مقایسه استانداردهای مربوط به زندگی مشترک، اسناد ارتباطی و رضایت زناشویی در افراد ساکن تهران در طول سه نسل اخیر

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد خانواده درمانی

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

ساختارهای شناختی نقش تعیین‌کننده‌ای در میزان رضایت  زوج دارند. این شناخت‌ها تحت تأثیر محیط ابتدایی زندگی ایجاد می‌شوند و به روابط افراد در بزرگسالی شکل می‌دهند. هدف پژوهش حاضر مطالعه بخشی از این شناخت‌ها، یعنی استانداردها و اسناد ارتباطی و در عین حال، مقایسه میزان رضایت زناشویی افراد در سه نسل اخیر جامعه در حال تحول ایرانی است.این پژوهش یک طرح پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه افراد بالای 18 سال ساکن شهر تهران است.  با استفاده از  روش نمونه­گیری هدفمند، 180 نفر برای مطالعه انتخاب شدند.ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش پرسش‌نامه استانداردهای اختصاصی رابطه، پرسش‌نامه اسناد ارتباطی و پرسش‌نامه رضایت زناشویی انریچ می­باشد.بررسی­ها نشان داد که استانداردهای رابطه در گروه زنان دچار تغییر شده­اند­. در میزان اسناد افراد در سه نسل اخیر  تفاوتی دیده نشد. میزان رضایت زناشویی افراد در نسل سوم به شکل معناداری کمتر از دو نسل قبل است. در مجموع  نتایج به دست آمده، از تغییر در بایدهای نسل میانی زنان و ثبات اسناد طی سه نسل حکایت می­کند. این تغییر با توجه به تغییرات فرهنگی، اجتماعی و حتی خانوادگی که در سال­های کودکی زنان نسل میانی بروز پیدا کرده است، به عنوان ریشه­های شکل­گیری استانداردها قابل تفسیر می­باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing Relationship Standards, Attributions and Marital Satisfaction Across Three Recent Generations in Tehran

نویسندگان [English]

  • Saadeh Malek Asgar 1
  • Fereshteh Mootabi 2
  • Mohammad Ali Mazaheri 2
1 Shahid Beheshti University
2 Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Relationship standards and attributions could be considered as significant cognitive variables that have received significant attentiontheoretically, empirically, and clinically. Relationship standards contain family member’s beliefs about their close relations in particular and other relations in general. Attributions are inferences generated by individuals to explain the causes of behaviors and events in their relations. In this study the changes in these cognitive variables and marital satisfaction were analyzed in three recent generations in Tehran. The sample of the study includes 180 females over 18 years old who live in Tehran. Specific Relationship Standards Questionnaire, Relationship Attribution Measure, and Enrich Scale for Marital Satisfaction were used for data gathering. The results indicated that second and third generation have higher standards. But there were no significant differences in their attributions. The marital satisfaction was significantly meaningful in third generation. This study well explains these changes in terms of cultural transition that has been experienced by Iranian society in recent decades.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Relationship Standards- Attributions- Marital Satisfaction- Three Generation

مراجع

  1. آزاد ارمکی، ت. (1383). مبانی نظری انقطاع نسلی، مجموعه مقالات گسست نسلی در ایران، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران.
  2. آزاد ارمکی، ت. (1384). ابعاد مولفه‌های هویت ایرانی، تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
  3. آزاد ارمکی، ت؛ غفاری، غ. (1381). تبیین نگرش نسلی به زن در جامعه ایران، فصلنامه پژوهش زنان، شماره 3، ص 24ـ7.
  4. آزادارمکی، ت؛ ظهیری‌نیا، م. (1389). بررسی سنخ‌های ارزشی و تغییرات فرهنگی در خانواده، فصلنامه خانواده‌پژوهی، شماره 23، ص 130.
  5. برازنده، ه. (1384). رابطه معیارهای ارتباطی و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با سازگاری زناشویی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. مشهد: دانشگاه فردوسی.
  6. پورخلیل، الف؛ مهدوی، ن. (1392). پیش‌بینی رضایت زناشویی همسران براساس باورهای ارتباطی و مهارت‌های ارتباطی. فصلنامه خانواده‌پژوهی، شماره 33 ، ص 44 - 29.
  7. ثنایی، ب. (1379). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج، تهران: انتشارات بعثت.
  8. خجسته‌مهر، ر. (1388). بررسی یک مدل پیشنهادی برای پیشایندها و پیامدهای گذشت در ازدواج. مطالعات روان‌شناختی، دوره6، شماره1.
  9. سلیمانیان، ع. (1373). بررسی تاثیر افکار غیرمنطقی بر رضایت زناشویی دانشجو معلمان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، روان-شناسی، دانشگاه تربیت معلم.
  10. عبداللهیان، ح. (1382). تغییرات فرهنگی و شکاف نسل‌ها در ایران در گسست نسل‌ها، به اهتمام: علی‌اکبر علیخانی، تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
  11. عبداللهیان، ح. (1383). نسل‌ها و نگرش جنسیتی: سنجش آگاهی از تعارض در نگرش‌های جنسیتی. پژوهش زنان، شماره 2، صص 84 ـ57.
  12. غفاری، ن. (1386). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس اسناد ارتباطی در ازدواج و تعیین توان پیش‌بینی آن در تشیص زنان متقاضی طلاق و عادی در شهر آبادان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
  13. فتاحی، ک. (1388). اسنادهای ناسازگار و معیارهای ارتباطی به عنوان پیش‌بینی‌کننده سازگاری زناشویی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی.
  14. مظاهری، م. ع. (1387). اصول، سیاست‌ها، راهبردها و راهکارهای کنترل کاهش طلاق در کشور. طرح پژوهشی. تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.
  15. معیدفر، س. (1383). شکاف نسلی یا گسست نسلی (بررسی شکاف نسلی در ایران). نامه علوم اجتماعی، شماره 24، صص 80 ـ 55.
  16. نیک‌پرور، ف؛ پناغی و مظاهری، ع. (1389). تغییر ملاک‌های ازدواج در سه نسل. فصلنامه خانواده‌پژوهی، شماره 26، ص 206-187.
  17. Alexander, A. L. (2004). Coping with unfulfilled standard in dating relationships: Drawing upon personal and relationship resources. Unpublished ph. D. Disser-tation, The university of Texas at Austin, United States, Texas.
  18. Baucom, D. H., (1987). Attribution in distressed relation: How can we explain them? In S. Duck & D. Perlman (Eds.). Heterosexual relation, marriage, divorce (pp.177-206). London: Sage.
  19. Baucom, D. H., Epstein, N., & LaTaillade, J. J. (2002). Cognitive-behavioral couple therapy. In A. S. Gurman & N. S. Jacobson (Eds.), Clinical handbook of couple therapy (3rd ed., pp. 26–58). New York: Guilford Press.
  20. Baucom, D. H., Epstein, N., Rankin, L., & Burnett, C. K. (1996). Understanding and treating marital distress from a cognitive-behavioral orientation. In K. S. Dobson & K. D. Craig (Eds.), Advances in cognitive-behavioral therapy (pp. 210–236). Thousand Oaks, CA:
  21. Baucom, D. H., Epstein, N., Sayers, S., & Sher, T. G. (1990). The Role of Cognition in Marital Relationship: Definitional, and Methodological, and Conceptual issues. Journal of Counseling and Clinical Psychology, 57, 31-38.
  22. Bradbury, T. N., Fincham, F. D., & Beach, S. R. H. (2000). Research on the nature and determinants of marital satisfaction: A decade in review. Journal of Marriage and the Family, 62, 964-980.
  23. Bradbury, T.N., Fincham, F.D. & Beach, S.R.H. (2000). Research on the Nature and Determinants of Marital Satisfaction: A Decade in Review. Journal of Marriage & the Family, 62(4), 964-980
  24. Brand, T. gardner,d. (2011). Getting to the root of relationship attributions: family of origin perspective on self and partner views. Contemp Fam Ther (2011) 33:253–272
  25. Epstain, N. B. (1985). Depression and marital dysfunction : cognitive and behavioral linkages. International Journal of Mental Health, 13, 86-104.
  26. Epstain, N. B., Chen, F., & Beyder, I. (2005). Relationship standards and marital satisfaction in Chains and American couple. Journal of Marital and Family Therapy, 31 ,59-74
  27. Fincham, F. D. (2001). Attribution in close relationship: from balkanization to integration. In G.Fletcher & M. clark (Eds.), Blackwell handbook of social psychology: interpersonal processes (pp. 3-31).
  28. Fincham, F. D., Bradbury, T. N., Scott, C. K. (1990). Cognition in marriage. In F. D. Fincham & T. N. Bradbury (Eds.), The psychology of marriage: Basic and application (pp. 118-149). New York: Guilfourd Press.
  29. Fincham, F.D., Beach, S. H. (1999). Marriage in the new millennium: Is there a place for social cognition in marital research? Journal of Social and Personal Relationship, 16, 685-704.
  30. Fletcher, G. J. O., Fincham, F. D., Gramer, L., & Heron, N. (1987). The role of attribution in the development of dating relationship. Journal of Personality and Social Psychology, 53, 510-517.
  31. Fletcher, G. J. O., Simpson, J.A. (2000). Ideal standard in close relationship: Their structure and function. Current Directions in Psychological Science, 9, 102-105.
  32. Forsterling, F., Beat, S. (2005). Perspective Of Causal Attributions: A study of couple and depression. Journal of Social and clinical psychology, 24 , 793-795.
  33. Gordon, K. C., Baucom, D. H. (1999). A forgiveness-based intervention for addressing extramarital affair. Clinical Psychology: Science and Practice, 6, 382-399.
  34. Hannah, J., Halford, W. K., & Dadds, M. R., (2000). Relationship standards and communication patterns as predictors of relationship satisfaction in committed lesbian couples. Journal of Marital and Family Therapy, 25, 140-153.
  35. Holmes, B. M., & Johnson, K.R. (2009). Where Fantasy Meets Reality :Media Eexposure, Rrlationship Bellife And Standard, And the Moderating Effect of A Current Relationship. In E. P. Lamont (Eds.). Social Psychology: New research. New York: Nova Science Publishers.
  36. Johnson, M. D., Karney, B. R., Rogge, R., & Bradbury, T. N. (2001). The role of marital behavior in the longitudinal association between attributions and marital quality. In V. Manusov & J. H. Harvey (Eds.), Attribution, communication behavior, and close relationships (pp. 173–192). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
  37. Kohn, C. S., & Sayers, S. L. (2005). Extreme relationship standard in the context of discordant and no discordant couple. Cognitive and Behavioral Practice, 12, 319-323.
  38. Olson, D. H; Fournier, D. G. & Druckman, J. M. (1989). Families .California :Sage Publication Inc.
  39. Pearce, Z. J., & Halford, W. K. (2008). Do attributions mediate the association between attachment and negative couple communication? Personal Relationships, 15, 155–170.
  40. Prewett,m.j., spence,R., Chsknis, M. (1981). Attribution of Causality by Children with Alcoholic-Parents. Substance Use & Misuse. Vol. 16, No. 2, Pages 367-370.
  41. Cropley, C. J., & Reid, S. A. (2008). A latent variable analysis of couple closeness, attributions, and relational satisfaction. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 16, 364–374.
  42. Sanford, K. (2005). Attributions and anger in early marriage: Wives are event-dependent and husbands are schematic. Journal of Family Psychology, 19, 180–188.
  43. Stuart, R. B. (1980). Helping couple change: A social learning approach to marital therapy. New York: Guilford Press.
  44. Sumer, N., & Cozzarelli, C. (2004). The impact of adult attachment on partner and self-attributions and relationship quality. Personal Relationships, 11, 355–371.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار