دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
12
3
2017
02
19
فراتحلیل روابط با جنس مخالف قبل از ازدواج در بین جوانان در 15 سال گذشته (1394-1380) در ایران
339
367
FA
فریده
خلج آبادی فراهانی
مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت
farideh.farahani@psri.ac.ir
هدف این تحقیق، برآورد شیوع روابط جنسی با جنس مخالف قبل از ازدواج در بین جوانان در ایران به تفکیک جنس، به روش فراتحلیل، بر اساس مطالعات انجام شده طی 15 سال گذشته (1380 تا 1394) است. از بین 147 مقاله منتشر شده و گزارشات، تعداد 15 مورد معیارهای لازم برای ورود به فراتحلیل را داشتند. دادهها با استفاده از نرمافزارهای MEDCALC و CMA مورد تحلیل قرار گرفتند. حجم نمونه مورد بررسی 14989 نوجوان و جوان دانشجو و غیردانشجو در شهرهای تهران، قزوین، تبریز، شاهرود، اصفهان، قوچان، کرج و لرستان با میانگین سنی6/16 تا 5/23 سال بود. شیوع رابطه جنسی قبل از ازدواج در تهران %5/22 و در سایر استانها %7/14 برآورد شد. میانگین کشوری، بدون در نظر گرفتن سهم جمعیت تهران به کل کشور، %1/19 و پس از در نظر گرفتن سهم جمعیت تهران به کل کشور، %16 برآورد شد. این شیوع در پسران به طور قابل ملاحظهای بیشتر از دختران (%1/29 در برابر %12) است. ناهمگونی قابل توجهی بر اساس جنس و منطقه جغرافیایی دیده میشود. بنابراین حدود یکششم جوانان در معرض خطرات سلامتی (بیماریها) و اجتماعی (افزایش سن ازدواج) ناشی از این روابط هستند که ضرورت برنامهریزی برای رویارویی با عواقب این پدیده را بیش از پیش مشخص میکند.
رفتار جنسی- نوجوانان- جوانان- فراتحلیل- سلامت جنسی
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97397.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97397_77a6e0864625f56c66c98d19fe46e4c8.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
12
3
2017
02
19
مقایسه میزان دلبستگی به والدین، همسالان و خواهران و برادران در نوجوانان درگیر و غیر درگیر در پدیده زورگویی
369
390
FA
حلیمه
بیابانی علی آباد
دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه یزد
atefeh.biabani20@gmail.com
سمانه
اسعدی
استادیار روانشناسی تربیتی، دانشگاه یزد
کاظم
برزگر بفرویی
استادیار روانشناسی تربیتی، دانشگاه یزد
این پژوهش با هدف مقایسه میزان دلبستگی به والدین، همسالان و خواهران و برادران در نوجوانان درگیر (زورگو، قربانی و زورگو ـ قربانی) و غیر درگیر شهر یزد صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش تمامی دانشآموزان دختر و پسر شهر یزد در سال تحصیلی 93-92 بودند. نمونه شامل 384 نفر بود که به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب شدند. شرکتکنندگان مورد جامعهسنجی قرار گرفتند و پرسشنامه خودگزارشی سنجش روابط همگنان، پرسشنامه دلبستگی به والدین، همسال و خواهر و برادر را پر کردند. آزمون مانوا نشان داد در میزان دلبستگی به والدین، همسالان و خواهران و برادران بین نوجوانان درگیر و غیر درگیر در زورگویی تفاوت معناداری وجود دارد (0001/0 >p). گروه غیر درگیر در مقایسه با گروههای درگیر، نمرات بالاتری را در میزان دلبستگی به والدین نسبت به گروه همسالان و خواهران و برادران به دست آوردند. همچنین در میان گروه های درگیر، گروه زورگو و زورگو- قربانی بعد از دلبستگی به مادر نمرات بالاتری را در میزان دلبستگی به همسالان کسب کردند. در نهایت، میزان دلبستگی به خواهران و برادران در همه گروهها کمترین میزان نمرات دلبستگی را به خود اختصاص داد.
دلبستگی- زورگویی- قربانی- زورگویی _قربانی- نوجوانان
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97403.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97403_8505802478dc0c700d0e0c2abaa971c2.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
12
3
2017
02
19
نقش تعدیل کننده ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه در رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی
391
411
FA
پریوش
عزیزپور
دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان
دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز
safarzadeh1152@yahoo.com
سحر
صفرزاده
دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز
هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش تعدیلکننده ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه در رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی در کارکنان متأهل شرکت ملی نفت اهواز بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان متأهل شرکت ملی نفت اهواز بوده و نمونه پژوهش شامل 400 نفر (186 زن و 214 مرد) بودند که بصورت تصادفی طبقهای انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه صمیمیت (IS)، پرسشنامه ادراک انصاف (PEM)، پرسشنامه ادراک رفتارهای فداکارانه (PSBM) و پرسشنامه کیفیت زناشویی (QMI) استفاده شد. نتایج تحلیل دادهها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین صمیمیت با همسر، ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه با کیفیت زناشویی رابطه معنیداری(0001/0> p) وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون تعدیلی مشخص کرد که متغیرهای ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه، توان تعدیل رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی را دارند. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که رابطه بین صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی یک رابطه خطی ساده نیست و ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه میتوانند این رابطه را تعدیل نمایند.
همسران- صمیمیت- ادراک انصاف- فداکاری- زناشویی
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97409.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97409_295f29ef16a440ed795f260b7e0b74b1.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
12
3
2017
02
19
ارزیابی و تشخیص بالینی در زوجدرمانی؛ تجدید نظر و بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس غربالگری آشفتگی زناشویی و ارتباطی (SSMRD)
413
435
FA
رحیم
بهرادفر
دانشجوی دکتری تخصصی مشاوره خانواده، دانشگاه اصفهان
behrad.rahim@edu.ui.ac.ir
رضوان السادات
جزایری
استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان
r.jazayeri@edu.ui.ac.ir
فاطمه
بهرامی
استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان
f.bahrami26@yahoo.com
محمدرضا
عابدی
0000-0003-3162-7044
استاد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان
m.r.abedi@edu.ui.ac.ir
عذرا
اعتمادی
دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان
etemadiozra@yahoo.com
سید محسن
فاطمی
دانشگاه هاروارد آمریکا، گروه روانشناسی
smfatemi@wjh.harvard.edu
ادبیات پژوهشی نشان میدهد که آشفتگی زناشویی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر سلامت جسم و روان بوده که در شروع، تشدید، پیچیدگی و عود اختلالات روانی نقش قابل توجهی دارد. از طرفی فقدان رهنمودهای تشخیصی مبرهن در این زمینه، آشفتگی محسوسی را در موقعیتهای بالینی و پژوهشی ایجاد کرده و نیاز عمیقی به مقیاسهای تشخیصی معتبر در این خصوص احساس میشود. این پژوهش با هدف تجدید نظر مقیاس غربالگری آشفتگی زناشویی و ارتباطی (SSMRD) و بررسی ویژگیهای روانسنجی و شاخصهای عملکرد تشخیصی آن در زوجین شهر اصفهان انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی مقطعی بوده و گروه نمونه را 308 زن و مرد متأهل تشکیل می دهند، که با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و پس از مصاحبه بالینی بر اساس DSM-5 به مقیاس تجدید نظر شده غربالگری آشفتگی زناشویی و ارتباطی (SSMRD-R) و پرسشنامه کیفیت زناشویی (QMI) پاسخ دادند. تحلیلهای آماری به ویژه تحلیل عوامل اصلی با چرخش واریماکس و تحلیل ROC، ویژگیهای روانسنجی و شاخصهای عملکرد تشخیصی مطلوبی را برای مقیاس SSMRD-R نشان دادند. این مقیاس میتواند به منظور تشخیص بالینی در موقعیتهای درمانی، غربالگری و پژوهشی مورد استفاده قرار بگیرد.
آشفتگی زناشویی و ارتباطی,تشخیص بالینی,ویژگیهای روانسنجی,SSMRD-R
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97413.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97413_0a8c1824845cb41d393f4cb1acb477b3.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
12
3
2017
02
19
روابط خانوادگی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس: یک مطالعه پدیدارشناختی
437
459
FA
زهرا
عبدخدایی
دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
z_abdekhodaie@sbu.ac.ir
شهریار
شهیدی
0000-0003-2269-7462
دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
shahriarshahidi@hotmail.com
محمد علی
مظاهری
استاد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
mazaheri45@gmail.com
لیلی
پناغی
دانشیار پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی
l_panaghi@sbu.ac.ir
وحید
نجاتی
دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
nejati@sbu.ac.ir
اهمیت روابط خانوادگی فرد به عنوان شاخص مهمی در سلامت روان و بهبود کیفیت زندگی، در مبتلایان بیماریهای مزمنی مانند اماس دوچندان میشود. مطالعه حاضر که با هدف بررسی تجارب مبتلایان به مولتیپل اسکلروزیس در زمینه روابط خانوادگی، صورت پذیرفته یک پژوهش کیفی به شیوه پدیدارشناسی است. مشارکتکنندگان 15 نفر بودهاند که به صورت نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. جمعآوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق و تفسیر دادهها به روش کلایزی و رویکرد IPA انجام شده است. نهایتا سه خوشه اصلی در حیطه روابط خانوادگی مبتلایان به دست آمد که عبارتند از «روابط با والدین»، «روابط زناشویی» و «رابطه با فرزندان». هر یک از این خوشهها دارای دو خوشه فرعی هستند که عبارتند از: خوشه اول؛ تعارضات والدینی و درونخانوادگی، حمایتهای خانواده، خوشه دوم؛ روابط عاطفی و روابط جنسی و خوشه سوم؛ فرزندان و فرزندآوری. روابط خانوادگی یکی از دغدغههای عمده مبتلایان به اماس در همه سطوح والدین، فرزندان و روابط زوج میباشد. همان طور که حضور تعارضات مزمن در خانواده به عنوان یکی از عوامل ابتلا به بیماری و تشدید علائم میباشد، روابطی همراه با همدلی و درک و حمایت میتواند به بهبود بیماری، همکاری بیمار برای درمان، ارتقای کیفیت زندگی و کاهش احتمال عود منجر شود.
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97417.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97417_26cca8babf36d15621117ff0ff41d594.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
12
3
2017
02
19
اثربخشی بازی درمانی والد ـ کودک بر کاهش نشانگان افسردگی کودکان مبتلا به سرطان، کاهش استرس ادراک شده مادران و بهبود رابطه والد ـ کودک
461
482
FA
رویا سادات
علویان
دانشگاه فردوسی مشهد
roya.alavian@yahoo.com
زهرا
طبیبی
دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد
tabibi@um.ac.ir
عبدالله
بنی هاشم
دانشگاه علوم پزشکی مشهد
banihashemab@mums.ac.ir
محمدسعید
عبدخدایی
دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد
abdkhoda@um.ac.ir
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بازی درمانی والد ـ کودک بر کاهش افسردگی کودکان مبتلا به سرطان، استرس ادراک شده مادران آنها و بهبود رابطه والد ـ کودک به انجام رسید. تعداد 14 کودک، با روش نمونهگیری در دسترس از بین مراجعهکنندگان به بیمارستان دکتر شیخ مشهد انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه 7 نفره مداخله و کنترل گمارش شدند. مادران در دو مرحله پیشآزمون و پسآزمون به مقیاس استرس ادراک شده (PSS) و مقیاس ارتباط والد کودک (PCRS) و کودکان به پرسشنامه افسردگی کودک (CDI) پاسخ دادند. هر زوج مادر و کودک در گروه آزمایشی 8 جلسه بازیدرمانی والد ـ کودک را به صورت فردی دریافت کردند. دادهها با روش تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. افسردگی کودکان گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری کاهش یافت. همچنین رابطه والد کودک در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری بهبود پیدا کرد، اما در متغیر استرس ادراک شده، بین مادران گروه کنترل و آزمایش تفاوت معناداری یافت نشد. بازی درمانی والد ـ کودک می تواند بر کاهش نشانگان افسردگی کودکان مبتلا به سرطان و بهبود رابطه این کودکان و والدینشان موثر باشد، اما این نوع درمان کاهش محسوسی در استرس ادراک شده مادران ایجاد نمی کند.
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97421.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97421_bf86f0528984a6a15b844fa998e63542.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
12
3
2017
02
19
اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی بر رابطه مادر ـ کودک مادران دارای کودک کمشنوا
483
500
FA
خلیل
کاکاوندی
کارشناسی ارشد کودکان استثنایی دانشگاه شیراز
bahareman@shirazu.ac.ir
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر رابطه مادر- کودک مادران دارای کودک کمشنوا انجام شد. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش همه مادران دارای کودک کمشنوای شهر شیراز بودند که از بین آنها نمونهای به حجم 36 نفر به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (18نفر) و کنترل (18نفر) جاگماری شدند. از هر دو گروه پیشآزمون به عمل آمد. گروه آزمایش، آموزش مهارتهای زندگی را در 12 جلسه دریافت کردند، در حالی که به گروه کنترل، این آزمایش ارائه نشد. در پایان برای هر دو گروه پسآزمون اجرا شد. برای سنجش ارتباط مادر- کودک از پرسشنامه راس (1961) استفاده شد. تحلیل دادهها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مهارتهای زندگی بر رابطه مادر- کودک مادران دارای کودک کمشنوا تأثیر معنیداری داشته است (0001/0> p) و باعث افزایش پذیرش فرزند و کاهش حمایت افراطی فرزند، سهلگیری نسبت به فرزند و طرد فرزند در مادران دارای کودک کمشنوا شده است. بنابراین پیشنهاد میشود جهت بهبود رابطه مادر- کودک با طراحی و اجرای برنامه آموزش مهارتهای زندگی به مادران دارای کودک کم شنوا، اقدام شود.
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97426.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97426_6ece2197e675ed773411cacea5a457e1.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
12
3
2017
02
19
نقدی بر محدودیت قانونی حضانت مادر پس از فوت پدر در نظام حقوقی ایران
501
519
FA
معصومه
مظاهری
استادیار دانشگاه عالی شهید مطهری
mmzi5678@yahoo.com
آلاسادات
افقه
دانشجوی دکتری مطالعات زنان دانشگاه ادیان و مذاهب قم
test@sbu.ac.ir
قوانین حضانت ایران از منظر حقوقی با خلأها و چالشهایی روبهروست. یکی از خلاءها، موضوع تداخل حضانت مادر با ولایت ولی قهری در صورت فوت پدر است. بنابراین از قانون حمایت خانواده مصوب 1391 این انتظار میرفت که به این مسئله مهم یعنی مشکلاتی که از عدم ولایت مادر در خانواده وجود دارد، بپردازد. ولی قانون حمایت خانواده نه تنها به خلاءهای مهمی که از لحاظ حقوقی برای حضانت وجود دارد نپرداخته، بلکه ماده 43 آن که راجع به حضانت است، میتواند سبب به وجود آمدن مشکلات جدیدی برای خانواده شود. مطابق این ماده در صورت فوت پدر، جد پدری بنابر مصلحت میتواند مانع حضانت مادر شود. این مقاله با بررسی خلاءهای حضانت مادر بر فرزند به سبب عدم ولایت، به این موضوع میپردازد که ماده 43 قانون حمایت خانواده تنها سبب افزایش مشکلات در زمینه حضانت میشود. همچنین مقاله پیشنهاداتی را در مورد داشتن حق ولایت مادر بر فرزند و همین طور اصلاح ماده 43 قانون حمایت خانواده میدهد. به نحوی که در صورت فوت پدر، هیچ شخصی نتواند حضانت مادر را تحت هیچ عنوانی از او سلب نماید؛ مگر در موارد موجود در ماده 1173 قانون مدنی درباره سلب حضانت از والدین.
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97433.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_97433_7089a607730c4ce8cd90d134f8b0824e.pdf