اثربخشی تباردرمانی بر کاهش استرس مادران دارای فرزندان با نشانه‌های اختلال‌های برون سو

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

چکیده

مطالعۀ حاضر به ‌منظور اثربخشی تباردرمانی بر کاهش استرس مادرانِ دارای فرزندان پسر ۶ و۷ ساله با نشانه‌های اختلال‌های برونسو، با روش آزمایشی تک‌آزمودنی انجام شد. بدین ‌منظور، شش مادر که فـرزنـدان آن‌ها بـراسـاس سیـاهۀ رفتـاری کـودک (CBCL)، علائم و نشانه‌های اختلال‌های برونسو را نشان می‌دادند، به روش نمونه‌گیری قضاوتی انتخاب شدند آزمودنی‌ها پیش از شروع جلسات درمان، سه ‌مرتبه به فواصل یک ‌هفته‌ای، با پرسش‌نامۀ استرس والدینی ‌ـ‌ فرم کوتاه ارزیابی شدند (خط پایه) و پس ‌از آن، در نُه جلسۀ گروهی هفتگی یک ‌ساعت ‌و ‌نیمی شرکت کردند. در جلسات سوم و ششم و نهم نیز آزمودنی‌ها به‌وسیلۀ پرسش‌نامۀ مذکور ارزیابی شدند. پس از اتمام جلسات نیز دو‌ مرتبه، با فواصل دو هفته‌ای، نتایج به‌دست ‌آمده پیگیری شد. بررسی نتایج با تحلیل چشمی نمودار نشان داد که بیشترِ آزمودنی‌ها (به‌جز دو آزمودنی) تغییرات چشمگیری در شاخص استرس والدینی نشان دادند. همچنین درصد بهبودی 04/0 درصد تا ۲۳ درصد و اندازۀ اثر متوسط تا بالایی مشاهده شد؛ اما در دو آزمودنی که جلسات درمان را تکمیل نکردند، نتایج، معنادار نبود. در اندازه‌گیری‌های مکرر با استفاده از آزمون هینه فلت نیز مشخص شد که تباردرمانی بر کاهش استرس مادران مؤثر بوده است (012/0p<).

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Efficacy of Filial Therapy on Reducing Mothers’ Stress with Children with Externalizing Disorder

نویسندگان [English]

  • Marzieh Atarodi
  • Asghar Dadkhah
  • Behruz Dolatshahi
University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences
چکیده [English]

The present study is planned to investigate the efficacy of filial therapy on reducing mother stress with six and seven years old sons with externalizing disorders in Iran. In this single subject study, six mothers whose children according to their scores on the Child Behavior Checklist are above the normal range were selected in judgmental sampling method. Before intervention initiation, parents were evaluated by “Parenting Stress Inventory-Short Form” to establish a baseline three times with a 3-week interval between each session. Then participant attended nine weekly one-hour and half group session. At third, sixth, and ninth sessions, participant was evaluated once more. At the end of the treatment intervention they were tested again, twice with two weeks interval. Repeated measures were used in order to determine the effectiveness of treatment on the entire descent group member too. Examination of diagrams indicates that all participants expect two subjects, show significant changes in mother’s stress. So, an observed percentage recovery between 0.04% to 23% was found with an average to high effect size. However, results did not reach to significant level for two participants who did not complete the process of intervention. In repeated measure test with Huynh-Felt test, results indicate that filial therapy is effective for reducing mother’s stress with six and seven years old sons with externalizing disorder (p<0.012).

کلیدواژه‌ها [English]

  • play therapy- filial therapy- parenting stress
  1. استورا (۱۳۷۷). تنیدگی یا استرس؛ بیماری جدید تمدن. ترجمۀ پریدخت دادستان، تهران: رشد.
  2. دادستان، پ.، احمدی ازغندی، حسن‌آبادی. (۱۳۸۵). «تنیدگی والدینی و سلامت عمومی؛ پژوهشی دربارۀ تنیدگی حاصل از والدگری با سلامت عمومی در مادران پرستار و خانه‌دار دارای کودکان خردسال». فصلنامۀ علمی ـ ‌پژوهشی روا‌‌ن‌شناسان ایرانی، ۲(۷).
  3. روشن‌بین، م.، پوراعتماد، خوشابی. (۱۳۸۶). «تأثیر آموزش برنامۀ گروهی فرزندپروری مثبت بر استرس والدگری مادران کودکان ۴ تا ۱۰‌ ساله مبتلا به اختلال بیش‌فعالی/کمبود توجه». فصلنامۀ خانواده‌پژوهی، ۳(۱).
  4. فدایی، ز. (۱۳۸۸). بررسی اعتبار، روایی و ساختار عاملی فرم کوتاه شاخص استرس فرزندپروری در مادران کودکان عادی ۷ تا ۱۲سالۀ شهر تهران. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، پژوهشکدۀ خانواده، دانشگاه شهید بهشتی.
  5. مینایی، ا. (۱۳۸۴). کتابچۀ راهنمای فرم‌های سن مدرسه نظام سنجش مبتنی‌ بر تجربۀ آخنباخ؛ ساخت و هنجاریابی. تهران: پژوهشکدۀ کودکان استثنایی.
  6. لندرث، گ. (۱۳۷۴). بازی‌درمانی. ترجمۀ خ. آرین، تهران: اطلاعات.
  7. Athanasiou, M.S., & Gunning, M.P. (1999). Filial therapy: Effects on two children’s behavior and mothers' stress. Psychological Reports, 84, 587-590.
  8. Achenbach,T.M. & Rescorla,L. A. (2001). Manual for ASEBA school-Age forms & profiles, Burlington,VT. University of vermont,Research center for children, youth, & families.
  9. Bratton,S. & Landreth,G. (1995). Filial therapy with single parents: Effects on parental acceptance, empathy and stress. International journal of play therapy,4 , 61-88.
  10. Costas, M., & Landreth, G. (1999). Filial therapy with nonoffending parents of children who have been sexually abused. International Journal of Play Therapy, 8 , 43-66..
  11. Glover,G.J. & landreth,G.Ll. (2000). Filial therapy with native ameracan on the flathead reservation. International journal of play therapy,9(2) , 57-80.
  12. Jang, M. (2000). Effectiveness of filial therapy for korean parents. International journal of play therapy,9(2) , 39-56.
  13. Landreth,G,L. Bratton,S,C. (2006). child parent relationship therapy(CPRT): A 10 session filial therapy model. New York: Routledge taylor & Francis Group.
  14. Morrison, mary. (2006 (. An Early Mental Health Intervention for Disadvantaged Preschool Children with Behavior Problems: The Effectiveness of Training Head Start Teachers in Child Teacher Relationship Training (CTRT).university of north Texas, 138 pages,3227022
  15. Ryan, V. (2007). Filial therapy: Helping children and new carers to form secure attachment relationships. British journal of social work,37 , 643-657.
  16. Solis,C,M. Meyers,J. Varjas, K,M. (2004). A Cualitative Case Study of the Process and Impact of Filial Therapy with Anafrican American Parent. International journal of play therapy,13.2 , 18-99.
  17. Sweeney,D,S; Skurja,C;. (2001). Filial therapy as a cross caltural family intervention. Asian journal of counseling , 175-208.
  18. Vanfleet, R., Ryan,S,D., Smith,S. (2005). A critical review of filial therapy interventions’. In L. S. Reddy, Empirically-based Play Interventions for Children (pp. 241-264). Washington, DC: American Psychological Association
  19. Walker, K. (2002). Filial therapy with parents court-referred for child maltreatment. Dissertation of doctorate of philosofy in educational leadership and policy studies.Virginia polytechnic institute and state university.
  20. Yuen,T. Landreth,G.L & Baggerly.J. (2002). filial therapy with immigrant chinese families. International journal of play therapy,11(2) , 63-90.