ارتباط عملکرد خانواده با مسئولیت پذیری و ارضای نیازهای روانی پایه دانش آموزان پسر دبیرستانی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 نویسنده مسئول ( عهده دار مکاتبات)، استادیار گروه روان شناسی ، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه عملکرد خانواده با مسئولیت پذیری و  ارضای نیازهای روانی پایه دانش آموزان پسر دبیرستانی انجام شد.  در این پژوهش توصیفی پیمایشی و از نوع همبستگی جامعه آماری دانش آموزان پسر دبیرستانی منطقه 1 شهر تهران بودند که بر اساس فرمول کوکران  362 نفر  به عنوان نمونه انتخاب شدند.  روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای بود.بدین منظور از کل دبیرستان های  دولتی پسرانه منطقه 1 شهر تهران 5 مدرسه  و  از هر مدرسه  دو  کلاس به تصادف انتخاب شد و سپس از دانش آموزانی که در این کلاسها حضور داشتند، به صورت تصافی ساده  دانش آموزان به عنوان نمونه انتخاب شدند. از سه پرسش نامه سنجش عملکرد خانواده(FAD) مک مستر، مسئولیت پذیری نعمتی (1387) و ارضا نیازهای روانی گاردیادسی و رایان (2000) برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. نتایج نشان داد عملکرد خانواده  بر مسئولیت پذیری و ارضای نیازهای روانی پایه در دانش آموزان پسردبیرستانی تأثیر دارد.همچنین بین عملکرد خانواده و ابعاد هفتگانه آن (کارکرد، حل مسأله، ارتباط، نقش ها و مسئولیت ها، آمیختگی رفتار ، کنترل رفتار، پاسخگویی عاطفی) با مسئولیت پذیری و ارضای نیازهای روانی پایه دانش آموزان ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد.[1]- Guardia

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Relationship of Family Performance with Responsibility and Satisfaction of Basic Psychological Needs of High School Male Students

نویسندگان [English]

  • hamed tehrani moghadam 1
  • Dr. Mohammad Mehdi Shariat Baqeri 2
1 Master of Educational Psychology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 * Corresponding Author (Assistant Professor, Department of Psychology, Marvdasht Unit, Islamic Azad University, Shiraz, Iran)
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the relationship between family function and responsibility and satisfaction of basic psychological needs of high school male students. In this descriptive study, the correlation between the statistical population of the high school male students in district 1 of Tehran was 362 as the sample based on Cochran formula. A random cluster sampling method was used. For the purpose of this study, all male secondary schools in District 1 of Tehran were selected from 5 schools and two schools were randomly selected from each school. Then, students who were attending these classes were provided with simple refinement of the students Selected as samples. The McDemester Family Factor Questionnaire (FAD), Negative Responsibility (2008) and satisfaction of Garcia, Dace and Ryan (2000) psychological needs were used to collect information. The results showed that family function affects the responsiveness and satisfaction of basic psychological needs in high school students. There is also a positive and significant relationship between family function and its seven dimensions (function, problem solving, communication, roles and responsibilities, behavior blending, behavior control, emotional responsiveness) with responsibility and satisfaction of the students' basic psychological needs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: family function
  • Accountability
  • basic psychological needs
  • students

مراجع

  1. -بستان (نجفی)، حسین، (1390)، جامعه شناسی خانواده با نگاهی به منابع اسلامی ، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ، چاپ اول.
  2. -بهبودی، معصومه، هاشمیان، کیانوش، شریفی، حسن پاشا، نوابی نژاد، شکوه، (1388)، پیش بینی کارکرد خانواده بر اساس ویژگی های شخصیتی زوجین، اندیشه و رفتار، دوره سوم، شماره 11، صص66-55.
  3. -توکلی ، فائزه ، خلوتی، ملیحه ، بابایی، نعمت الله ، رفیعی، حسن، (1389)، نقش خانواده در تاب آوری جوانان، تحقیقات زن و خانواده، دوره 3، شماره 7، صص 28-36.
  4. -جواهری، جواد(1390)، رابطه بین ارضاء نیازهای روانی پایه با انگیزش پیشرفت تحصیلی و پیشرفت تحصیلی؛ پایان نامه دوره کارشناسی ارشد دانشگاه تهران دانشکده علوم روان‌شناسی.
  5. -رحیمی نژاد، عباس، رحیمی نژاد، محسن(1393)، رابطه عملکرد خانواده و نیازهای روان شناختی با سلامت روانی نوجوانان، فصلنامه خانواده پژوهی، دوره 10، شماره 37، صص99 - 111
  6. - زاده محمدی، علی، ملک خسروی، غفار (1385)، بررسی مقدماتی ویژگی های روان سنجی و اعتبار یابی مقیاس سنجش کارکرد خانواده، فصلنامه خانواده پژوهی،دوره 2، شماره 5، صص 89-69.
  7. - سهیلی،هرمز، (1387)، بررسی رابطه خودشکوفایی بامسئولیت پذیری، جایگاه مهاروخلاقیت در بین دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی شهرستان اهواز، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی اهواز.
  8. - شکوهی یکتا، محسن، به پژوه، احمد، غباری بناب، باقر، زمانی، نیره، پرند، اکرم ،(1387)، تأثیر آموزش مهارت های مدیریت خشم بر کنترل خشم مادران دانش آموزان کم توان ذهنی و دیر آموز، پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، سال هشتم، شماره 4، صص 369-358.
  9. -فتاح زاده، الهام.(1388). مقایسه کیفیت زندگی و عملکرد خانواده درکارکنان خشـنود و ناخشـنود پالایشگاه شازند اراک، پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ شده، دانشگاه آزاد اسلامی اراک.
  10. -قمری ، محمد، خوشنام، امیر حسین ، (1390)، بررسی رابطه عملکرد خانواده اصلی و کیفیت زندگی در بین دانشجویان ، فصلنامه علمی پژوهشی خانواده پژوهی، سال هفتم، شماره 27، صص 354-343.
  11. - قاسمی‌پور، یداله، قربانی، نیما، (1389)، بهوشیاری و نیازهای بنیادی روانشناختی در بیماران قلبی ـ عروقی، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، سال شانزدهم، شماره 2، صص 162-154.
  12. - قاسمی‌پور، یداله، بهرامی‌احسان، هادی، عباس‌پور قهرمانلونژاد، سمیه، پورشریفی، حمید، (1390)، اثربخشی مصاحبۀ انگیزشی بر ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی در بیماران عمل باز عروق کرونر قلب، مجله روانشناسی بالینی ـ سال سوم، شماره 2، صفحات 53-43.
  13. -کوروش نیا، مریم، لطیفیان،مرتضی (1390)، بررسی رابطه بین ابعاد الگوهای ارتباطات خانوادگی-دانشگاهی و گرایش های تفکر انتقادی دانشجویان با واسطه گری ارضای نیازهای روان شناختی پایه، فصلنامه خانواده پژوهی، دوره 7, شماره 28، صفحات493 - 519 .
  14. -مقدم، مهدی، (1390)، بررسی اثر هوش هیجانی در افزایش مسؤولیت پذیری مددکاران بنیاد شهید و
  15. امور ایثارگران استان گیلان. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی دانشگاه گیلان.
  16. -مینوچین، سالوادور (1375). خانواده و خانواده درمانی. ترجمه باقر ثنایی. تهران، انتشارات: امیر کبیر.
  17. - موسوی، رقیه، مرادی، علی رضا، مهدوی هرسینی، سید اسماعیل، (1384)، بررسی اثر بخشی خانواده درمانی ساختاری در بهبود عملکرد خانواده و تقویت رضایت زناشویی در خانواده های مبتلا به اختلال جدایی، فصلنامه خانواده پژوهی، دوره 1، شماره4، صص 335-321.
  18. -مهدوی، اسـماعیل، عنـایتی، میرصـلاح الدین و نیسی، عبـدالکاظم، (1387)، بررسی اثربخشی آموزش مسئوولیت پذیری بر عزت نفس دانـش آمـوزان پـسر مقطع متوسطه، یافته های نو در روانشناسی، دوره 3، شماره 9، صص 115-129.
  19. نعمتی، پری سیما،(1387). تهیه و هنجاریابی آزمون مسئولیتپذیری دانش آموزان مقطع راهنمایی شهر تهران در دو بعد شخصی و اجتماعی. پایان نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
  20. - نوروزی، وحیده ، (1382)، تأثیر سبک های رفتاری خانواده بر وضعیت روانی دانش آموزان و بر نگرش آنان به روابط انسانی در مدرسه، فصلنامه نوآوری های آموزشی، شماره 6، سال دوم، صص54-31.
  21. - یوسلیانی، غلامعلی، حبیبی، مجتبی، سلیمانی، اسماعیل، (1391)، رابطه رفتار مطلوب انضباطی با عملکرد خانواده، منبع کنترل و عزت نفس دانش آموزان، روانشناسی مدرسه، دوره 1، شماره2 ،صص 114 –134.
  22. -- Deci EL, Ryan RM. (2000).The “what” and the “why” of goal pursuits: Human needs and the self- determination of behavior. Psychol Inq; (11): 227-268.
  23. -El Ghoul, S., Guedhami,., Wang, H., & Kwok, C. C. (2016). Family control and corporate social responsibility. Journal of Banking & Finance, 73, 131-146.
  24. -Güven, S., Öztürk, A., & Duman, S. N. (2016). Needs analysis of responsibility curriculum for primary school students. Educational Research and Reviews, 11(19), 1831.
  25. -Kirkland, K., Richmond, D., Wagner, S. J., & Lurvey, I. (2016). Professional Responsibility of Family Law Attorneys. California Family Law Prac & Proc 2d ed., 2.
  26. -Lovell, G. P., Gordon, J. A., Mueller, M. B., Mulgrew, K., & Sharman, R. (2016). Satisfaction of Basic Psychological Needs, Self-Determined Exercise Motivation, and Psychological Well-Being in Mothers Exercising in Group-Based Versus Individual-Based Contexts. Health care for women international, 37(5), 568-582.
  27. -
  28. - Ng Johan Y. Y. Ntoumanis Nikos, Thøgersen-Ntoumani Cecilie, Deci E. L. Ryan R. M. Duda J. L. Williams G. C.(2012). Self-Determination Theory Applied to Health Contexts A Meta-Analysis. Perspectives on Psychological Science July . vol. 7 no. 4.p.p.: 325-340.
  29. -Silborn, S., Zubrick, S., De Maio, J., Shepherad, C., & Greeffin, J. (2006). The western Australian Aboriginal child health survey: Strengthening the capacity of Aboriginal children, families and communities. Perthicurtin University of technology and telethon institute for child health research [On-line]. Available: www.childhealthre-search.com.au/waachs/publications
  30. -Sheldon, K. M., Ryan, R. M.,& Reis, H. T. (1996). What makes for a good day? Competence and autonomy in the day and in the person. Personality and Social Psychology Bulletin, 22, 1270-1279.
  31. -Walker, R., & Shepherd, C. (2006). Strengthening aboriginal family functioning: What works and why? Telethon institute for child health research [On-line]. Available: www.aifs.gov.au/afrc/pubs/briefing/b7pdf/b7.pdf.
  32. -Wong, M. M., & Rowland, S. E. (2013). Self Determination and Substance Use: Is Effortful Control a Mediator?. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 37(6), 1040-1047.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار