بررسی تأثیر آموزش تلقیح استرس (SIT) بر کاهش استرس زناشویی در زنان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

2 دانشگاه خوارزمی

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش تلقیح استرس (SIT) در کاهش استرس زناشویی زنان متأهل بوده است. جامعه آماری تحقیق حاضر، شامل کلیه زنان متأهل مراجعه­کننده به مرکز بهداشتی درمانی ثامن‌الائمه کرمانشاه می­باشد. از این جامعه ابتدا 45 نفر به روش در دسترس انتخاب و سپس از بین آن­هایی که نمرات استرس زناشویی‌شان از میانگین‌ بیشتر بود به طور تصادفی 24 نفر انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند.طرح پژوهش طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل و جلسه پیگیری می‌باشد. گروه‌ آزمایش 9 جلسه تحت آموزش‌ قرار گرفت.برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس استرس زناشویی استکهلم  (SMS)استفاده شده است. روش آماری پژوهش نیز تحلیل کواریانس می‌باشد. یافته‌های پژوهش حاکی از اثربخشی این رویکرد در کاهش استرس زناشویی زنان  است. بر مبنای یافته­ها، آموزش تلقیح استرس  (SIT)می­تواند در موقعیت‌های بالینی برای کاهش استرس در روابط زناشویی و بهبود روابط همسران مورد استفاده قرار گرفته و مفید باشد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of Effects of Stress Inoculation Training on Reducing the Rate of Marital Stress in Women

نویسندگان [English]

  • Marziyeh Nikrokh 1
  • Kiyanoosh Zahrakar 2
1 Kermanshah University of Medical Sciences
2 Kharazmi University
چکیده [English]

Between different kinds of stress, marital stress is one of the cases which could have malicious and bad effects on the marital life and family members. Based on this, the aim of the present research is to investigate of effectiveness of stress inoculation training on reducing the rate of marital stress in women. Method of this research is semiempirical with pre-post test. A sample of 24 persons were selected through available voluntary sampling method who had the highest scores between 45 women participated in the SMSS test, and they were assigned into the two experimental and control groups randomly. The experimental group received 9 sessions each 90 minutes, and both groups responded to marital stress scale of Stockholm (SMSS).The obtained results were analyzed using analysis of covariance. Results of analysis of covariance indicated F=4/98 and the rate of probability was 0/024. So the results show that stress inoculation training may reduce marital stress in women significantly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marital Stress- Stress Inoculation Training- Women
  1. امیری، م.؛ آقایی، ا. و عابدی، ا. (1389)، تأثیر آموزش ایمن‌سازی در مقابل استرس بر سلامت عمومی بیماران دیابتی، فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 4(16)، 100-85.
  2. جعفریزدی، ح. و گلزاری، م. (1384)، هوش هیجانی و سازگار زناشویی در زنان متأهل شاغل آموزش و پرورش، فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال اول، شماره 4، 392-372.
  3. حسینی، س. ا.؛ زهراکار، ک. و امینی، ن. (1388)، بررسی اثربخشی آموزش تلقیح استرس (SIT) در کاهش اضطراب امتحان دانش‌آموزان دختر مقاطع دبیرستان شهرزرند، پژوهشنامه تربیتی، شماره 20، 77-51 .
  4. حمید، ن.؛ مهرابی‌زاده هنرمند، م. و صادقی، ص. (1391)، بررسی تأثیر آموزش ایمن‌سازی در مقابل استرس بر افسردگی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به MS، مجله علمی پزشکی جندی‌شاپور، 11(1)،84-77.
  5. دیماتئو، ا .ر. (1378). روان‌شناسی سلامت، جلد دوم (ترجمه س. م. موسوی اصل؛ م. سالاری‌فر؛ م. آذربایجانی و ا. عباسی). تهران: انتشارات سمت. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1991).
  6. رضازاده، م. (1387). رابطه مهارت‌های ارتباطی و سازگاری زناشویی در دانشجویان، دو فصلنامه روان‌شناسی معاصر، 1(3)،43-50 .
  7. ره‌گوی، ا.؛ فلاحی خشکناب، م.؛ کریملو، م. و گائینی، م. (1385). بررسی تأثیر کاربرد شیوه ایمن‌سازی در مقابل استرس بر میزان استرس پرستاران، مجله توانبخشی، 7(2)، 65-61.
  8. زهراکار، ک.؛ شفیع‌آبادی، ع. و دلاور، ع. (1385). بـررسی اثـربخشی آمـوزش تلقیح استرس در کـاهش اختلالات روان-شناختی، مجله تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، 5(17)، 55-76.
  9. زهراکار، ک. (1387). مشاوره استرس (پیشایندها، پیامدها و راهبردهای درمانی استرس). تهران: انتشارات بال.
  10. سلیمانی‌دینانی، م.؛ علی‌اکبری‌دهکردی، م.؛ کاکوجویباری، ع. ا. و مرادی، ا. (1389). تأثیر آموزش ایمن‌سازی در برابر فشار روانی بر افزایش ابراز وجود دانش‌آموزان دختر معلول جسمی حرکتی دوره متوسطه شهر اصفهان، فصلنامه روان-شناسی افراد استثنایی، شماره 4، 89-73.
  11. شکرکن، ح.؛ خجسته، م.؛ عطاری، ی.؛ حقیقی، ج. و شهنی ییلاق، م. (1385). بررسی ویژگی‌های شخصیتی‌، مهارت‌های اجتماعی، سبک‌های دلبستگی و ویژگی‌های جمعیت‌شناختی به عنوان پیش‌بین‌های موفقیت و شکست رابطه زناشویی در زوج‌های متقاضی طلاق و عادی در اهواز، مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 3(1)،30-1.
  12. شمسی‌پور، ح. (1383). رابطه استرس زناشویی و علائم افسردگی در زنان مبتلا به بیماری کرونری قلب و زنان سالم، پایان-نامه کارشناسی ارشد، منشر نشده، دانشگاه تهران.
  13. صادقی، ه.؛ احمدی، س. ا. و فاتحی‌زاده، م. (1387). تأثیر زوج‌درمانی حمایت‌محور بر استرس زناشویی زوجین شهر اصفهان، پایان‌نامه دکتری، منتشر نشده، دانشگاه اصفهان.
  14. عطاری، ی.؛ حسین‌پور، م. و رهنورد، س. (1389). اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی به شیوه برنامه ارتباطی زوجین بر کاهش دلزدگی زناشویی در زوجین، مجله اندیشه و رفتار، 4(14)، 34-25.
  15. فاتحی‌زاده، م. و احمدی، س. ا. (1384). بررسی رابطه الگوهای ارتباطی ازدواج و میزان رضایت‌مندی زناشویی زوجین شاغل در دانشگاه اصفهان، فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال اول شماره 2، 120-109.
  16. گل‌پرور، م.؛ طاهری‌زاده، ژ. و اسماعیلی، ر. (1390). ویژگی‌های روانی ـ شخصیتی زوج‌های ناسازگار و سازگاری زناشویی آن‌ها در ایران و تورنتو، فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال هفتم، شماره 26، 239-223.
  17. مایکن‌بام، د. (1386). آموزش ایمن‌سازی در مقابل استرس (ترجمه س. مبینی)، تهران، انتشارات رشد. (سال انتشار به زبان اصلی، 1986).
  18. مکی‌پور، س.؛ شفیع‌آبادی، ع. و سودانی، م. (1389). بررسی اثـربخشی آموزش گـروهی ایمن‌سـازی در مقابـل استرس (SIT) بر کاهش استرس شغلی کارکنان شرکت داروسازی رازک تهران، فصلنامه سلامت کار ایران، 7(4)، 67-60.
  19. مظلوم، س. ر.؛ دربان، ف. و کاشانی‌لطف‌آبادی، م. (1391). تأثیر برنامه ایمن‌سازی در برابر استرس بر کیفیت زندگی پرستاران شاغل در بخش روان، نشریه مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تهران (نشریه پرستاری ایران)، 25(76)، 54-42.
  20. Bodenmann, G., Charvoz, L., Cina, A., Widmer, K. (2001). Prevention of martial distress by enhancing the coping skills of couples: 1 year follow- up- study. Swiss Journal of Psychology. 60(1) 3-10.
  21. Canary, D. J. & Cupach, W. R. (1988). Relational and episodic characteristics associated with conflict tactics. Journal of Social and Personal Relationships, 5, 305-325.
  22. Johnson, S.M., Makinen, J.A., Millikin, J.W. (2001). Attachment injuries in couple relationships: A new perspective on impasses in couple therapy. Journal of marital and family therapy. 27(2), 145-155.
  23. Lewis, S. & Cooper, C.L. (1983). The stress of combining occupational and parental roles: a review of the literature. Bulletin of The British Psychological society. 36, 341-345.
  24. Maslach, C., & Schaufeli, W., & Leiter, M.P. (2001). Job Burnout. Annual Review of Psychology, 52, 397-422.
  25. Mead, D.E. (2002). Marital distress, co-occurring depression and marital therapy: A review. Journal of marital and family therapy. 28(3) 299-314.
  26. Meichenbaum, D.H. (1990). Stress Inoculation Training. New York: Pergamon Press.
  27. Meichenbaum, D.H. (1974). Self-instructional training: A cognitive prosthesis for the aged. Human development. 17, 273-280
  28. Orth-Gomer, k., Wamala, S.P., Horsten, M., Schenck-Gustafsson, K., Schneiderman, N., & Mittleman, M.A. (2000). Marital stress worsens prognosis in women with coronary heart disease: The Stockholm female coronary risk study. Journal of the American Medical Association, 284 (23). 3008- 3014.
  29. Randall, A.K, Bodenmann, G. (2009). The role of stress on close relationships and marital satisfaction. Clinical Psychology Review 29, 105–115.
  30. Shapiro, S.L., Shapiro, D.E. & Schwartz, G.E (2000). Stress management in medical education: a review of the literature. Academic medicine: journal of the Association of American Medical Colleges, 75(7), 748-759.
  31. Sheehy, R., Horan, J.J. (2004). Effects of stress inoculation training for first year law student. International journal of stress management, 11(1), 41-55.