اثربخشی آموزش بخشایش بر نگرش به خیانت و اعتماد در روابط بین فردی زنان زخم خورده از خیانت زناشویی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه ازاد زاهدان

2 دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

هدف پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش بخشایش بر نگرش به خیانت و اعتماد در روابط بین‌فردی زنان زخم‌خورده از خیانت زناشویی بود.این مطالعه از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری بود. نمونه پژوهش 34 نفر از زنان خیانت‌دیده مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره و مددکاری شهرستان بیرجند بودند که به شیوه نمونه‌گیری در‌دسترس هدفمند انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (16 نفر) و گواه (18نفر) قرار گرفتند و پیش و پس از مداخله و سه ماه بعد، پرسشنامه‌های نگرش به خیانت(ATIS) و اعتماد در روابط‌بین‌فردی را تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss21 و آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد بین میانگین نمرات نگرش به خیانت گروه آزمایش و گواه در مراحل قبل و بعد از مداخله و پیگیری تفاوت معناداری وجود نداشت. در میانگین نمرات اعتماد در روابط‌بین‌فردی و خرده مقیاس پیش‌بینی پذیری گروه آزمایش در مراحل قبل و بعد از مداخله و پیگیری تفاوت معناداری وجود داشت (p <0.01) اما تغییرات گروه گواه معنادار نبود. بنابراین استفاده از بخشایش به عنوان یک رویکرد کارامد و مداخله اثربخش در افزایش اعتماد در روابط‌بین‌فردی زنان زخم‌خورده از خیانت می‌تواند موثر باشد.واژه های کلیدی: بخشایش، اعتماد در روابط، نگرش به خیانت، خیانت، زنان

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

اثربخشی آموزش بخشایش بر نگرش به خیانت و اعتماد در روابط بین فردی زنان زخم خورده از خیانت زناشویی

نویسندگان [English]

  • behnaz zaal 1
  • علی عرب 2
  • غلامرضا ثناگو محرر 1
1 Islamic Azad University, Zahedan, Iran.
2 دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده [English]

زمینه و هدف: بخشایش یک سازه روانشناختی و رویکرد درمانی مناسب برای مشکلات ارتباطی و تعارضهای زناشویی همسران است.هدف پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثربخشی آموزش بخشایش بر نگرش به خیانت و اعتماد در روابط بین فردی زنان زخم خورده از خیانت زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و کلینیک مددکاری شهرستان بیرجند انجام شد.روش و مواد: این مطالعه از نوع شبه ازمایشی با طرح پیش ازمون و پس ازمون بود. جامعه پژوهش زنانی بودند که در سال 97-98 به دلیل خیانت همسر خود به مراکز مشاوره و کلینیک مددکاری شهرستان بیرجند مراجعه کرده بودند. 34 نفر از انها بصورت تصادفی در دو گروه مداخله(16 نفر) و کنترل(18 نفر) قرار گرفتند. پس از اجرای پیش ازمون با استفاده از پرسشنامه های نگرش به خیانت و اعتماد در روابط بین فردی، گروه آزمایش تحت آموزش بخشایش قرار گرفتند. پس از مداخله، و پس از 3 ماه هر دو گروه مجددا پرسشنامه های مذکور را تکمیل نمودند.داده ها با استفاده از نرم افزار spss 21 و ازمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد بین میانگین نمرات نگرش به خیانت گروه ازمایش و کنترل در مراحل قبل و بعد از مداخله و پیگیری تفاوت معناداری وجود نداشت. در میانگین نمرات اعتماد در روابط بین فردی و همچنین خرده مقیاس پیش بینی پذیری گروه ازمایش در مراحل قبل و بعد از مداخله و پیگیری تفاوت معناداری وجود داشت (p < 0.01) اما تغییرات گروه کنترل معنادار نبود. آموزش بخشایش درافزایش اعتماد در روابط بین فردی و افزایش پیش بینی پذیری گروه آزمایش تاثیر معنادار داشت.نتیجه گیری: استفاده از بخشایش به عنوان یک رویکرد کارامد و مداخله اثربخش در افزایش اعتماد در روابط بین فردی زنان زخم خورده از خیانت می تواند موثر باشد. بنابراین با توجه به افزایش آسیب های زندگی زناشویی و خیانت همسران، می توان برنامه های آموزشی مبتنی بر بخشایش را برای افرادی که مایل به بهبود روابط با همسر خود هستند گسترش داد.واژه های کلیدی: بخشایش، اعتماد در روابط، نگرش به خیانت، خیانت، زنان 

کلیدواژه‌ها [English]

  • بخشایش
  • اعتماد در روابط
  • نگرش به خیانت
  • خیانت
  • زنان
  1. منابع
  2. اسپرینگ، آ.، اسپرینگ، م، ( 1393)، پیوند زخم‌خورده، ترجمه م. فرجی، تهران، انتشارات رشد.
  3. دهقانی، م، (1397)، اثربخشی زوج درمانی هیجان محور مبتنی بر مدل درمان جراحت دلبستگی بر اعتماد، بخشش، جراحت دلبستگی و دلبستگی ناایمن زنان زخم‌خورده از خیانت زناشویی، پایان نامه جهت اخذ درجه دکترا، رشته مشاوره، دانشگاه شهید چمران.
  4. پلوسو، پ ر، (1394)، پیمان شکنی، مداخلات درمانی برای بحران های زناشویی، ترجمه پ. وکیلی و ا. خالقی، تهران، نشر ارجمند.
  5. خدمتگزار، ح.، بوالهری، ج.، کرملو، س، ( 1387)، بی‌وفایی همسران، روش‌های پیشگیری و رویارویی با بی‌وفایی، چاپ سوم، تهران، نشر قطره.
  6. شیورانی، م.، آزادفلاح، پ.، مرادی، ع.، اسکندری، ح، ( 1395)، درمان اختلال استرس پس از ضربه در زنان با تجربه خیانت همسر، فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 7(25)، 85-106.
  7. عجم، ع ا، ( 1395)، تأثیر « آموز شهای مستقیم و غیرمستقیم ماهواره ای » بر نگرش به خیانت زناشویی » و « تعارض زناشویی »، مطالعات اسلام و روان شناسی/ 10(18)، 121-142.
  8. عنایت، ح.، حاجیان، ب، ( 1394)، عوامل مرتبط با اعتماد به عدم خیانت همسر مورد مطالعه: مردان و زنان متأهل شهر اصفهان، جامعه شناسی کاربردی، 24(6)، 69-86.
  9. کارگر خرم آبادی، ح.، خدابخش، م.، کیانی، ف، (1395)، اثربخشی مشاوره گروهی بخشش محور مبتنی بر دیدگاه اسلامی بر ترمیم رابطه زناشویی بعد از خیانت همسر، مجله اخلاق پزشکی، 10(36)، 30 – 36.
  10. کاوه، س، (1387)، همسران و بی وفایی و خیانت، چاپ اول، تهران، انتشارات سخن.
  11. کرمی، ج.، زکی یی، ع.، محمدی، ا.، حق شناس، ش، ( 1394)، نقش عوامل روانی اجتماعی در پیش‌بینی نگرش به روابط خارج از چهارچوب زناشویی در زنان متاهل و ارائه یک مدل بر اساس عوامل مرتبط، مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، 13(3)، 129-152
  12. کریمی، ز، (1390)، بررسی و مقایسه رابطه شخصیت با بخشایش و پریشلنی نسبت به خیانت فرضی همسر در دانشجویان متاهل، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته مشاوره خانواده، دانشگاه شهید بهشتی.
  13. لواف پورنوری، ف.، زهراکار، ک.، آذرنوش فتیده، ز.(1391). تبیین نقش اثربخشی مداخله ی بخشش فرآیندمحور در کاهش انگیزه‌های انتقام جویی و دوری گزینی دانش آموزان پسر دوره ی راهنمایی. روانشناسی مدرسه، 3(2)، 170 -185.
  14. مؤمنی جاوید، م.، شعاع کاظمی، م، (1391)، اثربخشی مداخلات روان درمانی بر بخشش خیانت همسر در زنان متأهل شهر تهران در سالهای1390- 1389، فصلنامه پژوهش اجتماعی، 6، 139- 155.
  15. نوایی، ج.، محمدی آریا، ع، (1394)، بررسی ارتباط طرحواره‌های اولیه ناسازگار با توجیه روابط فرازناشوی در میان افراد متاهل، فصلنامه انجمن علمی پرستاری، 3(4)، 18-27.
  16. وست، و، (1383)، روان‌درمانی و معنویت، ترجمه ش. شهیدی و س. شیر افکن، تهران، رشد.
  17. جاویدمهر، ف.، هنرپروران، ن.، قادری، ز، ( 1395)، اعتباریابی و سنجش پایایی نسخه فارسی مقیاس اعتماد در روابط میان- فردی متأهلین فرهنگی شهر شیراز، فصلنامه خانواده و پژوهش، 3، 21-35.
  18. Ajam, A. A. (2016). The Influence of Direct and Indirect Satellite Teachings on Attitude to Marital Infidelity and Marital Conflict. Studies in Islam and Psychology, 10(18), 121-142 [in Persian].
  19. Atkins, D., Baucom, D. H.& Jacobson, N. S.(2001). Undrestanding infidently: Correlates in a national random sample. Journal of Family Psychology, 15, 735-749[in Persian].
  20. Brand, R. J., Markey, C. M., Mills, A. & Hodges, S. D. (2007). Sex Differences in Self-reported Infidelity and its Correlates. Journal of Sex Roles, 57,101-109
  21. Dehghani, M. ( 2018) The Effectiveness of Emotion-Based Couple Therapy Based on Attachment Injury Treatment Model on Trust. Forgiveness. Attachment Injury and Insecure Attachment of Married Infidelity Wounded Women. Thesis for PhD Counseling. Shahid Cham University Consulting Group[in Persian].
  22. DiBlasio, F.A,& Benda, B. B.( 2008). Forgiveness intervention with married couples: Two empirical analyses. Journal of Psychological Christ, 27(2), 150-158.
  23. Drigotas, S. M., Safstrom, A., & Gentilia, T. (1999), An investment model prediction of dating infidelity, Journal of Personality and Social Psychology, 77, 509-524.
  24. Enayat, H.& Hajian , B.( 2015) . Factors Related to Trust in Non-Betrayal of Studied Spouse: Married Men and Women of Isfahan. Applied Sociology, 26(4), 69-86 [in Persian].
  25. Halchuk, R. E., Makinen, J. A., & Johnson, S. M. (2010). Resolving attachment injuries in couples using emotionally focused therapy: A three-year follow-up. Journal of Couple & Relationship Therapy, 9, 31–47.
  26. Kiani, F., Safavi, M., Seyed, H., Saberyan, E., & Khodabakhsh, M. R.(2016). Effectiveness of Forgiveness Therapy Based on Islamic Viewpoint on Marital Adjustment and Tendency to Forgive in the Women Afflicted by Infidelity, Health, Spirituality and Medical Ethics, 3(4), 38-44 [in Persian].
  27. Glass, S. p. (2002). Couple therapy after the trauma of infidelity. In A.S. Gurman & N.S. Jacobson (Eds). Clinical handbook of couple therapy .New York: Guilford
  28. Glass, S. P., & Wright, T. L. (1997). Reconstructing marriages after the trauma of infidelity. In W. K. Halford & H. J. Markman (Eds.), Clinical handbook of marriage and couples interventions (p. 471–507). John Wiley & Sons Inc.
  29. Gordon, K. C., Baucom, D. H., & Floyd, F. J. (2008). Forgive or just move on?: Preliminary evidence for different strategies and their implications for marital relationships. Unpublished manuscript
  30. Gordon, K. C., Baucom, D. H., & Snyder, D. K. (2004). An integrative intervention for promoting recovery from extramarital affairs. Journal of Marital and Family Therapy, 30, 213-231.
  31. Greenberg, L. J., Warwar, S.,& Malcoolm, W.(2010). Emotion-focused couple,s therapy and the facilitation of forgiveness. Journal of Marital and Family Therapy. 36(1). 28- 42.
  32. Javidmehr, F., Honarparan, N., & Ghaderi, Z. (2016). Validation and Reliability Assessment of the Persian Version of the Trust Scale in Interpersonal Relationships of Cultural Married People in Shiraz. Family and Research Quarterly: 21-35 [in Persian].
  33. Karimi, Z. (2011). Investigation and Comparison of the Relationship between Personality with Forgiveness and Perishlenny on Hypothetical Spouse Betrayal in Married Students. Master of Science in Family Counseling. Shahid Beheshti University. Faculty of Education and Psychology [in Persian].
  34. Kaveh, S. (2008). [Wives and Infidelity and Betrayal]. First Edition. Tehran. Sokhan Publication [in Persian].
  35. Karami, J., Zakiyi, A., Mohammadi, O&،. Haghshen ,S. (2015). The Role of Psychosocial Factors in Predicting Out-of-Marital Relationships in Married Women and Presenting a Model Based on Related Factors. Social Studies Psychology of Women, 13(3), 129-152 [in Persian].
  36. Kargar, K. H،. Khodabakhsh, M. R.,& Kiani, F. (2016). The Effect of Forgiveness-Based Group Counseling Based on Islamic View on Marital Relationship After Spouse Betrayal. Journal of Medical Ethics, 10(34), 30-36 [in Persian].
  37. Khedmatgozar, H., Boulahari, J., & Karmelo, S.( 2008). [Spouse unfaithfulness. Methods of Prevention and Coping with unfaithfulness]. Third Edition. Tehran. Ghatre Publication [in Persian].
  38. Kiani, F., Safavi, M. H., Saberyan, E., & Khodabakhsh, M. R. (2016). Effectiveness of Forgiveness Therapy Based on Islamic Viewpoint on Marital Adjustment and Tendency to Forgive in the Women Afflicted by Infidelity. Health. Spirituality and Medical Ethics, 3(4), 38-44 [in Persian].
  39. Lavafpur nouri, F., Zahrakar, K.,& Azarnoush Fatide, Z.( 2012). Explaining the Effectiveness of Process-Based Forgiveness Intervention in Reducing Retaliation and Avoidance of Middle School Male Students. School Psychology, 3(2), 170 -185 [in Persian].
  40. Maltby, J., Macaskill, A., & Gillet, R. (2007). The cognitive nature of forgiveness: using cognitive strategies of primary appraisal and coping to describe the process of forgiving. Journal of Clinical Psychology, 63, 555-565.
  41. MomeniJavid, M., & ShoaeKazemi, M. (2012). The Effectiveness of Psychotherapy Interventions on Spouse Betrayal in Married Women in Tehran. 2011- 2010. Social Research Quarterly, 6,159-129 [in Persian].
  42. Navaei, J.,& Mohammadi Aria, A. (2015). Investigating the Relationship between Early Maladaptive Schemas with Justification of Extravagant Relationships among Married People. Quarterly Journal of Nursing, 3( 4), 18-27 [in Persian].
  43. Nudelman, G., Nadler, A. (2017). The effect of apology on forgiveness: Belief in a just world as a moderator. Personality and Individual Differences, (116), 191-200.
  44. Peluso, P.( 2015).Breaking the Covenant. Therapeutic Interventions for Marital Crisis. (P. Vakili & A. Khaleghi, Trans.) . Tehran. Arjmand Publication.
  45. Ransley, C., & Spy, T (2004).Forgiveness and the Healing Process: A Central Therapeutic Concern.(ed).Brunner–Routledge.Taylor & Francis Group.
  46. Rempel, J.K., Holmes, J.G. & Zanna, M.P. (1985). Trust in close relationships, Journal of Personality and Social Psychology, (49), 95-112.
  47. Ripley, J.S.,& Worthington. E.L.Jr, (2002). Hope Focused and Forgiveness focusedGroup Intervention to Promote Marital Enrichment. Journal of Counselling and Development, 80(94), 452-463.
  48. Shivarani, M., Azad Fallah, P.، Moradi, A.,& Eskandari, H. (2016). Treatment of Post Traumatic Stress Disorder in Women With Experience of Spouse Betrayal. Journal of Clinical Psychological Studies, 7( 25), 85-106 [in Persian].
  49. Snyder, D.K., Baucom, D.H.,& Gordon, K.C.(2008). An integrative approach to treating infidelity. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Family, 16(4), 300-307.
  50. Spring, A.,& Spring, M. A.( 2014).Wounded Graft. (M, Faraji. Trans.) . Tehran. Roshd Publications.
  51. West, W. (2004). Psychotherapy and Spirituality. (S, Shahidi & S.A, Shirafkan. Trans. ). Tehran. Roshd Publications.
  52. Williams, M. L. (2012) Romantic Love Communication: Examination of Equity and Effects on Relational, Sexual, and Communication Satisfaction. Phd thesis, Philosophy Department, College of Communication and Information, Ohio, Kent State University.
  53. Woldarsky, M.C.,& Greenberg, L.S.(2014). Interpersonal forgiveness in emition-focused couple therapy : Relating perocce to outcome . Journal of marital and family therapy, 40(1), 49-67.