رابطه تصویر والدین با تصویر خدا درکودکان 8 تا 12 ساله: با رویکردی تحولی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه یزد

چکیده

تصویر خدا، تحول و شکل­ گیری دین­داری شخصی افراد را تعیین می­کند. بنابراین در طول دهه های گذشته، بیش از هر مفهوم مذهبی دیگر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این پژوهش بررسی ارتباط تصویر پدرانه و مادرانة والدین با تصویر خدا با رویکردی تحولی  در کودکان 8 تا 12 ساله شهر یزد بود. بدین منظور از بین جامعه آماری کودکان 8 تا 12 ساله شهر یزد، 194 کودک ( 98 دختر، 95 پسر) به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. تمامی کودکان با راهنمایی مصاحبه گر به مقیاس  افتراق معنایی والدین و خداوند که به سنجش ویژگی های پدرانه  و مادرانة والدین و خداوند پرداخته و توسط پاتین و کاسترز (1964) طراحی شده؛ پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام و آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان دادند بین تصویر پدرانه و مادرانة والدین و تصویر خداوند رابطه معنادار وجود دارد.  نتایج آزمون رگرسیون گام به گام نیز نشان داد تصویر پدرانه مادر و تصویر مادرانه مادر، از توانایی پیش بینی کنندگی 50 درصدی تصویر مثبت خداوند برخوردار است. هم­چنین تصویر پدرانة خدا  در سنین مختلف تفاوت معنادار داشت. دیگر یافته ی پژوهش حاکی از این بود تصویر خداوند بیشتر مبتنی بر ویژگی های مادرانه بود تا پدرانه و در بین دو جنس تفاوت معنادار مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Relationship between parental images with Image of God in 8 to 12 Years Old children: A developmental approach

نویسندگان [English]

  • negar shishehbor
  • samaneh asadi
yazd university
چکیده [English]

The image of God determines the development and formation of individual religiosity. So over the past decades, has been studied more than any other religious concepts. This study aimed to examine the relationship between paternal and maternal images of parents with image of God. For this purpose 194 students (98 girls, 95 boys) were selected through multi-stage sampling method from the population of 8-12 years old children in Yazd. Guided by the researcher, all children responded to the semantic differential parental scale which assesses the parental and maternal characteristics of parents and God; designed by Pattin and Casters (1964). Data were analyzed using variance analysis, Pearson correlation and stepwise regression. Result indicated that there was a meaningful relationship between paternal and maternal parental image and image of God. The results of stepwise regression analysis showed that mother's paternal image and maternal image had the ability to predict 50% of a positive image of God. Also, the paternal image of God was significantly different at different ages. Another research finding showed that image of God was based on maternal features rather than paternal and no significant gender differences were seen.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Paternal and maternal images of parents
  • image of God
  • children
  • Development

مراجع

  1. ابراهیمی، م.، سپاه منصور، م.، امامی پور، س. (1393). چگونگی نقش سبک های دل بستگی و روابط موضوعی در شکل گیری تصور از خدا در دانش آموزان دوره ی متوسطه. تحقیقات روان شناختی، (22)6، 85-72.
  2. اسکندری، ح. (1373). بررسی تحول مفهوم خدا در کودکان 4 تا 12 سال، مجله تربیت، (2)10، 9-6.
  3. باهنر، ن. (1394). آموزش مفاهیم دینی همگام با روان شناسی رشد. تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل.
  4. ذوالفقاری، ز. (1392). رابطه برداشت دانش‌آموزان 6 الی 15 ساله شهر تهران از مفهوم خدا با تحول اخلاقی ـ اجتماعی آنان، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور تهران.
  5. خاکساری، ز. خسروی، ز. (1391). خدا و تصویر مثبت و منفی از او و رابطه آن با عزت نفس و سلامت روانی دانش آموزان. مجله روان شناسی و دین، (2) 5، 98-83.
  6. رسول زاده طباطبایی،ک.، نصیرزاده، ف.، وخوشبخت، ف. (1385). بررسی قدرت پیش‌بینی کنندگی خصوصیات دموگرافیک و ادراک کودکان دبستانی از ویژگی‌های والدین بر ادراک آنان از مفهوم خدا. مجله مطالعات روان‌شناختی، (4)3، 85-69.
  7. سپاه منصور، م. شهابی زاده، ف. خوشنویس، ا. (1387). ادراک دل بستگی کودکی، دل بستگی بزرگسال و دل بستگی به خدا. فصلنامة روان شناسی تحولی، (15 )4 ، 253- 265.
  8. شیخی ساری، ح. (1387). بررسی مقایسه ای درک مفهوم خدابین دانش آموزان پسر عادی 7 و 8 ساله و دانش آموزان پسر عقب مانده ذهنی آموزش پذیر14 و 15 ساله شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
  9. شیشه بر، ن.، اسعدی، س. (1396). بررسی تحولی تصویر مادر در کودکان 8 تا 12 ساله: با نگاهی بر تفاوت های جنسیتی. دومین همایش جایگاه و نقش مادر- دانشگاه تهران، ایران.
  10. صادقی، م. مظاهری، م. حیدری، م. (1385). میزان مذهبی بودن والدین, منابع متفاوت شناخت دینی و تصور از خدا. فصل‌نامه خانواده پژوهی، (6)2، 191-178.
  11. صادقی، م.، مظاهری، م.، و ملک‌عسکر، س. (1387). خود و دیگران مهم: منابع تصور از خدا. مجله علوم رفتاری، (1)2، 96-83.
  12. صمدی، ع. (1385). مفهوم خدا در بزرگسالان دارای ناتوانی هوشی، مجله ذهن، (25)، 53-38.
  13. غباری بناب، ب. حدادی کوهسار، ع. نعمتی، ش. (1390). سلامت روان، تصویر ذهنی از خدا و کیفیت دل بستگی در نوجوانان بزهکار. مجله اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی، 16-7، (21) 6 .
  14. فروید، ز. توتم و تابو،(1390). محمد علی خنجری، تهران، نشر الکترونیکی.
  15. فیض آبادی، س.، خسروی، ز. (1388). سبک دلبستگی و تصور از خدا در میان زنان خواهان طلاق و غیرخواهان طلاق شهرستان کاشان. اندیشه های نوین تربیتی، (5)3. 37-54.
  16. کاسبی احمد، پ. (1394). بررسی تحول مفهوم خدا در کودکان عقب مانده ذهنی خفیفِ کم بینا. پژوهش های تربیتی،30، 107-91.
  17. مورنو، آنتونیو. (1380). یونگ، خدایان و انسان مدرن، ترجمه محمد دهقانی، چاپ دوم. تهران: انتشارات رشد.
  18. منصور. م.، و دادستان، پ. (1383). روان شناسی ژنتیک2: از روان تحلیل گری تا رفتار شناسی. (چاپ پنجم). تهران: انتشارات رشد.
  19. نجات، آ.، شهابی زاده، ف.، غباری بناب، ف. (1392). دلبستگی ادراک شده دوران کودکی، فرایند سازشی تصور از خدا و خودپنداشت در مدل سلامت روانی: مدل یابی معادلات ساختاری. روان شناسی تحولی: فصلنامه روان شناسان ایرانی، (38)10، 200-187.
  20. نیک پور، ر.، جوکار، ب. (1392). تحول مفهوم عامل انسان و غیر انسان بر مبنای نظریه ی ذهن: بررسی چگونگی اسناد باورهای غلط به انسان، خدا، فرشته وجادوگر. روان شناسی تحولی: روان شناسان ایرانی، (28)7، 339-351.
  21. نوروزی، م. و سپهریان آذر، ف. (1395). مقایسه نظریه ذهن، مفهوم خدا و مفهوم میهن در بین کودکان دارای سبک فرزندپروری متفاوت، روان شناسی شناخت اجتماعی، (1)5، 91-87.
  22. وولف، د. ام. (1386). روان‌شناسی دین. ترجمه دهقانی، م. چاپ اول، تهران: انتشارات رشد.
  23. Barrett, J. L. and Richert, R. (2003) Anthropomorphism or preparedness?exploring children’s god concepts. Review of Religious Research. 44(3), 300-312.
  24. Bahonar, N. (2015). Teaching religious concepts in line with the Developmental psychology. Tehran: International Publishing Company.
  25. Cassidy, J., and Shaver, P. R. (1999). Handbook of attachment: Theory, research and clinical application. New York: Guilford press.
  26. Chadnye,W. and Carlson. S. (1984). the Development of concept of god in children, The Journal of Genetic Psychology: Research and Theory on Human Development, 145, 137-143.
  27. Choua, H.T. and Uata, D. (2012). the Impact of parental discipline on the image of God. Mental Health, Religion & Culture, 15(7), 677-688.
  28. Deroos, S. A., Midema, S., and Idema, J. (2004). Influence of maternal denomination, god concepts, and child-rearing practices. on young children god concept. Scientific Study of Religion, 43(4), 519-535.
  29. Dickie, J. R., Eshleman, A, K., Merasco, D. M., Shepard, A., Vander Wilt, and M., Johnson, M., (1997). Parent- child relationships and children's image of god .Journal for the Scientific Study of Religion, 36(1), 25- 43.
  30. Ebrahimi, M., Sepah Mansour, M., and Emami poor, S. (2014). The role of attachment styles and object relations in shaping the image of God in high school students, Psychological research, 6 (22) ، 85-72.
  31. Eskandari, H. (1994). Study of the development of God's concept in children aged 4 to 12 years. 10 (2), 6-9.
  32. Freud, s. Tootem ana taboo, (2011). Khanjari, M. Tehran, Electronic publishing.
  33. Feizabadi, S., and Khosravi, Z. (2009). Attachment style and image of God among women who want divorce and non-divorced of Kashan. Journal of Educational New Thoughts, 3 (5), 37-54.
  34. Ghoari bonab, B., Haddadi koohsar, a., and Nemati, Sh. (2011). Mental health, mental image of God and attachment quality in criminal adolescent. Journal of Thought and behavior in clinical psychology, (6) 21, 7-16.
  35. Granqvist, P., Ljungdahl, C., and Dickie, J. R. (2007). God is nowhere, God is now here: Attachment activation, security of attachment, and God's perceived closeness among 5–7-year-old children from religious and non-religious homes. Attachment & Human Development, 9(1), 55-71.
  36. Heller, D. 1986. The children s God. Chicago: University of Chicago press.
  37. Kasebi ahmad, P. (2015). study the development of gods concept in children with moderate mental retardation visually impaired. Journal of Educational Research, 30. 91- 107.
  38. Khaksari, Z., and Khosravi, Z. (2012). God and the positive and negative image of him and its relationship with self-esteem and mental health of students. Journal of Psychology and Religion, 5 ( 2), 83-98.
  39. Kay, W. K., and Ray, L. (2004). Concepts of god: the salience of gender and age. Journal of Empirical Theology, 17(2), 238-251.
  40. Kiessling. F., and Perner. J.(2014). God–Mother–Baby: what children think they know. Journal of Child Development, 85(4), 1601-1616.
  41. Kirkpatrick, L. A., and Shaver, P. R. (1990). Attachment theory and religion childhood attachment religious beliefs, and conversion. Journal for the Scientific study of Religion. 29: 315-334.
  42. Lawrence, R. T. (1997). “Measuring the image of God: The god image questionnaire and the god image scales”. Journalof Psychology and Theology, 25, 214–226.
  43. Ladd, k. L. Mcintosh, D. N., and spilka, B. (1998). Children god concept : influence of denomination, age, and gender. Psychology of Religion, 8(1), 49-56.
  44. Limke, A. and Mayfield, P. (2011). Attachment to god: Differentiating the contributions of fathers and mothers using the experiences in parental relationships scale. Journal of Psychology and Theology, 39(2), 122-129.
  45. Main, R. (2006) "Psychology of religion." The Blackwell Companion to the Study of Religion.
  46. Mcdonald, A., Beck. R., Allison. S., and Norswortby. L. (2005). Attachment to god and Parents:Testing the correspondence vs compensations hypotheses. Journal of Psychology and Christianity, 24(1), 21-28.
  47. Moriarty, G., and Hoffman, L. (2007). The God image handbook for spiritual counseling and psychotherapy: Research, theory, and practice. New York, NY: Haworth Press.
  48. Morno, A. (2001). Jung, the gods and the modern man, Translated by mehrjooei, D. Second Edition. Tehran: Developmental Publishing.
  49. Nejat, A., Shahabizadeh, F.,and Ghobari bonab, F. (2013). Perceived Childhood Attachmentm,image of god, adaptation process, and self concept in a model of mental health: a Structural Equations Modeling. Journal of Woman and family studies, 38 (10) , 187-200.
  50. Neuman, M. E. (2011). Addressing children's beliefs through Fowler's stages of faith. Journal of pediatric nursing, 26(1), 44-50.
  51. Nik pour, R., and Joukar, B. (2013). The Development of the concept of human and non-human agent based on the theory of the mind: the study of false beliefe attribution to human, god, angel and magician. Developmental Psychology: Iranian Psychologists, 28 (7), 339-351.
  52. Nowruz, M. and Sefarian Azar, F (2016). Comparison of the theory of mind, the concept of God and the concept of homeland among children with different parenting style . Journal of Psychology of social cognition, 5 (1), 91-87.
  53. Palik, L. E. (2001). "Image of god" and object relations theory of human development: their integration and mutual contribution to development of god-images, god-concepts, and relationship with god. as a dissertation for the Psy.D. degree. George fox university.
  54. Pelletier, J. and knabb, J. (2013). Effects of parental divorce on god image among young adults at a christian university. Marriage & Family Review, 49:231–250,
  55. Prochaska, J. (2016). The effect of the deth of an immediate family member on a child's perception of god: a mixed methods study.
  56. Rasool zadeh tabatabaei, K., Nasirzadeh, F., and Khoshbakht, F. (2006). Study the Predictive Power of Demographic Characteristics and the Perceptions of Primary School Children on Parental Characteristics of Their Perception of the Concept of God. Journal of Psychological Studies, 3 (4), 69-85.
  57. Reinert, D. and Edwards, c. E. (2014). Attachment theory and concepts of god: parent referencing versus self-referencing, SAGE Open, 4(4), 1-9.
  58. Sadeghi, M., mazaheri, M., and Heidari, M. (2006). The religious level of the parents, different sources of religious recognition and the perception of God. Journal of Family Studies, 6 (2), 178-191.
  59. Sadeghi, M., mazaheri, M., and malek asgar, S. (2008). Self and others: Important sources of God. Journal of Behavioral Sciences, 2(1), 83-96.
  60. Samadi, a. (2006). The concept of God in adults with intellectual disabilities, journal of mind, (25), 38-50.
  61. Sepah mansoor, M., Shahabizadeh, F., and Khoshnevis, A. (2008). Perceived childhood attachment, adult attachment and attachment to God. Developmental psychology: Journal of Iranian psychologists, 4 (15), 253-265.
  62. Sheikhi sari, H. (2008). A comparative study of the concept of God, 7 and 8-year-old normal male students and male students educable mentally retarded 14 and 15 years in Tehran. MA thesis. Allameh Tabatabaei University.
  63. shaw, P. W. (2016). Parenting that reflect character of god. Christian Education Journal, 13(1), 43-58.
  64. Shishehbor, N., asadi, S. (2017). Developmental study of mother image in 8 to 12 year-old children: Regarding gender differences. Second conference mother position and role- university of tehran, iran.
  65. Slater, T. (2004). The develops of children’s concept of God. Retrieved January20,2018,fromhttp://www.reserchgate.com/papers/slater-children-godconcept.pdf.
  66. Vergote, A., Tamayo, A., Pasquali. L., Bonami, M., Pattyn, M, R., and Custers, A., (1969). Concept of god and parental image. Journal for Scientific Study of Religion, 8(1), 79-87.
  67. Vergote, A., and Tamay, O. A. (1981). The parental figures and the representation of God: A psychological and cross-cultural study. Mouton: The Hague.
  68. Wulf, D. M. (2007). Psychology of Religion. Translated by Dehghani, M. First Edition, Tehran: Development Publishing.
  69. Zolfaghary, Z. (2013). The relationship between the attitude of 6 to 15 year old students in Tehran from the concept of God with their social moral development. MA thesis. Payam Noor university of Tehran.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار