بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های سازگاری به والدین بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

2 دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های سازگاری به والدین بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان 9ـ7 ساله در نمونه غیربالینی انجام شد. برای دستیابی به این هدف از یک طرح پژوهشی از نوع آزمایشی بر اساس طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. به این ترتیب که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای 4 مدرسه از بین مدارس دولتی شهر تهران انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند.به این صورت که در نهایت30 نفر از مادران کودکان 9ـ7 ساله در قالب گروه آزمایشی، به مدت 8 هفته، هر هفته یک جلسه به مدت دو ساعت برنامه آموزش مهارت‌های سازگاری را دریافت کردند. گروه کنترل نیز در نهایت 31 نفر شدند.ابزار اندازه‌گیری پژوهش، آزمون فهرست رفتاری کودک (CBCL) بود. نتایج بررسی داده‌های کمی پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس بیانگر آن بود که گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کاهش معناداری در میزان مشکلات رفتاری کودکان (01/0p<) نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Parents' Skills Training Program on Reducing Children's Behavior Problems

نویسندگان [English]

  • Maryam Nematollahi 1
  • Siamak Tahmasebi 2
1 Islamic Azad University, Central Branch
2 University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences
چکیده [English]

Objectives: The aim of this research was to evaluate the effectiveness of parents' skill training program on reducing children's behavioral problems. Method: In an experimental study (pre-post-test), 4 primary schools were randomly selected from schools of Tehran. Two schools were randomly allocated into experimental group and two into control group. Experimental group (mothers of children aged 7-9 years) received parents' skill training program for 8 weeks, two hours sessions. Parents' reports participating in the training program (n=30 mothers) were compared with parents' reports of non-trained control group (n=31 mothers). Data were gathered using Child Behavior Checklist (CBCL) and analyzed using covariance analyses. Results: There was a significant difference between the experimental and control group after the training. The experimental group reported a significant decrease in children's behavioral problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Parents' Skill Training- Children's Behavioral Problems- Primary School

مراجع

  1. بلوم‌کویست، م. (1996). مهارت‌های سازگاری با کودکان ناسازگار. (1383). (ترجمه ج. علاقبندراد) تهران: سنا.
  2. تهرانی‌دوست، م.، شهریور، ز.، محمودی‌قرائی، ج.، علاقه‌بندراد، ج. (1387). تاثیر آموزش تربیت سازنده فرزندان به والدین در کاهش مشکلات رفتاری کودکان. روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، سال چهاردهم، شماره 4، 371-379.
  3. جلالی، م. (1385). اثر آموزش برنامه فرزندپروری مثبت در تغییر شیوه‌های فرزندپروری مادران دارای کودک مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی. دانشگاه شاهد تهران.
  4. شکوهی‌یکتا ، م. (1387). اثربخشی آموزش شیوه‌های نوین فرزندپروری به والدین. چکیده مقالات سومین کنگره ملی آسیب‌شناسی خانواده. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  5. طالعی، ع.، طهماسیان، ک.، وفایی، ن. (1390). اثربخشی آموزش برنامه فرزندپروری مثبت بر خوداثرمندی والدینی مادران، فصلنامه خانواده پژوهی، سال هفتم، شماره 27، 324-311.
  6. طهماسبی، س. (1390). اثربخشی برنامه آموزش مهارت‌ها به مادران از طریق مربیان در کاهش استرس والدینی و مشکلات رفتاری کودکان مهد و پیش‌دبستانی. پایان‌نامه دکتری روان شناسی بالینی انستیتو روان‌پزشکی تهران.
  7. طهماسبی، س. و همکاران (1385). بررسی رابطه جدایی‌های موقت روزانه در گذشته با دلبستگی، مشکلات رفتاری و سازگاری کودکان کلاس اول دبستان شهر تهران. دانشگاه علوم بهزیستی: معاونت پژوهشی.
  8. غباری بناب، ب.، پرند، ا. خانزاده، ع. ح.، فیروز جاه، ح.، موللی، گ.، و نعمتی، ش. (1388). میزان شیوع مشکلات رفتاری دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران، پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، سال نهم، شماره 3 / 223-238.
  9. قنبری، س. (1385). تاثیر آموزش رفتاری والدین بر مشکلات برونی سازی کودکان 9-7 ساله. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی. دانشگاه شهید بهشتی.
  10. کراتوچویل، توماس آر.، و موریس، ریچارد جی. (تاریخ انتشار به زبان اصلی ندارد). روان‌شناسی بالینی کودک (1388). (ترجمه محمدرضا نائینیان). تهران: رشد.
  11. کمبل، سوزان بی.(1387). مشکلات رفتاری کودکان پیش دبستانی، مسائل بالینی و رشدی (ترجمه سعید صیادلو). تهران: دانژه (تاریخ انتشار به زبان اصلی ندارد).
  12. مینایی، ا. (1385). انطباق و هنجاریابی سیاهه رفتاری کودک، پرسشنامه خودسنجی و فرم گزارش معلم. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی 19، سال ششم، 1/ 529-558.
  13. نجفی، م.، فولادچنگ، م.، علیزاده، ح.، و محمدی فر، ع. (1388). میزان شیوع اختلال کاستی توجه و بیش فعالی، اختلال سلوک واختلال نافرمانی مقابله‌ای در دانش‌آموزان دبستانی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی/ سال نهم، شماره 3/ 239-254.
  14. هومن، حیدرعلی. (1386). شناخت روش علمی در علوم رفتاری. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
  15. Achenbach, T. M., & Rescorla, L. A. (2001). Manual for the ASEBA School-Age Forms & Profiles. Burlingron, VT: University of Vermont, Research Center of Children, Youth & Families.
  16. Bloomquist, Michael (2006). Skills Training for Children with Behavior Problems: a parent and practitioner guidebook , revised edition. New York: Guilford publications.
  17. Briesmeister, James M., & Schaefer Charles E. (2007). Handbook of parent training: helping parents prevent and solve problem behaviors. John Wiley and Sons.
  18. Cartwright-Hatton, S., McNally D., White C., & Verduyn Ch. (2005). Parenting Skills Training: An Effective Intervention for Internalizing Symptoms in Younger Children. Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nursing, Number 2, Vol.18, 45–52.
  19. Dawe, Sharon, Harnett, Paul, H., Staiger, Petra, & Dadds, Mark R. (2000). Parent training skills and methadone maintenance: clinical opportunities and challenges. Drug and Alcohol Dependence 60, 1-11.
  20. Fennel, D. C., & Fishel, A. H. (1998). Parent education: An evaluation of STEP on abusive parents' perceptions on abuse potential. Journal of Child Psychiatric Nursing, 11 (3), 107-120.
  21. Gavita, O., and Joyce, M. (2008). A review of the effectiveness of group cognitively enhanced behavioral based parent programs designed for reducing disruptive behavior in children. Journal of Cognitive and Behavioral Psychotherapies Vol.8 No.2,185-199.
  22. Kazdin, A. E. (1997). Parent management training: evidence, outcomes and issues. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 36(10), 1349-1356.
  23. Lundahl, B., Risser, H.J., & Lovejoy M.C. (2006). A meta-analysis of parent training: moderators and follow-up effects. Clinical Psychology Review, 26, 86-104.
  24. Moffitt, T. E., & Caspi, A. (2001). Childhood predictors differentiate life-course persistent and adolescence-limited antisocial pathways, among males and females. Development&Psychopathology;13, 355-75.
  25. Nixon, R. D. V. (2002). Treatment of behavioral problems in preschoolers: a review of parent training programs. Journal of clinical psychology review, vol.22 (4), 525-546.
  26. Pearl Erica, S. (2009). Parent management training for reducing oppositional and aggressive behavior in preschoolers. Aggression and Violent Behavior 14, 295-305.
  27. Sanders, M. R., Bor, W., & Morawska, A. (2007). Maintenance of treatment gains: a comparison of enhanced, standard and self-directed Triple P-Positive Parenting Program. Journal of Abnormal Child Psychology, 35(6), 983-998.
  28. Sanders, M. R., Markie- Dadds, C., & Turner, Karen M.T. (2003). Theoretical, scientific and clinical foundations of thetriple p- positive parenting program. The Parenting and Family Support Centre, the University of Queensland.
  29. Sherly A. Hemphil, & Lyn Littlefield. (2006). Child and family predictors of therapy outcome for children with behavioral and emotional problems. Child Psychiatry and Human Development, Vol. 36(3), 329-349.
  30. Turner, K.M., & Sanders, M.R. (2006). Dissemination of evidence-based parenting and family support strategies: Learning from the Triple P-Positive Parenting Program system approach. Aggression and Violent Behavior 11, 176-193.
  31. Wiggins, T., Sofronoff, K., & Sanders, M. (2009).Pathways triple p-positive parenting program: effects on parent-child relationships' and child behavior problems. Family Process 48, 517-530.
  32. Wood, J., McLeod, B.D., Sigman, M., Hwang, W.-C., & Chu, B.C. (2003). Parenting and childhood anxiety: Theory, empirical findings and future directions. Journal of Child Psychology & Psychiatry & Allied Disciplines, 44(1), 134–151. Turner, K.M., &
  33. Sanders, M. R. (2006). Dissemination of evidence-based parenting and family support strategies: Learning from the Triple P-Positive Parenting Program system approach. Aggression and Violent Behavior 11, 176-193.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار