دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
5
1
2009
06
22
مناسبات تربیتی خانواده و دولت
FA
جمیله
علم الهدی
test@sbu.ac.ir
هدف از این تحقیق بررسی روابط خانواده و دولت در حوزه تعلیم و تربیت و ارائه مدلی متناسب با دیدگاه اسلامی برای سازماندهی نظام آموزش رسمی است. برای رسیدن به این هدف ابتدا از میان اسناد کتابخانهای برحسب ملاک «ارتباط با موضوع» چهار دسته اسناد انتخاب شد که عبارتند از: اسناد حقوق بینالمللی و حقوق اسلامی، نظریههای اندیشمندان حوزه جامعه-شناسی، دانش سیاسی و فلسفه تعلیم و تربیت، گزارشهای مربوط به حوزه آموزش و پرورش تطبیقی، متون مقدس و آثار مربوط به اندیشه اسلامی.
سپس از میـان اسناد مذکـور بـراسـاس ملاک-هـای اصالـت، اعتـبـار، شهـرت، امکـان دسترسـی، منـابع تحقیق انتخاب شدند و مورد مطالعه مروری، بررسی انتقادی و همچنین مطالعه تفسیری قرار گرفتند. اطلاعات بدست آمده به کمک روشهای تحلیل مفهومی، تحلیل گزارهای و پرسش از متن، بررسی و در سه دسته نقد وضع موجود، علت-شناسی و پیشبینی وضع مطلوب (ممکن) دسته-بندی شدند. در مجموع نتایج تحقیق نشان میدهند، وضع موجود نظامهای آموزشی از جهت تعامل دولت و خانواده بر رویکرد دولتمحور استوار است. ولی درباره مناسبات تربیتی خانواده و دولت سه نظریه مطرح است که عبارتند از: نظریه دولتمحور، نظریه خانوادهمحور و نظریه وظیفه مشترک. هر یک از این سه نظریه محدودیتهایی دارند و از مبانی خاصی متأثرند. نگاه اسلام به رسالت تربیتی خانواده و دولت نوعی تعامل ویژه میان آنها را اقتضا میکند که با سه نظریه مذکور متفاوت است و در مدل یک سه ضلعی قابل تحقق میباشد. این مدل دارای چهار ویژگی مهم است که عبارتند از: در تمام سطوح مدیریتی نظام آموزشی جریان دارد و به مدرسه محدود نمیشود؛ شامل دو نقش مشارکتی و نظارتی است؛ سه جانبه است و علاوه بر دولت و خانواده، جامعه مدنی را نیز درگیر می-کند؛ گستره وسیعی از تعامـل را در برمیگیرد که علاوه بر اجرا، شامل هدفگذاری، برنامهریزی، مدیریت و راهبری، ارزشیابی و اصلاحات میشود.
خانواده,دولت,جامعه مدنی,حقوق و وظایف تربیتی
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95318.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95318_a06e0ff6498a7ee244b517e972723531.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
5
1
2009
06
22
سوءاستفاده از حق طلاق و راهکارهای قانونی مقابله با آن
FA
منیره
خدادادپور
دانشگاه پیام نور شهرضا
test@sbu.ac.ir
احمد
دیلمی
دانشگاه قم
به موجب قانون مدنی، طلاق از اختیارات مرد است. تنها محدودیتی که در قانون ما نسبت به اعمال این حق وجود دارد لزوم مراجعه به دادگاه و رعایت شرایط اغلب شکلی میباشد. وجود حقی با چنین گستردگی خودبهخود ممکن است مورد سوءاستفاده قرار گیرد و اعمال یا عدم اعمال نابهجای آن موجب اضرار زوجه و تحمیل فشارهای ناموجهی بر او گردد. در این پژوهش کوشیده شده به سوءاستفاده از حق طلاق و راههای جلوگیری از آن پرداخته شود و طرق جبران خسارت از زنان مطلقه مورد بررسی قرار گیرد. آنچه از منابع فقهی استنباط میگردد آنست که اگرچه طلاق در دست مرد است اما طلاقهای ناموجه و بی-جهت امری مذموم و ناپسند دانسته شدهاند. در قوانین نیز بهطور پراکنده حمایتهایی از زنان در این خصوص صورت گرفته اما هیچ وقت کافی نبوده است. روشهایی که قانونگذار به منظور جلوگیری از سوءاستفاده از حق طلاق مقرر کرده: طلاق خلع، مبارات و طلاق قضائی میباشد. این روشها در مواردی اعمال مـیگردند که مرد با عـدم اعمال نابهجای حق طلاق، زن را وادار به ادامه زندگی مشترکی کند که برای او دشوار و غیرقابل تحمل است. به نظر میرسد بتوان جهت جلوگیری از سوءاستفاده از حق طلاق خصوصاً در مواردی که با اعمال نابهجا و ظالمانه آن مواجه هستیم راهکارهای دیگری نیز ارائه داد. از جمله می توان به سلب اثر مورد نظر سوءاستفادهکننده از طلاق و الزام به جبران خسارت از زنی که در اثر وقوع طلاق متحمل صدماتی شده است، اشاره نمود.
کلیدواژهها: طلاق,سوءاستفاده, جبران خسارت
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95325.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95325_8efea0b3f0cd4917b1dcf3e3ce644851.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
5
1
2009
06
22
بررسی شیوع علائم اضطراب و غم پس از زایمان و عوامل مؤثر بر آندر خانمهای دارای حاملگی پرخطر
FA
مرضیه
اکبرزاده
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
test@sbu.ac.ir
فرخنده
شریف
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
نجف
زارع
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
فاطمه
قدرتی
دانشگاه الزهرا(س)
بارداری، زایمان و تولد نوزاد رویدادهای بسیار مهمی در زندگی زنان میباشند و اکثر مادران بعد از تولد، سیر طبیعی را از نظر جسمی و روانی طی میکنند، ولی رویدادهای قبلی زندگی هر زنی در افزایش تجربه آسیبزای تولد بسیار مؤثر استبهطوری که 50 تا 80 درصد مادران، طی هفته اول پس از زایمان، غم پس از زایمان را تجربه می-نمایند. هدف پژوهش حاضر بررسی فراوانی غم پس از زایمان و اضطراب در حاملگی پرخطر و عوامل مؤثر بر آن میباشد. این مطالعه موردی شاهد تعداد 400 نفر از خانمهای 45-15 ساله مراجعهکننده به بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز میباشد که 200 نفر از آنان دارای حاملگی پرخطر و 200 نفر از مادران به-عنوان کنترل دارای حاملگی نرمال و فاقد ریسک بودهاند. نمونهگیری به مدت 6-4 ماه و به شیوه آسان مبتنی بر هدف انجام شد.
نمونهگیری به شیوه مصاحبه با استفاده از پرسشنامه، تست استاندارد بک و اسپیلبرگـر جهت علائم اضطراب و غم پس از زایمان، صورت گرفت. شیوع علائم غم پس از زایمان با سطح شدید در جامعه پژوهش 1/21 درصد و علائم اضطراب بالا 5/85 درصد برآورد گردید که در هر دو مورد تفاوت بین گروهها معنادار بوده است (001/0 P
اضطراب,افسردگی,حاملگی پرخطر
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95330.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95330_9ff500d47afa89774105620de50a9922.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
5
1
2009
06
22
رابطه کارآیی خانواده با کمالگرایی مثبت و منفی دردانشآموزان شهرستان نوشهر
FA
امهانی
علیزاده صحرائی
دانشگاه پیام نور نوشهر
test@sbu.ac.ir
زهره
خسروی
دانشگاه الزهرا(س)
محمدعلی
بشارت
دانشگاه تهران
از آنجایی که محیط خانواده در شکـلگیـری کمالگرایی مثبت و منفی تأثیر بهسزایی دارد، هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه کارآیی خانواده با کمالگرایی مثبت و منفی در دانش-آموزان بود.280 دانشآموز دختر دبیرستانی از پایه دوم و سوم به روش تصادفی خوشهای انتخاب شده و با تکمیل مقیاس سنجش خانواده و کمال-گرایی مثبت و منفی در این پژوهش شرکت کردند. روش پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی بود. نتـایج نشان داد بین نمره کلی کارآیی خانواده و سه مؤلفه آن (نقشها، حل مشکل و ابراز عواطف) با کمالگرایی مثبت، همبستگی مثبت معنادار وجود دارد. همچنین بین نمره کلی کارآیی خانواده و مؤلفههای آن (نقشها و ابراز عواطف) با کمالگرایی منفی، رابطه منفی معنادار بدست آمد، بهجز سازه حل مشکل که رابطه معناداری نشان نداد. نتایج تحلیل رگرسیون گامبهگام که به تفکیک برای کمالگرایی مثبت و منفی انجام شد، نشان داد دوسازه حل مشکل و ابراز عواطف برای کمالگرایی مثبت و نقشهای خانوادگی برای کمالگرایی منفی، بهترین پیشبینی-کننده میباشند. نتایج این پژوهش ضمن تأیید تمایز کمالگرایی مثبت و منفی نشان میدهد در حالی-که کمالگرایی مثبت در محیطی کارا پرورش مییابد وجـود ویژگیهای منفی در خانواده می-تواند زمینهای برای بروز کمالگرایی منفی باشد.
کارآیی خانواده,کمالگرایی مثبت,کمالگرایی منفی,دانشآموزان
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95339.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95339_e7767309cef8b98bed2e52cb0be70b61.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
5
1
2009
06
22
مقایسه اثربخشی دو روش مداخله مدیریت مورد (کارشناسان بهداشتو اعضاء خانواده بیماران) بر سلامت روانی، آگاهی و فرسودگیخانواده بیماران اسکیزوفرنیا
FA
سیدکاظم
ملکوتی
دانشگاه علوم پزشکی ایران
نرگس
چیمه
دانشگاه شهید بهشتی
test@sbu.ac.ir
لیلی
پناغی
0000-0002-2066-4686
دانشگاه شهید بهشتی
lpanaghi@gmail.com
مرضیه
نجومی
دانشگاه علوم پزشکی ایران
زهره
احمدآبادی
دانشگاه شهید بهشتی
سیستم «مدیر مورد» یکی از اثربخشترین روش-های مداخله بیماران اسکیزوفرنی و خانوادههای آنان است. مطالعـه حاضر بـا هـدف استفـاده از خدمـات مدیریت مورد توسط مصرفکنندگان خدمـات روانپزشکی و اعضاء خانواده بیماران اسکیزوفرنی و مقایسه اثربخشی آن با گروه کارشناسان بهداشت انجام شده است. روش این مطالعه از نوع مداخلهای و دو سر کور بود. اعضاء خانواده 117 بیمار اسکیزوفرنی پرسشنامههای «سلامت روانی GHQ-28»، «پرسشنامه آگاهیسنجی خانوادههای مبتلایان به اسکیزوفرنیا»، فرم کوتاه آزمون برنامه مصاحبه تجارب خانوادههای بیماران روانی را قبل و بعد از ارائه خدمات در منزل توسط دو گروه مدیر مورد کارشناسان بهداشت روان و اعضاء خانواده بیماران تکمیل کردند. نتایج نشان داد که اثربخشی مداخله توسط گروه اعضاء خانواده با اثربخشی مداخله توسط کارشناسان گروه بهداشت، یکسان بوده است و آگاهی و فرسودگی خانوادههای بیماران تنها در اثر مداخله، بدون در نظر گرفتن گروه مداخلهگر افزایش معناداری یافته است. استفاده از افراد غیر متخصص در مدیریت مورد امکان استفاده بیشتر و گستردهتر خانوادههای بیماران را از خدمات بهداشت روانی فراهم میکند.
اسکیزوفرنی,سلامت روانی,فرسودگی,مدیریت ـ مورد
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95358.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95358_16b2e94bf40475a287f30e5999dcc1e1.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
5
1
2009
06
22
تأثیر آموزش شناختی به خانوادهها در پیشرفت درمان بیمارانمبتلا به اسکیزوفرنی
FA
الهام شکرانه
شکرانه
کارشناس ارشد روانشناسی بالینی
test@sbu.ac.ir
سیداحمد
احمدی
دانشگاه اصفهان
هدف از این پژوهش مشخص نمودن میزان پیشرفت درمان افراد مبتلا به اسکیزوفرنی از طریق آموزش به خانوادهها در راستای اصلاح افکار، باورها و نگرشهای نادرست نسبت به این دسته از بیماران و افزایش اطلاعات آنان در برخورد صحیح و توقع درست از آنان است. روش تحقیق نیمهتجربی و متغیر مستقل 6 جلسه آموزش شناختی به خانواده افراد اسکیزوفرنیک و متغیر وابسته میزان پیشرفت درمان این بیماران بوده است.جامعه آماری این پژوهش افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و خانواده آنان در شهرستان نجفآباد در سال 1384 بودند. نمونه تحقیق 30 فرد اسکیزوفرنیک (به تشخیص پزشک متخصص) و خانوادههای آنان بودند که به شیوه تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار تحقیق، مقیاس سنجش علائم مثبت و منفی اسکیزوفرنیا (تست پنس) بود. آلفای کرونباخ این تست 8/0 برآورد شد. نتایج این تحقیق نشان داد که آموزش شناختی به خانوادهها در پیشرفت درمان مبتلایان به اسکیزوفرنی مؤثر بوده است (01/0>P). همچنین ابعاد شناختی یعنی افزایش اطلاعات و ارتقاء سطح آگاهی خانوادهها، اصلاح افکار، باورها و نگرش نادرست نسبت به این دسته از افراد در پیشرفت درمان آنان مؤثر بوده است (01/0>P).
بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی,خانواده بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی,آموزش شناختی
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95364.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95364_350b9b0633492537893d3c34c85ab770.pdf
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده
خانواده پژوهی
1735-8442
2476-7484
5
1
2009
06
22
اثربخشی برنامه آموزش روانشناختی خانواده بر ابراز هیجان در خانوادههای بیماران مبتلا به اختلالات شدید روانپزشکی
FA
سمیرا
کرملو
کارشناس ارشد خانواده درمانی
test@sbu.ac.ir
محمدعلی
مظاهری
دانشگاه شهید بهشتی
یاسمن
متقی پور
دانشگاه شهید بهشتی
این پژوهش به منظور بررسی اثربخشی مداخله آموزش روانشناختی خانواده بر کاهش ابراز هیجان در خانوادههای بیماران مبتلا به اختلالات شدید روانپزشکی انجام شد. گروه نمونه، شامل خانوادههای 30 نفر از بیماران مبتلا به اختلالات شدید روانپزشکی بودند که به صورت نمونهگیری در دسترس از دو بیمارستان در شهر تهران انتخاب، و با روش غیرتصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند.آزمودنیها پرسشنامه سؤالات خانواده (FQ) را تکمیل نمودند و سپس مداخله آموزش روان-شناختی خانواده در مورد گروه آزمایش به اجرا درآمد، در حالیکه گروه کنترل درمان خاصی را دریافت نکرد. نتایج بدست آمده نشان داد در حالی که آموزش روانشناختی خانواده کاهش معناداری را در مؤلفه نظرات انتقادی ایجاد کرده است، اما مؤلفه درگیری عاطفی شدید تغییر معناداری را نشان نداده است. در تبیین نتایج فوق این نکته مورد توجه قرار گرفته است که با توجه به نتایج پژوهشها و محتوای مؤلفهها، نظرات انتقادی حساسیت کمتری برای پیشبینی عود دارد. از سوی دیگر با توجه به اینکه برنامههای آموزشی مداخلات خانواده عموماً با هدف کاهش عود بیماری تدوین شدهاند، بهطور طبیعی در این گونه مداخلات صرفا مؤلفههای موثر در این زمینه مورد توجه قرار میگیرند. بنابراین مؤلفه درگیری عاطفی شدید شاید نقش پررنگی در این مداخلههای آموزشی به خود اختصاص ندهد. علاوه بر این با توجه به ماهیت فرهنگی این مؤلفه، به نظر میرسد تغییر آن مستلزم صرف زمان بیشتر و مداخلههای عمیقتری باشد.
آموزش روانشناختی خانواده,ابراز هیجان,اختلالات شدید روانپزشکی
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95379.html
https://jfr.sbu.ac.ir/article_95379_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf