نقد و بررسی تحولات دادرسی در حوزه بزهکاری کودکان و نوجوانان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشگاه شهیدبهشتی

چکیده

   از سال 1304 رسیدگی‌های افتراقی در دادرسی تعارض کودکان در ایران تقنین شد. لیکن در ادوار مختلف دچار تغییرات و فراز و فرودهایی در رسیدگی‌ها به وجود آمد تا آن­که در سال 1383 با هدف ارتقاء رسیدگی‌ها و کاهش اثرات نامطلوب، لایحه‌ای تدوین و به مجلس شورای اسلامی ارسال شد. این لایحه ضمن تحول در نظام حقوق کیفری کودکان و نوجوانان تأسیس‌های مناسب از قبیل نهاد میانجی‌گری، مشاوره‌ تخصصی، دادسرای ویژه، الزامی شدن وکیل، امکان دخالت اولیاء در جریان دادرسـی، امکان صدور قرارهای تعلیقی در جرائم سبک، عفو در جرائم تعزیری یا بازدارنده، تعویق صدور رأی، مددکاری، پلیس ویژه و غیره را دارد. لیکن در برخی مواد اشکالاتی از قبیل عدم توجه کامل به قضازدایی، تعارض با میثاق‌های بین­ المللی ملاحظه می‌شود و از سوی دیگر ابهام در زمینه بلوغ داشته که نیاز به بازنگری دارد. به نظر می‌رسد لایحه باید برای بازسازی کودک معارض با قانون، پیش‌بینی الزام وی برای مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی، انسان دوستانه، زیست محیطی و عام­ المنفعه را نماید تا آن­ که وصول به اهداف عالیه تدوین لایحه میسر باشد.

کلیدواژه‌ها


  1. قانون تشکیل دادگاه اطفال بزهکار مصوب (10/9/1338)
  2. قانون دادگاه‌های عمومی و انقلاب مصوب تیرماه 1373 و اصلاحیه بعدی آن مهر (1381)
  3. طهماسبی، ج، (1386). تحولات دادرسی اطفال در حقوق ایران، ماهنامه تعالی حقوق ـ سال دوم ـ فروردین و اردیبهشت، انتشارات مجتمع قضایی خانواده شماره یک تهران
  4. لایحه رسیدگی به جرائم اطفال و نوجوانان مصوب (11/9/1383) هیأت وزیران
  5. قانون مجازات عمومی مصوب (1304)
  6. میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب (1966)
  7. قانون مدنی مصوب (1307)
  8. قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب مصوب (1378)
  9. قانون تشکیل دادگاه‌های کیفری 1و2 مصوب (1361)
  10. لایحه قانونی تشکیل دادگاه‌های عمومی مصوب (1358)
  11. قانون آیین دادرشی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب (18/7/1378)
  12. کنوانسیون حقوق کودک مصوب (1989)
  13. قانون اجازه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون حقوق کودک مصوب (1/12/1372)
  14. روزنامه رسمی