اثربخشی روش‌ مداخله حساسیت‌زدایی با حرکات چشم و بازسازی شناختی (EMDR) بر بهبود کیفیت زندگی و کاهش احساس گناه والدین کودکان با اختلال اتیسم عملکرد پایین

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه علامه طباطبائی

2 گروه روان شناسی بالینی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی روش‌ مداخله حساسیت‌زدایـی با حـرکـات چشم و بـازسازی شنـاختی (EMDR) بر بهبود کیفیت زندگی و کاهش احساس گناه والدین کودکان با اختلال اتیسم عملکرد پایین انجام شده است. روش پژوهش، از نوع آزمایشی با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. تعداد 16 زوج از والدین (مادر و پدر) دارای کودک با اختلال اتیسم عملکرد پایین مراجعه‌کننده به مراکز توان‌بخشی ویژه کودکان اتیسم به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (8 زوج) و کنترل (8 زوج) جانمایی شدند. از پرسش‌نامه‌های کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و پرسش‌نامه‌های احساس گناه کوگلر و جونز (1998)، برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. روش مداخله EMDR  در 10 جلسه دوساعته در طول یک ماه برای گروه آزمایش اجرا شد. پس از 45 روز، آزمون پیگیری برای گروه آزمایش اجرا شد. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس آمیخته تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل نشان داد روش مداخله EMDR به طور معناداری (P=0/5)، موجب بهبود کیفیت زندگی و کاهش احساس گناه والدین دارای کودک اتیستیک با عملکرد پایین می‌شود.

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of Eye Movement Desensitization and Cognitive Reprocessing Intervention (EMDR) on Improving the Quality of Life and Reducing the Guilt Feeling in Parents of Children with Low-Functioning Autism

نویسندگان [English]

  • Saeed Rezayi 1
  • Mahdi Khanjani 2
1 Allameh Tabataba’i University
2 Allameh Tabataba’i University
چکیده [English]

The present study was to evaluate the effects of eye movement desensitization and cognitive reprocessing intervention (EMDR) on improving the quality of life and reducing the guilt feelings in parents of children with low-functioning autism. The research was set up in an experimental pretest-posttest design with a control group and follow up. As sample of study, 16 pairs of parents (mother and father) of children with low-functioning autism who had referred to autism rehabilitation centers, were departed randomly to two experimental (8 couples) and control (8 couples) groups. The World Health Organization Quality of Life Questionnaire (WHO-QOL) and the Guilt Questionnaire (Kugler and Jones, 1998) were used for data collection. The EMDR intervention program was implemented in 10 two-hour sessions during one month for the experimental group. After 45 days, the follow-up test was conducted on the experimental group. Data were gathered and analyzed using a mixed-design analysis of variance model. The results showed a statistically signifycant (P = 0/5) effectiveness of the EMDR intervention in improving the quality of life and reducing the guilt feelings of parents of children with low- functioning autism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Eye Movement Desensitization and Cognitive Reprocessing (EMDR)
  • Quality of life
  • Guilt Feeling
  • Autism Disorder

مراجع

  1. امین‌آبادی، ز.، دهقانی، م.، و خداپناهی، م. ک. (1390). بررسی ساختار عاملی و اعتباریابی پرسشنامه تنظیم هیجان شناختی. مجله علوم رفتاری، 18، 372-365.
  2. حسینیان، س.، حمیدی، ف.، و خضرایی، ف. (1394). اثر بخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر کیفیت زندگی مادران کودکان با ناتوانی جسمی‌-‌حرکتی. فصلنامه توانمند‌سازی کودکان استثنایی، 6(14)، 37-29.
  3. خانجانی، م.، و رضایی، س. (1395). اثربخشی روان‌درمانی مثبت نگر بر افزایش بهزیستی روان شناختی، عواطف مثبت و کاهش عواطف منفی مادران دارای کودک با اختلال اتیسم. فصلنامه توانمندسازی کودکان استثنایی، 7(17)، 37-52.
  4. رضایی، س. (1394). رضامندی زناشویی و اشتیاق جنسی والدین دارای کودک با اختلال اتیسم و فلج مغزی. فصلنامه توانمندسازی کودکان استثنایی، 6(14)، 21-16.
  5. گرجی، ر.، یکتاخواه، س.، و علامه، م. (1393). بررسی میزان سلامت عمومی و کیفیت زندگی مادران دارای فرزند اتیسم. تعلیم و تربیت استثنایی، ۱(۱۲۳)، ۱9-۱3.
  6. محمد طهرانی، ح.، فاضلی، م.، و محمد طهرانـی، م. (1390). اثـربخشی حسـاسیت‌زدایـی حـرکـت چشم بـازپـردازش (EMDR) در کاهش اضطراب. فصلنامه اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، 6(22)، 61-68.
  7. محمدی، م. (1384). بررسی عوامل مؤثر بر تاب‌آوری در افراد در معرض خطر سوء مصرف مواد. رساله دکتری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
  8. نریمانی، م.، و رجبـی، س. (1388). مقـایسه تـأثیر روش حساسیت زدایـی تـوأم با حـرکـات چشم و پـردازش مجـدد (EMDR) و با درمان شناختی رفتاری (CBT) در درمان اختلال استرس. فصلنامه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، 19(4)، 245-236.
  9. نصیری، ح. (1385). بررسی روایی و پایایی مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و تهیه نسخه ایرانی آن. سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
  10. نظیری، ق. (1374). نقش احساس گناه در فرایند پردازش اطلاعات بیماران وسواسی- اجباری و بررسی ریشه‌های آن در شیوه‌های فرزندپروری کمال‌گرا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، انستیتو روان‌پزشکی تهران.
  11. نیکمراد، ع.، سلطانی نژاد، ع.، انیسی، ج.، پناهی، ه.، کفراشی، س.، ... دوستی، س. (1392). مقایسه اثربخشی روش‌های درمانی حساسیت زدایی از طریق پردازش مجدد حرکات تعقیبی چشم و روش درمانی شناختی ـ رفتاری بر کاهش علائم اختلال استرس پس از سانحه در جانبازان جنگ تحمیلی. فصلنامه طب انتظامی، 2(4)، 248-239.
  12. American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5). USA: APA Publication.
  13. Aminabadi, Z., Dehghani, M., & Khodapanahi, M. K. (2012). [Factor structure and validation of the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire]. Journal of Behavioral Sciences, 18, 365-372 [in Persian].
  14. Arnold, A. (2004). Eye movement desensitization and reprocessing and specific state anxiety in female gymnasts. USA: Union Institute & University.
  15. Carr, A. J., Gibson, B., & Robinson, P. G. (2001). Measuring quality of life: Is quality of life determined by expectations or experience? British Medical Journal, 322(7296), 1240.
  16. Clover, A. (2008). Measuring quality of life in studies of disabled children. Journal of Pediatrics and Child Health, 18(9), 423-426.
  17. Davis, N. O., & Carter, A. S. (2008). Parenting stress in mother and fathers of toddlers with autism spectrum disorders: Associations with child characteristic. Journal of Autism and Developmental Disorders, 38(7), 1278–1291.
  18. Dibajnia, P., Zahirrodin, A., Moghadasin, M., & Gheidar, Z. (2012). Eye Movement Desensitization Reprocessing (EMDR) treatment in patients with Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD). Journal of Basic and Applied Scientific research, 2(9), 9321-9325.
  19. Eisenberg N. (2000). Emotion regulation and moral development. Annual Review of Psychology, 51, 665-697.
  20. Frisch, M. B. (2015). Quality of life therapy: Applying a life satisfaction, Approach to positive psychology and cognitive therapy. Hoboken, New Jersey: John Wiley & sons. Inc.
  21. Gorji, R., Yektakhah, S., & Allameh, M. (2014). [General Health and Quality of Life of Mothers with Autism child]. Exceptional Education, 1(123), 13-19 [in Persian].
  22. Hastings, R. (2014). Parental stress and behavior problems of children with develop-mental disabilities. Journal of Intellectual & Developmental Disability, 27, 149-160.
  23. Hoseynian, S., Hamidi, F., Khazraei, F. (2015). [The Effectiveness of Communication Skill Training on Mothers’ quality of life in Motor Disorder - Movement Disorder]. Journal of Exceptional Children Empowering, 6(14), 29-37 [in Persian].
  24. Ironson, G. I., Freund, B., Strauss, J. L., & Williams, J. (2002). A comparison of two treatments for traumatic stress: A pilot study of EMDR and prolonged exposure. Journal of Clinical Psychology, 58, 113–128.
  25. Jarero, I., & Uribe, S. (2012). The EMDR protocol for recent critical incidents: Follow-Up report of an application in a human massacre situation. Journal of EMDR Practice and Research, 6(2), 50-61.
  26. Karande, S., & Venkataraman, R. (2013). Impact of co-morbid attention deficit/ hyperactivity disorder on self-perceived health-related quality-of-life of children with specific learning disability. Indian Journal of Psychiatry, 55(1), 52–58.
  27. Khanjani, M., & Rezayi, S. (2016). [Effectiveness of positive psychotherapy intervention on psychological wellbeing and positive- negative effects of mothers with Autistic children]. Journal of Exceptional Children Empowering, 7(17), 37-52 [in Persian].
  28. King, C. R., & Hinds, P. S. (2004). Quality of Life: From Nursing and Patient Perspectives. USA: Jones & Bartlett Publishers.
  29. Krysko, K. M., & Rutherford, M. D. (2009). A threat-detection advantage in those with autism spectrum disorders. Brain and Cognition, 69(3), 472-480.
  30. Larcan, R., & Cuzzocrea, F. (2011). Funzionamento della famiglia e sviluppo psico-sociale dei fratelli di individui con disabilità intellettive. Journal of Psychologies Clinica dello Sviluppo, 15(1), 123-153.
  31. Meadan, H., Halle, J. W., & Ebata, A. T. (2010). Families with children who have autism spectrum disorders: Stress and Support. Exceptional Children, 77(1), 7-36.
  32. Mohammad- Tehrani, H., Fazeli, M., Mohammad- Tehrani, M. (2012). [The Effectiveness of Eye Movement Desensitization Reprocessing (EMDR) on decreasing anxiety]. Thought & Behavior in Clinical Psychology, 6(22), 61-68 [in Persian].
  33. Mohammadi, M. (2005). Factors Affecting Resilience in Subjects Who Are at Risk of Substance Abuse. Doctoral dissertation, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences [in Persian].
  34. Mugno, D., Ruta, L., D'Arrigo, V. G. & Mazzone, L. (2007). Impairment of quality of life in parents of children and adolescents with pervasive developmental disorder. Journal of Health and Quality of Life Outcomes, 5(1), 22-41.
  35. Narimani, M., & Rajabi, S. (2010). [Comparison of efficacy of eye movement, desensitization and reprocessing and cognitive behavioral therapy methods in the Treatment of stress disorder]. Medical Sciences Journal of Islamic Azad University, 19(4), 236-245 [in Persian].
  36. Nasiri, H. (2006). [The validity and reliability of the World Health Organization Quality of Life Scale and its Iranian version]. Proceedings of the Third Seminar of Students' Mental Health [in Persian].
  37. Naziri, Gh. (1995). The role of guilty feeling in the process of information of obsessive-compulsive patients and its roots in perfectionist parenting styles. Master's Degree in Clinical Psychology. Tehran Psychiatric Institute [in Persian].
  38. Nikmorad, A., Soltaninejhad, A., Anessi, G., Panahi, H., Kafrashi, S. … Dousti, S. (2014). [Comparing the Effectiveness of Eye Movement Desensitization Reprocessing and Cognitive- Behavioral Therapy on Reducing Post-Traumatic Stress Disorder in War Veterans]. Journal of Police Medicine, 2(4), 239-248 [in Persian].
  39. Prochaska, J. O., Norcross, J. C., & DiClemente, C. C. (2013). Applying the stages of change. In G. Koocher, J. Norcross & B. Greene (Eds), Psychologists Desk Reference. (pp. 176-181). England: Oxford University Press.
  40. Raboni, M. R., Tufik, S., & Suchecki, D. (2006). Treatment of PTSD by eye movement desensitization reprocessing (EMDR) improves sleep quality, quality of life, and perception of stress. Annals of the NewYork Academy of Sciences, 1071(1), 508-513.
  41. Rezaei, S. (2015). [Marital satisfaction and sexual desire of parents with autistic children and cerebral palsy]. Journal of Exceptional Children Empowering, 6(14), 16-21 [in Persian].
  42. Rishi, P., & Nazish, F. (2016). Quality of Life among Parents of Mentally Challenged Children. The International Journal of Indian Psychology, 3(11), 152-157.
  43. Schieve, L. A., Blumberg, S. J., Rice, C., Visser, S. N., & Boyle, C. (2007). The relationship between Autism and parenting stress. Pediatrics, 119(1), 114-121.
  44. Schneider, G., Nabavi, D., & Heuft, G. (2005). Eye movement desensitization and reprocessing in the treatment of posttraumatic stress disorder in a patient with comorbid epilepsy. Epilepsy and Behavior, 7(4), 715–718.
  45. Shapiro, F. (1989). Efficacy of the eye movement desensitization procedure in the treatment of traumatic memories. Journal of Traumatic Stress, 2(2), 199–223.
  46. Shapiro, F. (1999). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) and the anxiety disorders: Clinical and research implications of an integrated psychotherapy treatment. Journal of Anxiety Disorders, 13, 35–67.
  47. Shapiro, F. (2002). EMDR as an Integrative psychotherapy approach: Experts of diver's orientations explore the paradigm prism. Washington DC: APA Books
  48. Shur-Fen, G. S., Chou, M., Chiang, H., Lee, J., Wong, C., Chou, W., & Wu, Y. (2012). Parental adjustment, marital relationship, and family function in families of children with autism. Research in Autism Spectrum Disorders, 6(1), 263–270.
  49. Vaithi, P., Vimala, V., & Prakash, L. (2014). Quality of life in families of children with autism spectrum disorder in India. Journal of Pharmacy Research, 8(6), 791-797.
  50. Van der Kolk, B. A., Spinazzola, J., Blaustein, M. E., Hopper, J. W., Hopper, E. K. … Simpson, W. B. (2007). A randomized clinical trial of eye movement desensitization and reprocessing (EMDR), fluoxetine, and pill placebo in the treatment of posttraumatic stress disorder: treatment effects and long-term maintenance. Journal of clinical psychiatry, 68(1), 37–46.
  51. Zimmermann, P., Güse, U., Barre, K., & Biesold, K. H. (2005). EMDR in the German Armed Forces-Therapeutic Impact of Inpatient Therapy of Posttraumatic Stress Disorder/EMDR-Therapie in der Bundeswehr-Untersuchung zur Wirksamkeit bei Posttraumatischer Belastungsstörung. Krankenhauspsychiatrie, 16(2), 57-63.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار