مقایسه ارتباط با خانواده همسر در زنان و مردان متأهل ایرانی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ارتباط با خانواده همسر در زنان و مردان انجام گردید. بدین منظور یک پرسشنامه اولیه طراحی و برروی یک نمونه 735 نفری (385 زن و350 مرد) که به شکل نمونه‌گیری در دسترس از شش شهر بزرگ ایران انتخاب شده بودند اجرا شد. تحلیل داده­ها نشان داد که بین زنان و مردان در ابعاد مختلف رابطه با خانواده همسر تفاوت­های معناداری موجود است.بین زنان و مردان در برآورد سهم خانواده همسر در تعارضات زناشویی (03/2=Z، 001/0>P)، میزان توهین به خانواده همسر در جریان مشاجره با همسر (70/1=Z، 006/0>P) و اطلاع­رسانی به خانواده همسر درباره اختلافات زناشویی (256/18=، 003/0>P) تفاوت معناداری مشاهده شد. زنان نسبت به مردان رابطه خود را با خانواده همسر بی­ثبات­تر (927/21=، 001/0>P) و کیفیت آن را پایین­تر (76/1=Z، 004/0>P) و رضایت کمتری نسبت به آن گزارش کردند (46/5- =t، 001/0>P).زنان بیش از مردان اعتقاد داشتند که خانواده همسـرشـان از آن­ها انتظـارات غیـرمعـقـول دارنـد (04/5=، 02/0>P) و در حوزه­های بیشتری با آنها تعارض پیدا می­کردند. در مورد شیوه­های حل تعارض با خانواده همسر، روش­های مورد ترجیح در هر دو جنس، نشان ندادن واکنش علی­رغم ناراحتی بود. اما زنان بیشتر از مردان شیوه­های کاهش تماس و رفت و آمد، درخواست مداخله از همسر و عدم ابراز واکنش را مورد استفاده قرار می­دادند. در حالی که مردان از روش­های نادیده گرفتن تعارض و یا گفتگوی مستقیم بیشتر از زنان استفاده می­کردند. نتایج این پژوهش نشان داد که در هر دوجنس، افراد با مادر و خواهر همسر خود بیشتر رابطه مطلوب برقرار می­کنند. همچنین در هر دو جنس، بیشترین احتمال برقراری رابطه نامطلوب با مادر همسر و پس از آن همشیر غیرهمجنس با همسر وجود داشت. پدر همسر پایین­ترین رتبه را در برقراری رابطه مطلوب یا نامطلوب دارا بود. جمع­بندی نتایج تحقیق نشان می­دهد که زنان روابط نامطلوبتری را به نسبت مردان با خانواده همسرشان تجربه می­کنند. محققان این یافته را از جنبه­های روانشناختی، جامعه­شناختی و فرهنگی مورد بحث قرار داده­اند و تاکید داشته­اند که با توجه به نقش مهم کیفیت رابطه با خانواده همسر در موفقیت یا شکست ازدواج زوجین ایرانی، نیاز به طراحی مداخلات خاص درمانی یا پیشگیرانه و حساس به جنسیت و فرهنگ در این حوزه کاملا محسوس است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of Relationship with In-laws in Iranian Married Women and Men

نویسندگان [English]

  • Mona Cheraghi
  • Mohammad Ali Mazaheri
  • Fereshteh Mootabi
  • Leily Panaghi
  • Mansooreh Sadat Sadeghi
Shahid Beheshti University
چکیده [English]

The purpose of the present study was to compare women and men in relationship with in-laws. There fore a questionnaire was developed and administered to 735 married people (385 women, 350 men). Participants were selected through accessible sampling method from six populated cities of Iran. Results showed significant difference between men and women in estimation of in-laws role and proportion in marital conflicts (U= 5.832, P<.001), offending in-laws during the marital conflicts (U=5.851, P<.001), informing in-laws about marital conflicts (= 18.256, P<.003) and amount of visits and phone calls with them. Women's relationship with their in-laws were worse than men's (U= 5.71, P<.001) and they reported less satisfaction in comparison with men (t=-5.46, P<.001). Women believed more than men that their in-laws have irrational expectations of them (=5.04, P<.002). In comparison with men, women felt unhappier about the presence of their in-laws were at their life (U=6.009, P<.003), and reported more conflicts with them. Women and men reported different ways of conflict resolution with in-laws. In case of conflict with in-laws, women preferred to show no reaction, decrease the number of visits and ask their husbands to act as an intermediary. Men stated that in case of conflict with in-laws they would prefer to neglect it or discuss about it with in-laws directly. But women and men had more desirable relationship with their mother and sister in-laws. Besides, in both genders it was more probable to have undesirable relationship with mother and sister or brother in-laws from the opposite sex of their spouse. Father in-laws were the last one whom participants had desirable or undesirable relationships with. Lastly women had worse relationship with their in-laws than men that can be explained from psychological, sociological and cultural points of view. Considering the role of relationship with in-laws in success or failure of marriage in Iran it is necessary to develop therapeutic or preventive interventions with consideration of gender and culture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Relationship with In_Laws- Iranian Family- Marital Adjustment- Sexual Difference

مراجع

  1. آزاد ارمکی، ت. (1381). تبیین نگرش نسلی به زن در جامعه ایران. فصلنامه پژوهش زنان. 3، 25-7.
  2. اعزازی، ش. (1376). جامعه‌شناسی خانواده با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در جامعه معاصر. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
  3. بریزندین، ل. (1391). مغز زنانه (ترجمه م. دهقانی و س. پیمانی). تهران: انتشارات رشد.
  4. بولتون، ر. (1391). روانشناسی روابط انسانی (ترجمه ح. ر. سهرابی و ا. حیات روشنایی). تهران: انتشارات رشد.
  5. بوالهری، ج.؛ رمضان زاده، ف.؛ عابدی‌نیا، ن.؛ نقی‌زاده، م. م.؛ پهلوانی، ه. و صابری، م. (1391). بررسی برخی علل منجر به تقاضای طلاق در زوجین متقاضی طلاق در دادگاه‌های تهران. مجله تخصصی اپیدمولوژی ایران، شماره 25، 98-83.
  6. بهنام، ج. (1356). ساخت‌های خانواده و خویشاوندی در ایران. تهران: انتشارات خوارزمی.
  7. بیمن، و. (1386). زبان، منزلت و قدرت در ایران (ترجمه ر. مقدم کیا). تهران: نشر نی.
  8. پرتوی‌آملی، م. (1385). ریشه‌های تاریخی امثال و حکم. تهران: انتشارات سنایی.
  9. پیرمرادی، س. (1383). روان‌شناسی فرهنگی و روان‌شناسی خانواده ایرانی. اصفهان: موسسه انتشارات همام.
  10. پیکان‌پور، م. (1388). مادر از دیدگاه دو ادیب معاصر: پروین اعتصامی و انیسه عبود. مطالعات ادبیات تحقیقی. 3(9). 45-27.
  11. ثریا، س. م. (1388). شخصیت در فرهنگ با خطوطی از چهره فرهنگ ایران. تهران: انتشارات دانژه.
  12. چراغی، م، مظاهری، م. ع.، موتابی، ف.، پناغی، ل. و صادقی، م. (1393). مقایسه رابطه با خانواده همسر در بین افراد راضی و ناراضی از ارتباط مذکور. خانواده‌پژوهی. 10 (40)، 474-451.
  13. چراغی، م، مظاهری، م. ع.، موتابی، ف.، پناغی، ل. و صادقی، م. (1393). سبک‌های ارتباط با خانواده همسر در زوجین ایرانی. ششمین کنگره ملی آسیب‌شناسی خانواده. تهران: دانشگاه شهیدبهشتی.
  14. حجازی، ب. (1385). چند کلمه از مادرشوهر، امثال و حکم مربوط به زنان در زبان فارسی. تهران: فرزان.
  15. خدایار، ا. م. (1364). اندرزها و مثال‌های مصطلح در زبان فارسی. تهران: انتشارات خورشید.
  16. خضرایی، ا. (1382). فرهنگنامه امثال و حکم ایرانی. شیراز: انتشارات نوید شیراز.
  17. زرگر، ف. و نشاط‌دوست، ح. ط. (1386). بررسی عوامل مؤثر در بروز طلاق در شهرستان فلاورجان. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 11، 750- 737.
  18. سامانی، س. (1386). بررسی عمده ترین عوامل ایجادکننده درگیری‌های زناشویی در گروهی از دانشجویان متاهل در دانشگاه شیراز. خانواده پژوهی، 11(3)، 669 - 658.
  19. سریع‌القلم، م. (1390). اقتدارگرایی ایرانی در عهد قاجار. تهران: نشر فرزان روز.
  20. شهری، ج. (1379). قند و نمک: ضرب‌المثل‌های تهرانی به زبان محاوره. تهران: انتشارات معین.
  21. صادقی فسایی، س. و کریمی، ش. (1385). تحلیل جنسیتی بازنمایش ساخت خانواده در سریال‌های تلویزیونی ایرانی (بررسی سریال‌های گونه‌ی خانوادگی سال 1383). مطالعات زنان. سال چهارم، شماره 3، 109-83.
  22. فاتحی‌زاده، م.، بهجتی اردکانی، ف.، و نصر اصفهانی، ا. ر. (1384). بررسی تأثیر عوامل خانوادگی در پایین بودن آمار طلاق در شهرهای یزد، اردکان و میبد. فصلنامه مطالعات تربیتی و روانشناسی، 11، 127- 117.
  23. فروتن، س. ک.؛ جدیدمیلانی، م. (1387). بررسی شیوع اختلال جنسی در متقاضیان طلاق مراجعه کننده به مجتمع قضایی خانواده. دو ماهنامه دانشور پزشکی، شماره 78، 52-39.
  24. فیشر، ه. (1381). جنس اول (ترجمه نغمه صفاریان پور). تهران: انتشارات زریاب.
  25. قطبی، م.، هلاکویی نایینی، ک.، جزایری ا. و رحیمی، ع. (1386). وضعیت طلاق و برخی عوامل مؤثر بر آن در افراد مطلقه ساکن در منطقه دولت‌آباد. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 3 (12)، 288-273.
  26. قندهاری، پ. (1382). زن و قدرت: بررسی مردم‌شناختی عرصه‌ها و مصادیق قدرت در چند خانواده تهرانی. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
  27. کار، م. (1379). زنان در بازار کار ایران. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
  28. مظاهری، م. ع.، صادقی، م.، روشن، م.، اشتریان، ک.، احمدی، ع.، حمیدی، ن.، امامی، ر.، موتابی، ف.، طهماسیان، ک.، و پناغی، ل. (1387). سیاست‌ها، راهبردها و راهکارهای کاهش و کنترل طلاق در کشور. طرح تحقیقاتی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی. چاپ شده.
  29. ملک‌عسکر، س.؛ موتابی، ف. و مظاهری، م. ع. (1393). مقایسه استانداردهای مربوط به زندگی مشترک، استانداردهای ارتباطی و رضایت زناشویی در افراد ساکن تهران در طول سه نسل اخیر. خانواده‌پژوهی. سال دهم، شماره 38، 157-137.
  30. موحد، م.، عنایت، ح. و گرگی، ع. (1384). عوامل اقتصادی اجتماعی موثر بر نگرش زنان نسبت به نابرابری جنسیتی. پژوهش زنان. دوره 3، شماره 2، 113-95.
  31. هاید، ج. ش. (1384). روانشناسی زنان (ترجمه اکرم خمسه). تهران: انتشارات آگه و انتشارات ارجمند.
  32. Blurton, A. (2005). A qualitative study exploring martially satisfied retired couples in the early years of retirement. Dissertation Abstracts International, 65, 42-75.
  33. Cryder, A. P. (1998). A Qualitative Investigation of Narratives of Satisfied Couples. Dissertation Abstracts International, 58, 24-48.
  34. Du plessis, K. (2008). Attachment and Conflict in Close Relationship: The association of attachment with conflict resolution styles, conflict beliefs, communication accuracy and relationship satisfaction. A thesis presented in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in Psychology at Massey University, Albany, New Zealand.
  35. Epstein, N. B., Baucom, D. H. (2002). Enhanced Cognitive-Behavioral Therapy for Couples: a Contexual Approach. Washington DC: American Psychological Association.
  36. Falicov, C. J. (2003). Culture in Family Therapy: New Variations on a Fundamental Theme. In Sexton, T. L., Weeks, G. R, Robbins, M. S. (Eds). Handbook of Family Therapy: The Science and Practice of Working with Family and Couples. (37-53).
  37. Framo, J. L. (1992). Family of Origin Therapy: an Intergenerational Approach. New York: Brunner/Mazel Publishers.
  38. Jalali, B. (2005). Iranian Families. In McGoldrick, M., Giordano, J., Garcia-Preto, N. (Eds.). Ethnicity & Family Therapy (451-468). New York: Guilford Publication.
  39. Kurzman, C. (2008). A Feminist Generation in Iran? Iranian Studies. 41(3), 297-323.
  40. Sadeghi, M. S., Mazaheri, M. A., Motabi, F., Zahedi, K. (2012). Marital Interactions in Iranian Couples: Examining The Role of Culture. Journal of Comparative Family Studies., Vol. 43, No. 2.
  41. Story, L. B., Bradbury, T. N. (2004). Understanding Marriage and Stress: Essential Questions and Challenges. Clinical Psychology Review, 23, 1139-1162.
  42. Waller, M. R., McLanahan, S. S. (2005). "His" and "Her" Marriage Expectations: Determinants and consequences. Journal of Marriage and Family, 67, 53-67.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار