis-Morrarty, E., Woods, K., O’Brien, K. A., Mazursky-Horowitz, H., & Thomas, S. R.. (2014). Parent-child interaction therapy with emotion coaching for preschoolers with ADHD disorder. Cognitive and Behavioral Practice, 23(1) 4-17.
  14. Cunningham, C. E. (2007). A family-centered approach to planning and measuring the outcome of interventions for children with ADHD disorders. Journal of Pediatric Psychology, 32(6) 676-694.
  15. Diagnostic Statistical Manuel of Mental Disorders. (2013). Washington, DC: American Psychiatric Association.
  16. Eggum-Wilkens, N. D., Fabes, R. A., Castle, S., Zhang, L., Hanish, L. D., & Martin C. L. (2014). Playing with others: Head start children’s peer play relations with kindergarten school competence. Early childhood research quarterly, 29(3) 345- 356.
  17. Grey, P.(2011). The decline of play and the rise of psychopathology in children and adolescents. American journal of play, 3(4) 443-449.
  18. Halperin, J. M., Bedard, A. C. V., & Curchack-Lichtin, J. T. (2012). Preventive interventions for ADHD: A Neurodevelopmental perspective. Neurotherapeutics, 9(3) 531-541.
  19. Halperin, J. M., & Healey, D. M. (2011). The influences of environmental enrichment, cognitive enhancement, and physical exercise on brain development: can we alter the developmental trajectory of ADHD? Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 35(3) 621-634.
  20. Health, C. L., Curtis, D. F., & McPherson, R. (2015). The association between parenting stress, parenting self efficacy, and the clinical significance of child ADHD symptom change following behavior therapy. Child psychiatry and human Development, 46(1) 118-129.
  21. Huang, H. L., Lu, C. H., Tsai, H. W., Chao, C. C., Ho, T. Y., Chuang, S. F., Tsai, C. H., & Yang, P. C. (2009). Effectiveness of behavioral parent therapy in preschool children with Attention–Deficit Hyperactivity Disorder. The Kaohsiung Journal of Medical Sciences, 25(7) 357-365.
  22. Kangarloo, M., Lotfi Kashani, F. & Vaziri, S. (2012). [Effect of family education in decreasing behavior problems of children with ADHD]. Journal of Medical Science of Islamic Azad University, 22(3) 216-220 [in Persian].
  23. Lee, P. C., Lin, K. C., Robson, D., Yang, H. J., Chen, V. H., & Niew, W. I. (2012). Parent- child intervention of mothers with depression and their children with ADHD. Research in developmental disabilities, 34(1) 656- 668.
  24. Lerner, M. D., Mikami, A. Y., & McLeod, B. D. (2011). The alliance in a friendship coaching intervention for parents of children with ADHD. Behavior therapy, 42(3) 449-461.
  25. Ludici, A., Faccio, E., Belloni, E., & Costa, N. (2014). The use of the ADHD diagnosis label: What implications exist for children and their families? Procedia-Social and Behavioral Sciences, 122, 506-509.
  26. Mahone, E. M., & Schneider, H. E. (2012). Assessment of attention in preschoolers. Neuropsycholgy Review, 22(4) 361-383.
  27. Nair, S. M., Yusof, N. M., & Arumugam, L. (2014). The effects of using the play method to enhance the mastery of vocabulary among preschool children. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 3976-3982.
  28. Nazemi, F., Mohammadkhani, P., & Khoshabi, K. (2010). Parent management training used in abusive parent-child interaction in children with ADHD. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5, 244-249.
  29. Pearson, B. (2008). Effects of a cognitive behavioral play intervention on children’s hope and school adjustment. Thesis of PhD. University of Carolina.
  30. Pushkarna, P. (2014). ADHD, an account of a successful play therapy (Psychoanalytical Psychotherapy). Journal of Apollo Medicine, 11(1) 35-36.
  31. Rahimi, S., Ghobari Bonab, B., Afrooz, G., & Faramarzi, S. (2014). [Initiative Study on Effectiveness of Family Based Intervention with Emphasize on Localized Play Therapy on Stress of Mothers with ADHD Child]. The Third National Conference on Mental Health and Well- Being [in Persian].
  32. Ray, D. C. (2008). Impact of play therapy on parent- child relationship stress at a mental health training setting. British Journal of Guidance and Conselling, 36(2) 165- 187.
  33. Shokohi–Yekta, M., Akbari Zardkhaneh, S., Parand, A., & Pooran, F. (2012). [Enhancing relationship of parents and children through educating new methods of parenting]. Journal of psychological method and modeling, 2(10) 1-14 [in Persian].
  34. Sjowall, D., Backman, A., & Thorell, L. B. (2015). Neuropsychological heterogeneity in preschool ADHD: Investigating the interplay between cognitive, affective and motivation-Based forms of regulation. Journal of Abnormal Child Psychology, 43(4) 669-680.
  35. Skogan, A. H., Zeiner, P., Egeland, J., Urnes, A. G., Reichborn-Kjennerud, T., & Aase, H. (2015). Parent ratings of executive function in young preschool children with symptoms of ADHD disorder. Behavioral and Brain Functions, DOI: 10.1186/s12993-015-0060-1.
  36. Steinberg, E. A., & Drabick, D. A. G. (2015). A developmental psychopathology perspective on ADHD and comorbid conditions: The role of emotion regulation. Child psychiatry and Human Development, 46(6) 951-966.
  37. Verhulst, F. C., & Van der Ende, J. (2006). Assessment scales in child and adolescent psychiatry (S. Faramarzi, T. Hidari, & S. Sharghi Leyleh-Sar, Trans.). Esfahan: Jahad Daneshghahi Publications [in Persian].
  38. Vural, P., Akkaya, C., Kucukparlak, I., Ercan, I. & Eracar, N. (2014). Psychodramatic group psychotherapy as a parental intervention in attention deficit hyperactivity disorder: A preliminary study. The Arts in Psychotherapy, 41(3) 233-239.
  39. Willoughby, M. T., Pek, J., & Greenberg, M. T. (2012). Parent-reported attention deficit/ hyperactivity symptomology in preschool-aged children: factor structure, developmental change, and early risk factors. Journal of abnormal child psychology, 40(8) 1301-1312.
  40. Wolraich, M. L., Lambert, W., Doffing, M. A., Bickman, L., Simmons, T., & Worley, K. (2003). Psychometric properties of the Vanderbilt ADHD Diagnostic parent rating scale in a referred population. Journal of prdiatric psychology, 28(8) 559-568.
  41. Yang, H. N., Tai, Y. M., Yang, L. K., & Gau, S. S. F. (2013). Prediction of childhood ADHD symptoms to quality of life in young adults: Adult ADHD and anxiety/depression as mediators. Research in developmental disabilities, 34(10) 3168-3181.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار