تأثیر سطوح خشم و شیوه‌های فرزندپروری مادران کودکان دچار ناتوانی‌های یادگیری و عادی بر خودپنداره فرزندانشان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

2 دانشگاه شهید مدنی

3 روانپزشک کودک و نوجوان

4 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هـدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر سطوح خشم و شیوه­های فرزندپروری مادران کودکان دچار ناتوانی­های یادگیری و عادی بر خودپنداره فرزندانشان بود. طرح این پژوهش از نوع علّی- مقایسه­ای بوده است. جامعه آماری این پژوهش تمامی مادران کودکان دارای ناتوانی‌های یادگیری بین سنین 8 تا 12 سال که به مراکز مورد نظر مراجعه کرده­اند و جامعه کودکان عادی، کودکان مدارس همان مناطق بود.به این منظور 82 نفر از دانش­آموزان بین سنین 8 تا 12 سال که به مراکز مورد نظر مراجعه کرده بودند، به­عنوان گروه نمونه کودکان دچـار ناتوانی­های یادگیری انتخاب شدند. پس از تکمیل پرسش‌نامه­های شیـوه­های فرزنـدپروری بـامریند، 1991، خودپنداره کودکان آهلووالیا، 1961 و خشـم اسپیلبرگر، 1999، توسط کودکان و مادرانشان، گروه کودکان عادی و مادران، پرسش‌نامه­های مشابه را کامل کردند. داده­های بدست­آمده از طریق آزمون­های آماری تحلیل واریانس چندمتغیری و رگرسیون مورد بررسی قرار گرفتند.مادران کودکان دچار ناتوانی­های یادگیری در مؤلفه­های احساس خشم، واکنش خشمناک، برون­ریزی خشم، درون­ریزی خشم، کنترل برون­ریزی خشم و کنترل درون­ریزی خشم با مادران کودکان عادی تفاوت معناداری دارند. خشم مادران در رابطه میان ناتوانی یادگیری و شیوه‌های فرزندپروری نقش تعدیل‌کننده ندارد.خشم می­تواند مؤلفه­های خودپنداره رفتاری، خودپنداره تحصیلی و شادی را توجیه کنند. مؤلفه­های خودپنداره کودکان دچار ناتوانی­های یادگیری و عادی تفاوت معناداری دارند. خانواده به عنوان مهم ترین شکل دهنده پیشینه هر کودک می‌تواند جزء اساسی ترین موارد پژوهشی باشد و با توجه به مجهولاتی که در زمینه تأثیر شرایط مادران کودکان دچار ناتـوانی‌های یادگیری وجود دارد، ضروری به نظر می‌رسد تا اطلاعاتی در این زمینه جمع آوری شود. در طی درمان برای درمانگران سوالاتی در زمینه مادران کودکان دچار ناتوانی‌های یادگیری و چگونگی تأثیر آن‌ها بر روند درمانی فرزندانشان ایجاد می‌شود که پژوهش حاضر می‌تواند پاسخ‌گوی آن‌ها باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact Anger Level and Childrearing Styles of Mothers on Self-Concept of Their Children With or Without LD

نویسندگان [English]

  • Esmat Danesh 1
  • Marjan Manavi Shad 2
  • Katayoon Khoushabi 3
  • Mohammad Reza Hasanzadeh Tavakoli 4
1 Islamic Azad University, Karaj Branch
2 Azarbaijan Shahid Madani University
3 University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences
4 Shahid Beheshti University
چکیده [English]

The purpose of current research was to examine the impact of anger level of mothers who have children with or without LD on the self-concept of children. The method of the study was comparative and correlational. Statistical population included all mothers of children with LD that were clients of LD centers and the mothers of children without LD recruited from the same location. In total, 82 children were selected in two sample groups ranging 8 -12 years of age with and without LD. Then, questionnaires of The State - Trait Anger Expression Inventory (STAXI-2) and BaumrindChildren’s Self-concept Scale by Ahluwalia (1961) were filled.The data were analyzed by MANOVA and regression method. LD was not found as moderator variable in relation between anger and childrearing. Differences found between mother's children with and without LD in feeling angry, angry reaction, expression-out, anger expression - in, anger control - out, anger control - in, anger impact of behavior self-concept, educational self-concept and happy. There was a difference between children with and without LD in self-concept as well. Family as the most important agency that shapes child' past demand more basic research on childrearing styles of children with LD. It is essential to expand our research based knowledge about them. This study suggests differences between parenting styles of mothers with or without LD children that may have clinical implications for professionals involved in treatment of these children and their mothers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anger- Childrearing- Learning Disabilities- Self_Concept

مراجع

  1. اسفندیاری، غ. (1384) بررسی و مقایسه شیوه‌های فرزندپروری مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری و مادران کودکان بهنجار و تأثیر آموزش بر اختلالات رفتاری فرزندان‌شان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. انستیتو روانپزشکی.
  2. احدی، ح؛ بنی‌جمالی، ش. (1384). روان‌شناسی رشد. تهران، چاپ و نشر بنیاد.
  3. اسلاوین، رابرت‌ایی. (1385). روان‌شناسی تربیتی، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران، نشر روان.
  4. البرزی، م؛ مزیدی، م. (1383). بررسی رابطه خودپنداره کودکان و شیوه فرزندپروری والدین. کنگره سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران- نخستین، دانشگاه شهید بهشتی پژوهشکده خانواده.
  5. آﻫﻠﻮواﻟﻴﺎ، اس. ﭘﻲ. (ﺑﻲ ﺗﺎ). آزﻣﻮن ﺧﻮدﭘﻨﺪاره. ﺗﺮﺟﻤﻪ اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﻛﺮﻣﻲ، 1383. ﺗﻬﺮان: ﺗﺠﻬﻴﺰ ﺳﻴﻨﺎ.
  6. برک، لورا‌ای. (1384). روان‌شناسی رشد (جلد اول)، یحیی سید محمدی، تهران، نشر ارسباران.
  7. بیغم، ح. (1379). رابطه بین اختلال وسواس فکری ـ عملی و شیوه‌های فرزندپروری اقتدار منطقی، آزادگذاری و استبدادی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، انستیتوی تحقیقات روان‌پزشکی تهران.
  8. تقوی، م.ر؛ کلانتری، س. (1385). بررسی تأثیر فرزندپروری والدین بر افسردگی نوجوانان. کنگره سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران ـ دومین، دانشگاه شهید بهشتی پژوهشکده خانواده.
  9. حسینیان، س؛ پورشهریاری، م‌س؛ نصراله کلانتری، ف. (1386). رابطه بین شیوه های فرزندپروری مادران و عزت نفس دانش‌آموزان دختر ناشنوا و شنوا. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، شماره 26، صص 384-367.
  10. حسینی‌نسب، س‌د؛ احمدیان، ف؛ روان‌بخش، م.ح. (1387). بررسی رابطه شیوه‌های فرزندپروری با خودکارآمدی و سلامت روانی دانش‌آموزان. دو فصلنامه مطالعات تربیتی و روان‌شناسی، شماره 1 (پیاپی 18)، صص 37-21.
  11. خانبانی، م؛ افروز، غ. (1385). سبک‌های فرزندپروری در والدین دانش‌آموزان تیزهوش دختر و پسر. کنگره سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران ـ دومین، دانشگاه شهید بهشتی پژوهشکده خانواده.
  12. خانبانی، م؛ نشاط‌دوست، ح.ط. (1384). مقایسه پرخاشگری و تنیدگی در والدین دانش‌آموزان عقب‌مانده ذهنی آموزش‌پذیر و غیر عقب‌مانده ذهنی. فصلنامه خانواده پژوهی، شماره 3، صص 279-287.
  13. درویزه، ز. (1383). مقایسه رابطه همدلی مادران و دختران نوجوان، با اختلال‌های رفتاری دختران در تهران. مطالعات روان‌شناختی، دوره 1، شماره 1، ص 80 ـ 69.
  14. رحیم‌زاده، س؛ پوراعتماد، ح.ر؛ سمیعی‌کرانی، ص؛ زاده‌محمدی، ع. (1387). ارزیابی سلامت روانی والدین کودکان واجد اختلال نارسایی توجه/فزون‌کنشی و پیشنهاد شیوه‌های مداخله‌گری. روان‌شناسان ایرانی، 4(16)، صص 365-355.
  15. رمضانی، م؛ محمداسماعیل، ا؛ رئوفیان‌مقدم، ف؛ عسگری‌مقدم، ه. (1382). مقایسه شیوه‌های فرزندپروری مادران کودکان دارای اختلال‌های افسردگی، اضطرابی و وسواس فکری و عملی با مادران کودکان عادی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، پیاپی 10-9، صص 264-245.
  16. شکوهی‌یکتا، م؛ زمانی، ن. (1387). اثربخشی آموزش مدیریت خشم بر ارتباط مادران با فرزندان کم‌توان ذهنی و دیرآموز. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 4(13)، صص246-231.
  17. فطین‌حور، ش. (1375). بررسی اختلالات رفتاری فرزندان با شیوه‌های فرزندپروری مادران در بین دانش‌آموزان پسر کلاس‌های چهارم و پنجم ابتدیی شهر اردبیل در سال تحصیلی 1375-1374. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم تربیتی. تهران: دانشگاه تربیت معلم، به راهنمایی: شکوه نوابی‌نژاد.
  18. کاکاوند، ع. (1385). روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، تهران، نشر روان.
  19. کریمی، ی. (1382). اختلالات یادگیری. تهران، نشرساوالان.
  20. کندال، فیلیپسی. (1384). روان‌شناسی مرضی کودک (اختلالات دوران کودکی)، ترجمه دکتر بهمن نجاریان، ایران داودی، تهران، انتشارات رشد.
  21. مظلوم، ا. (1382). بررسی ارتباط شیوه فرزندپروری والدین با پایگاه هویت در دانش‌آموزان پیش دانشگاهی شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
  22. لرنر، ژانت. (1384). ناتوانی‌های یادگیری، ترجمه عصمت دانش، تهران، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
  23. نریمانی، م؛ آقامحمدیان، ح.ر؛ رجبی، س. (1386). مقایسه سلامت روانی مادران کودکان استثنایی با مادران کودکان عادی. فصلنامه اصول بهداشت روانی، شماره 33 و 34، صص 24-15.
  24. وست‌وود، پیتر. (1381). آموزش و پرورش کودکان با نیازهای ویژه. ترجمه شاهرخ مکوند حسینی، تهران، انتشارات رشد.
  25. وندر‌زندن، جیمز دبیلو. (1381). روان‌شناسی رشد. ترجمه حمزه گنجی، تهران، انتشارات بعثت.
  26. Alizade, H. & Andries, C. (2002). Interaction of Parenting styles and attention deficit hyperactivity disorder in Iranian parents. Child & Family Behavior Therapy,Vol. 24, N. 3, P. 37-52.
  27. Aunola, K., & Nurmi, J. (2005). The role of parenting style in children problem behavior. Child Development, Vol. 76(6), P. 1144-1159.
  28. Banhum, V., Hanson, J., Higgin, A., & Jarret, M. (2000). Parent child communication and its perceived developmental self- concept. Cowan University.
  29. Bauminger, N., Edelsztein, H., & Morash, J. (2005). Social information processing and emotional understanding in children with LD. (learning disabilities). Journal of Learning Disabilities, Vol. 38. No. 1, P. 45-61.
  30. Bear, G. (2002). Self-concept of students with learning disabilities: a meta-analysis. School Psychology Review. Health Publications.
  31. Blanchard, B. J. (2004). Investigating the relationship between adolescence self-concept and romantic relationship satisfaction. Unpublished B. A. Dissertation, Saint Anseln College.
  32. Buri, J. (1991). Paternal authority questionnaire. Journal of personality assessment, Vol. 57. P. 110-119.
  33. Chang, L., Schwartz, D., Dodye, A., & Mcbride, C. (2003). Harsh parenting in relation to child emotion regulation. Journal of family psychology. Vol. 17, No. 4, P. 598-606.
  34. Coplan, R., Hastings, P., Langace, D. & Moulton, C. (2002). Authoritative and Authoritarian mothers parenting goals, attributions, and emotions across different childrearing contexts. Parenting: science and practice, Vol. 2, No. 1, P. 1-26.
  35. Donohue, D. (2008). self-concept in children with intellectual disabilites. Electronic‌ Version Approved: Office of Graduate Studies. College of Arts and Sciences. Georgia State University.
  36. Estell, D., Jones, M., & Pearl, R. (2008). Peer Groups, Popularity, and Social Preference. Journal of Learning Disabilities, Vol. 41, No. 1, P. 5-14.
  37. Frik, P. J. (1994). Family dysfunction and the disruptive behavior disorders: A review of empirical findings. In T. H. Ollendick and R. J. Prinz(Eds). Advances in clinical child psychology (PP. 203-226) New York. NY: Plenum Press.
  38. Gans, M., & Kenny, C. (2003). Comparing the Self-Concept of Students With and Without Learning Disabilities, Journal of Learning Disabilities, Vol. 36,No. 3, P. 287-295.
  39. Garaigordobil, M., & Perez., J. (2007). Self-Concept, Self-Esteem and Psychopatho-logical Symptoms in Persons with Intellectual Disability. The Spanish Journal of Psychology. Vol. 10, No. 1, P. 141-150.
  40. Gillespie Edwards, A. (2002). Self Concept in Relationships and Learning, Caring for Children from Birth to Three. London: National Children's Bureau/PEEP.
  41. Goodman, R. F. (2003). Parenting and treatment styles. Clinical Associate professor, NYU school of medicine.
  42. Heiman, T., & Berger, O. (2008). Parents of children with asperger syndrome or with learning disability. Research In Devopmental Disabililities. Vol. 29(4),P. 289-300.
  43. Hoghughi, M., & Long, N. (2004). Hand book of parenting. London, SAGE Publication.
  44. McNamara, J., & Vervaeke, S., & Willoughby, T. (2004). Learning Disability And Risk–Taking Behavior In Adolescents. Journal of Learning Disabilities, Vol. 41, No. 6, P. 561-574.
  45. McVicker Seth, C. (2005). Parenting. Moving from Research to Practice, www. cwla. org.
  46. Martinez, R. (2002). A cpmporison of learning disability subtypes in middle school: self-concept, perceived social supportand emotional functioning. The University of Texas at Austin in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy.
  47. Pychyl, T., Coplan, R. & Reid, P. A. (2002). parenting and procrastination: Gender differences in the relation between procrastination, parenting style self worth incarly adolescence. person deity and individual differences, Vol. 33, No. 52, pp 271-85.
  48. Salmivalli, C. (2001). Feeling good about oneself, being bad to others? Remarks on self-esteem, hostility, and aggressive behavior. Aggression and Violent Behavior, Vol. 6, No. 4, pp. 375-393 (19).
  49. Tiller, E., Betsy Garrison, M. E. & Benchea Block, E. (2002). The Influence of Parenting Styles on Children’s Cognitive Development. Louisiana State University AgCenter.
  50. Zeleke, s. (2004). Self-concepts of students with learning disabilities and their normally achieving peers: a review. European Journal of Special Needs Education, Vol. 19, N. 2, P. 145-170(26).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار