مبانی فقهی - حقوقی جرم انگاری تجاوز زناشویی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

زنان از یک سو، به دلیل خصوصیات خاص جسمی، روانشناختی و اجتماعی، بیشتر از سایرین در معرض بزه‌دیدگی قرار دارند و افراد آسیب‌پذیرتری در برابر بزهکاران هستند. از سوی دیگر هم، ممکن است در محیط‌های خاصی مانند خانه و در بستر زناشویی توسط همسر مورد تعرض قرارگیرند و یا مجبور به نزدیکی غیر طبیعی و نامتعارف شوند. زوجین در رابطه جنسی خود آزادند امّا این آزادی نباید موجب آسیب رساندن به دیگری شود. حمایت کیفری افتراقی از زنان از طریق جرم انگاری های ویژه برخی رفتارها، یکی از راه‌کارهایی است که قانون‌گذاران کیفری برای حمایت و کاهش احتمال بزه‌دیدگی آنان اتخاذ نموده­ اند. در نظام حقوق کیفری ایران، این عمل جرم انگاری نشده است؛ در حالی‌که به نظر می رسد مبانی جرم انگاری آن در فقه و حقوق کیفری ایران موجود است. این عمل علاوه بر اینکه مخالف ارزش های اخلاقی و هنجارهای اجتماعی می‌باشد، موجب ایذاء و آزار و اذیت زوجه نیز می­ شود و از آنجا که در اسلام ارتکاب فعل حرام ممنوع بوده و مرتکب آن را می‌توان تعزیر کرد، در نتیجه ضرورت ایجاب می‌نماید تا این رفتار ضد اخلاقی و ناهنجار مجرمانه قلمداد گردد.

عنوان مقاله [English]

Legal and Jurisprudential Bases of Marital Rape Criminalization

نویسنده [English]

  • Seyed Alireza Mirkamali
Faculty of Law and Political Sciences, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Women are, due to their physical, psychological and social nature, most exposed to crime and are thus fragile against criminals. Moreover, they may be forced by their husbands and in the context of marriage to unusual sexual intercourses in environments such as home. Couples are free in having sexual intercourse, but his freedom should not be detrimental to one another. For this reason, the differential criminal protection of women through special criminalization of some behaviors is one of the ways to support women and reduce the likelihood of the commitment of crimes against them. Under the Iranian penal law, this practice has not been criminalized, while it seems that principles of Islamic jurisprudence and criminal law can help to criminalize it. This behavior along with moral values and social norms lead to persecution and harassment of the wife as well; and since Islam forbids committing the unlawful act and its perpetrator could be punished, therefore it is necessary that this immoral and aberrant behavior considered to be criminal.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marital Rape
  • Annal Sex
  • Wife's Obedience (Tamkin)
  • Violence against Woman
  • Behaving Reasonably

مراجع

  1. ابن حمزه الطوسی، ع. (1408ق). الوسیلة إلى نیل الفضیلة. قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.‏
  2. اسدی، ل. س. (1392). حقوق کیفری خانواده (بودها و بایدها). تهران: میزان.
  3. امیرخانی، ف. (1379). زنان بزه دیده در دو نظام ایران و انگلستان. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه شهید بهشتی.
  4. حاجی ده آبادی، ا.، حاجی ده آبادی ،م. ع.، و یوسفی، م. (1392). بررسی مبنای ضرر در جرم انگاری تجاوز جنسی با رویکردی به فقه امامیه. پژوهشنامه حقوق کیفری، 4(2)، 65-35.
  5. حسینی، س. ا. (1392). قاعده لزوم معاشرت به معروف در روابط زوجین. پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه شهید بهشتی.
  6. خسروی، ا. (1393). حمایت کیفری از حقوق و تکالیف خانوادگی. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا، دانشگاه شهید بهشتی.
  7. خویى، ا. (بی تا). موسوعة الإمام الخوئی‏. اصفهان: موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع).
  8. درازی بحرانی، ی. ( 1405ق). الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره. قم: دفتر انتشارات الاسلامی.
  9. شبیری زنجانی، م. (1378). درس خارج فقه: کتاب النکاح. تهران: تبیان.
  10. شریف مرتضى، ع. (1405ق). رسائل الشریف المرتضى‏. قم: دار القرآن الکریم.
  11. شمعی، م. (1392). درآمدی بر جرم انگاری و جرم زدایی. تهران: جنگل.
  12. طباطبایى، م. ح. (1417ق). المیزان فى تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  13. طباطبایی حائری، س. ع. ( 1418ق). ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل. قم: موسسه آل بیت (ع).
  14. طوسی، م. (1387ق). المبسوط فی فقه الامامیه. جلد ششم. تهران: المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه‏.
  15. طوسى، م.‏ (1407ق). الخلاف فی الاحکام‏. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‏.
  16. غدیری، م. (1393). حق بر زندگی خانوادگی از منظر حقوق بشر. رساله دکتری رشته حقوق بین الملل، دانشگاه شهید بهشتی.
  17. غلامی، ح.، نوبهار، ر.، رستمی، ه.، روستایی، م.، و خدادادی، س. ب. (1393). اصل حداقل بودن حقوق جزا. تهران: میزان.
  18. فیض کاشانی، م. م. (بی‌تا). مفاتیح الشرایع. قم: کتابخانه آیت الله مرعشی.
  19. کاتوزیان، ن. (1388). مقدمه علم حقوق. تهران: شرکت سهامی انتشار.
  20. کار، م. (1380). پژوهشی درباره خشونت علیه زنان در ایران. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
  21. کیانی‌فرد، ن. (1390). حسن معاشرت زوجین از منظر اسلام، اخلاق و حقوق بشر. مجله کانون وکلای دادگستری مرکز، 46(215).
  22. محقق داماد، م. (1392). قواعد فقه: بخش مدنی. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
  23. محمودی، ف. (1382). مبانی اصول و شیوه های جرم انگاری. رساله دکتری رشته حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه تهران.
  24. مصطفوی، س. ج. (1387). بهشت خانواده. جلد اول. تهران: هاتف.
  25. نجفى خمینى، م. ج. (1398ق). تفسیر آسان. تهران: اسلامیه.
  26. نوبهار، ر.، و حسینی س. ا. ( 1394). قاعده لزوم معاشرت به معروف در روابط زن و شوهر. فصلنامه خانواده پژوهشی، 11(1)، 72-53.
  27. نوبهاری طهرانی، ع. ر. (1393). تعرضات جنسی در نظام کیفری ایران و انگلستان. تهران: مجد.
  28. نور محمدی، غ. ر. (1389). نفی خشونت علیه زنان از دیدگاه علم و دین. تهران: مرکز امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری.
  29. هدایت نیا، ف. ا.، محمدی، ع.، حکمت نیا، م.، حاجی ده آبادی، ا.، و پیوندی، غ. ر. (1386). فلسفه حقوق خانواده. جلد دوم. تهران: شورای فرهنگی اجتماعی زنان.
  30. همپتون، ر. ل. (1999). خشونت خانواده، پیشگیری و درمان، ترجمه د. کربلائی، و م. میگونی (1388). تهران: آفرینش.
  31. Amirkhani, F. (2000). Victimized Women in the two Systems of Iran and England. Master's thesis in a Criminal & Criminology law, Shahid Beheshti University [in Persian].
  32. Asadi, L. S. (2013). [Family Criminal Law (what is & what must be)]. Tehran: Mizan [in Persian].
  33. Cornu, G. (1992). Vocabulaire Juridique. 3rd Ed. France: Presses Universitaires de France [in French].
  34. Darazi Bahrani, Y. (1984). [Al-Hadai'q Al-Nadira fi Ahkam Al-'Itra Al-Tahira]. Qom: Nashr Eslami Publication [in Arabic].
  35. Elliot, C., & Quinn, F. (2010). Criminal Law. 8th Ed. Harlow: Addison-Wesley Longman Ltd.
  36. Feyz Kashani, M. M. (1980). [Mafatih Al-Sharaye]. Qom: Library of Ayatullah Marashi [in Arabic].
  37. Gassin, R. (2011). La Criminologie. 7st Ed. France: Dalloz [in French].
  38. Ghadiri, M. (2014). Right to Family Life from the Perspective of Human Rights. PhD thesis in International Law, Shahid Beheshti University [in Persian].
  39. Gholami, H., Nobahar, R., Rostami, H., Roustaei, M., & Khodadadi, S. B. (2014). [Criminal law as the last and the least resort]. Tehran: Mizan [in Persian].
  40. Hajidehabadi, A., Hajidehabadi, M. A., & Yoosefi, M. (2013). [Considering the Loss Criminalization of Rape with Approach to Emamiyeh Jurisprudence]. Criminal Law Research, 4(2), 35-65 [in Persian].
  41. Hampton, R. L. (1999). Family Violence: Prevention and Treatment (D. Karbalaei & M. Meiguni Trans.). Tehran: Afarinesh [in Persian].
  42. Hedayatnia, F. A., Mohammadi, A., Hekmatnia, M., Hajidehabadi, A., & Peyvandi, Gh. R. (2007). [Philosophy of Family Law]. Vol. 2. Tehran: The Women's Cultural Social Council [in Persian].
  43. Hoseini, S. A. (2013). The Jurisprudential Rule of Necessity of Behaving Reasonably in Marital Relationship. Master's thesis in Criminal & Criminology law, Shahid Beheshti University [in Persian].
  44. Ibn Hamza Al-Tusi, E. (1987). [Al-Wasila ila Nayl Al-Fadila]. Qom: Maktab Ayatullah Al-Marashi Al-Najafi [in Arabic].
  45. Kar, M. (2001). [A Research on Violence against Women in Iran]. Tehran: Roshangaran va Motaleate Zanan [in Persian].
  46. Katouzian, N. (2009). [Introduction to Law Science]. Tehran: Sahami Enteshar [in Persian].
  47. Khoei, A. (no Date). [Mousua Al-Imam Al-Khoei]. Isfahan: Ahl Al-Bayt Institution for Islamic Research and Publication [in Arabic].
  48. Khosravi, A. (2014). Criminal Support of Family Rights and Responsibilities. Master's thesis in Criminal & Criminology law, Shahid Beheshti University [in Persian].
  49. Kyanifard, N. (2001). [The Proper Socialization of Couples from the Perspective of Islam, Morality and Human Rights]. Legal Journal of the Bar Association of Lawyers, 46(215) [in Persian].
  50. Mahmoudi, F. (2003). Introduction to the Principles and Methods of Criminalization. PhD thesis in Criminal & Criminology law, Shahid Beheshti University [in Persian].
  51. Mohaghegh Damad, M. (2013). [The Rules of Jurisprudence: Civil Section]. Tehran: Publishing Center of Islamic Science [in Persian].
  52. Mostafavi, S. J. (2008). [Family Paradise]. Tehran: Hatef [in Persian].
  53. Najafi Khomeini, M. J. (1977). [Easy Interpretation]. Tehran: Islamic Publication [in Persian].
  54. Nobahar, R., & Hoseini, S. O. (2015). [The Jurisprudential Rule of Necessity of Behaving Reasonably in Marital Relationship]. Journal of Family Research, 11(1), 53-72 [in Persian].
  55. Nobahari Tehrani, A. R. (2014). [Sexual Assaults in the Penal System of Iran and England]. Tehran: Majd [in Persian].
  56. Nourmohammadi, Gh. R. (2010). [Rejecting Violence against Women from the Viewpoint of Science and Religion]. Tehran: Presidential Office for Women and Family Affairs [in Persian].
  57. Shamei, M. (2013). [An Introduction to Criminalization & Decriminalization]. Tehran: Jungle [in Persian].
  58. Sharif Al-Murtaza, A. (1984). [Rasael Al-Sharif Al-Murtaza]. Qom: Dar Al-Quran Al-Kari [in Arabic].
  59. Shubairi Zanjani, M. (1999). [Beyond the Jurisprudence Lessons: Book of Marriage]. Tehran: Tebian [in Persian].
  60. Tabataba'i, M. H. (1996). [Al-Mizan fi Tafsir Al-Quran]. Qom: Islamic Publications Office of Qom Seminary Teachers Society [in Arabic].
  61. Tabatabai’ Haeri, S. A. (1997). [Rayaz Al-Masael fi Tahghigh Al-Ahkam be Al-Dalayel]. Qom: Al-Bayt Institution [in Arabic].
  62. Tusi, M. (1986). [Al-Khelaf fi Al-Ahkam]. Qom: Islamic Publications Office of Qom Seminary Teachers Society [in Arabic].
  63. Tusi, M. (1967). [Al-Mabsut fi Fiqh Al-Imamiya]. 3rd Ed. Vol. 6. Tehran: Al-Maktaba Al-Murtazaviyah lil Ihya Al-Asar Al-Jafariyah [in Arabic].
  64. Yamada, T., Alpers, D. H., Kalloo, A. N., Kaplowitz, N., Owyang, Ch., & Powell, D. W. (2009). Textbook of Gastroenterology. 5th Ed. USA: Wiley-Blackwell [in French].

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار