رابطه ناخواسته بودن تولد کودکان و مشکلات رفتاری و خانوادگی آن ها

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

ناخواسته بودن فرزند با توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی  از عواملی است که می­ تواند بر سیر رشد طبیعی کودک تأثیر گذاشته، مشکلاتی را به­ بار آورد. برای کودک ناخواسته احتمال بیشتری وجود دارد که در معرض سوءاستفاده، سوءرفتار، غفلت و کودک آزاری قرار گیرد. این مسئله می­ تواند به ­عنوان عاملی در جهت شکل­ گیری رفتارهای فردی و اجتماعی ناهنجار تلقی شود و کودکان را به سوی مشکلات رفتاری و اجتماعی سوق دهد. در این پژوهش تلاش شده که این تأثیرات مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش از نوع پس رویدادی است. جامعه پژوهش خانواده ­های کودکان 6 تا 13 ساله شهر تهران است که گروه نمونه (428 نفر) از کودکان دبستانی شهر تهران به­ صورت تصادفی خوشه­ ای انتخاب شده ­اند. ابزار سنجش شامل پرسشنامه فردی و خانـوادگی، ابزار سنجش خانواده و پرسشنامه کانرز فرم والدین بود که توسط مادران کودکان تکمیل می­ شد. تأثیر خواسته و ناخواسته بودن کودکان بر میزان مشکلات رفتاری آن­ها و نیز کارکرد خانواده ­های­شان توسط آزمون t بررسی گردید. یافته­ ها حاکی از آن است که در کودکانی که توسط مادران ناخواسته ارزیابی شدند نسبت به کودکانی که خواسته ارزیابی شدند مشکلات رفتاری بیشتر (031/0=p) و کارکرد خانواده پایین­ تر (004/0=p) بود. نتایج پژوهش بیشتر پژوهش­های قبلی را تأیید می ­کند. ارائه راهکارهایی جهت پیشگیری و درمان مشکلات رفتاری و اجتماعی کودکان، مانند آموزش والدین و برنامه­ های مؤثرتر برای جلوگیری از حاملگی­ های بی­ موقع برای کاهش مشکلات مرتبط با ناخواسته بودن ضروری به نظر می­ رسد.

  1. برک، ال. ای. (1383). روان‌شناسی رشد (ترجمه ی. سیدمحمدی). تهران: نشر ارسباران. (انتشار زبان اصلی 2001).
  2. خوشابی، ک. پوراعتماد، ح. ر.، توفیق، ن. و هومن، ع.، (1382). هنجاریابی پرسشنامه کانرز، (گزارش طرح پژوهشی)، تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
  3. خوشابی، ک. و پوراعتماد، ح. ر. (1380). بررسی میزان شیوع اختلال بیش‌فعالی/کمبود توجه و اختلالات همراه با آن در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران (گزارش طرح پژوهشی). دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران.
  4. ثنایی، ب. (1379). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.
  5. زاده‌محمدی، ع. و ملک‌خسروی، غ. (1385). اعتباریابی مقدماتی ابزار سنجش خانواده. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 7، 256-239.
  6. Baydar, N. (1995). Reliability and validity of temperament scales of the NLSY child assessments. Journal of Applied Psychology, 16, 339-370.
  7. Brook, J. S., Nomura, C., & Cohen, P. (1989). Prenatal, perinatal and early childhood risk factors and drug involvement in adolescence. Genetic, Social and General Psychology Monographs, 115, 221-241.
  8. David H. P. (1972). Abortion in psychological perspective. American Journal of J. Orthopsychiatry, 42(1), 61.
  9. David H. P. (2006). Born unwanted, 35 years Later: The Prague Study. Reproductive Health Matters, 14(27), 181–190.
  10. David H. P., & Matejcek, Z. (1981). Children born to women denied abortion: An update. Family Planning Perspectives, 13, 32-34,
  11. Epstein, N. B., Bishop, D. S., & Baldwin, L. M., (1982). McMaster model of family functioning: A view of the normal family . In F. Walsh (Ed.), Normal family processes (pp. 115-141). NewYork: Guilford,.
  12. Frenzen, P. P., & Dennis, P. H. (1982). The impact of class, education and health care on infant mortality in a developing society: The case of rural Thailand. Demography, 19, 391-408.
  13. Jensen, E., Westely, S. B. (1996). Do family planning programs enhance children's health? Asia Pac Pop Policy, (38),1-4.
  14. Marston, C., & Cleland, J. (2003). Do unintended pregnancies carried to term lead to adverse outcomes for mother and child? An assessment in five developing countries, Population Studies,57(1), 77-93.
  15. Myhrman, A., Rantakallio, P., Isohanni, M., Jones, P., & Partanen, U. (1996). Unwantedness of a pregnancy and schizophrenia in the child. British Journal of Psychiatry, 69(5), 637-40.
  16. Najman, J. M. (1991). The mental health of women 6 months after they give birth to an unwanted baby: A longitudinal study. Social Science and Medicine, 32, 241-247.
  17. Nash, E. S., & Drower, S. J. (1978). Therapeutic abortion on psychiatric grounds, south Africa. Med. J. 54, 604.
  18. Rosenzweig, M. R., & Wolpin, K. I. (1993). Maternal expectations and ex-post rationalizations: The usefulness of survey information on the wantedness of children. Journal of Human Resources, 28, 205-229.
  19. Williams, G. J. (1983). Child abuse reconsidered: The urgency of authentic prevention, Journal of Clinical Child Psychology, 12, 312-319.
  20. Williams, L. B. (1991). Determinants of unintended childbearing among ever-married women in the United States: 1973-1988. Family Planning Perspectives, 23, 212-221.