سالاری در دین زردشتی و مشابهت‌های آن با انواع سرپرستی در فقه اسلامی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه تاریخ، دانشگاه تهران

2 گروه تاریخ، دانشگاه اصفهان

چکیده

   در هر دو دیانت زردشتی و اسلام، خانواده گروهی اجتماعی به حساب می‌آمد و همین امر اقتضا می‌کرد مقامی آن را هدایت کند. این مسئولیت به پدر/شوهر محول شده بود و وی به‌عنوان سالار یا سرپرست خانواده محسوب می‌شد. بررسی مسئلۀ فوق در دو دین زردشتی و اسلام نشان می‌دهد که وجوه مشترک چشمگیری بین دو دیانت یادشده در این زمینه وجود دارد. بر این اساس، مسئلۀ اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی سالاری یا سرپرستی در دین زردشتی و اسلام است. نتایج حاصله از پژوهش نه‌تنها به تبیین و تحلیل موضوع سالاری یا سرپرستی در هرکدام از این دو دین خواهد انجامید، بلکه وجوه اشتراک و افتراق دو دین را نیز در این زمینه روشن خواهد کرد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Sālārīh (Guardianship) in Zoroastrianism and its Similarities with Types of Guardianship in Islamic Jurisprudence

نویسندگان [English]

  • Kolsoum Ghazanfari 1
  • Hosein Badamchi 1
  • Parvin Davari 2
1 University of Tehran
2 University of Tehran
چکیده [English]

Family in both Zoroastrianism and Islam is a foundation of social life thus considering a position for guiding family became necessary; this responsibility was entrusted to the father or the husband and he was the master or guardian of the family. An examination of this issue in Zoroastrianism and Islam revealed many similarities between these two religions. Accordingly, the current study mainly aims to address a comparative study of sālārīh (guardianship) in Zoroastrianism and Islam. The research findings analyze the issue of sālārīh (guardianship) in each religion and identifies similarities and differences of this issue in these two religions as well

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sālārīh
  • Guardianship
  • Zoroastrianism
  • Islam

مراجع

قرآن کریم.
ابن‌‌رشد، م. (13۹7). بدایة المجتهد و نهایة المقتصد، قم: المجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الاسلامیه.
ابن‌قدامه، م. (1388ق). المغنی لابن قدامه، ج7، قاهره: مکتبة القاهره.
اشوهیشتان، ا. (۱۳۷۷). روایت امید اشوهیشتان، (ترجمۀ نهضت صفای اصفهانی)، تهران: نشر مرکز.
فرخزادان، آ. (۱۳۸۶). روایت آذرفرنبغ فرخزادان؛ رساله‌ای در فقه زردشتی منسوب به سدۀ سوم هجری، (ترجمۀ حسن رضایی باغ‌بیدی)، تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
حاجی‌پور، ن.، و میرفخرایی، م. (1396). گناه مرگ‌ارزان در متون فارسی میانه، پژوهشنامۀ ادیان،  21، 1-31.
محقق حلی، ن. (1347). شرایع الاسلام، ج2، (ترجمۀ ابوالقاسم‌ابن‌احمد یزدی)، به‌کوشش محمدتقی دانش‌پژوه، تهران: دانشگاه تهران.
سرخسی، م. (1414). المبسوط، بیروت: دارالمعرفه.
شافعی، (1410). الام، بیروت: دارالمعرفه.
شکی، م. (1393). حقوق در ایران باستان. در تاریخ جامع ایران، ج3، تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، 95-71.
شیخ طوسی، م. (1343). النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی، (ترجمۀ محمدتقی دانش‌پژوه)، تهران: دانشگاه تهران.
شیخ طوسی، م. (1387ق). المبسوط فی فقه الامامیه، ج4، تهران: المکتبة المرتضویه لاحیاء الآثار الجعفریه.
شیخ طوسی، م. (1407ق). الخلاف، ج4، قم: جامعة المدرسین.
شیخ صدوق، م. (‌1368‌‌). من لا ‌یحضره الفقیه، (ترجمۀ علی‌اکبر غفاری‌صفت)، تهران: صدوق.
کلینی، م. (1407ق). الکافی، تهران: دارالکتب اسلامیه.
محقق داماد، م. (1390). بررسی فقهی حقوق خانواده و انحلال آن، تهران: مرکز نشر علوم انسانی.
مظاهری، ع. (1377). خانوادۀ ایرانی در دوران پیش از اسلام، (ترجمۀ عبدالله توکل)، تهران: قطره.
مفید، م. (1413). المقنعه، قم: کنگرۀ جهانی هزارۀ شیخ مفید.
Dhabhar, E. B. N. (1932). The Persian Rivayats of Hormazyar Framarz: Bombay.
Hajipour, N. & Mirfakhra'I, M. (2017). Capital Offences (Marg-arzān Sins) in the Middle Persian Texts, In: Religious studies, 11(21), 1-31 [in Persian].
Helli, N. (Mohaqqeq Helli). (1968). Sharayeʿ al-Islam. (A. Yazidi. Trans.) (M. Daneshpazhuh. ed.), vol. 2, Tehran: Tehran University Press [in Persian].
Hjerrild, B. (2003). Studies in Zoroastrian Family Law: A comparative Analysis, Copenhagen: Museum Tusculanum Press.
Ibn Rushd, M. (1978). Bidāyat al-Mujtahid wa Nihāyat al-Muqtaṣid, Global Assembly for Rapprochement of Islamic Sects [in Persian].
Ibn Qudama, M. (1968). al-Mughni la-ibn-e Qudama, vol. 7, al-Maktaba al-Qahira [in Persian].
Koleyni, M. (1986). al-Kafi. Dar al-Kotob Islamya: Tehran [in Persian].
 
Mackenzie, D. N. (1969) The model marriage contract in Pahlavi. In K.R.cama oriental institute golden Jubilee volume, Bombay, 103-112.
Macuch, M. (2007). The Pahlavi model marriage contract in the Light of Sasanian family Law. Iranian Languages and Texts from Iran and Turfan, (M. Macuch, M. Maggi, W. Sundermann Ed.), 183-205.
Mazaheri, A. (1998). Iranian Family in pre-Islamic Iran. (A. Tavakol . trans.), Tehran: Qatreh Publication [in Persian].
Mohaqqeq Damad, M. (2011). Barrasi-e feqhi-e Hoquq-e ḵhanevada (Legal Study of Family Law), Tehran: Islamic Science Publishing Center [in Persian].
Mufid, M. (1994). Almqnh, Qom: Millennium world congress Shaykh Mufid [in Persian].
Perikhanian. A. (1980). The Book  of  a  Thousand  Judgments (A Sasanian Law Book)(MHD), Costa  Mesa.
Perikhanian. A. (1983) Iranian Society and Law. The Cambridge  History of Iran. III/2. (E. Yarshater. Ed.). 627-680.
Rivāyat d’Ādurfarnbag ī Farroxzādān, (2007). )H. Rezaʾei Baghbidi. Trans.)., the Great Islamic Encyclopedia, Tehran [in Persian].
Rivāyat, I., Ēmēt i Ašavahištān (motaʿalleq be sada-ye čahārom-e hejri). (1998). (N. Safa-Isfehani. Trans.), Tehran: Markaz [in Persian].
Shaki, M. (1971). The Sasanian matrimonial relation. Archiv Orientalni 39. 322-345.
Sarakhsi, M. (1993). l-Mabsut, Dar al- Maarifa: Beirut: Dar Al-Marefa [in Persian].
Shāfiʿī, (1990). al-umm. Dar al- Maarifa: Beirut [in Persian].
Shaki, M. (2014). Law in Ancient Persian, A Comprehensive History of Iran, vol.3, The Great Islamic Encyclopedia, Tehran, 71-95 ‌[in Persian].
Shaki, M.  (1999). Family Law I in Zoroastrianism. Encyclopaedia Iranica. online edition. available at: www.iranicaonline.org /articles/family law.
Sheykh Saduq, A. (‌1989). Man la yahduruhu al-Faqih. (‌A. Ghaffari Sefat. Trans.). Tehran: Saduq Publication [in Persian].
Sheykh Tusi, M. (1986). al-Khelaf. vol. 4, Qom: Islamic Publish house [in Persian].
Sheykh Tusi, M. (1967). al-Mabsut fi fiqh al-Imamiyah. vol.4. Tehran: al- Maktabah, al-Murtazawiyah li-Ihya’ al-Athar al- jafariyah [in Persian].
Sheykh Ṭusi, M. (1964). al-Nehāya fi mojarrad al-feqh wa’l-fatāwā. (M. T. Daneshpazhuh. Trans.), vol. 2, Tehran: Tehran University Press [in Persian].
Yakubovich, I. (2005). Marriage I: The marriage contract in the pre-Islamic period (Pahlavi marriage contract) Encyclopaedia Iranica, online edition. available at: www.iranicaonline.org /articles/marrige contract in the pre-Islamic.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار