دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84425420090421ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه حمایت اجتماعی خانواده (مطالعه مقدماتی)95556FAمحمدکریم خداپناهیدانشگاه شهید بهشتیآرزو اصغریدانشجوی دکتری روانشناسیبهرام صالح صدقپوردانشگاه شهید رجاییژیلا کتیباییدانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20150512مطالعه حاضر با هدف ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه حمایت اجتماعی خانواده در بیماران مزمن انجام شده است. به منظور رسیدن به این هدف پرسشنامهای بر اساس ادبیات نظری و پرسشنامههای موجود در زمینه حمایت اجتماعی تهیه شد. با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای، نمونه 256 نفری (125 مرد و 131 زن) از بیماران سرطانی متأهل بیمارستان امام خمینی انتخاب و پرسشنامه روی آنان اجرا گردیدپرسشنامهها با استفاده از نرمافزار SPSS تحلیل شد. روشهای بهکار رفته شامل تحلیل گویهها (ضریب تمیز و روش لوپ)، روایی محتوا و روایی سازه (تحلیل عاملی) و اعتبار (محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه و عاملها) بودند. در نتایج تحلیل عاملی 4 عامل شناسایی شدند که عبارتند از: حمایت عاطفی (هیجانی)، حمایت اطلاعاتی، جستجوی حمایت و حمایت ابزاری. اعتبار این پرسشنامه از طریق محاسبه آلفای کـرونـباخ 97/0 بدست آمد. با در نظر گرفتن نتایج این پژوهش میتوان گفت که این پرسشنامه از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است و عوامل بدست آمده از تحلیل عاملی می-توانند حمایت اجتماعی خانواده را بهگونهای مناسب اندازهگیری کنند.دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84425420090421مطالعه جامعهشناختی تأثیر پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی بر خشونتدیدگی زنان در جریان زندگی زناشویی (مطالعه موردی کارمندان و کارکنان دانشگاه آزاد شهر تهران)95564FAافسانه توسلیدانشگاه الزهراسارا منیریفردانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمالJournal Article20150512تحقیق حاضر به بررسی جامعهشناختی خشونت علیه زنان در جریان زندگی زناشویی می-پردازد. بر همین اساس فرضیاتی از سه دیدگاه منابع، نظریه یادگیری و نظریه تضاد استنتاج شده است. روش تحقیق به صورت پیمایشی بوده و واحد تحلیل آن فرد میباشد. جامعه آماری شامل کارگران، کارمندان و اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد شهر تهران در سال 1388-1387 است. در این تحقیق انتخاب نمونهها از طریق نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای صورت گرفته است. حجم نمونه برابر 533 نفر از زنان متأهل میباشد. تجزیه و تحلیل دادهها، در دو سطح (آمار توصیفی و آمار استنباطی) انجام گرفته است. نتایج حاصله نشان داد که متغیرهای تصمیمگیری زن در امور مهم زندگی، تجربه و مشاهده خشونت زن در خانواده پدری، تجربه و مشاهده خشونت مرد در خانواده پدری، حمایت خانوادگی زن، پایگاه اقتصادی اجتماعی زن و تفاوت پایگاهی بین زن و مرد رابطه معناداری با خشونت دارند و بین حمایت خانوادگی مرد و پایگاه اقتصادی اجتماعی مرد و خشونت رابطه معناداری وجود ندارد. نتیجه کلی این است که بیشترین خشونت از سوی همسر در میان کارگران و کمترین میزان آن در میان کارمندان برآورد شده است.دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84425420090421ازدواج از نگاه دختران نوجوان مبتلا به دیابت: یک تحقیق کیفی95573FAفضل ا... احمدیدانشگاه تربیت مدرسمعصومه همتی مسلک پاکدانشگاه تربیت مدرسمنیره انوشهدانشگاه تربیت مدرسابراهیم حاجی زادهدانشگاه تربیت مدرساسدا... رجبمتخصص غددJournal Article20160227بیماری های مزمن از جمله دیابت می توانند اثرات قابل ملاحظه ای را بر کیفیت زندگی روزمره مانند ارتباطات خانوادگی، ازدواج و ارتباطات زناشویی داشته باشند. اگرچه تأثیر دیابت در زندگی هر دو جنس مشهود است ولی این تأثیر در تمام جوانب زندگی یک دختر نوجوان برجسته تر می باشد.هدف این مطالعه تبیین مشکلات ازدواج و تشکیل خانواده از دیدگاه دختران نوجوان مبتلا به دیابت است.در این مطالعه کیفی، تعداد 28 دختر نوجوان، بین 18-13 سال، مبتلا به دیابت نوع 1 مراجعه کننده به انجمن دیابت آذربایجان غربی و درمانگاه های بیمارستان های شهر ارومیه با روش نمونه گیری مبتنی بر هدف مورد مطالعه قرار گرفتند. جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق انفرادی و گروه های متمرکز و تجزیه و تحلیل به روش تحلیل محتوا انجام شد.یافته های بدست آمده از تحلیل محتوا نشان داد که مشکلات ازدواج از دیدگاه دختران مبتلا به دیابت متأثر از سه عامل نگرش دختر نوجوان نسبت به تأثیر نامناسب بیماری، نگرش خانواده و جامعه نسبت به بیماری و مسائل روانشناختی می باشد. با توجه به اینکه جوامع مختلف دارای نگرشها و باورهای متفاوتی هستند که تغییر دادن آنها مشکل و نیاز به زمان داشته و از سوی دیگر با توجه به ماهیت مزمن دیابت، نگاه جامعه و خانواده به بیماری دیابت، ویژگی های سنی نوجوانان و با توجه به اینکه در حال حاضر در کشور ما احتمال ازدواج در این رده سنی وجود دارد و از آنجایی که مشکلات ازدواج و تشکیل خانواده دختران نوجوان مبتلا به دیابت مربوط به عوامل متعددی میباشد، انجام مداخلات مناسب و اصلاح الگوهای سازگاری در این نوجوانان ضروری به نظر میرسد.دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84425420090421بررسی رفتارهای پرخطر در میان نوجوانانراهکارهایی برای پیشگیری از جرم در محیط خانواده95586FAعلی زادهمحمدیدانشگاه شهید بهشتیزهره احمدآبادیدانشگاه شهید بهشتیJournal Article20150512درک خطرپذیری نوجوان به عنوان اقتضای قابل انتظار این دوره سنی و نه به عنوان رفتاری انحرافی و مجرمانه، امکان شناخت و پیشگیری از بروز جرم را در نوجوانان واقعبینانهتر و عملیتر میسازد. در این تحقیق فرض شده است که بین محیط خانوادگی و شیوههای فرزندپروری و ویژگیهای زمینهای فردی و خانوادگی با خطرپذیری (سیگار کشیدن، مواد مخدر و روان گردان، الکل، رانندگی خطرناک، خطرپذیری جنسی و خشونت) رابطه وجود دارد. بنابراین از مقیاسهای معتبر و هنجار شده در ایران یعنی پرسشنامههای خطرپذیری نوجوانان ایرانی، محیط خانوادگی و دموگرافیک برای سنجش متغیرها استفاده شد. با انتخاب 1204 نفـر از دانشآموزان دبیرستـانـی شهر تهران بـا روش نمونهگیری تصادفی متناسب با حجم، فرضیههای فوق آزمون گردید. بر اساس یافتههای این تحقیق میانگین خطرپذیری نوجوانان تحت شیوه تربیتی اقتدارگرا پایینتر و میانگین شیوه تربیتی مسامحهکار بالاتر از سایرین بود. در تعیین خطرپذیری رانندگی خطرناک و دوستی با جنس مخالف، سهم متغیرهای کنترلی بیش از متغیرهای گرمی بود. اما در مؤلفههای خشونت، سیگار، مواد مخدر، الکل و رابطه و رفتار جنسی میزان تعیینکنندگی متغیرهای صمیمیت مثل طرد، تأیید و ابراز محبت بر کنترل پیشی گرفته بود. پایه تحصیلی (دوم) و جنسیت (پسر)، در پیشبینی واریانس خطرپذیری دوستی با جنس مخالف و رابطه و رفتار جنسی معنادار بودند. معدل ترم قبل در تبیین تغییرات خشونت، الکل و دوستی با جنس مخالف سهمی منفی و معنادار داشت. سطح پایین اقتصادی خانواده در پیشبینی رانندگی خطرناک تأثیری منفی نشان داد. با شناخت فاکتورهای تأثیرگذار مربوط به خانواده بر خطرپذیری، راهکارهای اجرایی و عملی در سطح خانواده برای کاهش اینگونه رفتارها در میان نوجوانان ارائه گردید.دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84425420090421بررسی تأثیر ساختار خانواده و حمایت اجتماعی در خودکشی دانشجویان95596FAعلیرضا مرادیدانشیار روانشناس بالینیسعید اکبریزردخانهدانشگاه علامه طباطبائیفرشته چراغیدانشگاه تربیت معلمخدیجه فولادونددانشگاه تربیت معلمJournal Article20150512شناسایی عوامل خطر مؤثر در خودکشی دانشجویان میتواند زمینه لازم را برای اعمال مداخلات مناسب با هدف پیشگیری و کنترل پدیده خودکشی فراهم نماید. پژوهش حاضر به بررسی عوامل خطر خانوادگی و اجتماعی مؤثر در خـودکشی دانشجویان پـرداخته است. در این پژوهش 96 نفر (50 زن و 46 مرد) دانشجوی اقدام کرده به خودکشی با 96 نفر (50 زن و 46 مرد) دانشجوی سالم شرکت داده شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامههای عملکرد خانواده و حمایت اجتماعی ادراک شده بود. داده-ها با استفاده از آزمون t و تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که دو گروه در هشت خرده مقیاس عملکرد خانواده و همه خردهمقیاسهای حمایت اجتماعی تفاوت معناداری دارند. میزان همبستگی خانوادگی، ابراز وجود، جامعهپذیری و آرمان خانوادگی در اقدامکنندگان به خودکشی پایینتر از افرادی است که اقدام به خودکشی نداشتهاند. همچنین میزان تعارض، گسستگی، گرایشهای فرهنگی ـ عقلانی و درهم تنیدگی در اقدامکنندگان به خودکشی بالاتر از افرادی است که اقدام به خودکشی نداشتهاند. حمایتهای اجتماعی در اشکال مختلف آن از عوامل محافظتکننده در برابر رفتارهای خودکشیگرایانه به شمار میروند.دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84425420090421اثربخشی آموزش تحلیل ارتباط محاورهای به مادران بر بهبود عملکرد خانواده آنان95605FAبهناز جوادیدانشگاه علوم و تحقیقاتسیمین حسینیاندانشگاه الزهرا(س)عبدالله شفیعآبادیدانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20150512هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش تحلیل ارتباط محاورهای به مادران بر بهبود عملکرد خانواده آنان بوده است. روش پژوهش، نیمه تجربی بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران دانشآموزان دختر دبیرستانهای بزرگ دولتی منطقه دو شهر تهران بود که از طریق ترکیبی از روش نمونهگیری تصادفی و خوشهای 50 نفر (برای دو گروه 25 نفری آزمایش و گواه) انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتندابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه سنجش خانواده (FAD)، میباشد که به صورت پیشآزمون و پسآزمون مورد استفاده قرار گرفت. جهت تحلیل دادهها از آزمون تحلیل کوواریانس به وسیله نرمافزار SPSS استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان دادند که این روش بر بهبود عملکرد خانواده مادران مؤثر میباشد. بدین معنا که آموزش تحلیل ارتباط محاورهای، «نقش-ها»، «حل مسئله» و «ابراز عواطف» آنان را بهبود میبخشد.دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84425420090421بررسی اثر کوتاهمدت آموزش برنامه فرزندپروری مثبت (3P) بر تغییر شیوههای فرزندپروری مادران کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهای95612FAالناز پوراحمدیدانشگاه آزاد اسلامی بندر گزمحسن جلالیدانشگاه آزاد اسلامی بندر گزمحمدرضا شعیریدانشگاه شاهدکارینه طهماسیاندانشگاه شهید بهشتیJournal Article20150512پژوهش حاضر جهت بررسی تأثیر کوتاهمدت آموزش مدیریت والدین بر اساس برنامه فرزندپروری مثبت (3P) بر تغییر شیوههای فرزندپروری مادران دارای کودک مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهای انجام شده است. این مطالعه از نوع شبه آزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه گواه است و جامعه مورد مطالعه آن دانشآموزان پسر 7 تا 10 ساله دبستانهای پسرانه شهرستان نهاوند میباشند.نمونهگیری در دو مرحله انجام شد، 30 نفر از مادران کودکانی که بر اساس سیاهه رفتاری کودک (CBCL) و فرم گزارش معلم (TRF)، مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهای (ODD) تشخیص داده شده بودند، انتخاب و شیوه فرزندپروری آنها با استفاده از پرسشنامه شیوه-های فرزندپروری دیانا باومریند مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت 22 نفر از مادرانی که دارای شیوه فرزندپروری ناکارآمد بودند انتخاب و به دو گروه آزمایش (12n=) و گواه (12n=) تقسیم شدند. سپس برنامه فرزندپروری مثبت به مدت 2 ماه در 8 جلسه آموزشی 120 دقیقهای برای آزمودنیهای گروه آزمایش اجرا شد. در طول دوره آموزش، 3 نفر از مادران گروه آزمایش از شرکت در جلسات خودداری کردند، ولی تعداد افراد گروه گواه ثابت ماند. شیوههای فرزندپروری مادران دو گروه، بلافاصله پس از پایان جلسات آموزشی، مجدداً مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت نتایج بدست آمده توسط آزمون U من-ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. مقایسه میانگین تفاضل نمرات پیشآزمون ـ پسآزمون شیوه-های فرزندپروری در دو گروه آزمایش و گواه نشان داد که شیوه فرزندپروری مستبدانه و سهلگیرانه مادران گروه آزمایشی پس از پایان جلسات آموزش برنامه فرزندپروری مثبت، با توجه به تغیرات پسآزمون نسبت به پیشآزمون، کاهش یافته (01/0Pدانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84425420090421اثربخشی درمان شناختی ـ رفتاری وسواس مادران بر افسردگی کودکان آن ها95619FAزهرا صرّامیدانشگاه اصفهانحمید طاهر نشاط دوستدانشگاه اصفهانشعله امیریدانشگاه اصفهانحسین مولویدانشگاه اصفهانشهلا آکوچکیاندانشگاه علوم پزشکی اصفهانJournal Article20160227 پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر درمان شناختی ـ رفتاری وسواس مادران بر کاهش افسردگی کودکان آنها انجام شده است. به این منظور ابتدا به روش نمونـه گیـری تصادفـی یکی از نواحـی پنج گانـه استان اصفهان انتخاب و سپس به همین روش دو دبستان از این ناحیه برگزیده شدند به مادران 260 دانشآموز کلاس اول و دوم، پرسشنامه وسواس مادزلی و مقیاس سلامت روانی کودک انتاریو (جهت سنجش افسردگی کودک) داده شد.تحلیل نتایج در مرحله اول، همبستگی 49/0 و معناداری را در سطح 01/0 بین وسواس مادر و اختلالات رفتاری کودک نشان داد. در مرحله دوم از میان کل آزمودنی ها 40 نفر از افرادی که بالاترین نمره را در سیاهه وسواس مادزلی کسب کرده بودند، انتخاب و مورد مصاحبه تشخیصی قرار گرفتند. از این افراد، 32 نفر که بر اساس ملاک های تشخیصی چهارمین ویرایش راهنمای تشخیصی و آمـاری اختلالات روانـی (DSMIV) واجد علائم وسواس، تشخیص داده شدند به طور تصادفی در دو گروه 16 نفری آزمایش و کنترل جایگزین گردیدند. نمرات اولیه آزمودنی ها در دو مقیاس نامبرده، به عنوان نمره پیش آزمون در نظر گرفته شد. گروه آزمایش، در مدت یک ماه، 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان شناختی ـ رفتاری گروهی شامل آرام سازی عضلانی، شناخت خطاهای منطقی، چالش با افکار، مواجهه و جلوگیری از پاسخ را دریافت نمود. بعد از پایان جلسات درمانی، پس آزمون بر روی دو گروه اجرا شد. یک ماه بعد از اجرای پس آزمون نیز آزمون پیگیری انجام گرفت. تحلیل کوواریانس نتایج نشان داد که علائم وسواس مادران گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مراحل پس آزمون و پیگیری به طور معناداری کاهش یافته است (0001/0P<). افسردگی کـودکـان گروه آزمایش در مرحله پس آزمون تفـاوت معنـاداری نسبـت بـه گـروه کنتـرل نـداشـت (118/0=P)؛ اما در مرحله پیگیری، نمرات گروه آزمایش کاهش معناداری نسبت به گروه کنترل نشان داد (012/0=P).