بررسی تأثیر رفتار والدین بر ریتم های زیستی فرزندان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده

2 دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی و پژوهشکده خانواده

چکیده

    برخی تحقیقات جهانی حاکی از آن است که دوره کودکی زمان پدید‌آیی و تکمیل ریتم ها (یا ضرب‌آهنگ های) زیست‌شناختی و روانشناختی است و عوامل محیطی نقش مهمی در نحوه بروز، ثبات و تکمیل آنها ایفا می‌کند. مطابق این تحقیقات، خانواده نیز به عنوان محیط اساسی و برتر تنظیم‌کننده ضرب‌آهنگ های زیستی و  روانی است. هدف این پژوهش، که از نوع بنیادی، کاربردی و دارای گروه های آزمایشی و گواه است، بررسی تاثیر رفتار والدین ایرانی بر ضرب آهنگ های زیستی فرزندانشان بوده که یافته ها موید تحقیقات جهانی در این مورد است. جامعه آماری شامل دختران و پسران 3 تا 7 ساله کودکستان ها و مراکز پیش‌دبستانی شهر تهران و والدین آنان است. از این جامعه آماری، 118 پسر و 122 دختر و 480 نفر والدین آنان با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. نیمی از آزمودنی‌های پسر و دختر و والدین آنان به طور تصادفی در گروه آزمایش و نیمی دیگر در گروه گواه قرار گرفتند. در مرحله اول پژوهش، الگوهای ضرب آهنگی زیستی مناسب به والدین گروه آزمایش آموزش داده شد و در مرحله دوم، با مشاهده چگونگی ضرب آهنگ های آزمودنی های دو گروه بر اساس یک پرسشنامه سه بخشی (13، 9  و 11 سوالی) اطلاعات لازم جمع آوری و تحلیل شد، که نتایج زیر بدست آمد: تاثیر ضرب‌آهنگ های زیستی والدین آموزش دیده، بر ضرب‌آهنگ های زیستی فرزندانشان در مقایسه با والدین آموزش ندیده معنی دار است. رابطه ضرب‌آهنگ های زیستی فرزندان با ضرب‌آهنگ های زیستی والدین مثبت معنی‌دار است. از یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که رفتارهای زیستی والدین در شکل‌گیری رفتارهای زیستی فرزندان موثراست. بنابراین ضروری است که والدین با بروز رفتارهای منظم و با ثبات، شرایط شکل گیری مناسب  ضرب‌آهنگ های زیستی فرزندانشان را فراهم آورند.