بررسی تأثیر برنامه آموزش گروهی مدیریت والدین متناسب با فرهنگ ایرانی در کاهش نشانه های اختلال نقص توجه/ بیش فعالی و مقایسه آن با دارودرمانی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

والدین به دلیل نفوذ و تماس بیشتر با کودکان می ­توانند در اجرای مداخلات رفتاری در محیط طبیعی زندگی کودک نقش به ­سزایی داشته باشند. به همین دلیل در دهه های اخیر توجه روزافزونی به گنجاندن آموزش مدیریت والدین در طرح درمان اختلال نقص توجه/ بیش فعالی (ADHD) گردیده است. هدف از مطالعه حاضر بررسی تأثیر برنامه آموزش مدیریت والدین متناسب با فرهنگ ایرانی به تنهایی و در ترکیب با دارودرمانی در کاهش نشانه­ های اختلالADHD و مشکلات رفتاری است. بدین منظور در یک مطالعه تجربی با استفاده از طرح پیش ­آزمون و پس ­آزمون با گروه کنترل، 28 کودک مبتلا به ADHD تحت سه شرایط درمانی قرار گرفتند: دارودرمانی، آموزش مدیریت والدین به مدت 10 جلسه و درمان ترکیبی. نشانه ­ها و مشکلات رفتاری کودکان به وسیله مقیاس درجه­ بندی نشانه ­های اختلال نقص توجه/ بیش فعالی و مقیاس درجه­ بندی والدین کانرز ارزیابی گردید. یافته­ ها نشان داد که برنامه آموزش مدیریت والدین به تنهایی در کاهش نشانه­ های اصلی اختلال و مشکلات رفتاری کودکان تأثیری ندارد. ولی درمان ترکیبی در کاهش مشکلات یادگیری و نیز مشکلات روان­تنی تأثیر معنادار برتری نسبت به دو شرایط دیگر نشان داده است. ضمن بحث در مورد مطالعاتی که همسو و ناهمسو با یافته­ های حاضر هستند، نقش میانجی اختلالات همبود و تغییر رفتاری والدین در اثربخشی آموزش مدیریت والدین مطرح گردیده است که بررسی دقیق­تر آن­ها در مطالعات بعدی پیشنهاد می شود.

مراجع

  1. احسان‌منش، مجتبی (1372). کارورزی والدین کودکان مبتلا به اختلالات سلوکی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، انستیتو روان‌پزشکی تهران.
  2. اسفندیاری، غلامرضا (1374). بررسی و مقایسه شیوه‌های فرزندپروری مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری و مادران کودکان بهنجار و تأثیر آموزش مادران بر اختلالات رفتاری فرزندان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، انستیتو روان‌پزشکی تهران.
  3. خوشابی، کتایون (1381). بررسی میزان شیوع اختلال بیش فعالی و نقص توجه و اختلالات همراه در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران. دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
  4. زرگری‌نژاد، غزاله (1383). بررسی اثربخشی آموزش والدین بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان ADHD. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، انستیتو روان‌پزشکی تهران.
  5. طهماسیان، کارینه (1375). بررسی اثر آموزش مادران در کاهش اختلالات رفتاری کودکان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، انستیتو روان‌پزشکی تهران.
  6. فتحی، نادر (1374). تأثیر برنامه آموزش مدیریت والدین در کاهش علائم اختلال بیش فعالی و نقص توجه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، انستیتو روان‌پزشکی تهران.
  7. قدیری، فاطمه (1377). بررسی تأثیر به‌کارگیری بازی درمانی بی‌رهنمود در کاهش اختلالات رفتاری و پرخاشگری کودکان ناسازگار و دارای عملکرد هوش مرزی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، انستیتو روان‌پزشکی تهران.
  8. American Psychiatric Association (1994). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (4th ed.). Washington. D.C. : Author.
  9. Barkley, R. A. (1987). Defiant Children : A Clinicians Manual for Parent Training. New York : Guilford.
  10. Barlow, J. & Coren, E. (2004). Parent training programs for improving maternal psychosocial health. Coherance Databasa System Review, 1, 2020.
  11. Danforth, J. S. (1998). The outcome of parent training using the behavior management flow chart with mothers and their children with oppositional defiant disorder and attention – deficit hyperactivity disorder. Behavior Modification, 22(4), 443-473.
  12. Danforth, J. S.; Harvey, E.; Ulaszeck, W. R. & McKee, T. E. (2006). The outcome of group parent training for families of children with ADHD and defiant / aggressive behavior. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 37, 188-205.
  13. Ercan, E., S., Varan, A. & Deniz, U. (2005). Effects of combined treatment on Turkish children doagnosed with ADHD : a preliminary report. Journal of Child & Adolescent Psychopharmacology, 15 (2), 203-219.
  14. Frolich, J., Dopfner, M., Berner, W. & Lehmkuhl, G. (2002). Treatment effects of combined cognitive behavioral therapy with parent training in hyperkinetic syndrome. Abstract, Medline.
  15. Ghanizadeh, A. & Shahrivar, F.Z. (2005). The Effect of Parent Management Training on children with attention deficit hyperactivity disorder. Journal of Child and Adolescent Mental Health, 17 (1), 31-34.
  16. Goldstein, S. & Goldstein, M. (1992). Hyperactivity : Why Won't my Child Pay Attention? New York : John Wiley & Sons, Inc.
  17. Goyette, C.H., Conners, C.K. & Ulrich, R.F. (1978). Normal Data on revised Conners Parent and Teacher Rating Scales. Journal of Abnormal Child Psychology, 14, 39-40.
  18. Harvey, E. Danforth, J.S., McKee, T.E., Ulaszek, W.R. & Friedman, J.L.(2003). Parenting of children with attention-defecit/hyperactivity disorder (ADHD): the role of parental ADHD symptomatology. Journal of Attention Disorered, 7(1):31-42.
  19. Ialongo, N. S., Horn, W. F., Pascoe, J.M., Greenberg, G., Packard, T., Lopez, M., Wagner, A., & Puttler, L. (1993). The effects of a multimodal intervention with attention-deficit hyperactivity disorder children: a 9-month follow-up. Journal of American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 32(1),182-9.
  20. Kazdin, A. E. (1998). Psychosocial treatments for conduct disorder in children. In P.E. Nathan & J. M. Gorman (Eds.), A Guide to Treatments that Work. New York : Oxford University Press.
  21. Kronenberger, W.G. & Meyer, R.G. (1996). The Child Clinician Handbook. U.S.A. : Allyn and Bacon.
  22. Montiel Nava, C., Pena, J.A., Espina Marines, G., Ferrer-Hernandez, M.E., Lopez-Rubio, A., Puertas-Sanchez, S., & Cardozo-Duran, J.J. (2002). A pilot study of methylphenidate and parent training in the treatment of children with attention-deficit hiperactivity disorder. Review of Neurology, 35 (3), 201-205.
  23. Pelham, W. E. & Gnagy, E.M. (1999). Psychosocial and combined treatments for ADHD. Mental Retardation and Developmental Disabilities Research Reviews, 5(3), 225-236.
  24. Power, T.J., Karustis, J.L. & Habboushe, D.F.(2001). Homework Success for Children with ADHD. New York : The Guilford Press.
  25. Ross, D. M. & Ross, S.A. (1982). Hyperactivity : Current Issues, Research, and Theory. New York : John Wiley & Sons, Inc.
  26. Sadock, B. J. & Sadock, V. A. (2003). Synopsis of Psychiatry. (9TH edition). U. S. A.: Lippincott William & Willkins.
  27. Salbach, H., Lenz, K., Huss, M. Vogel, R., Felsing, D. & Lehmkuhl, U. (2005). Treatment effects of parent management training for ADHD. Abstract. Medline.
  28. Strayhorn, J. M. & Weidman, C.S. (1991). Follow up one year after parent – child interaction training effects on behavior of preschool children. Journal of American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 33 (1), 138-143.
  29. Turner, K. M. T., Markie-Dadds, C. & Sanders, M.R. (2002). Facilitator's Manual for Group Triple P. Milton : Triple P Intrnational Pty. Ltd.
  30. Wells, K. C. (2000). Parenting and family stress treatment outcomes in ADHD : an emprical analysis in the MTA study. Journal of Abnormal Child Psychology, 28 (6), 543-553.
  31. Wells, K. C., Chi, T. C., Hinshaw, S.P., Epstein, J.N., Pfiffner, L., Nebel-Schwalm, M., Owens, E. B., Arnold, L.E., Abikoff, H.B., Conners, C.K., Elliott,G.R., Greenhill, L., Hechtman, L., Hoza, B., Jensen, P.S., March, J., Newcorn, J.H., Pelham, W.E., SevereJ.B., Swanson, J., Vitiello, B. and Wigal, T. (2006). Treatment-Related Changes in Objectively Measured Parenting Behaviors in the Multimodal Treatment Study of Children With Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 74(4), 649-657.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار