دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84424420080420بهداشت باروری؛ اهمیت درآمد یا آموزش؟مطالعه تطبیقی کشورهای جهان با تأکید بر مناطق آسیای میانه، خاورمیانه و شمال آفریقا95256FAعلی معدنی پوردانشگاه شهید بهشتیشیرین احمدنیادانشگاه علامه طباطبائیزهرا رستمیدانشگاه الزهرا(س)زهره احمدآبادیدانشگاه شهید بهشتیJournal Article20150512بهداشت باروری یکی از ضرورتها و پیش نیازهای رسیدن به توسعه پایدار در جوامع کنونی بهشمار میرود. از همینرو در سالهای اخیر جامعه جهانی به مسئله بهداشت باروری توجه ویژهای نشان داده است. یکی از مهمترین نشستها در این خصوص کنفرانس بینالمللی قاهره در مورد جمعیت و توسعه است که در سال 1994 تشکیل شد و در آن برنامـه عمل کشورها در خصوص موضوعات مربوط به جمعیت و توسعه تدوین گردید پس از آن برخی کشورها در جهت رشد استانداردهای بهداشت باروری تلاشهای زیادی انجام دادهاند. با این وجود امروز تفاوتهای قابل توجهی بین کشورهای مختلف جهان از حیث میزان بهداشت باروری وجود دارد. هدف این مقاله اولاً معرفی ابعاد مختلف بهداشت باروری و نمایش وضعیت مناطق مختلف جهان در خصوص شاخصهای مختلف بهداشت باروری و ثانیاً بررسی مهمترین متغیرهای اثرگذار بر آن میباشد. در این تحقیق از روش تحلیل ثانویه استفاده شده است. دادهها از گزارش بهداشت باروری (2006) و مجموعه شاخصهای پایداری زیست محیطی گرفته شدهاند. نمونه تحقیق شامل 167 کشور از مناطق مختلف جهـان که اطلاعـات آنهـا در خصوص معرفهای بهداشت باروری موجود بود، میباشد. یافتهها نشان میدهند که تفاوت معناداری در میزان بهداشت باروری بین مناطق مختلف دنیا وجود دارد، به این صورت که این میزان در کشورهای اروپای غربی و آمریکای شمالی بیشتر از مناطق دیگر دنیاست. همچنین کمترین میزان بهداشت باروری در بین کشورهای آفریقا و بعد آسیا یافت میشود. همچنین در تبیین عوامل مؤثر بر بهداشت باروری نشان داده شده است که با وجود متغیرهای اقتصادی مثل درآمد سرانه کشورها، تأثیر متغیرهای فرهنگی و بهخصوص شاخص آموزش به مراتب بیشتر است.https://jfr.sbu.ac.ir/article_95256_28017a2e03bfba71ed3ba91cdd55735e.pdfدانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84424420080420بررسی اثربخشی آموزش هوش عاطفی بر سلامت عمومی مادرانفرزندان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر 11 تا 15 سال95265FAپرویز شریفی درآمدیدانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20150512پژوهش حاضر با هدف بررسی آموزش هوش عاطفی بر سلامت عمومی مادران دانشآموزان عقبمانده ذهنی 11 تا 15 سال انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه مادران دانشآموزان عقبمانده ذهنی 11 تا 15 ساله مدارس استثنائی شهر اصفهان بود. نمونه پژوهش بهصورت تصادفی ساده با استفاده از روش غربالگری انتخاب شد. بدین صورت که پس از تکمیل پرسشنامههای سلامت عمومی (28GHQ) و هوش عاطفی بار- اُن توسط کلیه مادران، 111 نفر که پایینترین نمره را در هر دو پرسشنامه کسب کرده بودند به دو گروه آزمایشی (54) و گواه (57) تقسیم شدند.گروه آزمایشی به مدت 8 هفته طی 15 جلسه 60 دقیقهای (هفتهای دو جلسه) آموزش هوش عاطفی را دریافت کردند، در حالیکه گروه گواه از این آموزشها بیبهره بودند. نتایج تحلیل آماری t مستقل نشان داد که بین نمرههای آزمودنیها در پیشآزمون تفاوت معناداری مشاهده نشده است در حالیکه بین نمرههای آزمودنیها در پسآزمون تفاوت معنادار در سطح 01/0P< وجود دارد. آموزش هوش عاطفی بر نمره کلی سلامت عمومی و مؤلفههای آن در پسآزمون تأثیر داشته و منجر به بهبود آن گشته بهطوری که با مقایسه میانگین دو گروه در عاملهای سلامت عمومی و هوش عاطفی نشان داده شد که آموزش هوش عاطفی بر افزایش هوش عاطفی و بهبود سلامت عمومی مـادران دانشآموزان عقبمانده ذهنی مؤثر بوده است.https://jfr.sbu.ac.ir/article_95265_ee0bc549e2bc78f00b053e0af5495b80.pdfدانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84424420080420تأثیر ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده بر سلامت روان با واسطه هوش هیجانی نوجوانان95275FAفاطمه تجلیدانشگاه پیام نور شیرازJournal Article20150512پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطهای هوش هیجانی در رابطه ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده شامل جهتگیری گفتوشنود و جهتگیری همنوایی، با سلامت روان انجام پذیرفت. نمونه پژوهش که به روش خوشهای چند مرحلهای تصادفی انتخـاب شد شـامـل 385 دانشآموز دختر (190 نفر) و پسر (195 نفر) دوره اول متوسطه شهر شیراز با میانگین سنی 15 سال و دو ماه و انحراف معیار 6 ماه بودhttps://jfr.sbu.ac.ir/article_95275_ce5fcaf4ea8a676b1a3b2853b1453a4b.pdfدانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84424420080420بررسی تأثیر ازدواج دانشجویی بر روی ابعاد کارکردی عام نظام اجتماعی95283FAحسن غنیمتیدانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوینمحمدصادق مهدویدانشگاه شهید بهشتیJournal Article20150512مقاله حاضر به بررسی آثار ازدواجهای دانشجویی که با حمایت و تشویق دانشگاهها بهصورت سالانه برگزار میشوند، میپردازد. بهطور اساسی این مطالعه قصد دارد به این سؤالات پاسخ دهد که: آیا ازدواجهای دانشجویی از ثبات برخوردار بودهاند؟ و در حوزه آموزشی و حفظ انگارههای فرهنگی و در ابعاد دیگر (انطباق با محیط، دستیابی به هدف، حفظ انسجام و نظام شخصیتی)، منجر به ایجاد و بروز تأثیرات مثبت شدهاند؟ برای پاسخ به این سؤالات و تبیین موضوع مورد مطالعه از طریق مرور ادبیات نظری مرتبط با پژوهش حاضر یک مدل نظری منسجم ارائه گردید.و برای آزمون تجربی مدل نظری مورد اشاره از روش پیمایش استفاده شد. اطلاعات از طریق ابزار نیاز از جمعیت نمونه شامل 602 نفر از دانشجویانی که در جشنهای ازدواج دانشجویی در 5 واحد دانشگاهی آزاد اسلامی شرکت کرده بودند، جمعآوری گردید. نتایج نشان میدهند که ایفای نقش تسهیلی و تشویقی از سوی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی برای ازدواج دانشجویان اگرچه میتواند از یک سو منجر به آثار مثبت در انطباق با محیط، دستیابی به هدف، حفظ انسجام بهعنوان ابعاد کارکردی نظام عام اجتماعی و نظام شخصیتی گردد، اما از سوی دیگر این امر دارای آثار دوگانه متضاد در ایفای نقش ذاتی مراکز آموزش عالی در امر آموزش افراد میباشد.https://jfr.sbu.ac.ir/article_95283_5ee8ec892148682c65089ad7d0dacabb.pdfدانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84424420080420بررسی نگرش شهروندان تهرانی نسبت به موقعیت اجتماعیفرزندان در خانواده های چندهمسر95291FAفرناز ناظرزاده کرمانیدانشگاه الزهراءنعیما محمدیدانشگاه الزهراءجواد ابراهیمی خیرآبادیدانشگاه الزهراءJournal Article20150512در تحقیق حاضر جهت سنجش موقعیت اجتماعی فرزندان در خانوادههای چندزنی به اندازهگیری میزان سرمایه اجتماعی فرزندان در این ساختار خانوادگی پرداخته شده است. برای بررسی مسئله تحقیق از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه استفاده شد. حجم نمونه شامل 400 شهروند تهرانی در سه منطقه 3، 6 و 11 میباشد. نتایج تحقیق نشان داد که افراد جامعه نسبت به فـرزنـدانـی که در خانوادههای چندهمسری جامعهپذیر شدهاند نگرش منفی دارند. از این رو هنجارمندی، احساس امنیت، اعتماد و مشارکت متقابل که شاخصهای مطرح شده در تئوری پیر بوردیو جهت سنجش مؤلفه سرمایه اجتماعی است در این گروه بسیار پایین ارزیابی شد. بنابراین افراد جامعه تمایل دارند فاصله زیادی را در مناسبات اجتماعی خود با آنان حفظ کنند.https://jfr.sbu.ac.ir/article_95291_17a9474370a5cad843a9dbcb5dd4d393.pdfدانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84424420080420اثر آموزش والدین بر مبنای برنامه فرزندپروری مثبت (3P) بر سلامت روانشناختی مادران کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهای (ODD95299FAمحسن جلالیالناز پوراحمدیکارینه طهماسیانمحمدرضا شعیریJournal Article20150512پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش والدین براساس برنامه فرزندپروری مثبت (P3) بر سلامت روانشناختی مادران کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهای طراحی و اجرا شد. این مطالعه از نوع شبه آزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه گواه بوده و جامعه مورد مطالعه آن را مادران دانشآموزان پسر 7 تا 10 ساله دبستان-های پسرانه شهرستان نهاوند تشکیل میدهند. نمونهگیری در دو مرحله انجام شد و 30 نفر از مادران کودکانی که براساس فهرست رفتاری کودک (CBCL) و فرم گزارش معلم (TRF)، مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهای (ODD) تشخیص داده شده بودند، انتخاب شده و سلامت روانی آنها با استفاده از پرسشنامه 28 سؤالی سلامت روانی (28GHQ-) مورد ارزیابی قرار گرفت.
در نهایت 20 نفر از مادرانی که در پرسشنامه سلامت روان نمرهای برابر یا بالاتر از نقطه برش (23) گرفتند، انتخاب و به دو گروه آزمایش (10n=) و گواه (10n=) تقسیم شدند. سپس برنامه آموزش فرزندپروری مثبت به مدت 2 ماه در 8 جلسه آموزشی 120 دقیقهای برای آزمودنیهای گروه آزمایش اجرا شد. سلامت روانی مادران دو گروه بلافاصله پس از پایان جلسات آموزش والدین، دوباره مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت دادههای بهدست آمده توسط آزمون U منویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که نمره کلی سلامت روانی و نیز نمره زیرمقیاسهای نشانههای جسمانی، اضطراب و بیخوابی و افسردگی مادران گروه آزمایش پس از پایان جلسات آموزش برنامه فرزندپروری مثبت، با توجه به تغییرات پسآزمون نسبت به پیشآزمون، کاهش یافته (05/0Phttps://jfr.sbu.ac.ir/article_95299_53f7652d90438f277b2361221cb613b2.pdfدانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانوادهخانواده پژوهی1735-84424420080420مقایسه ادراک و آرمان ساختار خانواده در والدین و فرزندان جوان آنها95307FAمحمدعلی مظاهریدانشگاه شهید بهشتیمنصوره صادقیدانشگاه شهید بهشتیمحمود حیدریدانشگاه شهید بهشتیJournal Article20150512هدف از اجرای پژوهش حاضر ـ بهعنوان یک پژوهش ملی ـ مقایسه ادراک و آرمان ساختار خانواده در والدین و فرزندان جوان آنها میباشد. بدین منظور تعداد 376 خانواده (1128 نفر) متشکل از پدر، مادر و یک فرزند جوان (15 تا 29)، از میان خانوادههای ساکن در شهرهای تهران، اصفهان، تبریز، سنندج و خرمآباد با روش نمونه-گیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. هر سه عضو خانوادههای شرکتکننده در طرح بهطور جداگانه مقیاس ارزشیابی انطباقپذیری و پیوستگی خانواده (ویرایش سوم، FACES-III، السون و همکاران، 1985) را تکمیل کردند. قبل از اجرای پرسشنامهها، اطلاعات دموگرافیک مورد نیاز در مورد خانواده طی مصاحبهای با اعضای خانواده، اخذ گردید. یافتههای پژوهش با استفاده از روشهای آماری تحلیل واریانس آمیخته و یکراهه و آزمون تعقیبی شفه تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که فاصله قابل توجه نسلی در حوزه ساختار و کنش خانواده (در سطح ادراک شده و ایدهآلی) وجود ندارد و بیشتر خانوادهها در نظام خانوادگی متعادل جای دارند. البته از نظر ساختار ادراک شده خانواده در حالی-که هر دوی والدین ساختار خانواده خود را به-صورت «انعطافپذیر ـ پیوسته» ادراک کردهاند، فرزندان جوان آنها ساختار واقعی خانواده خود را بهصورت «بینظم ـ پیوسته» ادراک کردهاند. هم-چنین در جمعبندی کلی از پنج شهر مورد مطالعه، دادهها نشان میدهند که هر سه عضو مورد مطالعه خانواده، یعنی والدین و فرزند ساختار ایدهآلی خانواده خود را بهصورت «بینظم ـ پیوسته» ترسیم کردهاند و به عبارت دیگر خواهان پیوستگی و انعطافپذیری بیشتری هستند. همچنین مقایسه نتایج دادهها حاکی از وجود تفاوت معنادار بین وضعیتهای ادراک شده و ایدهآلی جوانان و همچنین وضعیتهای ادراک شده و ایدهآلی والدین است. تفسیر و تبیین یافتههای پژوهش در محورهای زیر انجام شده است: در مورد تبیین قرار گرفتن خانواده در وضعیت متعادل و فقدان شکاف نسلی، به نظام خانوادگی متعادل که وضعیت مثبتتری نسبت به سایر نظامها دارد و منجر به توازن و کارکرد سالم خـانوادههـا میشود، استناد شده است. انطباق-پذیری و پیوستگی مناسب در این نظام، یکی از معیارهای سلامت کنشوری و ساختار خانواده در نظریه سر کامپلکس السون و نیز بسیاری از دیگر نظریههای ساختاری خانواده محسوب شده و از عوامل مهم انسجام و میزان توافق بین نسلی می-تواند باشد. در عین حال پژوهشگران در تبیین تفاوتهای والدین و فرزندان در وضعیتهای پیوستگی و انطباقپذیری اعتقاد دارند عوامل مختلفی از جمله: تجربه متفاوت شرایط استرسزا، محیط اجتماعی، انتظارات متفاوت و مانند آن به تفاوت یا تضاد دیدگاه والد- فرزند در خصوص ارتباط (واقعی یا فرضی) منجر میشود.