مقایسه سلامت عمومی مادران کودکان غیرمعلول، عقب مانده ذهنی، نابینا، ناشنوا و معلول جسمی ـ حرکتی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مطالعه مقایسه سلامت عمومی مادران کودکان غیرمعلول، عقب­مانده ذهنی، نابینا، ناشنوا و معلول جسمیـ حرکتی طراحی و اجرا گردید. تعداد 474 نفر مادر (220 نفر مادران کودکان غیرمعلول، 84 نفر مادران کودکان عقب­مانده ذهنی، 53 نفر مادران کودکان نابینا، 89 نفر مادران کودکان ناشنوا و 28 نفر مادران کودکان معلول جسمی ـ حرکتی) به­عنوان نمونه در دسترس انتخاب شدند و  پرسشنامه سلامت عمومی را تکمیل نمودند. نتایج نشان داد نمرات سلامت عمومی مادران کودکان غیرمعلول با مادران کودکان استثنایی تفاوت معناداری ندارد و میانگین نمرات سلامت عمومی در مادران کودکان نابینا در زیر مقیاس­های «نشانه­های بدنی»،  «اضطراب و بیخوابی»، «نارسا کنش­وری اجتماعی» و «افسردگی» و نهایتاً نمره کلی GHQ نسبت به سایر گروه­ها بالاتر می­باشد. تجزیه و تحلیل نهایی نمرات بدست آمده توسط آزمون تعقیبی شفه برای مقایسه مادران نشان داد که به­جز تفاوت معنادار مادران کودکان نابینا در زیر مقیاس «اضطراب و بی­خوابی» و نمره کلی GHQ با مادران کودکان ناشنوا، در سایر گروه­ها تفاوت معناداری مشاهده نشد. البته اگرچه مادران کودکان معلول جسمی ـ حرکتی تفاوت معناداری در نمرات سلامت عمومی با دیگر مادران ندارند، اما نمره سلامت عمومی آنان پس از مادران کودکان نابینا دارای بیشترین مقدار است. در تبین تفاوت معنادار بین این گروه از والدین به عواملی همچون بارز بودن معلولیت، نداشتن تماس­های اجتماعی، جنسیت و ... در تبین عدم تفاوت معنادار بین مادران کودکان غیرمعلول و معلول به مواردی همچون نوع پاسخ خانواده به رویداد استرس­زا، کاربردهای مقابله­ای مناسب، سن کودکان، منابع اقتصادی ـ اجتماعی و ... اشاره شده است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. امیری مجد، مجتبی (1382). بررسی و مقایسه تأثیر کودک نابینا و بینای 12-7 ساله بر واکنش‌های عاطفی والدین. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
  2. حسین‌نژاد، محمد (1375). بررسی و مقایسه میزان فشار روانی و سازگاری زناشویی والدین کودکان عقب-مانده آموزش‌پذیر و کودکان معلول جسمی ـ حرکتی با کودکان عادی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
  3. ریحانی، رضا (1374). بررسی میزان استرس و شیوه‌های مقابله خانواده‌های دارای کودک عقب‌مانده ذهنی در مقایسه با خانواده‌های دارای کودک عادی شهرستان زاهدان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. انستیتو روان‌پزشکی تهران.
  4. مظاهری، محمدعلی؛ حیدری، محمود و پوراعتماد، حمیدرضا (1382). مقایسه بهداشت روانی در زوج‌های جشن-های ازدواج دانشجویی و زوج‌های عادی. مجله روان‌شناسی/25/ شماره1ص70-52.
  5. میر، حسنعلی (1377). بررسی میزان استرس و مشکلات حاصل از داشتن فرزند ناشنوا (خانواده‌های تحت پوشش سازمان بهزیستی). رساله دکتری. دانشگاه علوم پزشکی زاهدان.
  6. مهرابی زاده هنرمند، مهناز، نجاریان، بهمن و مسعودی، میترا (1380). مقایسه سلامت روانی والدین کودکان کم توان ذهنی تربیت پذیر12- 7 ساله با سلامت روانی والدین کودکان عادی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی 2/ سال اول، شماره 2. ص200- 187.
  7. Boekaerts, M. , Roder, I. (1999). Stress, coping, and adjustment in children with a chronic diseases. A review of the literature. Disability and Rehabilitation. 21(7): Pp. 311-337.
  8. Burack, J. A. , Hodapp, R. M. & Zigler, E. (1998). Handbook of mental retardation and development. US: Cambridge university press.
  9. Dyson, L. (1991). Families of young children with handicaps: Parental stress functioning . American. Journal on Mental Retardation. Vol. 35, No.6, Pp. 683-692.
  10. Floyd, F. J. & Gallagher, E. M. (1997). Parental stress, care demands, and use of services for school – age children with disabilities and behavior problem. Family Relations. 46(4): Pp. 359-371.
  11. Glidden, L. M. (2001). International review of Research in mental retardation. Vol, 24. Academic press.
  12. Gilbert, M. C. (1999). Coping with pediatric migraine. Social work in Health Care. 28(3): Pp. 21-38.
  13. Hallahan, D. P. & Kauffman, J. M. (1991). Exceptional children. Introduction to special education. Fifth edition. US: Prentice-Hall International Editions.
  14. Houser, R. , & Seligman, M. (1991). A comparison of stress and coping by fathers of adolescent with mental retardation and fathers of adolescent without mental retardation. Research in Developmental Disabilities. 12(3): Pp. 252-260.
  15. Iveres, C. E. , Drotar, D. (1996). Family and Parental functioning in cystic fibrosis. Journal of Developmental and Behavioral Pediatrics. 16(1): Pp. 48-55.
  16. Knafl, K. Breitmayer, B. Gallo, A & Zoeller, L . (1996). Family response to childhood chronic illness: Description of management styles. Journal of Pediatric Nursing. 11(5): Pp. 315-326.
  17. Seligman, M. & Darling, R. B. (1997). Ordinary families, Special children. A systems approach to childhood disability. 2 edition. NY. London: Guilford.
  18. Woodgate, R. L. (1998). Adolescents perspective of chronic illness: " It is hard ". Journal of Pediatric Nursing. 13 (4): Pp. 210-223.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار