اثربخشی آموزش برنامه فرزندپروری مثبت بر خوداثرمندی والدینی مادران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مشاور مدرسه

2 دانشگاه شهید بهشتی

3 کارشناس کودکان استثنایی

چکیده

خوداثرمندی والدینی اشاره به باورها یا قضاوت‌های یک والد از توانمندی‌هایش جهت نظم‌دهی و اجرای یک سری از تکالیف مربوط به والد‌گری با کودک را دارد. احساس خـود‌‌اثـرمندی ضعیف در والدیـن می‌تواند مقدمه‌ای بر بد‌رفتاری با کودک و تأثیرات سوء بر رشد اجتماعی، هیجانی و شناختی کودک باشد و نیز می‌تواند عملکرد و سازگاری روان-شناختی والدین را تحت تأثیر قرار دهد. این مطالعه با هدف اثر‌بخشی آموزش برنامه فرزند-پروری مثبت بر خود‌اثرمندی والدینی مادران صورت گرفته است. این پژوهش از نوع تجربی و به صورت پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه کنترل است. نمونه پژوهش شامل 24 نفر از مادران دختران 7 تا 9 ساله شهر بردسکن در سال تحصیلی 89-88 است که به صورت تصادفی و همتاسازی شده در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفته‌اند. اعضای گروه آزمایش به مدت 8 هفته، هر هفته یک جلسه، به مدت 2 ساعت در جلسات برنامه فرزند-پروری مثبت شرکت کرده در حالی‌که گروه کنترل هیچ‌گونه آموزشی دریافت نکردند. ابزارهای گرد‌آوری داده‌ها شامل پرسشنامه خود‌اثرمندی والدینی و پرسشنامه توانایی‌ها و مشکلات بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آماری t مستقل و تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته-های حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که میانگین نمرات در دو گروه، بعد از برنامه آموزش، دارای تفاوت معنا‌داری در سطح 05/0P< است. به طور کلی می‌توان گفت که برنامه فرزند‌پروری مثبت توانسته است از طریق تقویت رفتار‌های مثبت کودکان به وسیله مادر، الگو‌سازی والد‌گری مناسب، تلفیق سطح دانش و توانایی مادران، ایجاد تعاملات مؤثر والد-کودک و فراهم آوردن حمایت اجتماعی، سطح خود‌اثرمندی والدینی مادران را ارتقاء بخشد.

کلیدواژه‌ها