مطالعه جامعه شناختی رضایت از زندگی خانوادگی برحسب الگوی خانواده

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی کرمان

2 دانشگاه تهران

چکیده

مقاله حاضر با هدف بررسی تأثیر الگوی خانواده (زن­سرپرست، چندزن و تک­همسر) بر میزان «رضایتمندی از زندگی» و «کیفیت زندگی» انجام شده است. این مطالعه مقطعی از نوع توصیفی ـ تحلیلی است که با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه اجرا شده است. گروه نمونه این پژوهش شامل 187 زن متأهل مراجعه­کننده به مرکز بهداشت شهرستان کهنوج می­باشند که با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی ساده انتخاب شدند.داده­های به­دست آمده پس از آزمون­های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار)، آزمون F و ضریب رگرسیون در فضای SPSS تحلیل شد.نتایج به­دست آمده نشان داد که الگوی خانواده، تبیین­گر 54% تغییرات رضایتمندی زنان از زندگی خانوادگی می­باشد. در مقام مقایسه، بالاترین رضایتمندی و کیفیت زندگی در خانواده­های تک­ همسر ملاحظه شد؛ میزان رضایت از زندگی در خانواده­های زن سرپرست، برحسب علت سرپرست شدن زن قابل تبیین است. هم­چنین بالاترین کیفیت زندگی مربوط به زنانی است که همسرانشان فوت کرده­اند.رضایتمندی در خانواده­های چندهمسر، با توجه به تعداد زنان قابل تبیین است. نتایج بدست آمده در راستای تأیید فرضیه تحقیق نشان می­دهد، رضایتمندی از زندگی خانوادگی مؤلفه­ای فرهنگی است که در جریان کنش­های اجتماعی با دیگران شکل می­گیرد.

مراجع

  1. آبوت، پ.، و کلر، و. (1383)، جامعه‌شناسی زنان (ترجمه م. نجم عراقی). تهران: نشر نی.
  2. اعزازی، ش. (1380). جامعه‌شناسی خانواده. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
  3. امانی، م. (1380). نگاهی به چهل سال تحول جمعیت شناختی ازدواج در ایران از سال1335-1375. نامه علوم اجتماعی، 7، 4-57.
  4. برنالدز، ج. (1384). درآمدی بر مطالعات خانواده (ترجمه ح. قاضیان). تهران: نشر نی.
  5. بنی‌اسدی، ح. (1384). بررسی اثر پاره‌ای از عوامل مؤثر فردی ـ اجتماعی بر سازگاری زناشویی. مجله علوم انسانی دانشگاه سیستان و بلوچستان، ویژه‌نامه علوم‌تربیتی و روان‌شناسی، شماره ۳۹، 25ـ7.
  6. جعفری‌شردهی، ح. (1382). بررسی علل نارضایتی زوجین. مجله علوم انسانی، ویژه‌نامه علوم اجتماعی، 2(5)، 104ـ83.
  7. جلالی، ر.، و رهبریان، ن. (1385). بررسی جامعه‌شناسان روابط میان زوجین در خانواده. مجله علوم انسانی دانشگاه مازندران، 1(1)، 23ـ12.
  8. خسروی، ز. (1380). بررسی آسیب‎های روانی- اجتماعی زنان سرپرست خانوار. فصلنامه علمی- پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهراء، 39، 71-94.
  9. خلیلی، م. (1378). بررسی تضاد در خانواده: با تأکید بر تضاد میان همسران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهراء، تهران.
  10. روزن‎باومن، ه. (1367). خانواده به منزله ساختاری در مقابل جامعه (ترجمه م. ص. مهدوی). تهران: نشر دانشگاهی.
  11. ریتزر، ج. (1381). نظریه‎های جامعه شناسی در دوران معاصر (ترجمه م. ثلاثی). تهران: انتشارات علمی.
  12. زاهدی‌مازندرانی، م. (1375). خانوارهای روستائی تحت سرپرستی زنان. مجموعه مقالات گردهمائی مساله فقر وفقرزدائی، ۲۴-۳۹.
  13. زیمل، گ. (1384). جامعه‌شناسی خانواده (ترجمه ف. گوشبر و ح. معینی‌فر). مجله پژوهش زنان، 3(3)، 195-.208.
  14. زیمل، گ. (1386). مقالاتی درباره تفسیر در علم اجتماعی (ترجمه ش. مسمی پرست). تهران: نشر شرکت سهامی انتشار.
  15. سگالن، م. (1370). جامعه‌شناسی تاریخی خانواده (ترجمه ح. الیاسی). تهران: نشر مرکز.
  16. سیف، س. (1368). تئوری رشد خانواده. تهران: انتشارات دانشگاه الزهراء.
  17. سیف‌اللهی ننه‌کران، ح. (1372). بررسی عوامل مؤثر بر سازگاری زناشویی. نامه علوم اجتماعی، 13، 13-22.
  18. شادی‌طلب، ژ.، و کمالی، ا. (1379). زنان: بسته‌ترین حلقه زنجیر فقر در ایران. مجموعه مقالات مربوط به اولین کنفرانس فقر در ایران، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی. ۵۰-۵۵.
  19. شیخی، م.، و محمدی، ن. (1387). مطالعه تطبیقی روابط خانوادگی از حیث محتوا و شدت کشمکش در خانواده‌های چندزن و تک‌همسر. مجله پژوهش زنان،6(4)، 183- 201.
  20. فروزان، س.، و بیگلریان، ا. (1382). زنان سرپرست خانوار: فرصت‌ها و چالش‌ها. فصلنامه پژوهش زنان، دوره 1. شماره 5، 34-51. کوتلر، س. (1381). نقش تجربیات زناشویی در میزان رضایتمندی زوجین (ترجمه د. احمدی). تهران: انتشارات تحقیقات اجتماعی.
  21. کوزر، ل. (1380). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‎شناسی (ترجمه م. ثلاثی). تهران: انتشارات علمی.
  22. کوزر، ل.، و روزنبرگ، ب. (1382). نظریه‌های جامعه‌شناسی (ترجمه ف. ارشاد). تهران: نشر نی.
  23. کیهان‌نیا، ا. (1384). تحلیلی بر اختلافات زناشویی. تهران: نشر مادر.
  24. لمی‌شو، س.، و ِلهﻭی، پ. (1381). نمونه‌گیری، روش‌ها و کاربردها. (ترجمه ﮔ. ﻣﺨﺘﺎﺭﻱ ﺍﻣﻴﺮﻣﺠﺪ). تهران: نشر مرکز آمار ایران.
  25. منادی، م. (1383). تأثیر تصورات و تعاریف مشابه زوجین در رضایت از زندگی زناشویی از دیدگاه زنان. مجله مطالعات زنان، 2(4)، 43-68.
  26. محمدی، ن.، و شیخی، م. ت. ( 1389). گونه‌شناسی کشمکش در خانواده‌های چندهمسر. مجله تحقیقات زنان، 2(4)، 21- 38.
  27. مهدوی، ی. (1385). بررسی عوامل موثر بر رضایتمندی زوجین از روابط زناشویی در شهر ساوه. مجله پژوهش زنان، 2(4)، 28ـ18.
  28. مقدس جعفری، م.، و محمدی ن. (1386). بررسی مشکلات اجتماعی زنان در خانواده‌های زن سرپرست. مجله علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، شماره ۱، 5-33.
  29. مولوی، ح. (1381)، شناسایی عوامل مؤثر بر رضایتمندی زناشویی. نامه علوم اجتماعی، 2(3)، 54-67.
  30. ناظرزاده کرمانی، ف.، و محمدی ن. (1387). بررسی نگرش شهروندان تهرانی نسبت به سرمایه اجتماعی فرزندان در خانواده‎های چندهمسر. مجله خانواده‌پژوهی، 4(16)، 369-385.
  31. AL- Sherbiny, A. (2005). The case of first wife in polygamy. Arab Psynet Journal, 8, 18-26.
  32. Anderson, M., Gary, A & Tollison, D. (1998). Interests and prohibition of polygamy. Journal of Economic Behavior and Organization, 35, 76-93.
  33. Banks, T., & Carl, L. (1989). Encyclopedia of family life Volume 1&4. New Jersey: Pasadena, And Hackensack.
  34. Berger, B. (2003). The family in modern age London : New Brunswick.
  35. Coltrane, S., & Collins, R. (1995). Sociology of marriage and family. Cambridge:Polity Press.
  36. Elbedour, S., Bart, W., & Hektner, J. (2007). The relationship between monogamous/ polygamous family structure and the mental health of Bedouin Arab adolescents. Journal of Adolescence, 30, 213-230.
  37. Goode, J. W. (1989) .The family. New Delhi: Cosmo Publication.
  38. Ozkan, Mustafa. Tindag, Arrahman and Sentunali.Esin. (2006). Mental health aspects of Turkish women from polygamous versus monogamous families. International Journal of Social Psychiatry, 2(1) 52-214.
  39. Parsons, T. (1998). Family socialization and interaction process. London and New York: Rutledge
  40. Leeder, J. Elaine. (2004). The Family in global perspective. New York: Garland.
  41. Steel, L., & Kidd, W. (2001). The family. Malaysia: The New Press
  42. Stefan, G. (2007). Effect of polygamous marital structure on the wives. Gender Studies, 4(1), 25-39.
  43. Sargent, Carolyn and Dennis,Cordell, (2003). Polygamy, disrupted reproduction, and the state: Malian migrants in Paris. Journal of Social Science & Medicine, 56, 961- 972.
  44. Scaffer, T. (1992). Effect of polygamous marital structure on the wives. Gender Studies Journal, l4(1), 95-115.
  45. Zelditch, J. (1998). Role differentiation in the nuclear family: A comparative study. New york: Rutledge.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار